Rozwiązywanie zadań metodą kruszenia

Metoda "kruszenia" jest jedną z nowoczesnych metod rozwiązywania zadań tekstowych.

"Kruszenie w czasie rozwiązywania zadań oznacza modyfikowanie, zwiększanie lub zmniejszanie danych i ich wartości, zastępowanie danych innymi, zmianę miejsca danych, a także przekształcanie zadania, jego odwracanie, wprowadzanie nowych związków i zależności, uszczegóławianie lub uogólnianie zadania."

Proces "kruszenia" rozpoczyna się zawsze od tzw. zadania bazowego, które jest najczęściej złożone, otwarte, niestandardowe i nie zawiera pytań.

Dzieci najchętniej rozwiązują zadania, których treść związana jest z ich przeżyciami oraz odzwierciedla ich zainteresowania.

Oto wybrane wersje rozwiązywania zadań metodą kruszenia:

I WERSJA:

1.PREZENTACJA ZADANIA BAZOWEGO:

Zadanie: Iza znalazła 5 kasztanów i 8 żołędzi, a Karol znalazł tyle kasztanów, ile Iza razem kasztanów i żołędzi, a żołędzi o 5 mniej niż Iza.

Uczniowie mogą przedstawić treść zadania w tabeli:

Uczniowie	Liczba kasztanów	Liczba żołędzi	Razem
IZA	5	8
KAROL	5+8	8-5
RAZEM

2. UCZNIOWIE UKŁADAJĄ PYTANIA SZCZEGÓŁOWE DO ZADANIA BAZOWEGO - "Co można obliczyć?":

Pytania:
a) Ile kasztanów zebrał Karol?
b) Ile żołędzi zebrał Karol?
c) Ile kasztanów i żołędzi zebrała Iza?
d) Ile kasztanów i żołędzi zebrał Karol?
e) Ile kasztanów i żołędzi zebrali razem?

W tym etapie nie stwierdzamy czy pytania są logiczne i możliwe do rozwiązania. Ważna jest liczba ułożonych pytań. Uczniowie są zachęcani do głośnego formułowania swoich myśli. Mogą popełniać błędy na których będą się uczyć. Każdy pomysł jest przyjmowany i zapisywany.

3. ANALIZA PYTAŃ I UKŁADANIE DZIAŁAŃ DO NICH, OBLICZANIE.

Działania zapisywane są obok pytań. Dopiero na tym etapie następuje ocena poprawności i logiczności pytań oraz poprawianie błędów (w wyniku dyskusji).

4. WYBÓR PRZEZ UCZNIA DOWOLNEGO PYTANIA, KTÓRE ZOSTAŁO NA TABLICY.
Następnie uczeń samodzielnie układa treść zadania o podobnej tematyce.
Wybrane pytanie: Ile kasztanów i żołędzi zebrali razem?

Zadanie: Klasa III poszła na wycieczkę do lasu. Dziewczynki przyniosły 30 kasztanów i 20 żołędzi. Chłopcy zebrali 2 razy więcej kasztanów i tyle samo żołędzi, co dziewczynki.
Ile kasztanów i żołędzi zebrali razem?

5. SAMODZIELNE ROZWIĄZANIE ZADANIA I ZAPIS ODPOWIEDZI.

Dziewczynki: 30 + 20 = 50

Chłopcy: (2* 30) + 20 = 60 + 20 =80

Razem: 50+ 80 = 130

Odp. Chłopcy i dziewczynki z kl.III zebrali razem 130 kasztanów i żołędzi.

II WERSJA:

Polega na układaniu działań do zadania bazowego, a następnie pytań. Ta wersja jest więc odwrotna do I.

Pozostałe wersje są rzadziej wykorzystywane w młodszych klasach, ale także są ciekawe. Stosowanie metody "kruszenia" jest bardzo ciekawym sposobem rozwiązywania zadań, gdyż uczy dzieci dostrzegania związków przyczynowo - skutkowych
w zadaniu bazowym, rozwija płynność i oryginalność myślenia oraz mobilizuje do wnikliwej analizy tekstu.


Literatura: Szpiter M., 1997, Edukacja matematyczna w klasach początkowych. Słupsk Hanisz J., Układanie i rozwiązywanie zadań metodą "kruszenia". "Życie Szkoły" 1990 nr 8

 

Opracowanie: Agnieszka Kielar

Wyświetleń: 2750