Katalog Władysław Zabłocki Różne, Rady Rola dyrektora szkoły w realizacji innowacji pedagogicznychRola dyrektora szkoły w realizacji innowacji pedagogicznychInnowacja w świetle definicji to zmiana polegająca na wprowadzeniu czegoś jakościowo nowego w danej dziedzinie życia społecznego: nowatorstwo. O podjęciu innowacji pedagogicznej w szkole decyduje Rada Pedagogiczna w drodze uchwały. W przypadku, gdy dla rozpoczęcia innowacji niezbędne jest przyznanie szkole dodatkowych środków budżetowych, wymagana jest zgoda organu prowadzącego na finansowanie planowanych działań. Bardzo dobrze jest, gdy w szkole panują odpowiednie warunki techniczne, sanitarne, ale najważniejszą sprawą są innowacje pedagogiczne, tzn. wdrażanie programów autorskich, organizowanie eksperymentów pedagogicznych, poszukiwanie nowych metod, form i środków dydaktycznych i wychowawczych. Od września 1999 roku wszyscy nauczyciele mieli w swój warsztat pracy wprowadzić zestaw umiejętności tworzenia nowości, dokonywania zmian nowatorskich. Innowacja jest skuteczna, jeśli pozwala na zrobienie czegoś, co wcześniej nie mogło być wykonane, a przynajmniej nie mogło być wykonane tak dobrze.Biorąc pod uwagę rodzaj rozwiązań innowacyjnych możemy wyróżnić: Innowacje programowe - dotyczą wszelkich zmian celów, treści, wymaganych osiągnięć w dziedzinie kształcenia, wychowania, opieki, terapii. Innowacje metodyczne - obejmują wszelkie zmiany dokonywane w sposobie nauczania - przede wszystkim - techniki przekazu i egzekwowania wiedzy w edukacji szkolnej. Innowacje technologiczne - obejmują zmiany w zakresie stosowanych środków technologicznych kształcenia, wychowania, opieki, terapii. Innowacje organizacyjne - dotyczą wszelkich zmian strukturalnych określających funkcje i role w systemie organizacyjno - instytucjonalnym oświaty. Takie innowacje często występują w obszarze zmian związanych z zarządzaniem. Biorąc pod uwagę kryteria identyfikujące rodzaj zmian, możemy wyróżnić: Przekształcenie - rozumiane jako rodzaj zmiany innowacyjnej nie będącej jedynie prostym zastąpieniem jednych elementów przez drugie. Przekształcenie obejmuje wyraźnie jakościowe zmiany w obszarze podejmowanych działań. Poszerzenie - dotyczy rozszerzenia podejmowanych działań pedagogicznych o to wszystko, co jest niezbędne, a nie musi stanowić wyraźnej nowości. Uzupełnienie - to innowacja, która jest zwykle związana z wprowadzeniem czegoś nowego do istniejącego stanu, czy ogółu stosowanych rozwiązań, nie podważając w istotnym stopniu ich podstawowego znaczenia i użyteczności. Zastąpienie - to najczęściej stosowany rodzaj zmiany innowacyjnej polegający na zastąpieniu jednego rozwiązania drugim. Eliminacja - to rodzaj zmiany innowacyjnej, który wiąże się z wyłączeniem, usuwaniem, wykluczeniem pewnych elementów spośród innych. Dostosowanie - polega na dostrojeniu dotychczasowych działań do postaci, którą można określić jako odpowiednią, adekwatną do aktualnie istniejącego stanu rzeczy. Wzmocnienie - polega na umocnieniu działań nowych, by stały się odporniejsze na zniszczenie. Integracja - to rodzaj zmiany polegający na wszelkich procesach tworzenia określonych całości z jakichś części. Wiąże się z procesami scalania, czy zespalania się elementów w nowe całości. Stosując kryterium źródła innowacji, mamy do czynienia z: Innowacjami powstałymi z osobistego doświadczenia zawodowego - źródłem innowacji jest to wszystko, co stanowi wynik własnych doświadczeń pedagogicznych, przetworzonych w nowe jakości działań pedagogicznych do użytku szkolnego. Innowacje adoptowane - to innowacje, których źródło stanowią wszelkie doświadczenia pedagogiczne osób drugich, mogące być wdrażane i przystosowywane do własnej praktyki pracy, których autorskie źródło możemy ujawnić i wskazać. Innowacje adaptowane - to innowacje, które nie stanowią już prostego przyswojenia nowej wiedzy czyjegoś autorstwa, lecz stanowią określony typ - nową praktykę pedagogiczną, która uzupełniana jest o pewien zespół modyfikacji wprowadzonych na podstawie osobistych, autorskich doświadczeń. Ogólnie można przyjąć, że innowacja pedagogiczna jest swoistym narzędziem nauczycieli szczególnie tych, którzy wskazują predyspozycję do wdrażania nowości. Samą w sobie innowacyjność, rozumianą przede wszystkim jako postawę, można również pojmować jako dyscyplinę, której w określonej mierze można się nauczyć i profesjonalnie praktykować w życiu zawodowym. Aby innowacja była skuteczna, musi być prosta i na coś ukierunkowana. Zależy to od wielu czynników, ale z pewnością od postawy dyrektora szkoły. To on może wyzwolić postawy innowacyjne u biernych nauczycieli, jak i zniechęcić tych aktywnych. Dlatego dyrektor musi być menedżerem, bo menedżerskie zarządzanie szkołą polega również na tworzeniu warunków do realizowania różnorodnych innowacji pedagogicznych. W każdej szkole nauczycieli można podzielić na trzy grupy: Artystów - to nieliczne jednostki z wrodzonym talentem pedagogicznym. Maja oni naturalne skłonności do nieustannego poszukiwania nowych rozwiązań. Tym wystarczy tylko nie przeszkadzać i w miarę możliwości stwarzać dobre warunki finansowe. Rzemieślników - to osoby bez nadzwyczajnych predyspozycji pedagogicznych, ale tez i bez wyraźnych przeciwwskazań do wykonywania zawodu nauczyciela. U tych nauczycieli należy wyzwolić w nich tkwiące możliwości twórcze. Autsajderzy - to pojedyncze osoby, które przez pomyłkę trafiły do zawodu nauczyciela. Takimi nauczycielami nie warto się zajmować. Dyrektor - innowator powinien pamiętać o kilku praktycznych wskazówkach: Musi być zawsze otwarty na wszelkie nowości, musi w sobie wyrobić swego rodzaju wrażliwość na toco nowe. Jeśli usłyszy o nowej koncepcji pedagogicznej, predyspozycji programowej, powinien starać się ją poznać pod kątem wykorzystania w swojej placówce. Musi więc dużo czytać na ten temat, brać udział w różnych kursach, konferencjach i seminariach poświęconych konkretnym innowacjom. Powinien wysyłać swoich nauczycieli na różne szkolenia. Musi mieć świadomość, że wszelkie nowości u większości ludzi wywołują opór. Powinien więc nieustannie przekonywać swoich pracowników do otwarcia się na nowe. Nie powinien wdrażać w szkole jakichkolwiek innowacji bez poparcia nauczycieli. Powinien poważnie potraktować każdą propozycje innowacyjną, z którą przyjdzie nauczyciel. Powinien dowartościowywać nauczycieli - innowatorów. Nauczyciele powinni czuć, że dyrektor ich ceni i szanuje. Należy pochwalić takiego nauczyciela wobec innych na radzie pedagogicznej i na zebraniach z rodzicami. Taki nauczyciel powinien otrzymywać nagrodę dyrektora szkoły oraz jeśli to możliwe mieć zwiększony dodatek motywacyjny. Jeżeli dyrektor zdecyduje się na wdrożenie określonej innowacji, to powinien opracować plan działania. Jest to tzw. zarządzanie przedsięwzięciem (projektem, innowacją) w szkole. Dyrektor szkoły powinien więc ustalić: - Cele innowacji - Priorytety - Środki - Motywacje - Organizację działania Tak przygotowane planowe działanie zagwarantuje skuteczną realizację zamierzonej innowacji.
Opracowanie: mgr inż. Władysław Zabłocki Wyświetleń: 1470
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. |