Mobbing - informacje podstawowe

TEMAT DO WYKORZYSTANIA NA RADACH PEDAGOGICZNYCH I WYWIADÓWKACH

"MOBBING - to zachowanie mściwe, złośliwe, mające na celu upokorzenie osoby. To zachowanie nieprzewidywalne, nieracjonalne i niesprawiedliwe."

MOBBING - systematyczne, trwające co najmniej kilka miesięcy, zachowania mające na celu izolowanie pracownika od społecznego otoczenia, pozbawienie go godności, pokazanie mu, że jest nikim, rozbicie jego dotychczasowej tożsamości, doprowadzenie go do całkowitej bezradności i bezsilności.
Zachowania nieetyczne, mściwe.

Jednorazowy konflikt nie jest mobbingiem, aby uznać, iż powyższe zachowania noszą znamiona mobbingu, muszą być spełnione dodatkowe warunki:
a. okres prześladowań 6 miesięcy,
b. dość duża częstość występowania,
c. ofiara nie jest w stanie obronić się sama.

TAKTYKI STOSOWANE PRZEZ MOBBERA:

Taktyka upokorzenia:
- upokarzające postępowanie dyscyplinarne,
- oczernianie
- zniesławianie, dyskredytacja

Taktyka zastraszenia:
- ustne groźby,
- terror telefoniczny,
- obelżywe albo złośliwe e-maile, listy, itp.,
- niszczenie własności pracownika,
- krzyki, wrzaski, wygrażanie pięścią, plucie.

Taktyka pomniejszenia kompetencji:
- przydzielanie bezsensownych zadań,
- wstrzymywanie koniecznych informacji,
- pozbawianie odpowiedzialności bez konsultacji,
- wskazywanie błędów, których nie popełniono,
- presja szybkiego podejmowania decyzji przy niepełnej informacji i dużej odpowiedzialności,
- publiczna nagana,
- nieuzasadnione zarzuty o postępowanie niezgodne z etyką zawodową.

PRZEŚLADOWCA- MOBBER

Jay Carter autor książki zatytułowanej "Wredni ludzie" sądzi, że ludzi takich jest tylko 1 %, natomiast 20 % osób przez bardzo długie okresy stosuje podświadomie, zwyczaj umniejszania wartości innych.

Mobber potrafi sprawiać wrażenie osoby wiarygodnej, odpowiedzialnej, normalnej, dynamicznej, wykwalifikowanej.

Drugie jego oblicze to płytkość, powierzchowność, służalczość, mściwość, czerpanie przyjemności z zadawania bólu innym, niepewność, przymus kontroli innych, unikanie odpowiedzialności.

DLACZEGO PRZEŚLADUJĄ
1. chcą stworzyć swój wizerunek jako osoby odpowiedzialnej,
2. chcą skoncentrować na sobie uwagę zespołu,
3. chcą wyeliminować z grona pracowników osoby niewygodne, często- w domniemaniu- zagrażające ich pozycji,
4. uznają, że to najlepszy sposób wprowadzenia dyscypliny,
5. mszczą się za swoje niepowodzenia np. w życiu rodzinnym (przymus niszczenia)
6. redukują negatywne emocje
7. czerpią satysfakcję z pełnej kontroli nad pracownikiem a także otoczeniem
8. doświadczają satysfakcji erotycznej
9. czują się bezkarni.

CZY TY JESTEŚ MOBBEREM?
JESTEŚ MOBBEREM JEŚLI:
1. siejesz niepokój
2. osądzasz
3. manipulujesz
4. nadajesz sprzeczne sygnały
5. podpuszczasz
6. stwarzasz sytuacje bez wyjścia
7. jawnie umniejszasz wartość innej osoby
8. umniejszasz wartość w sposób ukryty
9. robisz zabawę z ludzi za ich plecami
10. rozpowszechniasz plo6tki o kimś
11. bawisz się dowcipami na temat innej osoby, które tak naprawdę nie są zabawne, ale zachęcają innych do łączenia się z tobą w tych żartach.
12. łączysz się z innymi w takich zachowaniach dlatego, że nie chciałbyś być wyłączany z grupy.

Osobowość ofiary mobbingu nie jest przyczyną mobbingu.

Czynniki wpływające na to, że jest się mobbingowanym to:
1. wyróżnianie się (np. wyglądem, działalnością, ambicją...)
2. konformizm (występuje prawie zawsze)
- konformizm zewnętrzny - upodabnianie się do innych pomimo odrębności własnego zdania - aby być akceptowanym.
- konformizm wewnętrzny - podporządkowujemy swoje zachowania naciskom innych, ponieważ uważamy, że mają rację- aby mieć słuszność.

3. bezbronność ofiary.

Mobbing jest jak choroba- kiedy zainfekuje określone środowisko, trzeba właściwej diagnozy i długotrwałego leczenia, a po nim niemniej długotrwałej rehabilitacji. Inaczej prowadzi do alienacji osób, rozpadu więzi środowiskowych, pogorszenia wydajności pracy w całym zespole, który najczęściej mówi tylko o tym, kto kogo dzisiaj "załatwił".

Kiedy mobbing się rozwija, może w każdej chwili dotknąć również Ciebie.

Wtedy:
- jesteś zdumiony,
- sądzisz, że to jakiś absurd,
- czujesz się w porządku,
- czujesz się uczciwy,
- myślisz, że to jakaś pomyłka, że oni się mylą,
- to jest dla Ciebie szok,
- niszczy Twoje poczucie własnej godności,
- wstydzisz się za nich,
- nie chcesz o tym mówić,
- sądzisz, że oni się opamiętają i przestaną,
- zaczynasz się bać,
- powoli się przyzwyczajasz, jak dziecko do bicia.

Mobbing nie jest chorobą, a mobber nie jest osobą chorą, tylko psychopatą, który nie uznaje norm społecznych. Wie, że to co robi jest złe, gdyż jest inteligentny, lecz chce czerpać z życia same korzyści, nie dostrzegając praw innych ludzi.
Mobber nie uznaje powiedzenia "Ty nie masz racji". Staje się wtedy agresywny.

MOBBER = NARCYSTYCZNY ZBOCZENIEC (zakochany w sobie).

CZYNNIKI UTRUDNIAJĄCE WALKĘ Z MOBBINGIEM:
- otoczenie - milczenie owiec
- silne urazy u ofiary i osobowość sprawcy
- prawo, które nakłada obowiązek zbierania dowodów na ofierze,
- obawa przed odwetem
- brak procedur identyfikacji mobbingu
- lęk kierownictwa przed złą oceną.

SPRAWCY MOBBINGU
- mobbing nie daje im nic w zamian; nie jest przyczyną awansu, podwyżki lub innych intratnych propozycji, przeciwnie- atakujący często muszą wykonywać obowiązki swojej ofiary, gdy zmaltretowana idzie na zwolnienie lekarskie
- nie łączą swojego zachowania z zachowaniem ofiary,
- nie wykazują żadnych wyrzutów sumienia; także dlatego, że poszkodowany prędzej, czy później znika z pola widzenia.

OFIARY MOBBINGU
- cała ich zawodowa przydatność, egzystencja materialna i przyszłość stają pod znakiem zapytania,
- po dłuższym mobbingu ich stan psychiczny podobny jest do stanu ludzi, którzy przeżyli wielkie katastrofy, stali się ofiarami gwałtu lub zostali wzięci jako zakładnicy,
- czasami potrzeba lat, aby odzyskali równowagę psychiczną, a niekiedy nie odzyskują jej nigdy,
- najczęściej nie znajdują w sobie winy, a całą sytuację traktują jako koszmar, który musi się w końcu skończyć; niestety walka o powrót do normalnej sytuacji skazana jest często na porażkę.

14 RAD DLA MOBBINGOWANEGO:
1. zapisuj wszystkie szykany, notuj miejsce i czas oraz okoliczności im towarzyszące,
2. rozmawiaj na ten temat z jak największą liczbą osób,
3. pamiętaj, że nie możesz czuć się odpowiedzialny i winny za zachowanie sprawców przemocy,
4. szukaj pomocy poza pracą,
5. nie spotykaj się z mobberem sam na sam, zawsze bierz kogoś ze sobą: ze związków zawodowych, prawnika, a w ostateczności nagrywaj rozmowy,
6. rozmawiaj o możliwości rozwiązania problemu w obecności jeszcze kogoś,
7. przechowuj zapisy wszystkich incydentów, nawet, jeśli nie ma na to świadków,
8. tyrani utrzymują swój proceder tylko dlatego, że ich ofiary milczą - mów więc o swoim mobberze rodzinie, związkom zawodowym, prawnikowi, itd.,
9. tyrani działają w ukryciu (za zamkniętymi drzwiami) -otwieraj te drzwi i pokazuj swego tyrana innym,
10. proś o pomoc innych,
11. jeśli zauważysz pierwsze oznaki szykanowania, od razu rozmawiaj o tym z innymi (z rodziną, z wyższymi szefami, z kolegami, ze związkami zawodowymi),
12. szukaj możliwości mediacji,
13. zacznij się uczyć jak odpowiadać na słowne zaczepki,
14. znajdź chociaż jedną osobę (najlepiej z autorytetem) w miejscu pracy, która będzie po twojej stronie.

KIEDY TWOJA FIRMA JEST BEZPIECZNA?
1. kiedy ma opracowane procedury łączności z pracownikami i pracowników z kierownictwem,
2. kiedy włącza pracowników w proces porozumiewania się,
3. kiedy wyposaża pracowników w umiejętności budowania prawidłowych relacji interpersonalnych - szkolenia,
4. kiedy ma jasne kryteria oceny pracowników,
5. kiedy ma jasno ustalone reguły gry społecznej oparte na idei sprawiedliwości,
6. kiedy są jasne kryteria przydzielania nagród i wyróżnień,
7. kiedy są jasne kryteria wartościowania pracy,
8. kiedy firma dba o przyjacielskie technologie,
9. kiedy firma dba o zdrowie fizyczne i psychiczne pracownika.

Na podstawie wiadomości uzyskanych podczas szkolenia antymobbingowego, zorganizowanego przez Komisję Międzyzakładową Pracowników Oświaty i Wychowania, prowadzonego przez Krystynę Kmiecik- Baran.
 

Opracowanie: Grażyna Szudzińska

Wyświetleń: 3445