Walory turystyczno-krajoznawcze Kamionki

Okolica sztucznego zbiornika wodnego w Kamionce, miejscowości malowniczo położonej w gminie Ostrów, ma szansę odzyskać reputację popularnego ośrodka wypoczynkowego, jaką cieszyła się jeszcze przed kilkunastoma laty. W okresie kilku ostatnich lat władze lokalne gminy, należącej do powiatu ropczycko-sędziszowskiego, podjęły działania, które, poprzez wykorzystanie walorów przyrodniczych i istniejącej infrastruktury, mają przysłużyć się przyciągnięciu szerszego grona turystów.

"O atrakcyjności turystycznej obszaru, miejscowości czy szlaku decydują trzy czynniki:
- walory turystyczne (ich ranga);
- dostępność komunikacyjna;
- zdolność obsługowa urządzeń turystycznych (podaż usług związanych z zagospodarowaniem turystycznym)" (Mazur, 2003).

Wśród walorów turystycznych autor wymienia: "walory wypoczynkowe (służące regeneracji sił fizycznych i psychicznych), krajoznawcze (stanowiące przedmiot zainteresowań poznawczych) oraz specjalistyczne (umożliwiające uprawianie różnych form turystyki kwalifikowanej)" (Mazur 2003).

Region położony na styku Pradoliny Podkarpackiej i Pogórza Strzyżowskiego (Kondracki, 2000) tworzą tereny lekko pofałdowane, podmokłe łąki, płytkie doliny rzek i lasy. Kamionka leży w dorzeczu Wisły, a główną rzeką jest Tuszymka odznaczająca się I klasą czystości. Na rzece tej w 1956r. został utworzony sztuczny zbiornik o powierzchni 7,3 ha. Położony wśród wolnych od zanieczyszczeń kompleksów leśnych Południowego Okręgu Puszczy Sandomierskiej stał się atrakcją turystyczną. Bogactwo przyrody przejawia się w "niezdegradowanych lasach z charakterystycznymi torfowiskami wysokimi, wielu zbiorowiskach roślin chronionych (np. lilia wodna, grążel żółty, rosiczka okrągłolistna, widłak torfowy, storczyk szerokolistny), pojedynczych pomnikach przyrody (głównie kilkusetletnie dęby, a także bogactwie fauny)" (Bata, Lawera, 2001).

Okolice Kamionki szczycą się bogatymi tradycjami w kultywowaniu folkloru (wielu muzyków ludowych). Można podziwiać kilka cennych obiektów zabytkowych, dworów, kościołów, kapliczek. Tutaj urodził się Wilhelm Mach - literat, przedstawiający w swoich powieściach wieś Kamionkę jako najpiękniejsze miejsce na świecie, a pamiątki po pisarzu znajdują się w Izbie Pamięci w budynku Domu Kultury. Szczególne miejsce zajmuje również postać ks. Romana Sitko, kapłana beatyfikowanego przez Jana Pawła II w 1999r. Miejsce, gdzie stał jego rodzinny dom, mieszkańcy otoczyli szczególną czcią. Ustawiono krzyż, wyryto pamiątkowy napis, zagospodarowano studnię, z której można czerpać wodę. W przyległej miejscowości Blizna zachowały się pozostałości hitlerowskiego poligonu doświadczalnego z fragmentami wyrzutni rakietowej V-2 oraz liczne bunkry we wsi Ocieka.

Choć już w okresie międzywojennym Kamionka była miejscem wypoczynku, głównie młodzieży, to dopiero po utworzeniu zalewu stała się ona popularna wśród mieszkańców ziemi rzeszowskiej. Zakłady przemysłowe (m.in. WSK Rzeszów, Wytwórnia Filtrów Sędziszów) wybudowały szereg ośrodków, w których wypoczywali pracownicy ze swoimi rodzinami. Czas świetności przeżywała Kamionka w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. Zmiana ustroju i prywatyzacja wielu zakładów przyniosła upadek znaczenia ośrodków. W ostatnich latach władze gminne podjęły inwestycje mające na celu przywrócenie atrakcyjności ośrodkowi. W 2000r. z inicjatywy władz gminy Ostrów oczyszczono i zmodernizowano zbiornik (poprzednie czyszczenie maiło miejsce 20 lat temu i przez ten czas uległ zamuleniu i zabrudzeniu, tym samym stając się niezdatnym do kąpieli).

Wraz z utworzeniem zalewu powstała przystań kajakowa i wypożyczalnia sprzętu wodnego, który z biegiem czasu stał się przestarzały. Jakość sprzętu pozostawia wiele do życzenia, ale ostatnio dokonano nowych zakupów. Poprowadzono i oznakowano szlaki piesze i trasy rowerowe, umożliwiające czynny wypoczynek. Są to nietrudne trasy nizinne prowadzące głownie terenami zalesionymi o gruncie piaszczystym, duktami polnymi oraz mniej uczęszczanymi drogami asfaltowymi.

Okolica daje szerokie możliwości także wędkarzom. W czasie modernizacji akwenu w 2000r. wydzielono kilka "zatoczek" specjalnie do tego przeznaczonych. W wodach Tuszymki żyją ryby łososiowate - pstrąg i lipień, występujące tylko w wodach pierwszej klasy czystości. W pobliżu jest też kilka mniejszych stawów, m.in. w Cierpiszu i Borku, gdzie można wędkować.

Kamionka, będąca sołectwem gminy Ostrów, ma zapewnione dobre połączenia komunikacyjne siecią asfaltowych dróg lokalnych. W pobliżu przebiega trasa drogowa Ropczyce-Mielec, krzyżująca się z drogą międzynarodową Medyka-Wrocław. Również komunikacja autobusowa umożliwia dojazd do miejscowości. O ile sieć komunikacyjna wydaje się być wystarczająca, to sam stan dróg jest niezadowalający.

Biorąc pod uwagę miejscowości atrakcyjne turystycznie w regionie rzeszowskim, wskazuje się na "słabą promocję istniejących atrakcji przyrodniczych i turystycznych, braki w bazie noclegowej o wysokim standardzie usług podstawowych i towarzyszących, brak bazy dla turystyki tranzytowej, małe, słabe ekonomicznie podmioty usług turystycznych" (Murzyński, 1996). I te właśnie cechy są widoczne w zagospodarowaniu turystycznym okolic Kamionki.

Chociaż zakładowe ośrodki wypoczynkowe oferują zasobną bazę noclegową, obejmującą około 600 miejsc, to standardem przypominają minioną epokę. Po częściowej ich prywatyzacji część ośrodków otwarło się "na rynek" i przyjmuje również osoby prywatne, jednak w ubiegłych latach nie były w pełni wykorzystane. Nad zalewem zlokalizowane jest strzeżone pole namiotowe oraz schronisko młodzieżowe. Agroturystyka w zasadzie nie istnieje.

Bazę żywieniową tworzą 2 stołówki przy ośrodkach wypoczynkowych, które dostępne są tylko dla wczasowiczów tych ośrodków. Kilkanaście obiektów "małej gastronomii" w większości działa sezonowo i brakuje im pełnego zaplecza sanitarnego. Nie jest to wystarczające dla zaspokojenia potrzeb odwiedzających. Również widoczne są w braki w infrastrukturze towarzyszącej jak opieka medyczna, banki, apteki, sklepy o szerszym asortymencie, stacje benzynowe.

Pomimo znacznych braków w zakresie zaplecza turystycznego, sytuacja z roku na rok się poprawia, głównie dzięki aktywnej działalności inwestycyjnej władz lokalnych. Zmiany we władzach samorządowych w 1994 przyczyniły się do integracji i aktywizacji środowiska. Podjęto działania obejmujące "zwodociągowanie całej gminy, budowę szkół, telefonizację, budowę dróg i oświetleń ulicznych, modernizację kotłowni, rekultywację składowisk odpadów komunalnych, rozbudowę składowiska, budowę oczyszczalni ścieków, budowę podoczyszczalni wód odciekowych ze składowiska, modernizację i oczyszczanie zbiornika małej retencji, likwidację mogielnika i inne, a więc w większości służące ochronie środowiska. Wydatki inwestycyjne w budżecie gminy corocznie wynosiły od 40 do 55%" (Lawera, Bata, 2000). Wdrożenie tych projektów przyniosło gminie Ostrów wiele liczących się tytułów.

Atutem Kamionki jest fakt, iż nawet w szerzej rozumianym regionie nie ma poważnej konkurencji ze strony innych ośrodków turystyki wodnej (najbliższe ośrodki w odległości kilkudziesięciu kilometrów), atrakcyjność przyrodnicza, dostępność komunikacyjna, szczególnie z Rzeszowa, a także tradycje wypoczynku, które przy odpowiednich nakładach ze strony gminy można wykorzystać do przywrócenia opinii renomowanego i modnego miejsca wypoczynku i rekreacji dla mieszkańców Rzeszowszczyzny. Kamionka doskonale nadaje się do wypoczynku dzieci i młodzieży. Można organizować kilkudniowe pobyty, wycieczki rowerowe, piesze, ogniska dla większych, zorganizowanych grup. Dlatego Kamionkę warto polecić wszystkim, którzy zajmują się organizowaniem wypoczynku dzieci i młodzieży.

Bibliografia:

1. Bata A., Lawera H., Gmina Ostrów, Oficyna Wydawnicza "Apla", Krosno 2000.
2. Bata A., Lawera H., Powiat ropczycko-sędziszowski, Oficyna Wydawnicza "Apla", Krosno 2001.
3. Kondracki J., Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa 2000.
4. Mazur E., Geografia turystyczna, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2003.
5. Murzyński T.(kierownictwo naukowe i koordynacja), Strategia rozwoju województwa rzeszowskiego. Turystyka, Kraków 1996.
 

Opracowanie: Marta Stanek

Wyświetleń: 1522