Konkurs międzygimnazjalny "Z literaturą przez wieki"

KOD UCZNIA:..........................

Zad. 1. (0 - 1 pkt.)
Przeczytaj uważnie tekst Kanta, a następnie, posługując się cytatem, napisz, jak wg niego brzmiało hasło oświecenia.

"Oświeceniem nazywamy wyjście człowieka z niepełnoletności, w którą popadł z własnej winy. Niepełnoletność to niezdolność do posługiwania się swym własnym rozumem, bez obcego kierownictwa. Zawiniona jest ta niepełnoletność wtedy, kiedy przyczyną jej jest nie brak rozumu lecz decyzji i odwagi posługiwania się nim bez obcego kierownictwa...
Miej odwagę posługiwać się swym własnym rozumem - tak oto brzmi hasło oświecenia."
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................

Zad. 2. (0 - 2 pkt.)
Oświecenie było epoką królowania rozumu.
Wiek XVIII nazywany bywa wiekiem filozofów lub wiekiem uczonych. Podkreśl nazwiska francuskich myślicieli epoki.
Machiavelli, Wolter, Thomas Hobbes, Molier, Monteskiusz, Jan Jakub Rousseau, Albert Camus, Denis Diderot.

Zad. 3. (0 - 1 pkt.)
Idee i wartości oświeceniowe miały swe źródło w poglądach Kartezjusza. Zacytuj znaną maksymę tego myśliciela.
..............................................................
..............................................................

Zad. 4. (0 - 1 pkt.)
Za datę kończącą epokę oświecenia w Polsce uważa się:
a) rok 1740 - założenie Collegium Nobilium;
b) rok 1830 - powstanie listopadowe;
c) rok 1822 - wydanie tomu "Ballady i romanse" Adama Mickiewicza;
d) rok 1801 - śmierć Ignacego Krasickiego.

Zad. 5. (0 - 4 pkt.)
Przeczytaj tekst i wykonaj związane z nim polecenia.

"Hymn do miłości ojczyzny"

Święta miłości kochanej ojczyzny,
Czują cię tylko umysły poczciwe!
Dla ciebie zjadłe smakują trucizny,
Dla ciebie więzy, pęta nie zelżywe.
Kształcisz kalectwo przez chwalebne blizny,
Gnieździsz w umyśle rozkoszy prawdziwe.
Byle cię można wspomóc, byle wspierać,
Nie żal żyć w nędzy, nie żal i umierać.

a) Podaj imię i nazwisko autora tekstu.
........................................................
.........................................................
b) Do jakiego rodzaju literackiego zaliczysz tekst?
.........................................................
........................................................
c) Wypisz z tekstu apostrofę i oksymoron.
Apostrofa:............................................................
Oksymoron:..........................................................

Zad. 6. (0 - 1 pkt.)
Popularnym gatunkiem polskiego oświecenia była bajka, która wywodzi się ze starożytności. Twórcą tego gatunku był:
.............................................................
.............................................................

Zad. 7. (0 - 2 pkt.)
Podaj 4 charakterystyczne cechy bajki.
-.............................................................................
-.............................................................................
-.............................................................................
-.............................................................................

Zad. 8. (0 - 2 pkt.)
Bajki miały najczęściej charakter uniwersalny, ale czasami odnosiły się do aktualnych wydarzeń. Napisz, czy treść utworu "Ptaszki w klatce" łączy się z konkretną sytuacją. Udziel odpowiedzi w 2 zdaniach.

"Ptaszki w klatce"

"Czegóż płaczesz? - staremu mówił czyżyk młody -
Masz teraz lepsze w klatce niż w polu wygody".
"Tyś w niej zrodzon - rzekł stary - przeto ci wybaczę;
Jam był wolny, dziś w klatce - i dlatego płaczę".
Odpowiedź:
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................

Zad. 9. (0 -2 pkt.)
Wpisz nazwę cechy (rzeczownik), której symbolem jest podane zwierzę.
a) paw -...........................................................................
b) pszczoła - ...................................................................
c) lis - .............................................................................
d) sowa - .........................................................................

Zad. 10. (0 - 3 pkt.)
Podaj 3 argumenty, że wolność jest jedną z najistotniejszych wartości w życiu narodu.
a).....................................................................
.......................................................................
b)....................................................................
........................................................................
c)....................................................................
........................................................................

Zad. 11. (0 - 1 pkt.)
"Pieśń Legionów Polskich we Włoszech" to utwór, który jest naszym hymnem narodowym. Powstał on w roku:
a) 1792
b) 1794
c) 1797
d) 1791

Zad. 12. (0 -1 pkt.)
W hymnie jest mowa o naszych bohaterach narodowych. O jakich? Zaznacz poprawną odpowiedź.
a) Józef Wybicki i Tadeusz Kościuszko
b) Napoleon Bonaparte i Stefan Czarniecki
c) Stefan Czarniecki i Henryk Dąbrowski
d) Henryk Dąbrowski i Józef Wybicki

Zad. 13. (0 - 2 pkt.)
Ignacy Krasicki to twórca satyr. Wymień 2 tytuły znanych ci satyr tego autora.
a)............................................................................
b)............................................................................

Zad. 14. (0 - 1 pkt.)
W literaturze oświecenia rozwinęły się trzy prądy artystyczne. Jakie? Zaznacz właściwą odpowiedź.
a) klasycyzm, sentymentalizm, rokoko;
b) sentymentalizm, klasycyzm, literatura dworska;
c) konceptyzm, sentymentalizm, sarmatyzm.

Zad. 15. (0 - 1 pkt.)
Jednym z wielu utworów Ignacego Krasickiego jest satyra pt. "Żona modna", w której autor krytykuje zjawisko kosmopolityzmu. Wytłumacz, co oznacza to pojęcie.
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................

KLUCZ ODPOWIEDZI:
 

Zad. 1. "Miej odwagę posługiwać się własnym rozumem".	1 pkt. za właściwy cytat i zastosowanie cudzysłowu.
Zad. 2. Wolter	2 pkt. za podkreślenie 4
Monteskiusz	1 pkt. za podkreślenie 3
Jan Jakub Rousseau	0 pkt. za podkreślenie 2
Denis Diderot	½ pkt. za błąd w nazwisku
Zad. 3. "Myślę, więc jestem".	1 pkt.
Zad. 4. C) 1822 r.	1 pkt.
Zad. 5. a) Ignacy Krasicki	1 pkt.
b) liryka	1 pkt. Razem 4 pkt.
c) "Święta miłości kochanej ojczyzny...."	1 pkt.
d) zjadłe // smakują trucizny	1 pkt.
Zad. 6. Ezop	1 pkt.
Zad. 7. - zawiera morał,	2 pkt. za 4 cechy
- bohaterami są najczęściej zwierzęta,	1 pkt. za 3 cechy
- występuje alegoria,	0 pkt. za 2 cechy
- krótka, zwięzła,
- ma charakter dydaktyczny;
Zad. 8. Np. Treść bajki łączy się z konkretną sytuacją. Dotyczy rozbiorów Polski.	2 pkt.
Zad. 9. Paw - duma	2 pkt. za 4 cechy
Pszczoła - pracowitość	1 pkt. za 3 cechy
Lis - spryt	0 pkt. za 2 cechy
Sowa - mądrość	Uwaga! Muszą być rzeczowniki.
Zad. 10. - trafność,	3 pkt. -po 1 pkt. za trafny argument
-poprawny język i styl,
-brak błędów ortograficznych i interpunkcyjnych.
Zad. 11. C) 1797 r.	1 pkt.
Zad. 12. C) Stefan Czarniecki i Henryk Dąbrowski	1 pkt.
Zad. 13. Np. "Żona modna"	2 pkt. za 2 trafne tytuły
"Do króla"
"Pijaństwo"
"Monachomachia"
Zad. 14. A)	1 pkt.
Zad. 15. Np. Kosmopolityzm to pochwała wszystkiego, co obce, np. języka, mody, zwyczajów, nie dostrzeganie wartości tego, co swoje, bliskie, rodzime.	1 pkt.

RAZEM 25 PKT.

 

Opracowanie: Irena Rusin

Wyświetleń: 1432