Katalog

Maria Krępa
Lekcja wychowawcza, Referaty

Przyczyny agresji wśród uczniów oraz sposoby jej zapobiegania

- n +

Przyczyny agresji wśród uczniów oraz sposoby jej zapobiegania

Agresją jest każde zamierzone działanie, które ma na celu wyrządzenie komuś lub czemuś szkody, straty lub bólu. Jest to każde zachowanie, które wyrządza krzywdę drugiej osobie (lub sobie). Uczniowie zachowują się agresywnie również wtedy, gdy niszczą swoje lub cudze rzeczy, sprzęt szkolny. Część autorów uważa, że o agresji można mówić wtedy, gdy obie strony mają podobną siłę fizyczną i psychiczną.

Życie codzienne dostarcza nam wiele przykładów świadczących przejawie agresji wśród ludzi. W mediach, czasopismach znajdujemy dużo informacji o kradzieżach, rozbojach, włamaniach itp. Specjaliści biją na alarm, podając fakty o wzroście agresji wśród najmłodszego pokolenia. Już małe dzieci na wiele sytuacji trudnych reagują agresywnie: płaczem, krzykiem, biciem. Agresja pojawia w sposób gwałtowny i bezpośredni, często występuje z niechęcią do nauki. Coraz częściej dorośli rodzice, nauczyciele, mimo usilnych zabiegów, nie mogą poradzić sobie ze wzrastającą agresją. Zadajemy sobie często pytanie, co powoduje, że nasi uczniowie zachowują się agresywnie?

Czemu dziecko, które wydaje nam się dobre i uczynne, przyłącza się do krzywdzenia swoich klasowych kolegów?

Nie istnieje jedna konkretna przyczyna. To zwykle zespół różnych czynników decyduje o tym, że niektórzy nasi uczniowie zachowują się agresywnie. Zastanawiając się nad przyczynami agresji wśród uczniów warto wziąć pod uwagę: dom rodzinny dziecka, szkołę, wpływ grupy rówieśniczej i mediów.

Świat, w którym żyjemy, bardzo często stawia nas w sytuacji, w której czujemy się niepewnie, jesteśmy rozczarowani. Nie zawsze możemy zaspokoić potrzeby swoje i najbliższych. Rodzice starają się stworzyć swoim dzieciom jak najlepsze warunki, w których bezstresowo mogły by przeżyć beztroskie dzieciństwo. Chronią więc swoje pociechy przed wszystkimi złymi doświadczeniami, zaspokajają potrzeby, ale też i zachcianki. Nie chcą, by ich dziecko było gorsze od innych. Taka postawa rodziców może przynieść skutki odwrotne od zamierzonych. Jeśli wychowanie ograniczy się tylko do zaspakajania potrzeb materialnych, to między dzieckiem i rodzicami nie rozwija się więź i porozumienie. Chociaż dziecku niczego nie brakuje, rolę wychowawcy przejmuje telewizor lub komputer.

Inną przyczyną agresji wśród dzieci jest bieda. Złe warunki materialne rodziny, uniemożliwiające zaspakajanie potrzeb i pragnień dziecka, powodują reakcję obronną w postaci agresji, najczęściej w stosunku do młodszych kolegów. Na postawy dzieci duży wpływ mają również środki masowego przekazu, pokazujące okrucieństwo i przemoc. Niektórzy rodzice mniej lub bardziej świadomie aprobują agresywne zachowania dzieci, traktując je jako formę samoobrony przed wrogim otoczeniem.

Przyczyną agresywnego zachowania może być również szkoła, a w szczególności niepowodzenia w nauce. Współczesna szkoła wymaga od dzieci dużej wiedzy, umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, ciągłego poszukiwania nowych rozwiązań. Dziecko o mniejszej odporności emocjonalnej zaczyna się w tym wszystkim gubić. Nauczyciel, często pracujący w licznej klasie, nie ma możliwości poznania problemów ucznia i udzielenia mu pomocy.

Agresja jest komunikatem ze strony dziecka w kierunku dorosłego. W ten sposób dziecko informuje nas, że ma problemy, z którymi sobie nie radzi. Każde z tych dzieci ma swoje mocne i słabe strony. Starajmy się szukać przyczyn agresywnych zachowań uczniów, a przede wszystkim uważnie obserwujmy życie naszych dzieci. Im szybciej rozpoznamy agresję, tym łatwiej będzie ją powstrzymać. W takich sytuacjach warto się przyjrzeć własnym relacjom z dziećmi:
- ile czasu poświęcam dziecku?
- czy słyszę, co mówi do mnie dziecko?
- czy nie jest tak, że mój czas dla dziecka to moja praca?
- jak często bawię się z moim dzieckiem, czytam mu książki na dobranoc?
- w jaki sposób zwracam się do mojego dziecka, jakich słów używam?
- czy są to słowa, które ranią, czy są to słowa, które pomagają?

Wielu się zapyta, czy ma to jakieś znaczenie?

A więc ma i to ogromne, gdyż słowa wciąż powtarzane determinują całe dorosłe życie człowieka. Nie można zapomnieć, że dziecko wierzy we wszystko, co mówią mu rodzice lub inne ważne dla niego osoby. Dzieci, którym poświęca się zbyt mało czasu są zwykle mało tolerancyjne, niewrażliwe na krzywdę ludzką, bywają bezwzględne w egzekwowaniu tego, co ich zdaniem im się należy. Dziecko wychowywane w miłości i poczuciu bezpieczeństwa da sobie radę w różnych warunkach, będzie też umiało kontaktować się z innymi ludźmi.

Ważną sprawą jest, aby dziecko nauczyło się akceptować samo siebie, aby znalazło w sobie wartości, na których może się oprzeć. Jeśli dziecko jest niepewne, niedowartościowane, wymusza zwrócenie na siebie uwagi, często poprzez agresywne zachowanie. Ktoś słabszy zawsze znajdzie się w pobliżu, ktoś komu można dokuczyć, kogo można pobić, popchnąć, po to by przypodobać się kolegom.

W zdecydowany sposób można temu zapobiec, budujące pozytywny obraz własnego dziecka poprzez:
- mówienie mu jak bardzo jest dla nas ważne,
- wysłuchiwanie tego, co ma nam do powiedzenia,
- przez dawanie mu wsparcia,
- wspólne przeżywanie jego radości i niepowodzeń,
- nie lekceważenie, nawet błahych dla nas, problemów dziecka.

Postawa akceptacji, silnej więzi uczuciowej, zaangażowania i zainteresowania sprawami swego dziecka daje poczucie bezpieczeństwa, ważności, motywuje, by stawać się lepszym, rozwija otwartość, uczy optymizmu i wiary w własne siły. W efekcie wyrasta człowiek radosny, szanujący siebie i innych, otwarty na życie. Poczucie własnej wartości powinno dziecko wynieść z rodzinnego domu. Dzieci są jak skarbonki, co się do nich włoży, to samo się wyjmuje.

Nie należy zapominać, że słowa ranią równie mocno jak pięść. Jednak różnica polega na tym, iż siniaki znikają, a urazy psychiczne nie!!

Dlatego zatrzymajmy się i posłuchajmy co mówimy naszym dzieciom. Przede wszystkim jednak sami bądźmy modelem nieagresywnego zachowania.

LITERATURA

J.Ranschburb, Lęk, gniw, agresja, Warszawa 1993. 1996.
J.Grochulska, Reedukacja dzieci agresywnych, Warszawa 1988.
T.Gordon, Wychowanie bez porażek w szkole, Warszawa 1996.
Frączek, I. Pufal-Struzik, Agresja wśród dzieci i młodzieży, Kielce
 

Opracowanie: mgr Maria Krępa

Wyświetleń: 1932


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.