Utrwalenie wiadomości o samogłoskach - ćwiczenia w pisaniu liter i prawidłowej wymowie głosek

SCENARIUSZ ZAJĘĆ ZINTEGROWANYCH W KLASIE I

EDUKACJA POLONISTYCZNA

Ogólne zadania edukacyjne.
Uczeń będzie:
- rozróżniał pojęcia: głoska - litera; słowo - wyraz;
- znał pojęcia: sylaba, samogłoska, spółgłoska:
- prawidłowo wymawiał samogłoski;
- prawidłowo pisał poznane litery.

Zakres edukacji polonistycznej.
- wyróżnienie głosek i liter w słowie i wyrazie;
- odtwarzanie prawidłowego kształtu liter a, o, u, e, y, i;
- utrwalenie wiadomości o samogłoskach i spółgłoskach;
- ćwiczenia w kształtnym pisaniu poznanych liter;
- ćwiczenia prawidłowej wymowy samogłosek.

Metody: ćwiczenia, działalność praktyczna, pokaz, praca z tekstem, naśladowcza, opis, opowiadanie.

Środki: propozycje ćwiczeń głosowych, ilustracje "dziecięce buźki". propozycje ćwiczeń do wykonania, lusterka, tekst wiersza "Beksa" i "Ale dama" - M. Bogdanowicz -Metoda dobrego startu, magnetofon, taśma z nagranymi piosenkami, podręcznik z ćwiczeniami do kształcenia zintegrowanego, "Moja szkoła" - klasa I - "Wrzesień".

Czas pracy: 2 godziny

Przebieg zajęć:

1. Odczytanie przez nauczycielkę zagadki:
"Opowiadają choć ust nie mają.
Wszystkie wyrazy się z nich składają"
(litery)
2. Podanie przez uczniów rozwiązania zagadki.
3. Przypomnienie uczniom różnicy między głoską (wypowiadamy ją i słyszymy) a literą (czytamy i piszemy).
4. Zabawa "Litery":
Nauczycielka wypowiada głoski. Zadaniem dzieci jest pokazanie liter odpowiadającym słyszanym głoskom, poprzez układ rąk (palców) - A, E, I, O, U, Y.
5. Wyróżnianie głosek i liter w imionach dzieci:
- wymawianie przez wskazane dzieci swoich imion,
- układanie imion z pierwszych głosek nazw obrazków i przedmiotów,
- wybrzmiewanie przez dzieci pierwszych głosek przedmiotów znajdujących się w sali, tworzenie wyrazów z podanych głosek;
np. kot - książka, okno, tablica.
6. Utrwalanie pojęć: słowo - wyraz
- przypomnienie, że wypowiadamy i słyszymy słowa, a czytamy i piszemy wyrazy.
7. Zabawa "słowo - wyraz".
Nauczycielka pisze na tablicy kilka wyrazów. Na hasło "wyraz" uczniowie wskazują napisane wyrazy. Na hasło "słowo" wymawiają dowolne słowa.
8. Przypomnienie uczniom wiadomości o spółgłoskach i samogłoskach;
- zwrócenie uwagi na rolę samogłoski w wyrazie (dzieli go na sylaby);
- przypomnienie poznanych przez dzieci samogłosek: a, o, i, e, u, y;
- kilka ćwiczeń polegających na podziale dowolnych słów na sylaby.
9. Wykonanie ćwiczeń artykulacyjnych (z wykorzystaniem lusterka, w którym dziecko ma możliwość obserwacji artykulatorów) pomocnych w prawidłowym wymawianiu samogłosek (nauczycielka pokazuje - uczniowie powtarzają)
- balonik - nadymamy mocno policzki i wypuszczamy powoli powietrze;
- osiołek - wymawiamy na przemian samogłoski -i, -u, z przesadnym rozciąganiem i zaokrągleniem warg;
- lokomotywa - na przemian wydychamy powietrze raz prawym, raz lewym kącikiem ust;
- wyjący wilczek - wymawiamy coraz szybciej samogłoski - a, -u, szybko otwieramy usta przy "a" i ściągając je mocno "w ryjek" przy "u".
10. Ćwiczenia percepcyjno - słuchowe.
(Rozróżnianie samogłosek. Ćwiczenie powinno mieć charakter słuchowo - gestowy, tzn. dziecko klaszcze, kiedy występuje dźwięk ćwiczony, np. -a, w ogóle zaś nie reaguje, kiedy usłyszy inny dźwięk. Ćwiczenie pozwala stwierdzić, w jakim stopniu dziecko różnicuje słuchowo poszczególne głoski).
Zabawa "Pan Zapominalski".
Nauczycielka opowiada, że kiedyś żył pan Zapominalski, który przyjaźnił się z 6 głoskami: A, E, O, U, I, Y. Pewnego razu spotkał głoskę A, która zaprosiła go na niedzielę, na herbatkę. Pan Zapominalski bardzo się ucieszył i obiecał przyjść niezawodnie. Ale kiedy nadeszła niedziela, pan Zapominalski był w niemałym kłopocie, bo zapomniał, która z głosek zaprosiła go do siebie. Wymieniał wszystkie imiona, ale nie mógł sobie przypomnieć. Przyszedł zatem do dzieci i prosił, by mu pomogły. Pan Zapominalski wymawia imiona głosek, a dzieci klaszczą, gdy usłyszą imię tej głoski, do której miał się udać z wizytą.
11. Ćwiczenia głosowe z wykorzystaniem lusterek (w tym ilustracje "ust" wymawiania poszczególnych samogłosek):
- śpiewanie wszystkich głosek najpierw wysoko, potem nisko.
12. Ćwiczenia głosowe - dzieci śpiewają kolejno samogłoski coraz wyżej i coraz niżej. Podczas śpiewu dzieci wodzą palcem po linii
13. Ćwiczenia głosowe o przedłużonej fonacji samogłosek połączone z wodzeniem palcem po linii
14. Przerwa - dla chętnych kolorowanie ilustracji przedstawiających samogłoski.
15. Zabawa "Głoski".
Nauczycielka pokazuje ilustracje przedstawiające dziecięcą "buzię" w trakcie wymawiania samogłosek. Zadaniem dzieci jest rozpoznanie jaka samogłoska jest wypowiadana.
16. Ćwiczenie - tworzymy wyrazy (praca w zespołach dwuosobowych).
Uczniowie w zespole otrzymują zestaw ilustracji przedstawiających dziecięcą "buzię" w trakcie wymawiania samogłosek i spółgłosek (ilustracje są bez podpisów) Ich zadaniem jest utworzenie ilustracjami jak największej ilości wyrazów:
- przedstawienie wyników pracy:
- przeczytanie utworzonych wyrazów;
- sprawdzenie przez wszystkich uczniów poprawności wykonania ćwiczenia
- odczytanie wyrazów z podziałem na głoski;
- odczytanie wyrazów z podziałem na sylaby.
17. Wysłuchanie przez dzieci piosenki "Ale dama" (o literze a);
- analiza treści piosenki;
- ćwiczenie - klaszcząc, dzieci dzielą na sylaby: dama, litera, alfabet. Zamykają oczy i słuchają tekstu piosenki. Gdy usłyszą głoskę "a", podnoszą rękę do góry (wolno wymawiają tekst piosenki i przeciągają głoski "a"). Ile razy usłyszą głoskę "a": w słowach: dama, litera, alfabet?
- zaśpiewanie piosenki, klaskaniem zaznaczając jej rytm.
18. Wyjaśnienie nauczycielki, że do każdej samogłoski możemy wykonać podobne ćwiczenia wykorzystując różne piosenki.
19. Ćwiczenia w kształtnym pisaniu poznanych liter.
20. Zapoznanie uczniów z treścią wiersza "Beksa".
21. Powtórne przeczytanie wiersza przez nauczycielkę, a w słowach: mnie, sto, tu, drwi, zły, ma, ja - uczniowie "przeciągają" ostatnią głoskę.
22. Podsumowanie zajęć:
- pochwała dzieci z aktywną i twórczą pracę.

Ale dama!

- A kto to taki?
- A kto to taki?
- A to właśnie ja!
Litera "a"!

Taka piękna, taka ważna,
elegancka i odważna!
A więc teraz chyba wiecie,
pierwsza dama w alfabecie!
Ach, to właśnie ja!
Litera "a"!

M. Bogdanowicz - Metody dobrego startu.

Beksa

Po podwórzu beksa chodzi.
Płacze, szlocha, łka, zawodzi.
- Czemu nikt nie lubi mnie -e -e -e?
- Choć dookoła dzieci sto -o -o -o,
- Taka sama stoję tu -u -u -u,
- Każdy ze mnie tylko drwi -i -i -i,
- Każdy dla mnie taki zły -y -y -y,
- Każdy koleżankę ma -a -a -a.
- A nie jaaaa!

Nikt nie lubi takiej panny,
co ma w oczach dwie fontanny.
Już zza chmury słońce zerka.
Ty łzy otrzyj też.
Chodź się z nami bawić w berka.
Chcesz?

Opracowanie: mgr Irena Ferenc

Wyświetleń: 18706