Polska pierwszych Piastów - powtórzenie

SCENARIUSZ LEKCJI HISTORII W KLASIE I GIMNAZJUM

CELE DYDAKTYCZNO-WYCHOWAWCZE:
po lekcji uczniowie powinni:
- utrwalić wiadomości na temat Polski za panowania pierwszych Piastów,
- potrafić logicznie myśleć, porządkować, dobierać oraz uzupełniać informacje,
- udoskonalić rozumienie pojęć,
- udoskonalić umiejętność rozumienia czasu i przestrzeni historycznej przez porządkowanie w kolejności chronologicznej,
- udoskonalić umiejętność interpretacji tekstu źródłowego.

METODY:
- praca (z mapą, tekstem źródłowym, tekstem naukowym) w grupach pod kierunkiem nauczyciela.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
- mapa ścienna: Polska dzielnicowa XII-XIII wiek,
- krzyżówka z hasłem (na zadanie domowe) Kryzys i odnowienie monarchii piastowskiej,
- materiały z zadaniami dla 5 grup:
1/ drzewo genealogiczne pierwszych Piastów, pochodzenie przydomków władców,
2/ tabela z wydarzeniami, do których należało dopisać daty, a następnie numery zgodnie z chronologią (od 1 do 8),
3/ tekst naukowy dotyczący zjazdu gnieźnieńskiego z lukami do uzupełnienia, pytanie o ocenę znaczenia zjazdu,
4/ tekst źródłowy autorstwa Galla Anonima dotyczący zatargu między królem Bolesławem Śmiałym, a biskupem Stanisławem, pytania do tekstu,
5/ pytania dotyczące statutu Bolesława Krzywoustego o następstwie tronu.

TYP LEKCJI:
- lekcja powtórzeniowa.

TOK LEKCJI:

I Czynności organizacyjno-porządkowe.

II Przydział uczniów do grup, zapoznanie z celami lekcji powtórzeniowej i zasadami przydziału punktów, rozdanie grupom materiałów z zadaniami do wykonania.

III Praca w grupach - czas 10 min.

IV Prezentacja efektów pracy grupy - czas ok. 5 min. dla każdej z grup.

V Podsumowanie pracy uczniów przez nauczyciela, ocena pracy na lekcji (podliczenie zdobytych punktów i ich zamiana na "+" z pracy na lekcji).

Polska pierwszych Piastów - powtórzenie:


1. Narysuj drzewo genealogiczne pierwszych Piastów (zacznij od Mieszka I, a zakończ na synach Krzywoustego).

2. Wyjaśnij pochodzenie przydomków poszczególnych władców polskich:

* CHROBRY - ..................................................................................................
* ODNOWICIEL - ...........................................................................................
* ŚMIAŁY - ......................................................................................................
* KRZWOUSTY - ............................................................................................

3. Uzupełnij poniższą tabelkę. Do podanych wydarzeń dopisz daty, a następnie numery od 1 do 8 (porządkując zgodnie z chronologią).

WYDARZENIE	DATA	NUMER
Konflikt króla Bolesława Śmiałego z biskupem Stanisławem
Koronacja Bolesława Chrobrego na króla Polski
Chrzest Mieszka I
Testament Bolesława Krzywoustego o następstwie tronu
Zjazd w Gnieźnie
Bitwa pod Cedynią
Koronacja Bolesława Śmiałego
Obrona Głogowa

4. Przeczytaj poniższy tekst dotyczący zjazdu gnieźnieńskiego i w wykropkowane miejsca wpisz brakujące wyrazy.

"W trzy lata po śmierci św............................... cesarz ..................... odbył pielgrzymkę do Gniezna, do grobu biskupa, aby uczcić relikwie nowego męczennika za wiarę, którego znał za życia. Wtedy właśnie w Gnieźnie powstała struktura organizacyjna Kościoła w Polsce, ponieważ cesarz, mając na to zgodę papieża, powołał do życia arcybiskupstwo ....................................... oraz biskupstwa w ..........................,............................ i Kołobrzegu. Biskupstwa te zostały podporządkowane arcybiskupstwu w Gnieźnie jako metropolii. Niedługo potem zostało włączone do metropolii gnieźnieńskiej także istniejące już wcześniej biskupstwo poznańskie.
Cesarz przekazał również Bolesławowi prawo mianowania na godności biskupie w Polsce, co było uprawnieniem królów.
Otto III potraktował Bolesława jak..............., wkładając mu na głowę swój .............................. i nazywając go bratem i współpracownikiem cesarstwa oraz przyjacielem ludu rzymskiego. Obaj władcy wymienili ......................................, tym cenniejsze, że były to relikwie. Bolesław otrzymał od Ottona............................................... i ........................ z Krzyża Pańskiego, ofiarując mu w zamian ..................... św. Wojciecha. Bolesław podarował cesarzowi także oddział 300 pancernych............................. Dzięki staraniom piastowskiego władcy zjazd gnieźnieński przyniósł Europie Zachodniej szersze wiadomości o mało dotąd znanym kraju na wschodzie - Polsce".


5. Przeczytaj poniższy tekst źródłowy, którego autorem jest Gall Anonim. Dotyczy on zatargu między Bolesławem Śmiałym a biskupem Stanisławem.

"[...] Jak zaś doszło do wypędzenia króla Bolesława z Polski, długo byłoby o tym mówić, tyle wszakże można powiedzieć, że sam będąc pomazańcem bożym nie powinien był drugiego pomazańca za żaden grzech karać cieleśnie. Wiele mu to bowiem zaszkodziło, gdy przeciw grzechowi grzech zastosował i za zdradę wydał biskupa na obcięcie członków [słowo" zdrada "oznacza tu po prostu przeciwstawienie się woli władcy, a nie działanie na rzecz obcego państwa]. My zaś ani nie usprawiedliwiamy biskupa - zdrajcy, ani nie zalecamy króla, który tak szpetnie dochodził swych praw [...]".

Odpowiedz na pytania:

1/ Jakie według kronikarza były przyczyny zatargu?
2/ Jakie były konsekwencje tego konfliktu (dla króla i biskupa)?
3/ W jaki sposób Gall ocenia to dramatyczne wydarzenie?

6. Przypomnij sobie statut Bolesława Krzywoustego o następstwie tronu. Odpowiedz na poniższe pytania:

1/ Kiedy powstał testament Krzywoustego?
2/ W jakim celu został napisany?
3/ Wymień i nazwij dzielnice oraz ich władców.
4/ Na czym polegała zasada senioratu?
5/ Jak oceniasz sposób dziedziczenia władzy stworzony przez Bolesława Krzywoustego?
 

Opracowanie: mgr Kamilla Jaśnikowska

Wyświetleń: 14674