Postawa młodzieży szkolnej wobec zdrowia



Powszechnie uznaje się zdrowie jako wartość doczesną najwyższej jakości, dobro natury o niewymiernej wartości, czy też największy skarb. Na ogół zdajemy sobie sprawę z tego, że zdrowie nie jest wszystkim, ale bez zdrowia wszystko jest niczym.
Światowa Organizacja Zdrowia ( WHO ) określa zdrowie jako całkowity dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny, a nie wyłącznie brak choroby lub niedomagania. Definicja współczesna zdrowia podkreśla, że zdrowie trzeba zdobywać, poszukiwać – promować. Zdrowie bowiem nie jest czymś stałym, danym raz na zawsze. Nie wystarczy go sobie życzyć, należy je zdobywać podobnie jak zdobywa się wiedzę, zawód, czy dobra materialne.
Warunkiem takiego działania jest rozwój człowieka, ciągłe wzbogacanie i twórcze realizowanie swojego życia.
Człowiek, aby żyć sensownie i żyć twórczo musi się ciągle rozwijać, ale także musi być świadomy tego rozwoju. W miarę rozwoju człowiek coraz wyraźniej precyzuje swoje poglądy i coraz bardziej kieruje własnym rozwojem. Dziecko od wczesnego dzieciństwa chce być w rozwoju dojrzałe, chce być sprawniejsze, mądrzejsze, dorosłe. To są naturalne potrzeby, które są później kształtowane i przekształcane w wartości, takie jak odpowiedzialność, czy miłość.
Analizując i obserwując rozwój fizyczny i psychiczny młodego człowieka należy stwierdzić, że jest on naturalnie predysponowany do twórczości, postępu i dynamizmu w działaniu na rzecz własnego zdrowia. Kiedy spojrzymy na sam rozwój fizyczny w okresie dojrzewania, widzimy, jak nastolatek nabiera siły, tężyzny i staje się osobą sprawną. Ma poczucie zwiększającego się przez ten fakt znaczenia i poczucie kształtowania swojego życia.
W procesie życia młody człowiek winien być racjonalnie wspomagany aktywnością środowiskową. Chociaż nie ma jednoznacznych i niepodważalnych dowodów na to, że aktywność ruchowa młodego człowieka wpływa dodatnio bądź ujemnie na złożone procesy dojrzewania, to niewątpliwie wzmacnia ona i potęguje zdrowie.
W wielu badaniach naukowych stwierdza się jednak pozytywne oddziaływanie aktywności ruchowej na zdrowie. Codzienne obserwacje młodzieży uczestniczącej w systematycznych ćwiczeniach fizycznych dokonywane przez nauczycieli, trenerów i rodziców dowodzą, że nie ujawnia ona w okresie dojrzewania większych zaburzeń rozwojowych. Młodzież ta przechodzi dojrzewanie łagodniej i harmonijnej. Panuje przekonanie, że właśnie aktywność fizyczna jest tu czynnikiem pozytywnie wpływającym na przebieg dojrzewania, przy czym wpływ ten jest tym wyraźniejszy, im dłużej nastolatek ma kontakt z systematycznym wysiłkiem fizycznym. Oprócz tego biologicznego efektu wczesne zainteresowanie młodego człowieka działalnością ruchową ma znaczącą wartość obyczajową i często zapobiega ucieczce w nałogi i uzależnienia. Dobrane ćwiczenia fizyczne w okresie buntu przeżywanego przez dorastającą młodzież mogą zaspokoić np. u chłopców potrzeby walki i przeżywania silnych emocji, dając jednocześnie liczne okazje do sprawdzenia swych możliwości.
U dziewcząt natomiast kształtują rytmiczność, płynność, harmonię, elegancję poruszania.
Ponadto odpowiednio dozowane ćwiczenia i kontrolowany sport są formą pozytywnego oddziaływania na dojrzewającą młodzież,z powodzeniem wykorzystywaną w zapobieganiu niedostosowaniu społecznemu i patologii społecznej, jak np. narkomanii, alkoholizmowi.
Młody człowiek w trakcie rozwoju fizycznego wchodzi w skomplikowany rozwój psychiczny, który sam może modyfikować i kształtować, zarówno pozytywnie jak
i negatywnie. Zdrowie psychiczne wg. K. Dąbrowskiego kreuje dążenie do ideałów, które na ogół się zmieniają w procesie dojrzewania. Niezależnie od tego dla osób dorastających wybór ideału i realizacja jest trudna, gdyż wiąże się
z realizacją w przyszłości ról społecznych.
Wśród przypadków trudnej i przestępczej młodzieży często są to osoby, które nie zdołały znaleźć ideału, z którym chciałyby się identyfikować. W związku z tym młodzież ta pozbawiona zostaje poczucia bezpieczeństwa i wsparcia jakie daje ideał. Aktywnie twórcza postawa wobec zdrowia wymaga dojrzałości psychicznej, charakteryzującej się między innymi odpowiedzialnością i umiejętnością przystosowania się do norm społecznych.
W dojrzałej i twórczej postawie młody człowiek odznacza się silnym poczuciem godności, plastyczności w zachowaniu, podejmuje aktywność własną oraz ma obiektywną postawę wobec siebie.
Rodzaj relacji międzyosobowych, krąg ludzi, z którymi wchodzi w kontakty, należy również do dojrzałości psychicznej. Przejście od postawy egocentrycznej
i egoistycznej do altruistycznej, do postawy życzliwości
i empatii jest procesem długotrwałym, bolesnym i trudnym, ale prowadzącym do dojrzałości integralnej.
Trudny przebieg dojrzałości nie jest pozbawiony wartości. Pomaga w rozpoznawaniu tego co ważne, a co należy odrzucić.
Młody człowiek w przebiegu tego procesu rozwojowego obserwuje siebie, wchodzi w kontakt ze światem, uczy się przekraczać własne ograniczenia. Gdyby się zatrzymał – nie rozwijałby się, ograniczałby się do zaspokojenia potrzeb biologicznych, nie interesowałby się sensem życia.
Twórcza postawa afirmująca życie i zdrowie jest zaprzeczeniem powstawania zachowań negatywnych, zaprzeczeniem niedostosowania społecznego. Jest motywacją do pozytywnego rozwoju i rodzi wizję młodego człowieka żyjącego w symbiozie irównowadze ze sobą i otoczeniem.






Bibliografia :

Dąbrowski K.: ,,W poszukiwaniu zdrowia psychicznego.” Warszawa
1989.
Kulik T.B.: ,,Edukacja zdrowotna w rodzinie i w szkole.” OWFU
Stalowa Wola 1997.
Lipska R.: ,,Zachowania zdrowotne uczniów.” Edukacja i Dialog
1994 nr.3.






Opracowała
Renata Mudziuk
Julianna Nosalska

Wyświetleń: 2142