Katalog

Monika Czopek, 2017-05-23
Mieroszów

Religia, Artykuły

Szkoła specjalna jako środowisko katechezy

- n +

Każdej osobie niepełnosprawnej, niezależnie od rodzaju i stopnia niesprawności, jako pełnoprawnemu członkowi społeczeństwa przysługują nienaruszalne prawa. Mają zatem również prawo poznać i przyjąć tajemnice wiary. Może się to odbywać w różnych środowiskach: rodzinnym i parafialnym. Jeżeli dziecko niepełnosprawne uczęszcza do szkoły specjalnej, może uzyskać odpowiednią edukację religijną również tutaj. Cel katechezy specjalnej jest identyczny jak w szkołach masowych- doprowadzenie ucznia do wiary dojrzałej na miarę jego możliwości. Natomiast sposób osiągania tego celu w przypadku niepełnosprawnych katechizowanych jest zupełnie inny.
Dobierając metody katechetyczne katecheta musi oprzeć się na możliwościach i zdolnościach dzieci. Poprzez swoje działania nauczyciel doprowadza je do doświadczenia wiary chrześcijańskiej we wspólnocie wierzących. Powinien również wprowadzać je w życie sakramentalne i włączać do osobistego zaangażowania się w życie z Bogiem. Uczniowie zostają zapoznani z zasadami życia chrześcijańskiego ukierunkowanego na Osobę Jezusa Chrystusa. Zadaniem każdej katechezy jest łączenie życia z wiarą. (G. Krupowicz w: www.katecheza.diecezja.siedlce.pl)
W przypadku uczniów z niepełnosprawnością intelektualną katecheza dąży przede wszystkim do doprowadzenia ich do odkrycia tajemnicy osobowego Boga. Rozwija i wspiera wiarę dziecka. Ważnym elementem tych działań jest również wychowanie liturgiczne. Katecheta wyjaśnia tajemnice wiary wraz ze sposobami ich celebrowania. Angażuje również katechizowanych do aktywnego udziału w liturgii.
Fundamentem oddziaływań katechety na niepełnosprawnych uczniów jest formacja moralna. Odróżnianie dobra od zła stanowi minimum, które powinien zrozumieć każdy uczeń, niezależnie od stopnia upośledzenia. Efektem będzie kierowanie się przez nich w życiu przykazaniem miłości.
Sporo trudności przysparza katechecie wychowanie do modlitwy. Przyczyną jest najczęściej zanik praktyki modlitwy w domach rodzinnych uczniów.
Katecheza osób z niepełnosprawnością intelektualną w szkole specjalnej stosuje odpowiednie dla nich strategie wychowania religijnego. W przypadku dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim metody pracy niewiele różnią się od pracy z dziećmi w normie intelektualnej. Pojawia się natomiast różnica przy wskazaniach pedagogicznych skierowanych do uczniów z głębszymi stopniami upośledzenia. Wychowanie religijne tych osób powinno przede wszystkim zaspokajać ich potrzebę wzajemnej miłości, pokoju i zaufania. Dzieci mogą odczuć, że są kochane i że same mogą kochać. Poznają piękno otaczającego je świata, pogłębiają wiarę w Boga i odczuwają Jego obecność poprzez udział w sakramentach. (A. Kiciński, 2011)
W przypadku osób z głęboką niepełnosprawnością intelektualną katecheta jest zobowiązany posiadać wiedzę na temat metod komunikacji pozawerbalnej. Jest to niezbędne w pracy z uczniami, którzy nie komunikują się za pomocą mowy. Powszechnie mówi się o dwóch zasadniczych cechach nauczyciela katechety pracującego z osobami z najgłębszymi postaciami upośledzenia. Są to: cierpliwość i umiejętność pokornego trwania w świadczeniu o Bożej Miłości. Pozostaje mu bowiem przekonanie, iż całą resztę czyni Duch Święty, który zawsze jest obecny na katechezie. (A. Kiciński, 2011)
Katecheza skierowana do osób niepełnosprawnych powinna być zawsze oparta na założeniach pedagogiki specjalnej. Dlatego tak ważne jest szerokie przygotowanie merytoryczne katechetów pod tym względem. Nauka religii musi być powiązana również z treściami innych przedmiotów szkolnych. W oddziaływaniu katechetycznym należy uwzględnić wychowanie zdrowotne, ekologiczne, seksualne, polityczne, społeczne oraz ekumeniczne.
Niezwykle ważnym elementem pracy szkoły specjalnej jako środowiska katechezy jest troska o szeroko rozumianą integrację niepełnosprawnych uczniów z pełnosprawnym społeczeństwem. Program wychowawczy powinien zawierać takie zagadnienia jak: wychowanie do samoakceptacji, akceptacji innych, odpowiedzialności za siebie i innych, tolerancji, pokoju. (G. Krupowicz w: www.katecheza.diecezja.siedlce.pl)
Katecheta współdziałając z zespołem dydaktycznym opracowuje indywidualny program do pracy z każdym uczniem. W jego tworzeniu opiera się na orzeczeniach kwalifikujących dziecko do placówki specjalnej oraz współpracuje z psychologiem. Przydatna w tworzeniu planu jest dobra znajomość dziecka. Katecheta powinien swoje działania połączyć z logopedą, fizjoterapeutą, psychologiem, pedagogiem, neurologiem itp. Na podstawie zebranych informacji można stworzyć diagnozę umiejętności funkcjonalnych ucznia niepełnosprawnego. Wskazuje ona na jego umiejętności, które objawiają się w jego codziennym życiu i wpływają znacząco na jego niezależność i jakość życia religijnego. (www.katecheza.episkopat.pl)



Bibliografia:
Kiciński Andrzej ks., Katecheza osób z niepełnosprawnością intelektualną, Wyd. KUL, Lublin 2011
G. Krupowicz w: www.katecheza.diecezja.siedlce.pl)
www.katecheza.episkopat.pl
Wyświetleń: 0


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.