Katalog

Helena Dopierała-Gawroń
Lekcja wychowawcza, Plany metodyczne

Plan wychowawczy dla II etapu Szkoły Podstawowej.

- n +

Plan wychowawczy dla II etapu Szkoły Podstawowej.
Plan

Plan wychowawczy dla II etapu Szkoły Podstawowej.

Artykuł dotyczy Planu Wychowawczego dla II etapu Szkoły Podstawowej. Plan obejmuje oczekiwane cechy absolwenta mojej szkoły, cele edukacyjne, osiągnięcia ucznia, sytuacje wychowawcze służące osiąganiu celów oraz szczegółowe zagadnienia dla etapu podstawowego oraz etapu kontynuacji. Dołączono kryteria ocen z zachowania i arkusz spostrzeżeń - "Wykaz cech i postaw podlegających ocenie".

Wykorzystano materiały źródłowe:

  • Scenariusze lekcji wychowawczych - M.Jachimska;
  • Grupa bawi się i pracuje - J. Rojewska;
  • Godziny wychowawcze - B. Bieja-Sosna.

Plan opracowano uwzględniając cele i zadania szkoły ujęte w Szkolnym Programie Wychowania. Według SPW celem ogólnym wychowania jest rozwój osobowy ucznia, który wymaga podmiotowego traktowania małego człowieka - postrzegania jego godności, wolności, niepowtarzalności, praw i obowiązków.

SPW pozostaje w zgodzie z:

  • Konstytucją RP (art. 48, 53, 70, 72);
  • Konkordatem (art. 12);
  • Konwencją praw dziecka (z dnia 20.11.89 r.);
  • Ustawą o systemie oświaty (z dnia 7.09.91 r., art. 1, 2, 3; w ramach nowelizacji z dnia 25.07.98 r. art. 60);
  • Kartą Nauczyciela (art. 6);
  • Programem Polityki Prorodzinnej Państwa (rozdz. V).

Oczekiwane cechy abslowenta Szkoły Podstawowej nr 7 wg Szkolnego Programu Wychowania

  • Jest samodzielny i otwarty.
    Samodzielnie porusza się w obrębie własnego środowiska. Stara się być dobrym kolegą, umie nawiązywać z nimi więzi. Liczy się z potrzebami i korzyściami grupy rówieśniczej. Umie rozwiązywać konflikty bez agresji, a także potrafi radzić sobie z porażkami i niepowodzeniami. Rozważa ewentualne uwagi i sugestie dotyczące popełnianych przez siebie błędów. Posiada swój własny punkt widzenia i potrafi go bronić.
  • Jest troskliwy i życzliwy.
    Przejawia troskę o innych. Śpieszy im z pomocą w razie potrzeby. Stara się nie sprawiać innym przykrości, umie opanowywać negatywne emocje. Jest przyjaźnie nastawiony do środowiska przyrodniczego, o które stara się dbać i które chroni. Dostrzega problemy ekologiczne w najbliższym otoczeniu.
  • Jest ciekawy świata.
    Chętnie obserwuje najbliższe otoczenie, analizuje, wnioskuje. Rozbudzona potrzeba wiedzy zmusza go do szukania odpowiedzi na stawiane pytania. Potrafi korzystać z różnych źródeł wiedzy.
  • Jest odpowiedzialny.
    Jest świadomy, że samodzielne podejmowanie decyzji wiąże się z możliwością ponoszenia konsekwencji swoich działań. Przewiduje skutki swych czynów.
  • Jest tolerancyjny.
    Szanuje odrębność innych i stara się być życzliwy. Rozumie, że każdy człowiek jest indywidualnością i ma prawo do życia i rozwoju pośród nas.
Cele edukacyjne Osiągnięcia ucznia Metody i środki realizacji Uwagi
Uczę się siebie, poznaję siebie, wiem o sobie Sytuacje wychowawcze  
1. Samopoznanie Uczeń rozumie, co dzieje się w nim samym w związku z tym, że się zmienia, dorośleje, wyrasta. Uczeń analizuje swoje emocje, sposób myślenia i zachowania. Potrafi przewidywać własne reakcje i panować nad nimi.Stara się akceptować swoje doświadczenia i siebie samego. Potrafi analizować swoje mocne i słabe strony. Potrafi nazwać swoje indywidualne cechy charakteru i wyglądu. Rozwiązywanie problemów o charakterze emocjonalnym pozwalające na odgrywanie, przeżywanie, analizowanie emocji.  
2. Dbałość o własny wygląd i zdrowie Uczeń wie co sprzyja, a co zagraża zdrowiu.
Rozróżnia pojęcia: higiena ciała i umysłu i przestrzega zasad higienicznego trybu życia.
Potrafi zorganizować swoją pracę i miejsce pracy zgodnie z zasadami higieny.
Przestrzega zasad bezpieczeństwa w szkole i poza szkołą.
Określenie potrzeb życiowych rozwijającego się organizmu.
Dyskusje, rozmowy, wywiady w sprawach zdrowia i zasad bezpieczeństwa.
 
3. Odkrywanie uzdolnień, możliwości i własnej wartości Uczeń ma swoje ulubione przedmioty związane z zainteresowaniem. Potrafi wybrać zajęcia pozalekcyjne, lekturę, towarzystwo kolegów, metodę pracy, sposób spędzania wolnego czasu. Dyskusje, debaty, prezentacje. Analizowanie osobistych zainteresowań, wymiana doświadczeń.  
Rozwijanie własnej niezależności Sytuacje wychowawcze  
1. Budowanie systemu i hierarchii wartości Uczeń odróżnia i ocenia pożądane i niepożądane zachowania własne i innych ludzi. Wskazuje i potrafi analizować przykłady ważnych wartości w życiu rodzinnym, społecznym, narodowym. Postępuje zgodnie z tymi wartościami. Wypełnia swoje obowiązki z przekonaniem o ich zasadności. Rozwiązywanie problemów o charakterze etycznym i społecznym związanych z lekturą, wydarzeniami klasowymi i szkolnymi.
Prowadzenie biografii znanej postaci.
Organizowanie debat, przygotowywanie głosu w dyskusji.
 
2. Dokonywanie wyborów Uczeń potrafi zaplanować cele osobiste - uwzględniając wartości moralne, etyczne, materialne i poznawcze. Porównuje wzorce osobowe ze swoimi postawami.
Potrafi odrzucić niekorzystną propozycję spędzania wolnego czasu, doboru towarzystwa. Potrafi przeciwstawić się niesłusznej opinii, ma własne zdanie, potrafi uzasadnić swój wybór.
Analizowanie przykładów zdarzeń i postaw w sposób twórczy np. dramy.  
3. Dostrzeganie i rozumienie własnych potrzeb Uczeń rozróżnia potrzeby człowieka (biologiczne, intelektualne, psychiczne).
Zna swoje prawa w szkole i w rodzinie.
Potrafi wyrażać swoje potrzeby.
Przygotowanie ankiet, kwestionariuszy.
Ankietowanie, badanie opinii, opracowanie ankiet.
Indywidualne rozmowy.
 
4. Rozumienie i szanowanie własnej autonomii i wolności oraz szacunek dla pracy i poświęcenia innych osób Uczeń zna i rozumie pojęcie asertywności, potrafi zachowywać się asertywnie. Potrafi współdziałać z innymi w zespole. Szanuje poglądy i potrzeby innych (niepełnosprawnych, słabszych). Wychodzi naprzeciw ludziom potrzebującym wsparcia. Docenia i szanuje pracę innych (rodziców, członków rodziny, pracowników szkoły, przyjaciół) Treningi asertywności.
Organizowanie zabaw, gier zespołowych wymagających określania i respektowania zasad, reguł i norm.
 
Budowanie własnej tożsamości - szukam miejsca dla siebie Sytuacje wychowawcze  
1. Ja w rodzinie, szkole, społeczności.
Poznawanie otaczającego świata
Potrafi określić swoją rolę w rodzinie i społeczności szkolnej. Potrafi określić, wyjaśnić pojęcia: tożsamość narodowa, społeczna, kulturowa, społeczność, ojczyzna, obywatel, demokracja, państwo.
Rozpoznaje i nazywa wartości kulturowe.
Rozumie i szanuje tradycje rodziny, szkoły, regionu i narodu. Zna miejsca Pamięci Narodowej w swojej miejscowości i w regionie. Potrafi godnie zachować się w miejscach Pamięci Narodowej oraz kultu religijnego.
Umie prezentować walory swojej szkoły, miasta, regionu, kraju ojczystego.
Wspólne imprezy klasowe: uczniów, nauczycieli, rodziców na wspólnie wybrane tematy.
Organizowanie święta szkoły, opracowywanie scenariusza uroczystości, planowanie zadań i ich realizowanie poprzez zajęcia edukacyjne.
Organizowanie sprzątania szkoły i jej otoczenia.
Zbieranie dokumentów, informacji, zdjęć.
Redagowanie artykułów do gazetki szkolnej, klasowej lub kroniki.
 
3. Tworzenie właściwych relacji z otoczeniem Uczeń potrafi współdziałać i współzawodniczyć. Zna i respektuje reguły i normy zachowania w zespole.Zachowuje się etycznie. Respektuje szkolny regulamin i zasady współżycia, dotrzymuje terminów i umów. Nauka w zespołach.
Organizowanie pomocy i grup wsparcia w nauce.
Przydzielanie stałych zadań: np. pomocy w bibliotece szkolnej.
Organizowanie zbiórki na rzecz schroniska bądź domu dziecka.
 
Uczę się coraz lepiej, mądrzej i odpowiedzialniej Sytuacje wychowawcze  
1. Rozwijanie kreatywnej postawy wobec siebie i otaczającej rzeczywistości Uczeń aktywnie poszukuje nowych sposobów uczenia się.
Potrafi analizować i oceniać korzyści oraz koszty własnej samodzielności, brać za nią odpowiedzialność.
Wybór samorządu klasowego.
Ustalenie planu pracy.
Organizowanie prac na rzecz klasy, projektowanie ulepszeń organizacyjnych.
Organizowanie grup wsparcia dla nieśmiałych, mniej zaradnych uczniów.
 
2. Rozwijanie umiejętności komunikowania się Uczeń zna i stosuje różne możliwości wyrażania własnych myśli, uczuć, emocji.
Umie słuchać innych ludzi.
Potrafi wyjaśnić własne stanowisko, wystąpić na forum klasy, samorządu.
Potrafi samodzielnie korzystać ze zbiorów biblioteki szkolnej. Potrafi poszukiwać informacji posługując się komputerem, korzystać z internetu.
Organizowanie dyskusji, debat, warsztatów.
Zespołowe rozwiązywanie problemów wymagających podziału zadań, gromadzenia i opracowania informacji, danych statystycznych.
 
3. Rozwijanie sprawności i samodzielności życiowej Uczeń potrafi zachować się rozsądnie w nowej sytuacji. Potrafi poradzić sobie w sytuacjach wymagających podstawowych umiejętności praktycznych związanych ze sprawnością ruchową, majsterkowaniem, szyciem, utrzymaniem czystości wokół siebie.
Potrafi zaopiekować się osobą potrzebującą pomocy.
Bezpiecznie i samodzielnie porusza się na ulicy.
Posługuje się sprzętem komputerowym, audiowizualnym, urządzeniami gospodarstwa domowego.
Organizowanie wypraw w teren w celach badawczych i turystycznych.
Rozwiązywanie w terenie zadań praktycznych wymagających współpracy, podziału zadań, zastosowania wiedzy teoretycznej.
Zdobywanie rowerowego prawa jazdy.
 
4. Uczenie się konstruktywnej samooceny Potrafi zaplanować dla siebie zadania i wywiązać się z nich. Dba o jakość wyników swojej pracy. Potrafi przeprowadzić samoocenę swojego zachowania oraz swoich umiejętności. Tworzenie arkuszy samooceny, ankiet.
Organizowanie badań opinii w sprawach ważnych dla uczniów.
Planowanie własnego rozwoju.
 

Realizacja przyjętego planu wychowawczego dla drugiego etapu edukacji Szkoły Podstawowej

Zakres poszczególnych zagadnień realizowany będzie w sposób spiralny, co oznacza, że zasób wiedzy i umiejętności zdobyty podczas pierwszego etapu wychowania stanowi podstawę do przyswajania nowych elementów programu na etapie kontynuacji.

Program selekcjonuje wiedzę o egzystencji ludzkiej, dostosowując odpowiednie zagadnienia do poszczególnych poziomów edukacji. Nadrzędnym celem proponowanych ćwiczeń jest wywołanie w uczniach chęci akceptacji siebie i utrwalenie własnego optymizmu, który jest niezbędny w kreowaniu pozytywnych działań.

Etap podstawowy Etap kontynuacji
Dział I - Rozwijanie wiedzy o sobie
  1. Moje wady i zalety.
  2. Higiena mojego ciała i umysłu.
  3. Niebezpieczeństwa grożące dzieciom.
  4. Przyczyny i skutki nałogów.
  5. Dziś jesteśmy twórcami.
  6. Książka jest moim przyjacielem.
  7. Moje zainteresowania.
  1. Chcą poznać siebie.
  2. Jaka(i) jestem, jaka(i) chciał(a)bym być?
  3. Test temperamentu.
  4. Mam predyspozycje do podjęcia tej pracy.
  5. Nałogi czy silna wola i zdrowie.
  6. Choroby XXI wieku, jak ich uniknąć.
  7. Sport to zdrowie.
  8. Czy wiesz co jesz?
  9. Telewizja i film w moim życiu.
Dział II - Rozwijanie wewnętrznej niezależności i integralności
  1. Moje prawa i obowiązki w rodzinie.
  2. Koleżeństwo, a przyjaźń.
  3. Co powinniśmy wiedzieć o patronie naszej szkoły.
  4. Czy znam swoją szkołę.
  5. Zachowanie w szkole i poza szkołą.
  6. Rodzina - praca i obowiązki jej członków.
  7. Kultura językowa, stroju zachowania.
  8. Rozwijanie umiejętności asertywnych (zabawa - przyjęcie).
  1. Ja w rodzinie.
  2. Jak zyskać przyjaciół.
  3. Patron ulicy, na której mieszkam.
  4. Mój szacunek do pracy i obowiązków rodziców, opiekunów.
  5. Troska o środowisko naturalne, obowiązkiem każdego człowieka.
  6. Znaczenie uroczystości w życiu społeczności uczniowskiej.
  7. Dlaczego łatwiej żyć z planem dnia?
  8. Rozpoznawanie zachowań asertywnych.
  9. Przyznajemy sobie prawo asertywne.
  10. Asertywne reagowanie na krytykę.
Dział III - Budowanie własnej tożsamości
  1. Zabawy integracyjne - budowanie poczucia bezpieczeństwa w grupie.
  2. Jak być dobrym zespołem.
  3. Udział we wszystkich imprezach szkolnych związanych z tradycjami i zwyczajami szkoły:
    1. organizacja uroczystości klasowych z okazji Dnia Chłopaka, Dnia Kobiet, Dnia Matki, Walentynek, Andrzejek oraz Świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy;
    2. udział w szkolnych imprezach:
      • Sprzątanie świata (wrzesień);
      • Dzień Ziemi (kwiecień);
      • Święto Szkoły (listopad);
      • Wiosenalia (marzec);
      • OMNIBUS (kwiecień);
      • Kangur (marzec, kwiecień);
      • Koncerty filharmoniczne;
      • Konkurs wiedzy o Stargardzie.
Dział IV - Rozwijanie kreatywnej postawy wobec siebie i otaczającej rzeczywistości
  1. Jak pokonać trudności w nauce szkolnej.
  2. Jakim jestem uczniem.
  3. Wybór samorządu klasowego, ustalenie planu pracy.
  4. Ustalenie praw i obowiązków ucznia.
  5. Decydujemy - dokąd jechać na wakacje (sztuka argumentacji).
  6. Uczymy się planować.
  7. Zabawy integrujące zespół:
    • tworzenie drzewa;
    • poznajemy się;
    • działamy wspólnie.
  1. Wspólnie odpowiadamy za nasze problemy.
  2. Prawo - przywilej czy obowiązek.
  3. Wybór samorządu klasowego.
  4. Opracowanie planu pracy.
  5. Zbieranie informacji o własnym rozwoju psychofizycznym.
  6. Etapy podejmowania decyzji.
  7. Uczymy się gospodarować własnym czasem.
  8. Komunikujemy się - jestem aktywnym słuchaczem.
  9. Sposoby radzenia sobie z konfliktami:
    • drama - scena z pomarańczą;
    • zasady prowadzenia negocjacji.
  10. Tworzymy instrukcję obsługi dowolnego obiektu.
  11. Moje wyjątkowe imię.
  12. Kim jestem - gra skojarzeń.

Kryteria ocen z zachowania

  • Opinie nauczyciela, będące podstawą do ustalenia oceny z zachowania, powinny powstawać w trakcie całego okresu, poprzedzającego ustalenie oceny( czyli semestru) i powinny być udokumentowane w postaci zeszytu spostrzeżeń lub arkusza obserwacji. Zapobiega to ustalaniu oceny z zachowania wg "procedury przypominania sobie" przez wychowawcę uczynków ucznia w ostatnim semestrze.
  • Celowe jest wprowadzenie wymogu zapisywania pozytywnych opinii o każdym uczniu w trakcie semestru, aby uniknąć tych spostrzeżeń wychowawczych, które sprowadzają się tylko do rejestru wykroczeń.
  • Przyjmuje się zasadę, że nie bierze się pod uwagę opinii nauczyciela, który o danym uczniu nie potrafi powiedzieć nic pozytywnego.
  • Do oceny zachowania ucznia bierze się pod uwagę opinie i wyjaśnienia ucznia oraz jego kolegów i stosuje we wszystkich możliwych przypadkach zasadę uzgadniania.
  • W ocenie zachowania ucznia stosuje się zasadę wyższej nagrody za stawianie wartościowych celów i dążenie do ich realizacji, niż kary za zaniechania lub błędy i uchybienia.
  • Postawy i cech, wykazane jako podlegające ocenie, muszą być powiązane z okresem rozwojowym uczniów.
  • Wykaz cech i postaw, podlegających szkolnej ocenie zachowania tworzy trzy grupy;
    • postawy względem instytucji;
    • postawy względem innych ludzi;
    • postawy względem siebie.
  • W celu ustalenia oceny zachowania przyjmuje się zasadę trójstopniowego wartościowania każdego z trzech głównych kryteriów (nie spełnia, spełnia, spełnia z wyróżnieniem).
  • Ocena zachowania uczniów uwzględnia dwa składniki:
    • ustalony stan rzeczywisty w zakresie zachowania;
    • stwierdzone zmiany względem stanu zachowania przed poprzednią klasyfikacją.
  • Nauczyciel ustala ocenę, starając się, aby była ona jak najbardziej rzetelną informacją o rzeczywistym funkcjonowaniu ucznia w środowisku szkolnym oraz respektowaniu przez niego zasad współżycia społecznego i ogólnie przyjętych norm etycznych.
  • Do semestralnej lub końcoworocznej oceny zachowania ucznia dołączony jest komentarz, czyli wskazówki dla ucznia, w jaki sposób może on podnieść ocenę swojego zachowania. w komentarzu zachowana jest zasada "pierwszeństwa zalet".
  • Komentarz do oceny semestralnej lub końcoworocznej udzielany jest na piśmie. Także do wiadomości rodziców ucznia.

Arkusz spostrzeżeń

data .....................................

Uczeń ...................................................................

Semestr ..............................

Wykaz cech i postaw podlegających ocenie

Wyszczególnienie Nie spełnia Spełnia Spełnia
z wyróżnieniem
Uwagi
Postawy względem instytucji
1. Przestrzeganie szkolnego regulaminu        
2. Przestrzeganie regulaminu przewozu uczniów        
3. Podporządkowanie się zasadom obowiązującym na lekcjach        
4. Przestrzeganie zasad zachowań w czasie przerw        
5. Poszanowanie mienia szkolnego i cudzego        
6. Punktualność        
Postawy względem innych ludzi
7. Pomoc i życzliwość wobec kolegów szkolnych        
8. Szacunek dla nauczycieli i innych pracowników szkoły        
9. Respektowanie praw innych        
10. Dotrzymywanie obietnic        
11. Grzeczność w mowie i zachowaniu        
Postawy względem siebie
12. Systematyczne przygotowywanie się do zajęć        
13. Dbałość o własny rozwój        
14. Dbałość o czystość osobistą i zdrowie        
15. Staranność w działaniu        
16. Prawdomówność        

Ocena ..............................................................

Do oceny dołączony jest komentarz, zalecenie:
jakie cechy i postawy, uczeń powinien w sobie, w najbliższym czasie doskonalić i rozwijać, a co ewentualnie zwalczać lub ograniczać, czyli wskazówki dla ucznia, w jaki sposób może on podnieść ocenę swojego zachowania.

Opracowanie: Helena Dopierała-Gawroń

Wyświetleń: 3848


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.