Dojrzałość szkolna nie jest uwarunkowanym biologicznie etapem samorzutnego rozwoju, lecz składają się na nią różnorodne doświadczenia dziecka w sferze:
• motorycznej= fizycznej
• umysłowej
• emocjonalnej
• społecznej

Przez prawidłowy rozwój psychiczny rozumiemy odpowiedni do wieku dziecka:

- zasób pojęć
- wiadomości
- stan mowy z uwzględnieniem zasobu słów oraz prawidłowej artykulacji
- swobodą wypowiadania się
- zdolność zapamiętywania
- zdolność myślenia przyczynowo-skutkowego i wnioskowanie.

W przypadku dziecka wstępującego do szkoły konieczne jest, aby:

- miało już wyrobioną zdolność koncentracji uwagi, umiejętność uważnego słuchania wypowiedzi i poleceń nauczyciela oraz wykonywanie tego, o co prosi

- umiejętność uczenia się „na żądanie”, a nie według potrzeby

- umiejętność stosowania właściwych norm współżycia w grupie rówieśniczej

- umiejętność odtwarzania prostych kształtów, co wymaga odpowiednio sprawnej ręki.

Siedmiolatek dojrzały pod względem fizycznym to dziecko, które jest ogólnie sprawne ruchowo. Posiada dobrą sprawność manualną i niezaburzoną koordynację wzrokowo – ruchową. Charakteryzuje się poprawnym funkcjonowaniem zmysłów. Jest odporne na choroby i zmęczenie.
Dziecko dojrzałe pod względem emocjonalno – społecznym jest w znacznym stopniu samodzielne. Chętnie i łatwo nawiązuje kontakty z nauczycielem i rówieśnikami. Posiada umiejętność podporządkowania się niezbędnym wymaganiom dyscypliny. Jest obowiązkowe, wytrwałe i wrażliwe na opinię nauczyciela. Cechuje je taki stan równowagi nerwowej, który umożliwia opanowanie reakcji emocjonalnych.
Pod względem dojrzałości umysłowej dziecko powinno być aktywne poznawczo oraz powinno chcieć się uczyć. Dziecko interesuje się czytaniem i pisaniem. Dobrze orientuje się w najbliższym otoczeniu i środowisku. Rozporządza zasobem doświadczeń i wyobrażeń będących podstawą do rozwoju pojęć. Potrafi uważnie i ze zrozumieniem słuchać tego, co mówi nauczyciel. Rozumie i spełnia jego polecenia. Posiada umiejętność swobodnego i zrozumiałego dla otoczenia wypowiadania się, opowiadania, wyrażania życzeń, pytań, własnych sądów, wniosków i ocen.
W zakresie dojrzałości do czytania i pisania dziecko umie dokonywać analizy oraz syntezy wzrokowej i słuchowej niezbędnej w procesie różnicowania kształtów, dźwięków, ich odpoznawania, porównywania i odtwarzania. Rozumie znaczenie wyrazów jako graficznych odpowiedników słów. Posiada orientację przestrzenną, która umożliwia mu rozpoznawanie i odtwarzanie kierunków, położenia i proporcji odwzorowywanych form graficznych. Ma pamięć ruchową, czyli umiejętność przetwarzania obrazu graficznego na obraz ruchu. Ponadto umie kontrolować wzrokiem własne ruchy, co pozwala dziecku świadomie nimi kierować.
Pod względem dojrzałości do matematyki dziecko, siedmioletnie rozumie i potrafi określić stosunki przestrzenne, czasowe i ilościowe w praktycznym działaniu. Potrafi sklasyfikować przedmioty według przeznaczenia, wielkości, kształtu i koloru. Umie na konkretach dodawać i odejmować w zakresie 10.
W celu zbadania dojrzałości dziecka można spróbować odpowiedzieć sobie na zamieszczone poniżej pytania. Należy odpowiadać rzetelnie i notować pytania, na które odpowiadamy twierdząco lub przecząco.
Oto lista pytań:
1. Czy twoje dziecko zna:
• imię i nazwisko,
• adres zamieszkania,
• imiona rodziców,
• nazwę zawodu rodziców, jeśli pracują,
• nazwy zwierząt domowych,
• nazwę pór roku, dni tygodnia?
2. Czy potrafi:
• powiedzieć, jak brzmi pierwsza i ostatnia głoska w prostych słowach: woda, rower, lody,
• wymówić prawidłowo wszystkie wyrazy (nie ma wady wymowy),
• powtórzyć dłuższe słowa np. hipopotam, kaloryfer?
3. Czy rozpoznaje przewidziane programem litery alfabetu?
4. Czy pod koniec zerówki umie przeczytać prosty nowy tekst (np.: To jest dom. Ola ma psa. )?
5. Czy rysując posługuje się zawsze tą samą ręką (prawą lub lewą)?
6. Czy prawidłowo trzyma ołówek (chwyt pęsetkowy - między palcem wskazującym i kciukiem, lekko oparty na palcu środkowym jak na siodełku)?
7. Czy widząc wzór potrafi go odwzorować, umie narysować znaki podobne do liter?
8. Czy jest w stanie narysować rysunek człowieka zaznaczając głowę, tyłów, ręce, palce i inne szczegóły?
9. Czy umie narysować rysunek, na którym coś się dzieje (np. Chłopiec bawi się piłką)?
10. Czy, kolorując obrazki, nie wychodzi poza ich kontur?
11. Czy dobrze zapamiętuje wierszyki i piosenki?
12. Czy potrafi skakać na jednej nodze, rzucać i łapać piłkę?
13. Czy umie ubrać się bez pomocy dorosłego, wiązać sznurowadła, zapiąć guziki?
14. Czy sprawnie posługuje się nożycami, tnie po linii prostej, falistej i łamanej?
15. Czy umie opowiedzieć, co wydarzyło się w domu lub w przedszkolu, posługując się prawidłowo zbudowanymi zdaniami?
16. Czy potrafi określić, których elementów jest więcej, a których mniej?
17. Czy rozpoznaje cyfry od 1 - 10 i potrafi na konkretach, np. patyczkach wykonać proste działania, np.
5 + 2 =
9 - 2 =
oraz wstawić odpowiedni znak matematyczny: <, >, =, np.
8 7
9 4
18. Czy umie powstrzymać się od głosu, gdy pytanie jest skierowane do innego dziecka?
19. Czy rozumie i wykonuje polecenia skierowane do całej grupy?
20. Czy umie pracować w grupie dzieci wykonując wspólne zadanie, np. budowanie z klocków?
21. Czy potrafi bez rozpaczy rozstać się z rodzicami lub babcią czy nianią?
22. Czy potrafi zwrócić się do dorosłego z prośbą lub pytaniem?
23. Czy jest w stanie skoncentrować się na wykonywanym zadaniu przez 30 minut?
24. Czy umie nazywać swoje emocje, np. co go cieszy, złości, czego się boi?

CO ROBIĆ, ŻEBY DZIECKO, KTÓRE IDZIE DO SZKOŁY, BYŁO GOTOWE DO PODJĘCIA NAUKI SZKOLNEJ ?


- Należy pamiętać, że dziecko poprzez zabawę uczy się i nabywa pewnych umiejętności, a poprzez odpowiednio dobraną zabawę rodzice mogą stymulować rozwój swojego dziecka.

- Rozwój motoryczny dziecka 6-letniego wypływa z jego biologicznej potrzeby ruchu, która doprowadza do ogromnej ruchliwości dziecka. Umożliwienie dziecku tego ruchu, pozwoli na jego prawidłowy rozwój ruchowy. Może to być jazda na rowerku, rzucanie, turlanie piłeczki do siebie, gra w kręgle, rzucanie do celu, przeskakiwanie przez pieńki i kamienie na spacerze, itp.

- Ważne jest również usprawnianie manualne, ćwiczenie ręki , palców, prawidłowe trzymanie ołówka. Nie obawiajmy się dawać dzieciom do zabawy plasteliny, czy farb, trzeba tylko zabezpieczyć miejsce pracy, a oprócz tego, że dziecko będzie ćwiczyć rękę, to jeszcze będzie rozwijać swoją aktywność twórczą.

- Na rozwój percepcji wzrokowej i koordynacji wzrokowo-ruchowej stymulująco wpływają zabawy, w których dziecko ćwiczy spostrzeganie wzrokowe i pamięć wzrokową, jak np. gra w „Memory”, układanie puzzli, gra w domino dobieranie par jednakowych obrazków, wyszukiwanie różnic na obrazkach, mozaiki obrazkowe.

- Prawidłowy rozwój percepcji słuchowej zapewniają różnorakie zabawy słuchowe, jak np. „Co słyszę?”- wsłuchiwanie się w dźwięki otoczenia, w rozpoznawanie wytworzonych przez dorosłego dźwięków, także różnicowanie i naśladowanie głosów zwierząt, rozpoznawanie dzieci po głosie oraz różne zabawy kształtujące mowę, wzbogacające słownik, nauka wierszy i piosenek. Należy dużo rozmawiać z dzieckiem i odpowiadać na jego pytania.

- Czas spędzany wspólnie z dzieckiem zawsze można wykorzystać wspierając jego rozwój, np. na spacerze możemy ćwiczyć orientację przestrzenną, mówimy „Teraz idziemy w lewo, w prawo wprzód”, albo pytamy „Co jest za nami, co jest z przodu, a co z tyłu?”

- Uspołecznienie dziecka to ważny element dojrzałości szkolnej. Pozwólmy bawić się dziecku z innymi dziećmi, dziecko powinno umieć podzielić się z drugim dzieckiem zabawkami, a gdy jest taka potrzeba, ustąpić, albo zrezygnować ze swoich racji. Uczmy dziecko doprowadzania pracy do końca, np. jeśli zacznie kolorować obrazek, to niech go skończy, jeśli za dużo, to niech skończy chociaż pewien etap i pokoloruje tylko motylka.

- Należy uczyć dziecko samodzielności i zaradności, nie wyręczać go ze wszystkiego, niech ma jakieś swoje drobne obowiązki, z których musi się wywiązywać.

Wyświetleń: 841