Katalog

Barbara Targoni
Wychowanie fizyczne, Plany rozwoju zawodowego

Aktywność fizyczna dziś to zdrowie jutro

- n +

Aktywność fizyczna dziś to zdrowie jutro

Do najcenniejszych wartości człowieka należy zdrowie. Zdrowie jest niestety darem przemijającym, dlatego zawsze poszukuje się sposobów na to, aby je zachować jak najdłużej i w jak najlepszym stanie. Jednym z najprostszych sposobów na zachowanie zdrowia długo i w dobrym stanie jest łatwo dostępne, naturalne zachowanie ludzi czyli aktywność ruchowa. Warunkiem powodzenia dla tego rodzaju "kuracji" jest jednak nie tylko stworzenie odpowiedniej infrastruktury, lecz przede wszystkim takie ukształtowanie zbiorowej świadomości, aby ludzie nie tylko cenili zdrowie - bo ceni je każdy, lecz potwierdzali jego wartość swoimi postawami na co dzień. Tymczasem wielu ludzi postępuje wbrew zdrowiu i sobie samym z różnych powodów, często przez niefrasobliwość lub z niewiedzy. Dlatego dzisiaj doniosłą rolą jest promowanie prozdrowotnego stylu życia. Wszystkie korzyści i radości z aktywności fizycznej nie są jeszcze znane do końca. Tak samo jak nie są znane wszystkie dolegliwości i cierpienia ludzi z powodu braku aktywności fizycznej.

Nie od dziś wiadomo, że brak aktywności fizycznej jest przyczyną choroby niedokrwienia serca, nadciśnienia tętniczego krwi, osteoporozy, cukrzycy oraz otyłości. Godzina spaceru dziennie to minimum aktywności ruchowej dla współczesnego człowieka. Dla dużej liczby osób jest to wysiłek ponad miarę. Czas wolny spędzają przed telewizorem lub ekranem komputera. Takie nawyki rodziców przejmuje młodzież i dzieci.

Bez ruchu nie można zachować zdrowia. Aktywność ruchowa poprawia wydolność układu krążenia - utrzymuje go w stałej gotowości, potrzebnej w okresach zwiększonego zapotrzebowania tlenowego organizmu. Osoby aktywne znacznie rzadziej chorują na chorobę wieńcową serca.

Apogeum wydolności fizycznej przypada na 20-30 rok życia, a następnie wraz z postępem lat ulega obniżeniu. U osób aktywnych odbywa się to znacznie wolniej i z znacznie wyższego pułapu.

Brak ruchu oddziałuje na cały układ mięśniowy prowadząc do atrofii mięśni i schorzeń układu kostno-stawowego, takich jak: bóle stawów, ścięgien, kręgosłupa. Ćwiczenia fizyczne wprawiają niepracujące mięśnie w stan aktywności, rozładowują zmęczenie mięśniowe.

Niezwykłe znaczenie ma aktywność fizyczna w dzieciństwie. Wpływa ona nie tylko na zdrowie dzieci, ale poprzez jej "transfer" na dorosłość, także na zdrowie tych samych osób w przyszłości. Badania w Polsce udowodniły, że osoby dorosłe aktywne fizycznie w wolnym czasie były często takimi już w dzieciństwie. Wśród młodzieży szkolnej co czwarty uczeń lub uczennica wykazuje odchylenia od prawidłowego stanu zdrowia. Plagą stają się coraz częściej występujące u dzieci i młodzieży wady postawy ciała. Współczesne tempo życia i zmieniające się środowisko w jakim żyjemy stają się częstą przyczyną powstawania niekorzystnych zmian w postawie ciała. Ciało ludzkie, aby mogło być w pełni sprawne i zdrowe potrzebuje przez całe swoje życie odpowiedniej dozy wysiłku fizycznego.

Aktywność fizyczna jest integralną składową rozwoju ogólnego dziecka. Nie ma dobrego rozwoju psychicznego, jeżeli rozwój fizyczny jest nieprawidłowy. Stąd wynika duże zainteresowanie m.in. lekarzy aktywnością ruchową. Podstawowy element wychowania fizycznego - ruch racjonalnie stosowany - wpływa pozytywnie na rozwój morfologiczny jak i fizjologiczny. Zadania wychowania fizycznego, zgodnie z panującymi tendencjami, ulegają stałym przeobrażeniom. Głównym kierunkiem obserwowanych zmian w szkołach europejskich jest stopniowe odchodzenie od klasycznej gimnastyki na rzecz ruchu odpowiadającego potrzebom i upodobaniom dzieci, a więc sportu, gier i zadań ruchowych. Aktywność fizyczna ma wpływ na działanie wielu narządów i układów ludzkiego organizmu, m. in. na układ odpornościowy i kostno-mięśniowy. Zajęcia na basenie umożliwiają prawidłowy rozwój i wzmocnienie układu mięśniowego, kostnego i oddechowego. Dlatego też rodzice nie powinni zbyt pochopnie nalegać na zwalnianie dzieci z tych zajęć, tym bardziej, że na przykład nabyte umiejętności pływania i zachowania się w wodzie, zapobiegają niebezpieczeństwu utonięcia.

Wychowanie fizyczne w szkole dla co najmniej 60% dzieci i młodzieży jest jedyną systematyczną, zorganizowaną formą ruchu. Jednym z czynników wydatnie obniżających sprawność fizyczną są przerwy w systematycznej aktywności ruchowej, np. w wyniku nie zawsze uzasadnionych długoterminowych zwolnień lekarskich z zajęć wychowania fizycznego. Ma to niebagatelne znaczenie w dalszym kształtowaniu wydolności i sprawności dziecka. Dlatego też tego rodzaju zwolnienia przynoszą straty w rozwoju, które mogą już pozostać niewyrównane.

Aktywność fizyczna jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka i jak wcześniej wspomniano - kluczowym elementem prozdrowotnego stylu życia. U dzieci stymuluje ich rozwój somatyczny, intelektualny, psychiczny i społeczny. Sprzyja hartowaniu i kompensuje unieruchomienie związane z pracą siedzącą. Koryguje wiele zaburzeń - zwłaszcza układu ruchu. Dlatego tez przywrócenie pracy fizycznej, uprawianie sportu i turystyki, rekreacja fizyczna, zintensyfikowane wychowanie fizyczne, a także wszelka aktywność ruchowa w formie codziennych dawek profilaktycznych staje się dzisiaj koniecznością. Doskonałą okazję dostarczania dzieciom i młodzieży odpowiedniej dawki ruchu stwarzają zajęcia wychowania fizycznego w szkole, a także sport i rekreacja w ramach zajęć pozalekcyjnych. Zwłaszcza szkolne lekcje wychowania fizycznego powinny mieć tu decydujące znaczenie w zapewnieniu wszystkim uczniom dostatecznej dawki ruchu i ukierunkowaniu na samodzielną działalność w tym zakresie. Dzisiejsze wychowanie fizyczne jest jedną z przyczyn złego stanu zdrowia naszej młodzieży. Obecne programy i ich realizacja nie mają lub mają nikłe przełożenie na zdrowy i aktywny fizycznie styl życia człowieka w dorosłości. Zajęcia lekcyjne charakteryzują się często małą efektywnością i niską intensywnością. W wielu przypadkach są mało atrakcyjne dla młodzieży, co powoduje rosnącą z wiekiem absencję uczniów na tych zajęciach. Szkolne wychowanie fizyczne traktowane jest przez niektórych nauczycieli, jako proces przygotowania uczniów do sportu, do rozgrywek i udziału w zawodach i w związku z tym nauczyciele ci koncentrują swoją uwagę na uczniach najsprawniejszych, pozostawiając na uboczu tych, którym ruch jest najbardziej potrzebny.

To wszystko stwarza swoistą barierę dla inwencji uczniów, dla zaspokajania potrzeby ruchu, dla rekompensaty obniżonego na co dzień wydatku energetycznego, dla radości płynącej z ćwiczeń, gier i zabaw oraz dla poprawy zdrowia. Zwiększenie liczby godzin wychowania fizycznego nie wpłynie na poprawę sytuacji zdrowotnej dzieci i młodzieży, jeśli nie zmieni się podejście nauczycieli do lekcji, jeśli nie ulegnie zmianie orientacja na promowanie zdrowia i nie poprawią się warunki dla potrzeb wychowania fizycznego.

Ruch, ćwiczenia siłowe oraz sposób odżywiania są najważniejszymi czynnikami modelującymi budowę i czynności mięśni. Szczególnie cenne są te formy aktywności ruchowej, które człowiek może kultywować przez całe życie. Należą do nich: pływanie, narciarstwo, łyżwiarstwo, gimnastyka piesza, rowerowa, żeglarstwo, jeździectwo, tenis.

Przyswojenie sobie nawyków higieny pracy i czynnego wypoczynku, konieczności intensywnej pracy nad samym sobą stanowią dla dziecka i jego rodziny trwały dorobek nie tylko o charakterze zdrowotnym, lecz również wychowawczym. Jest to jednak proces żmudny i trudny.

LITERATURA:

Kultura Fizyczna w Promocji i Doskonaleniu Zdrowia
- Materiały z konferencji pod red. Bogdana J. Kunickiego i Kazimierza Szyszki. PTNKF Oddział w Gorzowie Wlkp
 

Opracowanie: mgr Barbara Targoni
Nauczyciel wychowania fizycznego w Szkole Podstawowej Nr 3 w Międzyrzeczu

Wyświetleń: 5887


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.