Sprawdzian wiadomości w klasie I gimnazjum: pojęcia teoretycznoliterackie w epice i liryce

1. Wyróżniamy trzy rodzaje literackie: lirykę, epikę i dramat. Najważniejszą właściwością utworów lirycznych jest to, że:

a / mają rozbudowaną wielowątkową fabułę
b/ ich akcję poznajemy bezpośrednio, bez udziału narratora
c/ przedstawiają uczucia, refleksje w formie monologu lirycznego
d/ były dawniej wykonywane przy akompaniamencie liry

2. Wymień cztery cechy języka poetyckiego:

a/...............................................

b/................................................

c/...................................

d/.......................................


3. Tworzywem środków stylistycznych jest słowo. Słowo zmienia swoje znaczenie w:

a / porównaniu
b / epitecie
c / przenośni

4. Epitet może pełnić różne funkcje. Określa właściwości przedmiotów, ukazuje stosunek mówiącego do przedmiotu, jest ozdobnikiem poetyckim. Który epitet wyraża stosunek mówiącego? Uzasadnij odpowiedź.

a/ żółte kwiaty
b/ wysokie drzewa
c/ ohydny występek

......................................................................................................

......................................................................................................

5. W bajce I. Krasickiego "Szczur i kot" określ rymy ze względu na układ i budowę. Oznacz literowo rymujące się wyrazy.

"Mnie to kadzą" - rzekł hardzie do swego rodzeństwa,
Siedząc szczur na ołtarzu podczas nabożeństwa.
Wtem gdy się dymem kadzidł zbytecznych zakrztusił,
Wpadł kot z boku na niego, porwał i udusił.

a/ ze względu na budowę są to rymy:.........................................

b/ ze względu na układ są to rymy:.........................................

6. Wśród zamieszczonych niżej fragmentów rozpoznaj przykłady liryki pośredniej
i bezpośredniej:

"Ślepa jestem.
Oślepiona majem.
Nic nie wiem, prócz, że pachną bzy.
I ustami tylko poznaję,
Żeś ty nie ty..."

Wiersz jest przykładem ......................................................................

Urodziło się dziecko rumiane.
Powiedziała woda misce,
Miska - ławie...(...)

Wiersz jest przykładem .....................................................................

7. Nazwij środki stylistyczne:

a/ "powietrzna karoca".......................................................................

b/ "po tylu latach czyż jestem tak inny?"......................................................

c/ "Jakże ciebie Warszawo nie dotknąć przez pieśnie...".....................................

d/ "ojczyzna się śmieje"....................................................................

e/ "na każdym drzewie, jakby na świeczniku" ...............................................

8. Kto przekazuje tekst w epice:

a/ pisarz
b/ aktor
c/ podmiot liryczny
d/ narrator

9. Wymień na podstawie tekstu trzy dowolnie wybrane elementy świata przedstawionego:

"Wiosną 1769 r. z Zamku Królewskiego w Warszawie wyruszył w kierunku rogatki miasta niewielki orszak podróżnych kolasek i bagażowych bryk. Żegnali go król i cała królewska rodzina. Opatrzony w rodzinne błogosławieństwo i listy polecające młody książę wyruszył w swoją pierwszą podróż zagraniczną, by przetrzeć się trochę w świecie i nabrać europejskiego poloru."

a/.................................................................................................
....................................................................................................

b/ ................................................................................................
....................................................................................................

c /.................................................................................................
.....................................................................................................

10. Nazwij typ narracji w poniższych tekstach. Uzasadnij odpowiedź.

"W pierwszych latach młodości ponosiła mnie częsta przesadna żywość. Król widząc, że nie ciągnie mnie do poważnej pracy, zdecydował się wysłać mnie w podróż. Najpierw pojechałem do księdza Andrzeja, który dowodził dywizją w Górnej Austrii."

.....................................................................................................
.....................................................................................................


.....................................................................................................
.....................................................................................................

"Wyruszywszy z Kamelotu na poszukiwanie Graala, Parsifal wędrował przez wiele niedziel, nie zaznając żadnych niezwykłych przygód. Pewnego dnia spotkał niespodziewanie Galahada i starali się zbrojnie, gdyż żaden nie poznał drugiego. Pan Galahad zaś zwalił go z konia i odjechał"

.....................................................................................................
.....................................................................................................


.....................................................................................................
.....................................................................................................
 

Opracowanie: Agata Kaczmarek

Wyświetleń: 10149