(Narrator)

Witam bardzo serdecznie na dzisiejszym spotkaniu wszystkich nauczycieli oraz uczniów klas czwartych. Pragniemy wprowadzić Was w przedświąteczny nastrój. Przedstawimy różne wiersze o tematyce wigilijnej i świątecznej, zaśpiewamy kolędy. Mam nadzieję, że do kolędowania przyłączą się wszyscy tu obecni.

Wiersz: "Święta, święta, święta"

Za kilka dni, gdy spadnie śnieg,
zapłonie pierwsza gwiazdka,
spotkamy się, by spędzić czas
w rodzinnych, ciepłych gniazdkach.
Usiądziemy przy stole, pod choinką iglastą,
wszystkie świeczki zapłoną, będzie ciepło i jasno.

Święta, święta święta -
czas kolędowania
Święta, święta, święta-
narodziny Pana.

(kolęda "Przybieżeli do Betlejem" - grana na pianinie)

Narrator:

Święta Bożego Narodzenia najchętniej spędzamy w domu, w gronie najbliższych. Długo się do nich przygotowujemy, gromadzimy prezenty, stroimy choinkę, na wigilijny stół zastawiony świątecznymi potrawami kładziemy opłatek - symbol wspólnoty, miłości i zgody.
(narrator stawia na stole talerzyk z opłatkiem)

Wiersz: "Dlaczego jest święto Bożego Narodzenia?" (J.Twardowski)

Dlaczego jest święto Bożego Narodzenia ?
Dlaczego wpatrujemy się w gwiazdę na niebie?
Dlaczego śpiewamy kolędy?

Dlatego, żeby się uczyć miłości od Pana Jezusa.
Dlatego, żeby podawać sobie ręce.
Dlatego, żeby się uśmiechać do siebie.
Dlatego, żeby sobie przebaczać.

Święta Bożego Narodzenia zaczęto obchodzić w IV wieku. Pierwszą wzmiankę o Bożym Narodzeniu znaleziono w rzymskim kalendarzu z roku 354. Z tego czasu pochodzi najwcześniejszy wizerunek Dzieciątka Jezus, przedstawiający niemowlę owinięte w pieluszki, z aureolą wokół głowy. Obok Dzieciątka Jezus znajduje się Matka Boska, św. Józef, wół i osiołek.

(Kolęda " Jezus malusieńki" śpiewana przez jedną uczennicę lub całą klasę)

Narrator:

Boże Narodzenie to święto o rodzinnym charakterze. W każdej rodzinie przygotowaniem do świąt zwanych popularnie "Gwiazdką" zajmują się wszyscy domownicy, ale z największą niecierpliwością oczekują Świąt dzieci.

Wiersz: "Przed gwiazdką" ( J.Ficowski)

Kiedy gwiazdka jest już blisko,
to się zwykle tak przydarza,
że wiem o tym bez pytania
i bez kalendarza.
Bo przedziwne rzeczy wtedy
widać wokół bezustannie:
ryby, zamiast pływać w stawie,
pluskają się w wannie!

Gwiazdki, zamiast świecić w niebie,
w płatkach śniegu w krąg migocą.
Jodły, zamiast rosnąć w lesie,
W mieście się zjawiają nocą.
Więc gdy widzę
ryby w wannie,
gwiazdki w śniegu,
jodły w mieście,
To już, wiem,
że lada chwila
święta zaczną
się nareszcie.

Narrator:

Dzień poprzedzający Święta Bożego Narodzenia to Wigilia. Gdy na niebie zaświeci pierwsza
w tym dniu gwiazda, wszyscy zasiadają do wspólnej wieczerzy.

Wiersz: "Gwiazda" (A. Szydłowska- Szczecińska)

Jest taka tylko jedna
-jedna - jedyna
co radosnym mrugnięciem
Wigilię zaczyna.

A kiedy wreszcie ta gwiazdka
uśmiechnie się wesoło-
zapalimy świeczki na choince.
Zasiądziemy do wspólnego stołu.

(Narrator):

Stół przykrywamy odświętnym śnieżnobiałym obrusem, pod obrusem układamy siano na pamiątkę siana, na którym w żłóbku spoczywało nowo narodzone Dzieciątko Jezus. Na stole stawiamy talerzyk z opłatkiem. Tradycją było od dawna i jest do dziś pozostawienie przy stole wolnego miejsca dla niespodziewanego gościa.

Wiersz: "Wieczór wigilijny" (E. Waśniowska)

To właśnie tego wieczoru,
gdy mróz lśni jak gwiazda na dworze,
przy stołach są miejsca dla obcych,
bo nikt być samotny nie może.
To właśnie tego wieczoru,
gdy wiatr zimny dmucha,
w serca złamane i smutne
cicha wstępuje otucha.
To właśnie tego wieczoru
od bardzo wielu wieków
pod dachem tkliwej kolędy
Bóg się rodzi w człowieku.
(kolęda "Bóg się rodzi" - śpiewana przez dwie uczennice lub całą klasę)


(Narrator):

Od dawnych czasów na stół podawano potrawy z ryb, mąki, kaszy, suszonych grzybów owoców, miodu, orzechów. Duża liczba dań wróżyła dobrobyt w nadchodzącym roku.

Wiersz: "Wigilia" - (J. Hockuba.)

(....) A teraz czeka na nas stół,
nakryty obrusem świeżym,
i skrzypią krzesła niecierpliwie-
już czas,
już czas,
siadajcie do wieczerzy.

A na stole
barszcz, chleb i ryba.
Nad opłatkiem białym,
naszej mamy ciepły uśmiech.
Szkoda, że nie wszyscy są z nami,
że jedno miejsce jest puste.

(Narrator):

Do tradycji wigilijnej należy dzielenie się opłatkiem, który symbolizuje zgodę i jedność. Podczas dzielenia się opłatkiem składamy najbliższym życzenia płynące ze szczerego serca.

Wiersz: "Wieczór wigilijny" - (T. Kubiak)

Biały obrus lśni na stole,
pod obrusem siano.
Płoną świeczki na choince,
co tu przyszła na noc.

Na talerzu kluski z makiem,
karp jak księżyc srebrny.
Zasiadają wokół stołu
dziadek z babcią, krewni.

Już się z sobą podzielili
opłatkiem rodzice.
Już złożyli wszyscy wszystkim
moc serdecznych życzeń.

Kiedy mama się dzieliła
ze mną tym opłatkiem,
miała w oczach łzy, widziałem,
otarła ukradkiem.

Nie wiem, co też mama chciała
szepnąć mi do ucha:
bym na drzewach nie darł spodni,
Pani w szkole słuchał...

Niedojrzałych jabłek nie jadł,
butów też nie brudził...
nagle słyszę, mama szepce :
-Bądź dobry dla ludzi.

(Narrator):

Noc wigilijna jest szczególna. Nawet zwierzęta przemawiają ludzkim głosem.

Wiersz: "Boże Narodzenie" J.Wójcicka

Podobno ta noc
jest pokoju nocą.
Zwierzęta ludzkim
przemawiają głosem,
a ptaki w górze
jak gwiazdy trzepocą,
błyszczące piórka
zrzucają na ziemię
i w chleb zmieniają się
polne kamienie
dla głodnych ludzi
i zwierząt, i ptaków.

(Narrator):

Nie wyobrażamy sobie Świąt bez pięknie ubranego drzewka - choinki. Zwyczaj ubierania choinki ma niespełna 200 lat, przejęliśmy go od Niemców. Ponieważ igły choinki są zawsze
zielone, w starożytności była ona symbolem życia.

Wiersz: "Kto wymyślił choinki... ( K. I. Gałczyński)

Moje kochane dzieci,
był taki czas na świecie,
że wcale nie było choinek...
Ciężkie to były czasy niepospolicie,
bo cóż to, proszę was, za życie
na święta bez choinki,
czyste kpinki....

(Narrator):

Po wieczerzy wigilijnej śpiewamy wspólnie kolędy. Najpiękniejszą, przełożoną na 100 języków kolędę - zawdzięczamy biednym myszom kościelnym. Zagnieździły się one zimą 1818 roku w małym kościółku w alpejskiej wiosce Obendorf koło Salzburga, w Austrii i.... poprzegryzały drewniane części piszczałek organowych. Młody wikary był zrozpaczony. Właśnie tego wigilijnego dnia napisał słowa nowej kolędy i poprosił organistę o dopisanie do niej nut. Kiedy odkrył szkody wyrządzone przez myszy, wziął do ręki gitarę i ułożył prostą i piękną melodię. Na pasterce 24 grudnia 1818 roku rozbrzmiewał bas organisty, tenor wikarego i wtórujący solistom chór dziecięcy przy akompaniamencie gitary. Po raz pierwszy
śpiewano "Cichą noc".
(Kolęda "Cicha noc" - z płyty CD)


Wiersz: "Hej kolęda..." (R. Przymus)

Hej, kolęda, kolęda!
I wiadomo : już Święta!
Karp na stole i ciasto,
grzyby, choinka, nastrój...

Tak dziś dobrze jest w domu,
takie dobre są słowa!
Wokół świerka-
całego w kolorowych ozdobach.

Płynie zewsząd muzyka...
To sąsiedzi za ścianą
zanucili kolędę.
My zrobimy to samo!

(Kolęda " Dzisiaj w Betlejem" - śpiewana przez wszystkie dzieci)

Narrator:

W niektórych regionach Polski w dzień Wigilii do domów przychodzą kolędnicy z gwiazdą, składają życzenia, śpiewają kolędy. (Noszenie gwiazdy weszło w zwyczaj dopiero na początku XIX wieku. Gwiazda symbolizuje tę pierwszą, cudowną, która wskazywała drogę Trzem Królom do stajenki betlejemskiej.)-

(kolęda "Przybieżeli do Betlejem")

Wiersz: "Gwiazda" (L.Staff) - (wiersz ten mówią chłopcy przebrani w stroje pasterzy)

Świeciła gwiazda na niebie,
srebrna i staroświecka.
Świeciła wigilijnie,
każdy ja zna od dziecka.
Zwisały z niej z wysoka
długie, błyszczące promienie,
a każdy promień to było
jedno świecące życzenie.

I przyszli - nie magowie,
już troszkę podstarzali -
lecz wiejscy kolędnicy,
zwyczajni chłopcy mali.
Chwycili za promienie;
jak w dzwonnicy za sznury,
ażeby śliczna gwiazda
nie uciekła do góry.

Chwycili w garść promienie,
trzymają z całej siły.
I teraz w tym rzecz cała,
by się życzenia spełniły.

(Kolęda "Pójdźmy wszyscy do stajenki" - śpiewana wspólnie)

Narrator:

Jednym ze zwyczajów świątecznych jest również obdarowywanie się prezentami. Według tradycji to Mikołaj przychodzi w dzień Wigilii do naszych domów i pozostawia prezenty pod choinką.
Według przedwojennej polskiej encyklopedii św. Mikołaj był arcybiskupem Myry ( miasta leżącego obecnie w Turcji) i żył w IV wieku. Za życia pomagał biednym, podrzucając nocą podarki dzieciom z ubogich rodzin. W ten sposób rozdał cały swój majątek.

Wiersz: "Wiersz o Mikołajach" L. J. Kern (wiersz ten mówi chłopiec ubrany w strój Mikołaja)

(....) Nie wiadomo dotychczas dokładnie,
gdzie Mikołaj przez cały rok żyje,
chyba w szafach, w komodach gdzieś na dnie
przed ludzkimi oczami się kryje.
Kto ma szczęście, ten na dnie komody
ujrzy czasem strzępek siwej brody.

Bo tak samo dziś, jak i przed laty,
utrzymuje się w modzie ta moda,
że Mikołaj być musi - brodaty
i że biała być musi ta broda.
(......)
Co do worka natomiast, to worek,
w którym wszystkie się mieszczą podarki
jak powiadał Mikołaj Gaworek-
najprzedniejszej powinien być marki.
a znów według Mikołaja Trepszy,
taki worek im większy, tym lepszy.

(......)
Pozostałaby nam na ostatek
jeszcze sprawa tych rózeg....tych witek....
ale mam nadzieję, proszę dziatek,
że w tym roku nie będą użyte.
zresztą po co tu o tym gadamy,
to zależy wyłącznie od was samych.

Narrator:

Autor tego wiersza nie wiedział gdzie mieszka św. Mikołaj ale mogę wam zdradzić, że dom św. Mikołaja stoi do dziś w Laponii. Mieści się tam fabryka prezentów.

Narrator:

Różnymi miłymi słowami obdarzamy się z okazji Świąt. Życzymy Wam wszystkim, aby nadchodzące Święta Bożego Narodzenia upłynęły wam w miłym i wesołym nastroju.

Wiersz: "Wesołych Świąt" (W. Malzacki)

Wesołych Świąt!
Bez zmartwień,
z barszczem, z grzybami, z karpiem,
z gościem, co niesie szczęście,
czeka nań przecież miejsce.

Wesołych Świąt!
A w Święta
niech się snuje kolęda
i gałązki świerkowe
niech Wam pachną na zdrowie.

Wesołych Świąt!
a z gwiazdką
pod świeczek łuną jasną
życzcie sobie- jak najwięcej
zwykłego ludzkiego szczęścia.

Narrator:

Na zakończenie naszego spotkania zaśpiewajmy wspólnie kolędę "Wśród nocnej ciszy".

(Podczas wychodzenia piosenka z kasety magnetofonowej: "Jingle Bells - Boney M.)





Podczas przygotowywania scenariusza korzystałam z następującej literatury:

• K.Lenkiewicz- "Wybór wierszy okolicznościowych", Warszawa 1994 WsiP
• "Wybór wierszy związanych ze światem i środowiskiem dziecka", Wydawnictwo Siedmiogród, Wrocław 1998
• "Uroczystości pełne radości", Wydawnictwo JUKA, Łódź 1994
• "Choinkowe wierszyki" - Philip Wilson, Warszawa 1994

Opracowanie: mgr Bożena Stokłosa

Wyświetleń: 8753