Człowiek i wojna w starożytności - test klasa I LO

Grupa I
1. Podstawową jednostką armii rzymskiej był:
a) legion
b) manipuła
c) kohorta
Odpowiedź:....................................................

2. Zaznacz wszystkie zdania prawdziwe:
a) Polis w epoce archaicznej prowadziły wojny w celu wzajemnego wyniszczenia się.
b) Wojny prowadzone między polis nie przeszkadzały w normalnym życiu.
c) Niekiedy celem wojny prowadzonej przez polis było narzucenie hegemonii.
d) W wyniku wojen prowadzonych przez Ateny w VI w pne powstał Związek Peloponeski.
Odpowiedź:......................................................

3. W czasie wojen grecko-perskich Grecy zastosowali nowy typ okrętu zwany:
a) pentera
b) triera
c) centuria
Odpowiedź:.......................................................

4. Uporządkuj wydarzenia w kolejności chronologicznej od najwcześniejszego:
a) najazd Kserksesa na Grecję
b) tzw. wyprawa dziesięciu tysięcy
c) utworzenie Związku Hellenów
d) wybuch powstania jońskiego
e) utworzenie Związku Morskiego
Odpowiedź:..............................................................................

5. Dopisz postać do informacji o niej:
a) brat króla perskiego, podjął próbę zdobycia tronu wykorzystując najemników greckich.
b) Król Epiru, obrońca Tarentu
c) Król Macedonii, dokonał podboju Persji
d) Król Sparty, dowódca w bitwie pod Termopilami
e) Król Macedonii, narzucił swą hegemonię miastom Grecji kontynentalnej bez Sparty
Odpowiedzi:
a)........................................
b)........................................
c)........................................
d)........................................
e)........................................

6. Przyporządkuj podane bitwy wojnom, w czasie, których zostały stoczone.
Wojny grecko-perskie; wyprawy Aleksandra Macedońskiego
a) bitwa nad Granikiem
b) bitwa pod Cheroneą
c) bitwa pod Gaugamelą
d) bitwa pod Maratonem
e) bitwa pod Salaminą
Odpowiedzi:
wojny grecko-perskie.............................................................................
wyprawy Aleksandra Macedońskiego.........................................................
................................................................................................

7. Z podanych niżej informacji na temat armii rzymskiej wypisz te reformy, które przeprowadził Konstantyn:
a) przyjęcie do armii ochotników
b) stworzenie z jednostek granicznych odrębnej formacji pod wodzą lokalnych dowódców
c) zastąpienie falangi manipułami
d) wyodrębnienie jednostek manewrowych w oddzielną formację podlegającą naczelnemu dowództwu
Odpowiedzi:..........................................................................

8. Zaznacz zdania fałszywe:
a) W Lesie Teutoburskim Rzymianie odnieśli miażdżące zwycięstwo nad Germanami.
b) Cesarz Tyberiusz podjął decyzję o wycofaniu się Rzymian z Germanami.
c) Tzw. Wał Hadriana stanowił element limesu naddunajskiego.
Odpowiedzi:..................................................................

9. Przeczytaj fragment tekstu i odpowiedz na pytania pod nim: Tyrtajos; Elegie
"[...] zatem niech każdy wytrwa w rozkroku stojąc, a obie
nogi niech oprze o ziemię mocno, i zęby zaciśnie.
Nagolennice niech kryją mu nogi, a w górze niech piersi
Oraz ramiona sklepieniem tarczy szerokiej osłania,
Niechaj olbrzymim oszczepem wywija prawą swą dłonią,
Niech pióropuszem znad hełmu groźnie w powietrzu potrząsa,
Czyny godne olbrzymów spełniając, niech uczy, jak walczyć,
Niechaj się wrażych pocisków, tarczą okryty nie lęka;
Ale niech kroczy na przód i z bliska włócznią potężną,
lubo też mieczem, wymierzy cios i wroga niech zgładzi
nogę przy nodze niech stawia i tarczę opiera o tarczę,
do pióropusza pióropusz, hełm niech przybliża do hełmu,
niechaj się z wrogiem potyka do piersi pierś przybliżywszy,
czy to miecza dzierży rękojeść, czy włócznię potężną [...]"
a) Na podstawie tekstu napisz jak funkcjonowała falanga grecka?
b) Jakie cechy posiadał grecki wojownik?
c) Jaki wpływ na zachowanie żołnierza na polu walki miała agoge, którą przeszedł w czasach młodzieńczych?
Odpowiedzi:
a) ................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
b) ................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
c) ................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................

10. Przeczytaj fragment tekstu i odpowiedz na pytania pod nim:
Herodot o bitwie pod Maratonem
Długo trwała bitwa pod Maratonem. Wprawdzie w centrum szyku bojowego zwyciężyli barbarzyńcy tam, gdzie stali sami Persowie i Sakowie; w tym, więc punkcie byli górą i przerwawszy szeregi, ścigali wroga w głąb kraju. Ale na obu skrzydłach zwyciężyli Ateńczycy i Platejczycy, po czym pozwolili uciekać pobitej części barbarzyńców, ściągnęli (oba) skrzydła i walczyli przeciw tym, którzy przerwali środek; tak Ateńczycy odnieśli zwycięstwo. Uciekających Persów ścigali i wycinali w pień, aż dotarli do morza; tu zażądali ognia i dobrali się do okrętów.
1. Czy wojsko perskie składało się z samych Persów? Dlaczego tam, gdzie stali sami Persowie, wojsko to początkowo zwyciężało, a tam, gdzie ich nie było, ponosiło klęski?
2. Czy bitwa pod Maratonem toczyła się bezplanowo? Na czym polegał plan Greków?
3. Co spotkało Persów po bitwie?
Odpowiedzi:
1) ................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
2) ................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
3) ................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................

Grupa II
1. Ciężkozbrojny piechur grecki to:
a) hoplita
b) pretorianin
c) hoplon
Odpowiedź:..............................

2. Zaznacz wszystkie zdania prawdziwe:
a) Rzymianie uważali, że wojna sprawiedliwa, to taka, w której się zawsze zwycięża.
b) Pokój rzymski doprowadził do rozbrojenia społeczeństwa.
c) W czasie pryncypatu Rzym prowadził bardzo wiele wojen.
d) Wojnę peloponeską wygrały Ateny.
Odpowiedzi:...........................................................................

3. Uporządkuj wydarzenia w kolejności chronologicznej od najwcześniejszego:
a) klęska Rzymian w Lesie Teutoburskim.
b) I wojna punicka.
c) Bitwa pod Cheroneą.
d) Podbicie Persji przez Aleksandra Macedońskiego.
e) III wojna punicka.
Odpowiedzi:.............................................................................

4. Rzymianie w czasie I wojny punickiej zastosowali nowy typ okrętu zwany:
a) triera
b) pentera
c) centuria
Odpowiedź:................................................

5. Dopisz postać do informacji o niej:
a) Pierwszy wódz grecki, który rozgrywał bitwy, wykorzystując ścisłe współdziałanie jazdy i piechoty.
b) Rozbudował flotę ateńską, przyczynił się do zwycięstwa Greków nad Persami w bitwie pod Salaminą.
c) Wielki król Persji, przewodził wyprawie, której celem był podbój Grecji.
d) Wódz kartagiński podczas II wojny punickiej.
e) Wielki król Persji, przegrał bitwy nad Granikiem, pod Issos i Gaugamelą.
Odpowiedzi:
a).............................................
b).............................................
c).............................................
d).............................................
e).............................................

6. Przyporządkuj podane bitwy wojnom, w czasie, których zostały stoczone:
Wojny punickie; wyprawy Aleksandra Macedońskiego
a) bitwa pod Issos
b) bitwa pod Kannami
c) bitwa pod Salaminą
d) bitwa pod Zammą
e) bitwa nad Granikiem
Odpowiedzi:
Wojny punickie...............................................................................
Wyprawy Aleksandra Macedońskiego...................................................
....................................................................................................

7. Z podanych niżej informacji na temat armii rzymskiej wypisz te reformy, które przeprowadził Mariusz:
a) zastąpienie falangi manipułami
b) scalenie trzydziestu manipułów legionu w dziesięć kohort
c) przyjęcie do armii ochotników
d) stworzenie jednostek granicznych
Odpowiedzi:....................................................................

8. Zaznacz zdania fałszywe:
a) Hoplici w falandze macedońskiej uzbrojeni zostali w 5-cio metrowe włócznie.
b) Legioniści rzymscy wyposażeni byli w hoplon.
c) Przewaga liczebna wojsk Hannibala zadecydowała o jego zwycięstwie pod Kannami.
Odpowiedzi:................................................................................

9. Przeczytaj fragment tekstu i odpowiedz na pytania pod nim: Tyrtajos; Elegie
"Dzielnym się wszakże nie stanie człowiek na wojnie, jeżeli
rzeź oglądając okrutną nie zniesie takiego widoku,
lub też, jeżeli z bliska ciosu wrogowi nie zada.
Oto, czym jest waleczność; nagroda jest to najlepsza
I najpiękniejsza na świecie, jaką zdobywa młodzieniec.
To wszak wspólną jest chwałą dla miasta i ludu całego,
Jeśli kto stając w rozkroku w pierwszym szeregu walczących
Wytrwa, całkiem niepomny myśli o szpetnej ucieczce,
Serca mężnego ni duszy w boju nie myśli oszczędzać,
Nadto w sąsiedzie z szeregu słowami odwagę rozpala;
Taki to człowiek dopiero dzielnym jest w boju żołnierzem.
Wrogów niezłomne falangi on zmusi wnet do ucieczki,
Także falę bitewną wstrzymać szybko potrafi.
Kiedy zaś padnie w szeregu i ducha miłego wyzionie
Miasto sławą okrywszy, ojca a także i ród swój,
Znać,że wiele on musiał na tarczę wypukłą i pancerz
Pierś kryjący odebrać ciosów z przodu zadanych [...]"

a) Na czym polega według Tyrtajosa męstwo żołnierza na polu bitwy?
b) Przedstaw stosunek Tyrtajosa do żołnierzy, którzy stchórzyli?
c) Wyjaśnij, czym jest dla Tyrtajosa śmierć w czasie walki. Dlaczego Tyrtajos podkreśla, że ten, który padł w boju musiał odebrać mnóstwo ciosów "z przodu zadanych"?
Odpowiedzi:
a) ................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................

b) ................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................

c) ................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................

10. Przeczytaj fragment tekstu i odpowiedz na pytania pod nim.
Herodot o bitwie pod Salaminą
Hellenowie szykowali się do bitwy. Zaświtała jutrzenka, a oni zwołali zgromadzenie załóg okrętowych, na którym przed wszystkimi innymi wygłosił, Temistokles piękną mowę (...). Kończąc mowę wezwał ich do wsiadania na okręty (...). Wtedy Hellenowie odbili ze wszystkimi okrętami na morze. Na wyjeżdżających natychmiast uderzyli barbarzyńcy. Inni, więc Hellenowie wiosłowali powoli w tył i zbliżali okręty do lądu; tylko Ameniasz z Pallene, Ateńczyk, wysforował się poza linię i wpadł na okręt nieprzyjacielski. Ponieważ jego okręt zwarł się z drugim i nie mogły się rozczepić, wszyscy inni spiesząc z pomocą Ameniaszowi starli się z wrogami (...)

(...) Ale większość nieprzyjacielskich okrętów pod Salaminą zatopiono; jedne zniszczyli Ateńczycy, inne Egineci. Albowiem Hellenowie walczyli w porządku i szyku, a barbarzyńcy
im to wydarzyć, co właśnie nastąpiło.

W walce tej padł wódz Ariabignes, syn Dariusza, a brat Kserksesa; padło też wielu innych i znacznych spośród Persów, Medów i ich sprzymierzeńców, z Hellenów zaś garstka. Albowiem umieli pływać, więc ci, których okręty zniszczono, o ile nie polegli w walce wręcz, przepłynęli na Salaminę. Natomiast barbarzyńcy, nie umiejąc pływać, masowo ginęli w morzu. Skoro pierwsze ich okręty zwróciły się do ucieczki, wówczas przeważnie uległy zagładzie; ci, bowiem, co byli ustawieni z tyłu, próbując wysunąć się na front z okrętami, aby także jakiegoś czynu wobec króla dokazać, wpadali swymi okrętami na uciekające.
4. Czy w bitwie pod Salaminą obie strony przystąpiły do walki z planem? Kto działał według planu?
5. Znajdź w tekście szczegóły, które wskazują na dobre przygotowanie Greków do czekającej ich walki?
6. Dlaczego Persowie ponieśli klęskę?
Odpowiedzi:
1) ................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
a. ................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
b. ................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................

Opracowanie: Aneta Szczepańska

Wyświetleń: 11495