SCENARIUSZ LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO


TEMAT: Nowi ludzie, nowa epoka – pozytywizm w Polsce.


CELE LEKCJI:

OGÓLNE:
— pogłębienie i usystematyzowanie wiedzy o polskim pozytywizmie;
— doskonalenie umiejętności logicznego wnioskowania
i samodzielnej oceny zjawisk społecznych i tendencji literackich;
— kształcenie umiejętności pracy w zespole;
— pogłębianie zdolności ewaluacji.

SZCZEGÓŁOWE:
a) Operacyjne:
Uczeń:
— dostrzega fakt, że światopogląd oraz wynikające z niego cele i założenia epoki
są konsekwencją wydarzeń historycznych XIX wieku;
— charakteryzuje pozytywizm jako epokę prooświeceniową i antyromantyczną;
— omawia program pozytywizmu polskiego;
— wymienia nazwiska wybitnych pozytywistów;
— dokonuje oceny pozytywistycznych zjawisk społecznych i tendencji literackich;
— przedstawia dodatnie i ujemne strony pozytywistycznego postrzegania świata
i człowieka oraz wynikające z nich konsekwencje dla literatury;
— ocenia pracę swoją oraz kolegów.

b) Nieoperacyjne:
— kształcenie umiejętności interpretacji i oceny faktów, zjawisk,
tendencji ważnych dla historii literatury;
— podkreślenie zagadnień szczególnie istotnych, uzmysłowienie ich stron pozytywnych bądź płynących z nich zagrożeń.


METODY: analiza SWOT

FORMY PRACY: praca w grupach

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

1) Podręczniki
2) Arkusze z objaśnieniem zasad pracy w grupie (załącznik)

CZAS: 2 x 45 minut



PRZEBIEG LEKCJI


WPROWADZENIE

Nauczyciel:
- krótko wyjaśnia, czemu będzie poświęcona lekcja (omówienie dodatnich i ujemnych stron programu pozytywistycznego, z którym uczniowie mieli zapoznać się w domu);
- podaje temat i określa cele lekcji.

OPRACOWANIE TEMATU

Nauczyciel:
- dzieli klasę na kilkuosobowe grupy;
- rozdaje grupom arkusze ilustrujące zasady pracy;
- rysuje na tablicy tabelę do pracy metodą analizy SWOT (w 2 kolumnach mocne
i słabe strony, poniżej wynikające z nich szanse i zagrożenia),
którą uczniowie odwzorowują w zeszytach:

Uczniowie:
- pracując w grupach, rozpatrują zjawisko pozytywizmu w literaturze polskiej, przypominają najważniejsze punkty pozytywistycznego programu i określają jego
mocne i słabe strony oraz wynikające z nich szanse i zagrożenia.


Wśród rozpatrywanych zagadnień powinny znaleźć się:

– niechęć do metafizyki i irracjonalizmu;
– laicki model wiedzy;
– zaufanie do nauki i metod empirycznych;
– prestiż prasy i dziennikarstwa;
– utylitaryzm; scjentyzm; agnostycyzm;
– tolerancja;
– praca jako kryterium wartości człowieka;
– praca organiczna;
– praca u podstaw;
– liberalizm i demokratyzm;
– asymilacja Żydów, emancypacja kobiet, propagowanie użytecznych zawodów;
– zwrócenie uwagi na nędzę i ubóstwo ludzkiej egzystencji;
– eksponowanie tematyki dziecięcej;
– kreowanie bohatera pozytywnego (zdolny, energiczny, przedsiębiorczy, użyteczny, wzbogacający swą wiedzę, pochodzący z klas średnich i niższych);
– realizm i naturalizm jako główne prądy epoki;
– literatura tendencyjna;
– popularność wybranych gatunków literackich (gatunki publicystyczne, formy tzw. małego realizmu, powieść realistyczna itd.);
– odrzucenie postaw społecznych propagowanych przez literaturę romantyczną;
– język literatury pozytywistycznej (jasny, klarowny, pozbawiony „koronkowej” nadbudowy stylistycznej itd.).

Nauczyciel:
- koordynuje pracę uczniów, obserwuje jej przebieg;

Uczniowie:
- sprawozdawcy poszczególnych grup prezentują efekty pracy;

PODSUMOWANIE

Nauczyciel:
- podsumowuje przedstawione wiadomości, zwraca uwagę na szczególnie istotne zagadnienia;

Uczniowie:
- dokonują oceny swojej pracy – rozdysponowują pomiędzy wszystkich członków grupy
po 100 punktów za: kreatywność, umiejętność negocjacji i wkład pracy– razem 300 punktów;
- sprawozdawcy podają ocenę członków grupy, uzasadniając przydział punktów;

Nauczyciel:
- ocenia pracę klasy.

Oprac. Anna Woźniak


ZAŁĄCZNIK - ZASADY PRACY W GRUPIE

Wybierzcie spośród siebie lidera, sekretarza i sprawozdawcę.

Przypomnijcie sobie, jakie są ich zadania:

LIDER – kieruje pracą grupy, organizuje ją, ale nie przewodzi, nie narzuca pozostałym swoich poglądów. Dba, by wszyscy mogli się wypowiedzieć, ustala kolejność zabieranie głosu. Czuwa, aby wszyscy członkowie zespołu pracowali. Pilnuje też, aby grupa zajmowała się zadaniem, aby się nie rozpraszała i nie poświęcała uwagi innym, nieistotnym dla osiągnięcia celu, sprawom.

SEKRETARZ – pilnuje, by ciekawe pomysły zgłaszane w czasie pracy zostały zapisane (jeśli nie będą wykorzystane od razu, może warto przeanalizować je później).

SPRAWOZDAWCA – wychwytuje ważne spostrzeżenia, uzgadnia z grupą stanowisko, przedstawia efekty pracy zespołu, opowiada, jak praca została zorganizowana
i jak przebiegała.

Każdy członek zespołu powinien pracować intensywnie, na miarę swoich możliwości, ale pamiętając, że zadanie należy wykonać wspólnie.
Trzeba zatem słuchać innych, nie przerywać wypowiedzi kolegów,
czekać na swoją kolej.



UDANEJ WSPÓŁPRACY!

Wyświetleń: 4722