Katalog

Justyna Narożna
Język polski, Sprawdziany i testy

Test sprawdzający umiejętność czytania ze zrozumieniem - Średniowiecze - sąd nad epoką

- n +

Test sprawdzający umiejętność czytania ze zrozumieniem

Każda epoka ma swój własny smak poetycki, a my nie możemy używać naszego smaku do oceny średniowiecza. Najprawdopodobniej nigdy nie uda nam się doznać subtelnego zadowolenia, z którym średniowiecze odkrywało w wersach Maga - Wergiliusza świat zbudowany z alegorycznych aluzji [...]. Jeśli nie zrozumiemy, że to ćwiczenie było dla czytelnika średniowiecznego rzeczywiście przyjemne, to pozbawimy się możliwości zrozumienia świata średniowiecznego.
Umberto Eco

Korzenie Europy są chrześcijańskie, wciąż w kulturze europejskiej posługujemy się pojęciami wywodzącymi się z tej tradycji. Ale dopiero dwudziestowieczna mediewistyka przywróciła w pełni epoce średniowiecza właściwy blask i znaczenie. Zarazem przypomniała Europie, gdzie jest jej początek. [...]
Chrześcijaństwo oznacza kulturę Rzym upadł, Europa jest spustoszona, ale pozostał i umacniały się wspólnoty chrześcijańskie. One przechowały wartości kulturowe, które przejmowali najeźdźcy [...].
Jerzy Kłosowski

Na pewno w wyniku tych badań następuje kolejna, tym razem oparta na fundamencie wiedzy, rewaloryzacja średniowiecza jako epoki początków, epoki przemian, ruchu, epoki znającej już lwią część naszych dzisiejszych zmartwień. [...] Odpowiednim mottem dla tych rozważań byłby podtytuł rozprawy F. G. Gentry o recepcji średniowiecza w Stanach Zjednoczonych: "przeszłość ma jednak przyszłość!" [...]

Jeśli jednak mówi się dziś o "korzeniach Europy", o zjednoczonej Europie [...], to chcąc nie chcąc nawiązuje się do przeszłości, do państwa Karola Wielkiego, tworzącego obszar - rzecz prosta z dodatkami - którego gospodarka i kultura mają stanowić model nowożytnego świata.[...]

Co w skali szerszej, europejskiej czy światowej pozostawiło po sobie średniowiecze, o którym pisano tak wiele dobrego i tak wiele złego? Sądzić można, że - jak w każdej epoce - pisano słusznie i w jednym, i w drugim przypadku. Niemniej jednak przy próbie jego oceny wyjść można z konstatacji podstawowej: korzenie współczesności tkwią w średniowieczu. Nie chodzi nawet wyłącznie o Europę, chodzi o cały nasz glob. Nie w antyku, z którego oczywiście wiele czerpiemy, nie w dobie nowożytnej, która coraz szybciej zmienia kształt świata, ale właśnie w średniowieczu narodziły się zalążki układów politycznych, gospodarczych, które towarzyszą nam do dziś. [...]

Nie sposób oceniać szans rozwoju i uwarunkowań psychicznych ludzi dzisiejszej Europy bez uwzględnienia jej średniowiecznej przeszłości. To wówczas rodziły się narody. [...]

Do niewątpliwych trwałych wartości odziedziczonych po średniowieczu należała działalność uczonych, "zawodowych intelektualistów", szczególnie od czasu, kiedy uniwersytety stały się trwałym składnikiem życia umysłowego Europy. Ich wydziały - teologii i filozofii, prawa i medycyny, katedry sztuk wyzwolonych - z biegiem czasu, między XII a XV w., stały się pracowniami naukowymi, które i uczyły, i prowadziły do osiągnięć ważnych dal działalności praktycznej. [...]

Ogólnie można powiedzieć, że w dzisiejszej świadomości Europejczyka wiele jest składników rodem ze średniowiecza. Należą do nich różne pojęcia z epoki rycerskiej: eksponowanie prawości, honoru, wierności. Liryka do dziś przyjmuje wzory stanowiące motywy przewodnie romansów, ukazuje potężną siłę namiętności ludzkich. Nie do pomyślenia byłby kształt świadomości zbiorowej Francuzów bez wzoru Joanny d'Arc, Niemców bez Barbarossy, obu nacji bez Karola Wielkiego, Polaków bez Chrobrego czy Rosjan bez Dymitra Dońskiego Równie ważną odgrywają dzieła stworzone e owej epoce, a stanowiące dziś nasz dowód tożsamości narodowej czy państwowej. Wawel, katedry w Reims czy w Yorku, sobór św. Zofii w Kijowie, wielkie bazyliki Rzymu, stare miasta w Ratyzbonie, Pradze, Lubece, Poznaniu - przykładów podobnych można by mnożyć bez liku - stanowią dorobek cywilizacji żywy do dziś. [...]

Jeśli dziś o zjednoczonym kontynencie równoprawnych narodów, to odwołujemy się do wizji stworzonej po raz pierwszy w wiekach średnich.
Henryk Samsonowicz

Czytanie ze zrozumieniem to jedna z najważniejszych umiejętności, kształconych na lekcjach języka polskiego.

Pracuję z podręcznikiem "Barwy epok", stąd też opracowany przeze mnie test wiąże się bezpośrednio z tekstami w nim zamieszczonymi. Aby jednak propozycja była uniwersalna dołączam wybrane przez autorów podręcznika teksty Umberto Eco, Jerzego Kłosowskiego i Henryka Samsonowicza.

Test wykorzystać można oczywiście w celu sprawdzenia umiejętności czytania ze zrozumieniem, ale także (zgodnie z tytułem) jako swoisty sąd nad średniowieczem.

W związku z treścią tekstów test przeznaczony jest dla uczniów I klasy liceum bądź technikum.

Polecenia wymagają umiejętności odczytania myśli głównej tekstu, odczytania sensu dosłownego i metaforycznego, wyszukania określonych informacji, wskazywania synonimów, wypisania argumentów przytaczanych przez autora tekstu, wyjaśnienia znaczenia słowa na podstawie kontekstu, wyjaśnienia znaczenia związku frazeologicznego, zredagowania zdania z użyciem wskazanego słowa w różnych znaczeniach, wypisania przykładu określonego środka stylistycznego.

Obok poleceń przedstawiam proponowaną punktację, a poniżej - sposób przeliczania punktów na oceny.
  20 celujący
18 - 19 bardzo dobry
15 - 17 dobry
12 - 14 dostateczny
10 - 11 dopuszczający

     
imię i nazwisko punktacja ocena
ŚREDNIOWIECZE - SĄD NAD EPOKĄ

Przeczytaj uważnie fragmenty tekstów Umberto Eco, Jerzego Kłoczowskiego i Henryka Samsonowicza.
Odpowiedzi na wszystkie pytania znajdziesz we wskazanych fragmentach. Nie cytuj, chyba że jesteś o to proszony. Udzielaj odpowiedzi jasnych, precyzyjnych i na temat.

1. Wyjaśnij sens pierwszego zdania z fragmentu tekstu Umberto Eco.

...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................2

2. Jakie znaczenie dla Europy miało chrześcijaństwo?
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................2

3. Kiedy średniowiecze zostało w pełni docenione? Odpowiedz cytatem.
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................1

4. Wypisz z tekstu określenia, którymi autor nazywa średniowiecze.
a).......................................................
b).......................................................
c).....................................................1

5. Jakie jest podstawowe założenie Henryka Samsonowicza, na podstawie którego dokonuje on oceny epoki średniowiecza? Zacytuj lub sformułuj tę tezę własnymi słowami.
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................2

6. Jakie argumenty świadczące o znaczeniu i wartości epoki średniowiecza podaje H. Samsonowicz?

a) ...........................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
b) ...........................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
c) ...........................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
d) ...........................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
e) ...........................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................2

7. Gdzie według H. Samsonowicza szukać należy wzoru dla współczesnego świata?
Wypisz dwa fragmenty stanowiące odpowiedź.

a) ...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................

b) ...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................2

8. Jakie wartości istotne dla człowieka doby średniowiecza ważne są również dla współczesnego Europejczyka?

...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................1

9. Wyjaśnij znaczenie słowa konstatacja w kontekście, w którym pojawia się ono w zdaniu w tekście H. Samsonowicza.

...............................................................................................
...............................................................................................1

10. Wyjaśnij znaczenie związku frazeologicznego lwia część.

...............................................................................................
...............................................................................................1

11. Wyjaśnij znaczenie metafory korzenie Europy.

...............................................................................................
...............................................................................................
...............................................................................................1

12. Ułóż zdania, używając wyrazu korzenie a) w tym samym b) w innym znaczeniu niż w wyrażeniu korzenie Europy.

a)...............................................................................1
b)...............................................................................1

13. Wypisz z tekstu 4 epitety wraz z określanymi przez nie wyrazami.
a)...............................................................
b)...............................................................1
c)...............................................................
d)...............................................................1
 

Opracowanie: Justyna Narożna
nauczyciel języka polskiego
w ZSP im. S. Staszica
w Nakle nad Notecią

Wyświetleń: 15243


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.