Choroba trzewna - celiakia

Istotą tej choroby jest nietolerancja glutenu - białka występującego w zbożach - zbudowanego z gliadyny i glutaminy. Proces chorobowy powoduje zniszczenie kosmków jelitowych i spłaszczenie błony śluzowej jelita, prowadząc do upośledzenia wchłaniania składników pokarmowych.

Objawy tej choroby są następujące:
- biegunka (dziecko oddaje kilka obfitych, półpłynnych silnie cuchnących stolców dziennie)
- upośledzenie rozwoju fizycznego (dziecko przestaje rosnąć)
- powiększenie się obwodu brzuch (wzdęcie na wskutek zwiększenia się ilości kału i fermentowania pokarmu w jelitach)
- dziecko apatyczne, płaczliwe, łatwo się męczy

Ponadto, często nietolerancja zwiększa się dając uczulenie na białko mleka krowiego, cukier
mleczny, cukier buraczany.

Podstawowym czynnikiem leczniczym jest dieta.

Zasady diety:
- wyeliminować produkty i przetwory z następujących zbóż: pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa jeżeli istnieje konieczność dodania mąki do potraw to używamy mąki: kukurydzianej, sojowej, ziemniaczanej.
- zwiększyć ilość produktów zawierających pełnowartościowe białko zwierzęce tj. ryby, drób, mięso zwierząt rzeźnych, twaróg, jaja, mleko (jeżeli jest tolerowane przez dziecko), napoje mleczne fermentowane.
- ograniczyć tłuszcz
- zwiększyć podaż witamin, składników mineralnych, szczególnie wapnia i żelaza.
- przy nietolerancji cukru buraczanego potrawy słodzić miodem.

Sposób przyrządzania potraw:
- potrawy przyrządza się metodą gotowania w wodzie i w parze, duszenia, bez obsmażania na tłuszczu, pieczenia w folii, w pergaminie. Podprawia się zawiesiną z mąki kukurydzianej lub ziemniaczanej oraz mleka lub śmietanki ewentualnie wody.
- warzywa i owoce podajemy gotowane lub w postaci drobnych surówek i soków.
- Przyprawy łagodne - sól, kwasek cytrynowy, sok z cytryny, szczypiorek, pietruszka, koperek, cebula, wanilia, cynamon.

Przykładowy jadłospis dla dzieci powyżej 1 roku życia

I śniadanie	II śniadanie	Obiad	Podwieczorek	Kolacja
Chleb bezglutenowy, jajecznica na parze ze szczypiorkiem, bawarka	Kanapka z wędliną, rzodkiewka	Barszcz czerwony z ziemniakami, kurczak pieczony "folia", ryż, marchewka oprószana, kompot	Kisiel mleczny	Kasza kukurydziana zapiekana z jabłkiem, jogurt
Chleb bezglutenowy z masłem, twarożek z koperkiem, herbata	Kanapka z pastą rybno-jarzynową, kompot	Zupa pomidorowa z ryżem, knedle ziemniaczane z owocami, galaretka z zsiadłego mleka	Jogurt z płatkami kukurydzianymi	Sałatka jarzynowa, chleb bezglutenowy z masłem i wędliną, herbata owocowa

Kupując produkty należy zwracać uwagę na skład, wykluczając te które zawierają gluten. Produkty przeznaczone do żywienia dzieci z chorobą trzewną oznaczone są symbolem "przekreślonego kłosa" lub wyraźnym napisem "produkt bezglutenowy" (kisiele, makarony, kaszki, koncentraty, pieczywo).

 

Opracowanie: mgr Alicja Rogowska
MSZ nr 6 Wydział Dietetyki
Kraków

Wyświetleń: 1720