Program autorski - "Kształtowanie świadomości konsumenckiej u dzieci klas I - III"

Misja programu

Otaczający nas świat stawia przed szkołą nowe zadania. Już nie wystarcza wyposażyć ucznia w wiedzę, ale być może przede wszystkim, należy rozwinąć w nim umiejętność poradzenia sobie w różnych życiowych sytuacjach.

Jednym z takich wyzwań jest ukształtowanie świadomego konsumenta. Tym bardziej, że na świat reklam i promocji szczególnie podatne są właśnie dzieci. Dlatego tak istotne jest przygotowanie dziecka do świadomego odbioru reklam i dokonywania wyboru, a nie podporządkowywanie się czyimś sugestiom.

Reklama sama w sobie nie jest zła, jednak może zostać wykorzystana niejako przeciwko klientowi. Może służyć nam radą, ale może też mamić nie do końca szczerą obietnicą. Dlatego warto zagłębić się choć trochę w świat reklam, aby uniknąć wielu rozczarowań. Wiadomości i umiejętności zdobyte we wczesnym wieku szkolnym z pewnością będą procentowały w przyszłości.

Założenia teoretyczne

W ostatnich latach życie wielu dzieci podporządkowuje się wręcz reklamie. Dzieci zaczynają odczuwać ponad wszystko chęć posiadania nowych zabawek, słodyczy, ubrań, itp. Nie wynika to bynajmniej z rzeczywistej konieczności posiadania danych produktów, ale jest raczej wynikiem wszechobecnej reklamy i niezliczonych promocji, które kuszą nie tylko najmłodszych konsumentów.

I chociaż w świetle prawa dziecko ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych (kupując coś zawieramy umowę - umowę kupna) to tak naprawdę dzieci mają znaczny wpływ na dokonywane przez rodziców zakupy. Często dziecko zadręcza rodziców, aby kupili jakiś produkt znany dziecku z reklamy.

Młodszy wiek szkolny cechuje ogromna dynamika przemian. Dlatego ważne jest, aby od najmłodszych lat wprowadzać dziecko w kolorowy, ale jakże zawiły świat konsumenta, aby od najwcześniejszych lat potrafiło dokonywać samodzielnie wyboru, potrafiło dokonać analizy treści reklamy, czy wartości oferowanych produktów, co z pewnością przeniesie się na ich dorosłe życie, a pośrednio może z korzyścią wpłyną na osoby dorosłe.

Prawda jest przecież taka, że człowiekowi do życia i zaspokojenia swoich potrzeb nie trzeba aż tak wiele. Powstałe nadwyżki finansowe można byłoby wykorzystać na dobra bardziej duchowe niż materialne.

Dlatego też powstał pomysł do opracowania tego programu dla uczniów klas I - III szkoły podstawowej.

Cele programu
- Nauczenie dzieci krytycznego podejścia do świata reklam
- Kształtowanie umiejętności dokonywania właściwego wyboru
- Wdrażanie do rozsądnego korzystania z ofert reklamowych
- Rozróżnianie i rozumienie oznaczeń na opakowaniach
- Wykształcenie nawyku sprawdzania daty ważności produktu i danych o produkcie
- Przybliżenie zasad korzystania z internetowych ofert sprzedaży
- Uświadomienie prawa do reklamacji
- Wskazanie, gdzie szukać pomocy konsumenckiej

Procedura osiągania celów

Założenia metodyczne:
Koncepcja nauczania elementów wiedzy konsumenckiej w klasach I - III szkoły podstawowej oparta jest na poznawaniu pojęć oraz praktycznym wykorzystywaniu zdobytej wiedzy.

Metody pracy:
- metody asymilacji wiedzy (podające)
- metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy (problemów)
- metody praktyczne

Formy pracy:
- indywidualna (jednolita, zróżnicowana)
- grupowa (jednolita, zróżnicowana)

Treści programowe

- Poznanie różnych rodzajów reklam
- Symbole na opakowaniach produktów żywnościowych, kosmetycznych i zabawkach
- Samodzielne zakupy
- Zakupy przez Internet
- Rzecznik praw konsumenta

Poznanie różnych rodzajów reklam
- reklama telewizyjna
- reklama prasowa
- reklama Internetowa
- reklama na bilbordach
- reklama bezpośrednio w sklepie

Symbole na opakowaniach produktów żywnościowych, kosmetycznych i zabawkach
- poznanie najważniejszych symboli dotyczących produktów
- celowość umieszczania symboli na opakowaniach
- sposoby oznaczania daty ważności produktów

Samodzielne zakupy
- umiejętność dokonania samodzielnie niewielkich zakupów
- sprawdzanie daty ważności produktu
- sprawdzenie przy kasie, czy reszta została wydana poprawnie
- dokonywanie właściwego wyboru produktu

Zakupy przez Internet
- poznanie sposobu działania "sklepów internetowych"
- wyszukiwanie informacji na podany temat
- warunki zakupów przez Internet

Rzecznik praw konsumenta
- poznanie instytucji Rzecznika Praw Konsumenta
- poznanie sposobu kontaktu z rzecznikiem praw konsumenta (Miejski Rzecznik Praw Konsumenta, kontakt przez Internet)

Przewidywane osiągnięcia ucznia

Poznanie różnych rodzajów reklam

- krytycznie podchodzi do reklam różnego rodzaju
- wie, że degustacja w sklepie do niczego nie zobowiązuje
- ma świadomość, że to co pokazuje reklama nie zawsze jest prawdziwe

Symbole na opakowaniach produktów żywnościowych, kosmetycznych i zabawkach
- rozpoznaje znaki informacyjne na opakowaniach i zna ich
znaczenie

Samodzielne zakupy
- potrafi dokonać samodzielnie drobnych zakupów
- potrafi samodzielnie dokonać wyboru produktu
- pamięta o sprawdzaniu daty ważności produktów żywnościowych, kosmetycznych
- rozumie, że istnieją pewne ograniczenia dziecka w dokonywaniu
zakupów
- wie, że pewne zabawki są dla określonych grup wiekowych i dlaczego tak jest
- wie o możliwości i sposobie składania reklamacji

Zakupy przez Internet
- potrafi poruszać się po "sklepie internetowym"
- zna przynajmniej niektóre zalety i wady płynące z zakupów przez Internet

Rzecznik praw konsumenta
- wie kim jest rzecznik praw konsumenta i jak go znaleźć

Ocenianie

Uczniowie będą oceniani w formie opisowej. Ocena ta powinna dostarczać informacji o uczniach, jakie czynią postępy.

Rodzaje proponowanej oceny:
- bieżąca - w trakcie prowadzonych zajęć, o charakterze wspierającym, zachęcającym do podejmowania dalszych działań, wsparta uznaniem bądź pomocą;
- symboliczna - znaczki motywacyjne
- systematyczna - raz w semestrze np. w postaci dyplomu, medalu.

Narzędziem oceniania będą:
- karty pracy dzieci.

Ewaluacja programu

Po wdrożeniu programu wskazane jest przeprowadzenie ewaluacji, której celem jest zebranie pozytywnych, jak i negatywnych opinii na jego temat.
Ewaluacja umożliwi wzrost efektywności pracy oraz będzie źródłem ewentualnych zmian założonych wcześniej treści edukacyjnych, metod i form pracy.

Przedmiotem ewaluacji będą:
- cele edukacyjne uwzględnione w programie
- dobór metod i form pracy
- poziom wiedzy i umiejętności zdobytych przez uczniów

Narzędziami ewaluacji będą:
- ankiety przeprowadzone wśród uczniów

Warunki realizacji programu

Program autorski "Kształtowanie świadomości konsumenckiej u dzieci klas I - III" został napisany dla uczniów klas I - III szkoły podstawowej. Jego celem jest wzbudzenie u dzieci świadomości konsumenckiej i krytycznego podejścia do reklamy.

Czas realizacji programu
Program będzie realizowany przynajmniej raz w miesiącu w ramach zajęć dydaktycznych z wykorzystaniem tematów jednostek lekcyjnych powiązanych z tematyką programu.

Podstawowe wyposażenie
Do niektórych zajęć niezbędny będzie sprzęt komputerowy wwraz z łączem internetowym.

Miejsce pracy
Zajęcia będą odbywały się w sali lekcyjnej, sali informatycznej oraz w czasie wycieczek.

Bibliografia
"ABC młodego konsumenta" - Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli
"Poradnik młodego konsumenta" - Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli
"Dziecko reklamy" - Martin Lindstrom
 

Opracowanie: mgr Barbara Baraniec

Wyświetleń: 2390