Scenariusz zajęć edukacyjnych - edukacja ekologiczna
1. Temat: Zagrożenia dla naszej Ziemi
2. Poziom - III etap edukacyjny - klasa I gimnazjum
3. Autor - Karolina Domagalska, nauczyciel wychowania fizycznego, ZSP 3 Pleszew
4. Cele zajęć:
Cel ogólny: uświadamianie zagrożeń środowiska naturalnego
Cele szczegółowe:
- uświadomienie uczniom ich roli w walce o ochronę środowiska
- wyjaśnienie na czym polegają największe zagrożenia dla Ziemi
- stworzenie wizji Ziemi za 50 lat
5.Przewidywane osiągnięcia uczniów: uczeń potrafi dokonać krytyczną analizę pomiędzy działalnością człowieka a stanem środowiska
6.Metody realizacji zadań:
- zajęcie stanowiska
- fantazjowanie
- mini wykład
- informacja zwrotna (feedback)
7. Kluczowe pojęcia: ochrona środowiska, ekologia
8. Miejsce: sala lekcyjna
9. Czas: 45 minut
10. Środki dydaktyczne: kolorowe ilustracje (centrum miasta, las, wyścigi samochodowe, wioska afrykańska), kartki od bloku, kredki lub farby, gazety, nożyczki, klej
11. Bibliografia:
"Nauczanie kreatywne" część I. Podstawy i metody nauczania całościowego
M. Thanhofoffer, R. Reichel, R. Rabenstein
"Edukacja ekologiczna - Nowa szkoła na zielonej ścieżce" Barbara Kreto
"Królestwo dzikiej przyrody" Roger Few
"Karta zdrowia" Ziemi (wg Worldwatch Institute, 1988)
12. Tok zajęć
CZĘŚĆ ZAJĘĆ |
CZYNNOŚCI NAUCZYCIELA |
CZYNNOŚCI UCZNIA |
ORGANIZACYJNA |
Przywitanie z klasą, sprawdzenie obecności (2 minuty) |
|
NAWIĄZUJĄCA |
Podanie tematu zajęć, krótkie wprowadzenie do tematu. Nauczyciel określa główny problem, pyta uczniów, czy według nich nasza Ziemia jest zagrożona, kto lub co jest największym niebezpieczeństwem dla Ziem, jeśli tak ( 3 minuty ) |
Uczniowie próbują odpowiedzieć na zadane pytania, zastanawiają się wspólnie, analizując wiadomości, które posiadają na ten temat. |
POSTĘPUJĄCA |
Nauczyciel określa, które miejsca w klasie ( np. rzędy ławek ) będą potwierdzeniem odpowiedzi na "takUczniowie wysłuchują objaśnień nauczyciela i konkretnych instrukcji do zadania, jakie ich czeka.
lub "nie". Zapowiada, iż za moment pokaże ilustracje i zada określone pytanie. Poprzez zajęcie określonych miejsc uczniowie dają konkretną odpowiedź.Pokazując ilustrację przedstawiającą centrum miasta, nauczyciel zadaje pytanie: " Czy będziemy mieli czyste powietrze za 50 lat?"Kolejno ilustracje: afrykańska wioska: "Czy ta wieś może przeżyć?"wyścigi samochodowe: "Czy powinny być w przyszłości zabronione?"las: "Czy las zawsze będzie wyglądał tak samo?"Nauczyciel nie staje po żadnej ze stron. Próbuje nadzorować dyskusję, poddawać w wątpliwość argumentacje uczniów. Po wyczerpaniu argumentów każdej ze stron lub po określonym czasie (3-5 minut) nauczyciel pokazuje kolejną ilustrację i zadaje następne pytanie. Nauczyciel podsumowuje dyskusję, odczytuje "Kartę zdrowia" Ziemi.Mini wykład (5 minut) |
Po pokazaniu pierwszej ilustracji i zajęciu miejsc zgodnych z odpowiedzią "tak" lub "nie", uczniowie próbują odpowiedzieć na pytanie: "dlaczego?"Dyskusja pomiędzy grupami wokół decyzji na "tak" lub "nie".Grupy mogą wybrać swoich reprezentantów.Po kolejnym pytaniu następuje w miarę potrzeb zamiana miejsc, uczeń może mieć odmienne zdanie za każdym razem. |
PODSUMOWUJĄCA |
Nauczyciel poleca wykonać prace pt. "Jak będzie wyglądał świat za 50 lat" (10 minut)Wspólne podsumowanie tematu. |
Uczniowie dzielą się na grupki 4-5 osobowe, wykonują prace na podany temat wykorzystując farby, kredki, gazety. Wykazują się swoją fantazją. |
EWALUACJA |
Nauczyciel rozdaje karty oceny zajęć. Pożegnanie |
Uczniowie wyrażają swoje opinie na temat przeprowadzonych zajęć na tarczy celowniczej.Pożegnanie
|
Karta informacji zwrotnej
Tarcza celownicza
Zaznacz odpowiedź na pytania na tarczy celowniczej, stawiając znak. Im bliżej środka go postawisz, będzie bardziej pozytywna; im dalej środka oznaczać będzie raczej negatywne odczucia. Zaznaczaj kropkami a twój kolega krzyżykami. Porównajcie swoje oceny.
"Karta Zdrowia" Ziemi (wg Worldwatch Institute, 1988)
Czynnik środowiskowy |
Stan dzisiejszy, prognoza |
1. Okrywa leśna |
Lasy tropikalne kurczą się w tempie 11 mln ha rocznie: w krajach uprzemysłowionych 31 mln ha uległo uszkodzeniu najwyraźniej w wyniku zanieczyszczeń powietrza oraz kwaśnych deszczów |
2. Gleby rolnicze |
Roczne straty netto ( po uwzględnieniu procesów glebotwórczych ) szacuje się na 26 mld ton. |
3. Obszary pustynne |
Niewłaściwe użytkowanie gruntów powoduje powiększanie się obszarów pustynnych o około 6 mln ha rocznie. |
4. Jeziora |
Tysiące jezior uprzemysłowionej "Północy" są biologicznie martwe; w tysiącach następnych umiera życie |
5. Zasoby wody słodkiej |
Udokumentowane zasoby wód podziemnych w części Afryki, w Chinach, w Indiach i w Ameryce Północnej kurczą się w wyniku poboru przekraczającego naturalne tempo odnawialności tych zasobów |
6. Różnorodność gatunkowa |
Tempo łącznego wymierania gatunków zwierzęcych i roślinnych szacuje się obecnie na kilka tysięcy rocznie: jedna piąta wszystkich gatunków może zniknąć w ciągu najbliższych 20 lat. |
7. Jakość wód gruntowych |
W Stanach Zjednoczonych około 50 pestycydów zanieczyszcza wody gruntowe 32 stanów; około 2500 amerykańskich składowisk odpadów toksycznych wymaga detoksykacji; w skali świata rozległość skażeń nie jest znana |
8. Klimat |
Przewiduje się, że do roku 2050 średnia temperatura Ziemi wzrośnie o 1,5 - 4,5 C |
9. Poziom morza |
Do roku 2100 przewiduje się podwyższenie tego poziomu o 1,4 - 2,2 m. |
10. Warstwa ozonu w górnej atmosferze |
Powiększająca się "dziura" w ziemskiej powłoce ozonowej nad Antarktydą każdej wiosny ( która na południowej półkuli zaczyna się we wrześniu ) sugeruje, że proces zaniku ozonu być może już się rozpoczął
|