Katalog

Irena Reś
Pedagogika, Artykuły

Dlaczego proces wyrównywania luk w materiale nauczania u dzieci z niepowodzeniami szkolnymi bywa często mało skuteczny

- n +

Dlaczego proces wyrównywania luk w materiale nauczania u dzieci z niepowodzeniami szkolnymi bywa często mało skuteczny?

Wyrównywanie luk w materiale nauczania to bardzo trudny i złożony problem w pedagogice.

Aby zanalizować ten proces należałoby sprecyzować pojęcie niepowodzeń szkolnych. Szwajcarski badacz M. Tramer posługuje się tym terminem jako "równoważnikiem braku harmonii pomiędzy wymaganiami szkoły a postawą ucznia".

Niepowodzenia szkolne rozpatrywane są wieloaspektowo zarówno od strony przyczyn, objaw jak i możliwości ich przezwyciężania. Przyczyny trudności w nauce i niepowodzenia szkolne od dawna się upatruje w trzech głównych źródłach:
- Uwarunkowaniach społecznych
- Pracy dydaktyczno - wychowawczej
- Uwarunkowaniach tkwiących w samych uczniach

Do czynników tkwiących w samych uczniach można zaliczyć:
- Sprawność funkcji percepcyjno - metodycznych, będących podstawą rozwoju sfery poznawczej dziecka
- Odpowiedni poziom ogólnej sprawności umysłowej, głównie myślenia i mowy
- Emocjonalno - motywacyjne możliwości uczenia się

Przyczyny ogólne niepowodzeń szkolnych to warunki, środki i metody
pracy dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli, chociażby niewystarczający poziom przygotowania pedagogicznego nauczyciela, brak wiedzy psychologiczno - pedagogicznej, przeładowany program nauczania oraz brak indywidualizacji.

Z punktu widzenia profilaktyki społecznej należy dążyć do jak najwcześniejszego rozpoznawania przyczyn trudności w nauczaniu - uczeniu się oraz ich eliminowaniu.

Trudności w uczeniu mogą pojawić się na różnym poziomie edukacji szkolnej. Powodują, że uczeń nie potrafi w czasie przewidzianym programem nauczania przyswoić sobie określonej wiedzy i umiejętności.

Zauważamy opóźnienia w rozwoju (wiek rozwoju jest niższy od wieku życia WR<WŻ)

Proces wyrównywania luk w materiale odbywa się na zajęciach korekcyjno - kompensacyjnych, które E. Gruszka definiuje jako "dodatkową interwencję wychowawczą o charakterze terapeutycznym, stosowaną w chwili kiedy dziecko nie potrafi samodzielnie sprostować wymaganiom szkolnym, czyli doznaje niepowodzeń szkolnych i dostarcza trudności wychowawczych".

Do sukcesów w pracy wyrównawczej przyczynia się właściwa diagnoza psychopedagogiczna będąca podstawą oddziaływań korekcyjnych.

Schemat postępowania diagnostycznego wg Jurkowskiego świetnie określa, że efekt terapii osiągniemy uzyskując większy pomiar zmiennych w sytuacji końcowej niż pomiar zmiennych w sytuacji początkowej (Et = Pp < Pk).

Efektywność zajęć terapeutycznych jest funkcją wielu czynników takich jak:

- Diagnozy psychologicznej (D)
- Terapeuty (T)
- Wychowanka (W)
- Sytuacji (S)
- Atmosfery (A)
- Intensywności ćwiczeń (I)

Co można przedstawić w postaci następującego wzoru:

Et = f (D,T,W,S,A,I)
Et - efekt terapii


Wystarczy, iż jeden z powyższych czynników jest zaburzony możemy spodziewać się niższych efektów zajęć terapeutycznych.

Aby głębiej zanalizować zagadnienie trudności w wyrównywaniu luk w
materiale nauczania przeprowadziłam krótki sondaż na wyżej wymienione tematy wśród nauczycieli..

Ankietowani podkreślili, że przyczyną trudności i niepowodzenia w klasach młodszych są z reguły zakłócenia rytmu rozwoju, wśród nich opóźnienia i fragmentaryczne deficyty rozwoju funkcji poznawczych ruchowych.

Niektórzy upatrywali przyczyny w zaburzeniu rozwoju sugerując na silny wpływ czynników endogennych i egzogennych. Zajęcia korekcyjno - wychowawcze traktowane są przez wielu prowadzących jako dodatkową lekcję języka polskiego, matematyki, a więc stosowane są te same metody pracy jak na normalnej lekcji przedmiotowej.

Liczba uczestników na tego typu zajęciach jest zbyt wysoka co może wpływać na brak indywidualizacji.

Kwalifikowana kadra prowadząca zajęcia również warunkuje ich efektywność. Brak fachowego przygotowania nauczycieli do prowadzenia zajęć korekcyjno - kompensacyjnych, złe zdiagnozowanie przyczyn niepowodzeń czyni zajęcia mało skutecznymi.

Nauczyciele zwrócili uwagę na bardzo słabą motywację do uczenia się oraz niską świadomość rodziców wobec systematycznego uczęszczania na zajęcia, jednocześnie brak kontynuacji ćwiczeń wyrównawczych w domu rodzinnym.



 

Opracowanie: mgr Irena Reś
pedagog szkolny
Szkoła Podstawowa nr 16
w Wodzisławiu Śl.

Wyświetleń: 688


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.