Praca pedagogiczna nauczyciela bibliotekarza jest ważną częścią pracy biblioteki. Dobry kontakt bibliotekarza z uczniami i stworzenie przyjaznych warunków w bibliotece szkolnej sprzyja optymalnemu rozwojowi uczniów
w wielu aspektach. Zadaniem bibliotekarza jest m.in. wykorzystywanie różnorodnych form promocji książki i przygotowanie młodych ludzi
do świadomego i selektywnego korzystania z informacji. Organizowane
w bibliotece grupowe zajęcia z młodzieżą starzały szerokie pole do działań propagujących czytelnictwo i biegłość w wyszukiwaniu niezbędnych informacji.
Rozpoczynając pracę w Gimnazjum nr 4 wiedziałam, że będę prowadziła koło biblioteczne z uwagi na to, że biblioteka była mi zawsze bliska, nie tylko z racji zajmowanego stanowiska. Będąc uczennicą szkoły podstawowej pamiętałam, jak uwielbiałam przebywać w bibliotece. Byłam bardzo szczęśliwa, kiedy pani bibliotekarka zlecała mi jakieś ważne zadanie do wykonania i z tego powodu byłam dumna, że ta pani wierzy w to, że ja to wykonam. Dlatego też chciałam dać taką szansę swoim uczniom.
Koło biblioteczne działa od września 2005 roku. Wtedy to właśnie opracowałam plan koła. Po pewnym czasie działalności stwierdzałam jednak,
że potrzebny jest program działań takiego koła, żeby usystematyzować
i uporządkować wiedzę, którą miałam przekazać uczniom. I tak podczas trwania stażu opracowałam program koła bibliotecznego, który uzyskał pozytywną opinię nauczyciela dyplomowanego bibliotekarza, został zaakceptowany przed Radę Pedagogiczną i zatwierdzony przez dyrektora szkoły.
Zajęcia te były prowadzone raz w tygodniu w wymiarze 1 godziny, w fazie intensywnych prac ich częstotliwość wzrastała, odbywały się na zasadzie dobrowolności, bez dokonywania klasyfikacji. Moi uczniowie chętnie uczestniczyli w zajęciach koła, przedstawiali swoje pomysły dotyczące realizacji zadań. Chciałam, aby na zajęcia koła uczęszczały nie tylko uczniowie zdolni, ale również te mniej zdolne, dyslektyczne i sprawiające kłopoty, bowiem chodziło mi przede wszystkim o walory wychowawcze, a nie o kreowanie szkolnych gwiazdorów. Taka potrzeba była uzasadniona, gdyż ponieważ wielu uczniów posiadało zdolności organizacyjne, aktorskie, plastyczne, recytatorskie i chciało je doskonalić.
Miejscem spotkań była biblioteka szkolna, ponieważ dzięki gromadzonym zbiorom posiada ona warunki do rozwoju twórczej osobowości ucznia.
Opracowując program wytyczyłam cele, które zakładały wszechstronny rozwój jego odbiorców:
 wzbogacanie wiedzy dotyczącej biblioteki i jej zasobów,
 przygotowanie do samodzielnego poszukiwania potrzebnych informacji,
 rozwijanie uzdolnień literackich, plastycznych i organizacyjnych,
 nabywanie praktycznych umiejętności z zakresu prac bibliotecznych wykonywanych w bibliotece,
 wdrażanie do obowiązkowości, odpowiedzialności i systematyczności,
 kształtowanie umiejętności pracy w zespole i nawiązywania właściwych relacji z rówieśnikami i otoczeniem,
 aktywne uczestniczenie w pracy biblioteki i szkoły.
Treści programu starałam się dobrać tak, aby dawały możliwość wykazania się uczniom różnego typu zdolności i pozwoliły zaakceptować również tych, którzy nie należą do najlepszych i na co dzień rzadko osiągają sukcesy.
Po wstępnym rozeznaniu się w zainteresowaniach, możliwościach
i predyspozycjach uczniów, skompletowałam grupę chętnych do pracy uczniów.
Wskazywałam uczniom cele podjętych działań oraz korzyści płynące z ich aktywnej i systematycznej pracy (wyróżniający się uczniowie otrzymywali lepszą ocenę z zachowania), na zakończenie roku szkolnego są wyróżniani nagrodami książkowymi oraz dyplomami.
W treści programu ujęłam działania praktyczne, związane z nabywaniem przez uczniów praktycznych umiejętności z zakresu techniki bibliotecznej,
jak i również wiedzę teoretyczną z dziedziny bibliotekarstwa oraz wiadomości
o książkach i ich twórcach.
Zapoznawałam uczniów z ewidencją i opracowaniem technicznym zbiorów (zakładanie kart, stemplowanie książek, czasopism, wypełnianie kart czytelniczych, wypisywanie nowych kart książek w miejsce zniszczonych).
Na bieżąco zajmowaliśmy się konserwacją materiałów bibliotecznych (klejeniem wypadających kart książek).
Oprócz poznawania źródeł informacji, rozwijania swoich zainteresowań poprzez dostęp do zbiorów i Internetu uczniowie dbali o porządek na regałach (każdy członek koła był odpowiedzialny za poszczególny regał).
Do zadań osób należących do koła członków należało również porządkowanie księgozbioru, układanie czasopism, pełnienie dyżurów
i obsługa uczniów korzystających z biblioteki (pomoc uczniom w udostępnianiu zbiorów, wyszukiwanie kart czytelnika, wyszukiwanie i podawanie książek z półek oraz ponowne włączenie ich do księgozbioru po uprzednim odpisaniu na karcie, wypełnienie kart czytelnika). Na jednym z pierwszych spotkań we wrześniu ustalamy grafik wraz z dyżurami członków koła podczas przerw.
Praca uczniów w grupie podczas dyżurów było okazją do nawiązania przyjaźni, relacji rówieśniczych , współpracy w grupie podczas realizacji zadań.
Uczniowie pomagali w tworzeniu różnorodnych gazetek, wystaw okolicznościowych w gablocie na korytarzu oraz podczas organizacji konkursów poprzez ogłaszanie informacji, wprowadzania do konkursów, wykonywaniu plakatów informujących o konkursach.
Co dwa miesiące wydawaliśmy szkolną gazetkę „Szkolny Monitor Uczniowski”. Skład gazetki prowadzony był w bibliotece wyposażoną
w komputery, dzięki czemu uczniowie mogli doskonalić swoje umiejętności posługiwania się komputerem. Przyjęliśmy, że gazetka będzie miała stałe rubryki: „uśmiechnij się”, recenzje, wywiady z nauczycielami. Oprócz tego w gazetce pojawiały się teksty okolicznościowe (w zależności od potrzeb i zainteresowań uczniów) oraz sprawozdania z ważnych wydarzeń z życia szkoły (imprezy okolicznościowe, sportowe, rozrywkowe, wycieczki, konkursy itp.) wraz ze zdjęciami. Zadaniem członków koła było również promowanie uczniowskich talentów (dziennikarskich, literackich, plastycznych, informatycznych) uzdolnionej młodzieży gimnazjum.
Gazetka była ogólnodostępna na stronie internetowej www.gimn4.pl/biblioteka/gazetkaszkolna.
Ważnym zadaniem dla członków koła bibliotecznego było prowadzenie kroniki. Może słowo „kronika” to duże słowo, gdyż swoje działania zamieszczaliśmy w grubym segregatorze w „koszulkach”, ale my byliśmy dumni
z tego co mamy. Uczniowie dbali o oprawę plastyczną kroniki. Uczniowie sukcesywnie dokładali materiały z organizowanych działań. W chwili obecnej musimy założyć drugi segregator, gdyż pierwszy już ledwo się zamyka.
Bardzo ważnym wydarzeniem w życiu koła bibliotecznego było opracowanie i zorganizowanie wspólnie z członkami teatru profilaktycznego obchodów „Cała szkoła czyta dzieciom”, które miały na celu poszerzenie wiedzy
na temat istotnej roli książki i czytelnictwa w życiu człowieka oraz wyzwalanie twórczej aktywności uczniów, popularyzacja czytelnictwa wśród dzieci, młodzieży i dorosłych, doskonalenie umiejętności interpretacji utworów literackich oraz budzenie i rozwijanie wrażliwości na słowo czytane.
Zrealizowano wszystkie działania, jakie obejmowała akcja.
25 października 2011 roku, czyli w dniu Rozpoczęcia Obchodów członkowie koła bibliotecznego i teatru profilaktycznego mieli możliwość zwiedzenia redakcji „Gazety Pomorskiej”, znajdującej się przy ulicy Żabiej we Włocławku, gdzie dowiedzieli się jaką drogą przechodzi gazeta od autora artykułu, aż do kiosku. Drugim etapem wycieczki była redakcja Radio Gra, znajdująca się w tym samym budynku. Podczas rozmowy z pracownikiem rozgłośni zapoznali się z pracą redaktora radiowego i poznali charakterystykę języka radiowego.
8 listopada grupa uczniów przygotowała prelekcję dla rodziców pod tytułem: „Dlaczego warto czytać dzieciom?” , podczas której przestawiono prezentację multimedialną (wykonaną przez panią pedagog), która obejmowała tematy: wybór odpowiedniej książki do wieku czytelnika, wpływ książki na wyobraźnię, koncentrację, budowanie więzi w rodzinie, kreatywność oraz rozwój kultury
i tradycji. Na zakończenie prelekcji uczniowie rozdawali rodzicom książeczki
z wierszykami dla dzieci, która otrzymała p. pedagog od pracownika Urzędu Miasta Dobrzyń w darowiźnie.
W dniach 15 i 16 listopada członkowie koła bibliotecznego oraz teatru zorganizowali czas przedszkolakom w Przedszkolu Publicznym nr 36 i uczniom klasy „0” w Szkole Podstawowej nr 23 we Włocławku, gdzie młodzież z naszej szkoły czytała dzieciom bajeczki. Spotkania przebiegały w ciepłej, serdecznej atmosferze. Dzieci z zainteresowaniem słuchały starszych kolegów. Były też wspólne zabawy, gry i piosenki. Atmosfera była bardzo radosna.
Sądzę, że udział w tego rodzaju współpracy rozwija wyobraźnię dziecka
i kształtuje wyobrażenie o świecie. Nasze czytanie maluchom ma na celu kształtowanie w „najmłodszych” nawyku czytania, wdrażania do samodzielnej pracy z książką, zachęcać do stałego kontaktu z literaturą. Jak wiemy, książka powinna towarzyszyć człowiekowi przez całe życie od najmłodszych lat. Właśnie wtedy wpływ książka jest największy i najbardziej potrzebny.
6 grudnia na zakończenie akcji uczniowie przygotowali uroczystość „Pasowanie na czytelnika” w Szkole Podstawowej nr 23 we Włocławku.
W imprezie tej wzięły udział wszystkie klasy pierwsze. Podczas pierwszej części uroczystości uczniowie przedstawili spektakl wprowadzający czytelników w świat książek. Były to krótkie zagadki o bohaterach książek, pogadanka na temat poszanowania książek. Podczas imprezy przyszli czytelnicy dowiedzieli się, jak ważne są książki w życiu każdego człowieka oraz jak należy szanować książki.
Po przedstawieniu uczniowie klas I uczestniczyli w uroczystej przysiędze. Pamiątką tego wydarzenia był dyplom wręczony dla każdej klasy oraz wspólne zdjęcie. Na zakończenie spotkania członkowie koła zachęcały małych czytelników do zabawy tanecznej, po której nastąpił słodki poczęstunek.
Uczniowie działający w kole bibliotecznym otrzymywali na koniec roku szkolnego podziękowanie w formie dyplomu. Po 3 latach pracy w kole nagradzałam uczniów za swój wkład pracy, otrzymują podziękowania i nagrody książkowe.
Praca z młodzieżą była systematycznie ewaluowana, w celu modyfikowania metod pracy oraz wzbogacania wiedzy na temat uzdolnień i zainteresowań młodzież oraz umożliwiała mi lepsze rozpoznanie potrzeb ucznia, a to jest przecież najważniejsze w pracy nauczyciela.
Na początku współpracy uczniowie wypełniali ankietę, która była diagnozą wstępną ich oczekiwań w stosunku do zajęć. Po zajęciach przeprowadzałam krótką ewaluację, np. walizkę rzeczy, które wezmę do domu, a które zostawię w szkole. Po roku przeprowadziłam wśród młodzieży anonimową kolejną ankietę ewaluacyjną, na której podstawie dokonałam modyfikacji pewnych działań koła
w kolejnym roku szkolnym (Czego się nauczyłeś, czy odpowiadały ci ćwiczenia wykonywane na lekcji, jeśli nie, jak je zmienić? Chcielibyśmy tych zajęć mieć więcej…, Tego nie lubimy… Czy jakieś ćwiczenie sprawiło ci dużą trudność?
Co było najciekawsze? Co chcesz jeszcze dodać? Starałam się wprowadzać rundkę wypowiedzi, każdy uczeń kończył rozpoczęte zdanie: „Zajęcia moim zdaniem….”, albo „podobało mi się ….”, „nie podobało mi się to…” bardzo ważna dla mnie była sama obserwacja uczniów. Widziałam kiedy byli zainteresowani i zaangażowani podczas wykonywania czynności, a kiedy robili coś, bo tak trzeba, bez żadnego entuzjazmu.
Ewaluację programu stanowiły również wspólne rozmowy z uczestnikami, dyskusje, próby oceny pracy po zajęciach, wykonaniu konkretnych działań. Kolejną formą ewaluacji były opinie nauczycieli i uczniów, którzy pochlebnie wyrażali się na temat naszych gazetek, wystaw, co umożliwiło uczniom przeżycie sukcesu i bardziej mobilizowało do pracy. Inną formą ewaluacji było przygotowanie galerii zdjęć z opisem np. po uroczystości „Pasowanie na czytelnika” na stronie internetowej naszej szkoły. Uczniowie mieli wówczas okazję spojrzeć na siebie z siebie z perspektywy widza. Dzięki temu mogli ocenić wydarzenie, wskazać mocne i słabe strony, krytycznie spojrzeć na własną twórczość, docenić siebie i swoje możliwości.
Moim zdaniem imprezy czytelnicze tworzyły znakomitą szansę
na wyciszenie niepożądanych zachowań oraz uczyły pokory i konieczności współdziałania z innymi.
Praca z młodzieżą gimnazjalną jest interesująca i przynosi dużo satysfakcji. Niemniej jednak praca ta wymaga wiele trudu i pomysłowości. Należy bowiem zachęcić młodzież do działania. Gdy jednak na trud się zdobędziemy zyskamy młodych sojuszników biblioteki rozumiejących pracę biblioteki, jej charakter i specyfikę.

Efekty jakie przyniosła praca w kole bibliotecznym mile mnie zaskoczyła. Uczniowie zaangażowali się we wszystkie zadania i chętnie podejmowali nowe wyzwania. Kilkoro uczniów po raz pierwszy miało kontakt z interpretacją wierszy dla dzieci. Młodzież dostrzegła jak ważne jest czytanie małych dzieciom i jak wdzięcznymi słuchaczami są maluchy.
Koło biblioteczne wzbogaciło ofertę spędzania wolnego czasu dla uczniów, poprzez swoją działalność młodzież uczyła się współpracy w grupie, tolerancji, komunikacji, rozwijała własne zainteresowania.
Uczestniczący w nich uczniowie oprócz zainteresowań czytelniczych rozwijali różnorakie zdolności, przede wszystkim poszerzali swoją wiedzę o książce i bibliotece, dzięki czemu lepiej rozumieli specyfikę i charakter pracy bibliotecznej.
Uczniowie współpracujący z biblioteką poszerzyli swoją wiedzę o bibliotece
i książce, nabyli praktyczne umiejętności z zakresu techniki bibliotecznej.

Wyświetleń: 2023