Interdyscyplinarny charakter Edukacyjnej Ścieżki ekologicznej realizowanej w formie modułu

Opracowanie zawiera

• Podstawy do realizacji ścieżki edukacyjnej jako modułu
• Interdyscyplinarny Program Ścieżki ekologicznej
• Uwagi dotyczące realizacji modułu
• Propozycja arkusza oceny
• Scenariusz modułu edukacyjnego

Podstawy do realizacji ścieżki edukacyjnej jako modułu

Opracowanie zawiera Program nauczania w zakresie Ścieżki ekologicznej uzupełniającej wiedzę o nową tematykę, aktualną w czasach współczesnych.

Postać Programu Ścieżki ekologicznej ma charakter modułu edukacyjnego realizowanego w określonym czasie, w ramach przedmiotowych zajęć edukacyjnych oraz samodzielnie przez uczniów.

Program został napisany w oparciu o zapisu w Podstawie Programowej kształcenia Ogólnego¹. Nauczyciele mając na uwadze osobowy rozwój ucznia, powinni współdziałać na rzecz tworzenia w świadomości uczniów zintegrowanego systemu wiedzy, umiejętności i postaw. Działalność edukacyjna szkoły powinna być określona poprzez:

1. szkolny zestaw programów nauczania, który - uwzględniając wymiar wychowawczy - obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego.
   Ich przygotowanie i realizacja są zadaniem zarówno całej szkoły, jak i każdego nauczyciela Edukacja szkolna odbywać się może w ramach ścieżek edukacyjnych. Ilekroć w załączniku jest mowa o:
   • ścieżce edukacyjnej - należy przez to rozumieć zestaw treści i umiejętności o istotnym znaczeniu wychowawczym, których realizacja może odbywać się ... w postaci odrębnych zajęć.

W gimnazjum - III etapie edukacyjnym za realizację ścieżek edukacyjnych odpowiedzialni są nauczyciele wszystkich przedmiotów, którzy do własnego programu włączają odpowiednio treści danej ścieżki.

Częściowej realizacji tych treści można dokonać w czasie odrębnych, modułowych, kilkugodzinnych zajęć, które będą dla uczniów ważnym punktem odniesienia.

Posługując się sformułowaniami z Podstawie Programowej proponowany Program Ścieżki ekologicznej, realizowany w formie modułu może wspierać i wzbogacać realizację zadań ogólnych szkoły w zakresie:

• ...nauczania, co stanowi jej zadanie specyficzne:
  • naukę poprawnego i swobodnego wypowiadania się , pisania i czytania ze zrozumieniem;
  • dochodzenie do rozumienia treści;
  • rozwijanie zdolności dostrzegania różnego rodzaju związków i zależności;
  • rozwijanie zdolności myślenia analitycznego i syntetycznego;
  • traktowanie wiadomości przedmiotowych, w sposób integralny;
• ...umiejętności wykorzystywania zdobywanej wiedzy:
  • planowania, organizowania i oceniania własnej nauki, przyjmowania za nią coraz większej odpowiedzialności;
  • skutecznego porozumiewania się, prezentacji, przygotowania do publicznych wystąpień;
  • efektywnego współdziałania w zespole i pracy w grupie, podejmowania decyzji;
  • rozwiązywania problemów w twórczy sposób;
  • poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł oraz efektywnego posługiwania się technologią informacyjną;
• ...w pracy wychowawczej uczniowie:
  • rozwijali w sobie dociekliwość poznawczą;
  • stawali się coraz bardziej samodzielni, odpowiedzialność za siebie i odpowiedzialność za innych;
  • kształtowali w sobie postawę dialogu, umiejętności słuchania innych i rozumienia ich poglądów;

Opracowany Program Ścieżki ekologicznej, w pełni realizuje cele, zadania, treści i osiągnięcia Edukacji Ekologicznej zawarte w Podstawie Programowej, a przede wszystkim:

• Cele edukacyjne
1. uświadamiania zagrożeń środowiska przyrodniczego, występujących w miejscu zamieszkania;
budzenie szacunku do przyrody;
• Zadania szkoły
1. tworzenie warunków do poznawania współzależności między różnymi składnikami środowiska oraz rozumienia przyczyn i skutków ingerencji człowieka w świat przyrody;
2. kształtowanie proekologicznej motywacji uczniów;
• Treści
1. przyczyny i skutki niepożądanych zmian w atmosferze, biosferze, hydrosferze i litosferze;
2. różnorodność biologiczna - znaczenie jej ochrony;
3. zagrożenia dla środowiska wynikające z produkcji i transportu energii; energetyka jądrowa - bezpieczeństwo i składowanie odpadów.
• Osiągnięcia
1. dostrzeganie, opisywanie i wyjaśnianie związków między naturalnymi składnikami środowiska, człowiekiem i jego działalnością;
2. krytyczna analiza relacji między działalnością człowieka a stanem środowiska;
3. organizowanie działań służących poprawie stanu środowiska w najbliższym otoczeniu;
4. podejmowanie działań ekologicznych w najbliższym otoczeniu i we własnym życiu;
5. umiejętność przestrzegania zasad ładu i porządku w miejscach publicznych.

Propozycja realizacji tematyki Edukacji ekologicznej w jako zajęć integracyjnych pozwala dostrzegać środowisko w sposób całościowy z każdą ingerencją człowieka.

Interdyscyplinarny Program Ścieżki ekologicznej

Interdyscyplinarny charakter edukacji ekologicznej w poszczególnych dziedzinach nauczania.

Zostały przedstawione cele edukacyjne, zadania szkoły, treści i osiągnięcia uczniów występujące w Podstawie programowej, które mogą być realizowane jako moduł edukacji ekologicznej w poszczególnych dziedzinach nauczania.

Nazwy przedmiotów i układ merytoryczny jak w Podstawie programowej poszerzony o treści i działania nauczycieli oraz uczniów odpowiadające Modułowi...

Gimnazjum - III etap edukacyjny

W gimnazjum nauczyciele wprowadzają uczniów w świat wiedzy naukowej; wdrażają ich do samodzielności; pomagają im w podejmowaniu decyzji dotyczącej kierunku dalszej edukacji i przygotowują do aktywnego udziału w życiu społecznym.

Przedmioty

Język polski

Cele edukacyjne

Wspomaganie umiejętności komunikowania się uczniów, zwłaszcza poprzez:

• kształcenie sprawności pisania w zróżnicowanych sytuacjach komunikacyjnych prywatnych i publicznych, ważnych dla życia w państwie demokratycznym i obywatelskim;
• ujawnianie zainteresowań, by wyznaczać stosowne dla nich cele, dobierać treści i materiały;
• rozbudzanie motywacji czytania i rozwijanie umiejętności odbioru dzieł literackich i innych tekstów kultury;

Zadania szkoły

• doskonalenie umiejętności mówienia, słuchania, czytania, pisania, odbioru różnorodnych tekstów kultury;
• motywowanie do poznawania literatury oraz różnorodnych tekstów kultury wzbogacających wiedzę ucznia o człowieku, życiu i świecie z perspektywy współczesności i z odniesieniem do przeszłości.

Treści

• pojęcia związane z retoryką i wypowiedziami o strukturze logicznej: teza, argument, przesłanka, wniosek, pogląd, ocena;
• rodzaje literackie oraz gatunki związane z epiką, dramatem i liryką;
• posługiwanie się w czynnym języku terminami: wiersz sylabiczny i wolny, fraszka, bajka, ballada, przypowieść, fabuła, akcja;

Osiągnięcia

• Mówienie, słuchanie, czytanie i pisanie:
• budowanie wypowiedzi mówionych i pisanych zgodnie z intencja i okolicznościami (w związku z sytuacjami życiowymi i lekturą);
• rozpoznawanie i tworzenie wypowiedzi informujących, opisujących, wartościujących oraz służących wyrażaniu opinii, przekonywaniu i uzasadnianiu poglądów;
• rozpoznawanie i rozumienie założeń komunikacji (sytuacje, emocje, oceny) oraz przewidywanie skutków wypowiedzi i dyskutowanie ich etycznego wymiaru;
• dokonywanie celowych zabiegów redakcyjnych w zakresie poprawiania i parafrazowania tekstów własnych i cudzych i in. streszczania, skracania, rozwijania, przekształcania stylistycznego);
• Samokształcenie:
• poszukiwanie informacji w różnych źródłach;
• dokumentowanie, notowanie, selekcja i przechowywanie informacji;
• rozumne korzystanie ze środków masowego przekazu;
• Odbiór tekstów kultury:
• dostrzeganie uniwersalności doświadczeń, przemyśleń, uczuć i aspiracji wpisanych w dzieła z różnych okresów i kręgów kulturowych;
• omawianie i interpretowanie utworów w różnych zestawieniach kontekstualnych;
• twórcze, wykonywanie utworów (bądź ich fragmentów) w żywym słowie lub w formach teatralnych;
• rozpoznawanie wartości w utworach oraz próby ich oceny na tle własnego świata wartości;
• samodzielne, uzasadnianie i obrona w dyskusji (także na piśmie) własnych punktów widzenia;

Lektura

• Saint-Exupery: Mały Książę;
• wybrane z czasopism i prasy codziennej teksty publicystyczne, informacyjne, reklamowe;
• utwory zaproponowane przez uczniów i nauczyciela;

Historia

Cele edukacyjne

Pogłębianie rozumienia pojęć i wartości niezbędnych do zrozumienia życia politycznego, gospodarczego i społecznego.

Zadania szkoły

• ukazywanie możliwości różnorodnych interpretacji źródeł;

Treści

• Świat powojenny; przyspieszenie cywilizacyjne, nowe zjawiska w kulturze masowej;
• Polska po 1945 roku: przemiany gospodarczo-społeczne w PRL; proces budowy III Rzeczypospolitej;

Osiągnięcia

• rozpoznawanie miejsca człowieka, jego relacji z przyroda;
• docieranie do różnych źródeł informacji historycznej, integracja, wiedzy uzyskanej z różnych źródeł informacji;

Wiedza obywatelska - Wychowanie obywatelskie

• rozumienie ważnych wydarzeń życia gospodarczego w kraju i na świecie;
• działania na rzecz poczucia szacunku dla własnego państwa.

Zadania szkoły

• kształtowanie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych;

Treści

• kultura polityczna (świadomość obywatelska, cnoty obywatelskie);

Osiągnięcia

• rozpoznawanie własnych praw i obowiązków;

Wiedza obywatelska - Wychowanie do aktywnego udziału w życiu gospodarczego

Cele edukacyjne

• rozumienie przez uczniów zjawisk i zmian gospodarczych w kraju;

Zadania szkoły

• rozbudzanie wyobraźni, gospodarczej;

Treści

• najważniejsze zasady racjonalnego gospodarowania;

Osiągnięcia

• znajomość podstawowych zasad etycznych życia gospodarczego, odpowiedzialność za skutki;

Sztuka

Cele edukacyjne

• umożliwienie uczniom przeżycia różnych doświadczeń muzycznych i plastycznych;

Zadania szkoły

• stwarzanie sytuacji dających możliwość przeżyć wewnętrznych, autorefleksji;
• ukazania różnych funkcji sztuki - estetycznej, emocjonalno-terapeutycznej;

Treści

• krajobraz kulturowy;
• kształtowanie otoczenia i form użytkowych;

Osiągnięcia

• dbanie o estetyczny wygląd własny i otoczenia;

Języki obce

Cele edukacyjne

• lepsze poznanie kultury i spraw życia codziennego kraju języka nauczanego;

Zadania szkoły

• zapewnienie uczniom możliwości stosowania języka jako narzędzia przy wykonywaniu zespołowych projektów, zwłaszcza interdyscyplinarnych;
• rozwijanie w uczniach postawy ciekawości;

Treści

• wzbogacenie słownictwa obszaru języka docelowego na podstawie oryginalnych materiałów językowych;

Osiągnięcia

• sprawność rozumienia ze słuchu - rozumienie sensu wypowiedzi zawierającej niezrozumiałe elementy, których znaczenia uczeń może domyślić się z kontekstu;
• sprawność mówienia - formułowanie krótkich, wypowiedzi na określone tematy;
• sprawność czytania - wyszukiwanie żądanej informacji lub szczegółu z częściowo niezrozumianego tekstu;
• sprawność pisania - sformułowanie i zapisanie własnego oraz otrzymanego komunikatu;

Matematyka

Cele edukacyjne

• przygotowywanie uczniów do rozwiązywania problemów z zakresu różnych dziedzin kształcenia szkolnego oraz życia codziennego;

Zadania szkoły

• ułatwianie dostrzegania problemów i badania ich w konkretnych przypadkach, przez prowadzenie prostych rozumowań matematycznych;

Treści

• liczby wymierne i działania na nich, procenty i ich zastosowania praktyczne;
• zbieranie, porządkowanie i przedstawianie danych;

Osiągnięcia

• dostrzeganie, wykorzystywanie i interpretowanie związków wyrażonych za pomocą wzorów, wykresów, schematów, diagramów, tabel;

Fizyka

Cele edukacyjne

• budzenie zainteresowań prawidłowościami świata przyrody;
• wykorzystanie wiedzy fizycznej w praktyce życia codziennego;

Zadania szkoły

• zapoznanie uczniów z podstawowymi prawami przyrody;
• ukazanie znaczenia odkryć w naukach przyrodniczych dla rozwiązywania problemów współczesnego świata;

Treści

• właściwości materii;
• budowa atomu. Energia jądrowa. Promieniowanie jądrowe;

Osiągnięcia

• opisywanie zjawisk fizycznych i rozwiązywanie problemów;

Chemia

Cele edukacyjne

• nabycie umiejętności i nawyku postępowania zgodnego z zasadami dbałości o własne zdrowie i ochronę środowiska;

Zadania szkoły

• ukształtowanie myślenia prowadzącego do zrozumienia poznanej wiedzy chemicznej i posługiwania się nią w różnych sytuacjach życiowych;

Treści

• substancje i przemiany chemiczne w otoczeniu człowieka; zanieczyszczenia powietrza;
• woda i roztwory wodne - zagrożenia cywilizacyjne wynikają z jej zanieczyszczeń;
• działanie niektórych substancji na organizm człowieka: nawozy, środki ochrony roślin;

Osiągnięcia

• dostrzeganie przemian chemicznych w otoczeniu oraz czynników wpływających na ich przebieg;

Biologia

Cele edukacyjne

• kształcenie zachowań ukierunkowanych na ochronę środowiska przyrodniczego;

Zadania szkoły

• umożliwienie podejmowania działań na rzecz najbliższego środowiska przyrodniczego i szacunku dla zwierząt;

Treści

• cechy organizmu wynikające z wpływu nów i oddziaływań środowiskowych;
• działania człowieka w środowisku przyrodniczym i ich konsekwencje;

Osiągnięcia

• ocenianie zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym w wyniku oddziaływania człowieka i ich wpływu na jakość życia i umiejętności odnajdywania środków zaradczych.

Geografia

Cele edukacyjne

• kształtowanie w uczniach poczucia odpowiedzialności za swoje środowisko życia (geograficzne i społeczne), gotowości uczestniczenia w rozwiązywaniu problemów swojej społeczności;

Zadania szkoły

Stwarzanie uczniom sprzyjających warunków do:

• korzystania z możliwie różnorodnych źródeł wiedzy geograficznej, w tym z własnych obserwacji terenowych, ze szczególnym uwzględnieniem swojej gminy (powiatu);
• kształtowania postawy szacunku dla przyrody;

Treści

• gospodarowanie zasobami naturalnymi Ziemi;
• przykłady ochrony krajobrazu na świecie i w Polsce;

Osiągnięcia

• gromadzenie, interpretowanie i prezentowanie wiedzy geograficznej;
• przewidywanie zmian w przyrodzie i w działaniach ludzi na podstawie uzyskanych informacji;

Informatyka

Cele edukacyjne

• przygotowanie do aktywnego i odpowiedzialnego życia w społeczeństwie informacyjnym;

Zadania szkoły

• zainteresowanie uczniów rozwojem wiedzy informacyjnej, możliwościami dostępu do informacji;

Treści

• rozwiązywanie problemów, redagowanie tekstów i tworzenie rysunków za pomocą komputera;
• tworzenie dokumentów zawierających tekst, grafikę i tabele;
• wykorzystanie arkusza kalkulacyjnego do rozwiązywania zadań z programu nauczania gimnazjum i codziennego życia;

Osiągnięcia

• wybieranie, łączenie i celowe stosowanie różnych narzędzi informatycznych do rozwiązywania typowych praktycznych i szkolnych problemów ucznia;
• korzystanie z różnych, w tym multimedialnych i rozproszonych źródeł informacji dostępnych za pomocą komputera;

Uwagi dotyczące realizacji modułu

Metoda realizacji

Metoda polega na zbieraniu i usystematyzowaniu informacji o stanie środowiska w skali lokalnej i globalnej, zapoznaniu się z działaniem organizacji, podjęciem działań związanych ze zbiórką makulatury oraz przygotowaniem mapy dzikich wysypisk w gminie , miejsc ciekawych pod względem architektoniczno-krajobrazowym, wypracowaniu własnych ankiet i pomysłów rozwiązujących problem zanieczyszczenia i zaprezentowaniu swojego dorobku na forum szkolnym.

Czas trwania

Optymalny 21 dni, pozwoli uczniom zapoznać się z metodą i formą i opracować zdobyte materiały.

Cele jakie można osiągnąć

• uczniowie pracują samodzielnie;
• podejmują decyzje grupowe;
• uczą się rozwiązywać konflikty;
• wyrażają opinie własne oraz słuchają opinii innych;
• uczą się planować i zbierać informacje;
• oceniać pracę swoją i kolegów;
• odpowiadać za rezultat swoich działań;

Formy realizacji

Najkorzystniej włączyć całe klasy, jednakże dokonać podziału na grupy według predyspozycji uczniów. Pozwoli to włączyć uczniów słabszych do działań w których czują się dobrze.

Działanie nauczyciela w trakcie realizacji

• zapoznanie uczniów z tematem i jego celem;
• określenie wspólnie z uczniami zadań, które mają wykonać, by osiągnąć cele;
• podanie źródeł, do których powinien sięgnąć podczas zbierania informacji;
• określenie terminu prezentacji, konsultacji z nauczycielem;
• podanie możliwych sposobów prezentacji;
• wspólnie z uczniami określenie kryteriów oceny;

Propozycja arkusza oceny

Ocena	Umiejętności	Praca w grupie
bardzo dobry	własna twórczość; własne pomysły, zbieranie danych; precyzyjne formułuje temat; nadaje nową formę informacji; potrafi zaprezentować swój pomysł, wykonaną pracę;	podejmuje decyzje; konsekwentnie wykonuje pracę; ma pomysły, podnosi poziom nauki; dostrzega wkład innych i chwali ich pomysły; dobrze komunikuje się w grupie;
dobry	przetwarza informacje; dokonuje selekcji danych; potrafi ocenić przydatność informacji, projektu;	wykonuje wyznaczone zadanie; wnosi pomysły do grupy; zdąża do kompromisu;
dostateczny	odtwarza prace zlecone np. plakaty, zdjęcia, tabele wg wzorów; wyszukuje informacje na określony ściśle temat;	wykonuje zadaną pracę, czasami odrywa się i zajmuje innymi sprawami; lub niezbyt często wnosi wkład w grupę ale uważnie słucha; zachęca do dobrej komunikacji;
dopuszczający	fragmentarycznie odtwarza prace zlecone; odtwarza krótkie np. teksty;	odrywa się od pracy, interesują go inne tematy; rzadko chwali innych; rzadko promuje dobrą komunikację;
niedostateczny	nie wykonuje zadanej pracy;	odrywa innych od pracy; rozmawia z tymi, którzy pracują; pozbawia energii grupę; nie wnosi wkładu do grupy; często nieobecny.

Scenariusz modułu edukacyjnego

Lp.	Edukacja	Działania nauczyciela i ucznia	Osiągnięcia, czyli co będzie uczeń umiał po zakończeniu modułu
1.	Język polski	wyszukują wiersze i opisy przyrody w literaturze; opisują swoje odczucia po przeczytanej lekturze; samodzielnie tworzą teksty - Haiku; uczestniczą w dyktandzie np. pt. "rzućmy śmieci na pożarcie, czyli ortograficzne sprzątanie świata"; steksty kabaretowe lub teatralne;	samodzielna interpretacja i działanie twórcze; przygotowywanie się do publicznych wypowiedzi i wystąpień;
2.	Historia	prześledzenie działań człowieka na przestrzeni dziejów; umiejętność wykorzystania przyrody - rolnictwo; podporządkowanie przyrody na szczeblu lokalnym; wykorzystanie surowców, regulacja rzek, emisja zanieczyszczeń, wylesienie, budowa tuneli; podporządkowanie w skali globalnej: emisja zanieczyszczeń, ocieplenie klimatu; działanie ludzi w przyszłości;	umiej gromadzić dane i je analizować; potrafi formułować wnioski i przedstawiać je na forum; potrafi oceniać działania swoje i innych; jest świadomy i odpowiedzialny jako człowiek i obywatel;
3.	Wiedza o społeczeństwie Wychowanie do aktywnego u działu w życiu gospodarczym	przygotowanie materiałów o Partii Zielonych, jej program, rola w życiu społecznym i politycznym; gospodarka rabunkowa - wylesienie, nieodnawialność zasobów Ziemi; przemiany gospodarcze mające wpływ na życie społeczeństwa np.: kopalnie; energia; huty; stal; przemysł maszynowy Nowa Huta - Kraków; wyszukanie informacji o zakładach płacących kary za zanieczyszczanie środowiska (lok.); kwestionariusz dotyczący postaw wobec problemu odpadów, segregacji, utylizacji; rola organizacji w ochronie przyrody - Raport Rzymski, szczyt w Roi de Janeiro;	poznaje zasady organizacji i ich wpływ na życie, zachowanie jednostek i społeczeństw; umie tworzyć ankiety i analizować je;
4.	Sztuka	plakaty w formie bilbordów - tematyka ochrony środowiska; wycieczka w teren i zrobienie zdjęć miejsc czystych i dzikich wysypisk - lokalizacja w gminie; własny projekt osiedla uwzględniający ekologiczne źródła energii, segregację śmieci;	określa wpływ reklamy, estetyki otoczenia na zachowania człowieka; czuje się odpowiedzialny za własne projekty;
5.	Język obcy	słownictwo związane z ochroną środowiska; organizacje ochrony przyrody, parki narodowe; działalność UNESCO;	identyfikuje się z globalnymi problemami środowiska;
6.	Matematyka	Zadania do rozwiązania o treści: porównanie ilości makulatury z ilością wyciętych drzew; wyliczanie oszczędności związanych z recyklingiem;	zbierać i porządkować dane oraz przedstawiać je za pomocą wykresów, tabel; potrafi wykorzystać je w celach informacyjnych;
7.	Fizyka	budowa energii atomowych w Polsce i na świecie; odpady promieniotwórcze - źródła i miejsca ich występowania;	wskazywać zagrożenie i znać sposoby zapobiegania im; potrafi określać swoje stanowisko w ważnych dla siebie i kraju kwestiach;
8.	Geografia	przygotowanie mapy gminy, Polski z obszarami silnie zanieczyszczonymi; pozyskanie informacji o zbiórce surowców, stanie wód i gleb w gminie; zapoznanie się z produkcją miejscowych zakładów pracy i ich wydatkami na oczyszczanie; poznanie globalnych zmian klimatu; zapoznanie się z działaniami podejmowanymi w gminie na rzecz ochrony środowiska, podanie źródeł pomocowych z jakich gmina korzysta;	gromadzenie i prezentowanie danych ze środowiska lokalnego; umiejętność współpracy z urzędnikami; przewidywanie zmian w przyrodzie; prezentacja danych;
9.	Chemia	pozyskanie informacji o środkach używanych w gospodarstwach domowych i ich wpływie na środowisko; znaczenie wody w życiu - człowiek, rolnictwo, przemysł;	analizuje źródła pod względem wiarygodności; dokonuje selekcji informacji
10.	Biologia	znaczenie tlenu w procesie oddychania; znaczenie równowagi ekosystemów - wybranie podstawowego zasobu słownictwa dla zrozumienia równowagi w przyrodzie; organizacja zbiórki surowców wtórnych w przyrodzie; produkcja żywności na terenach skażonych; choroby cywilizacyjne spowodowane zanieczyszczeniami;	dokonuje samooceny swoich zachowań w przyrodzie; podejmuje działania ekologiczne;
11.	Informatyka	pozyskiwanie potrzebnych informacji wg przedmiotów; ilustracje graficzne danych; przygotowanie prezentacji o regionie w Power Point lub projekt telebimu; przygotowanie końcowej publikacji;	umiejętność wykorzystania zasobów informatycznych w kształtowaniu postaw, w zbieraniu danych i prezentacji szerszemu gronu; wykorzystanie różnych programów komputerowych;

Bibliografia

• Ministerstwo Edukacji Narodowej o reformie programowej. III etap edukacyjny gimnazjum (Klasy I- III). MEN. Warszawa 1999r.;
• Europa na co dzień - pakiet edukacyjny;

Przypisy

1. Załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Edukacji narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. Dalej ten dokument nazywany jest w skrócie Podstawą Programową.

Opracowanie: Bożena Sucherek

Wyświetleń: 2951