Katalog Agnieszka Ryś, 2010-04-22 Kraków Pedagogika, Artykuły DZIECKO ODRZUCONE W KLASIE - jak tego uniknąć?DZIECKO ODRZUCONE W KLASIE Jak tego uniknąć? PROGRAM NAPRAWCZY DOTYCZĄCY RELACJI MIĘDZY UCZNIAMI Małe społeczności, takie jak np. klasa szkolna mają to do siebie, że niejednokrotnie ulegają procesom, które mogą być destrukcyjne dla członków grupy. Dzieci wybierają wówczas „kozła ofiarnego”- dziecko, z którego się naśmiewają, odsuwają od zabaw, niejednokrotnie poniżają- ma ono status kogoś gorszego. Komu może się przytrafić taka rola? Różnie z tym bywa. Czasem jest to dziecko, które odróżnia się od innych - na przykład tym, że jest nieśmiałe i nie może „wykazać się” przed rówieśnikami, więc się izoluje, czasem nie potrafi się obronić przed agresją albo odstaje od dzieci w jakiejś ważnej dla tej grupy sferze - jest słabe w sporcie, nie zna się na muzyce, ma kłopoty w nauce, gorzej się ubiera, ma „dziwną” rodzinę (np. z problemem alkoholowym i dzieci o tym wiedzą). Dziecko „oddelegowane” do takiej roli najczęściej się nie broni, co powoduje, że może tkwić w niej latami, choć nie znaczy to, że tego nie przeżywa. Takie doświadczenia często decydują o dalszych losach dzieci, zwłaszcza, jeśli chodzi o kontakty w grupach. Podkopują one poczucie własnej wartości, ranią godność i wzbudzają nieufność do świata. Dziecko w takiej sytuacji stosuje jedną strategię „przetrwać”. Nie każdy jednak wytrzymuje - dzieci załamują się, nie chcą chodzić do szkoły, stres ogranicza ich możliwości intelektualne, ponoszą coraz więcej porażek, wycofują się z kontaktów z rówieśnikami, co paradoksalnie nasila odrzucenie przez innych. Jak możemy pomóc dziecku odrzuconemu? 1) Przyjęcie zdecydowanej postawy przez nauczyciela, który zareaguje, gdy tylko zobaczy, że dziecko jest wyśmiewane i poniżane przez rówieśników. Nie pomijanie milczeniem przez nauczyciela niezdrowej rywalizacji- powinniśmy okazać się wzorcem i autorytetem dla naszych uczniów, gdyż mamy wpływ na innych („Nie podoba mi się wyśmiewanie z osób, które uważacie za niemodnie ubrane…”).Warto też wykorzystywać okazje pokazania odrzucanemu dziecku, że nie jest tym, za kogo inni go uważają ( możemy dawać mu zadania, które jest w stanie ono zrealizować i chwalić je za to przy wszystkich). 2) Brak lekceważenia uczuć dziecka, które należy wysłuchać, co chce nam powiedzieć, okazać mu szacunek i troskę i pomóc mu włączyć się do zabawy, jeśli to możliwe. 3) Próbowanie nawiązania kontaktu z rodzicami dziecka odrzucanego- aby dowiedzieć się, jak ono to przeżywa, co się dzieje w klasie, wspólnie zastanowić nad strategią pomocy. W wyniku takiej współpracy można przenieść ucznia, (jeśli będzie chciał!) do innej klasy, szkoły, gdzie dzieci są do siebie lepiej nastawione, jest mniejsza rywalizacja. Dziecko będzie przeżywało mniejszy stres, bo łatwiej mu będzie pokazać się od dobrej strony. 4) Dobrze jest w takiej sytuacji skorzystać z porady psychologa, jeśli dziecko nie potrafi się bronić przed agresją innych, mogłaby mu pomóc grupa rozwojowa albo socjoterapeutyczna. Czasami pomagają również proste, ludzkie gesty (miłe słowo, uśmiech). PROPOZYCJE ROZWIAZAŃ W STOSUNKU DO UCZENIA ODRZUCONEGO: cele : - dążenie do likwidacji niewłaściwych postaw uczniów wobec uczennicy; - odpowiednie ukierunkowanie uczniów, którzy byli prowodyrami przykrych zachowań wobec ucznia; -wzmocnienie poczucia pewności siebie i dodatniej samooceny Joanny; -pomoc w określeniu mocnych stron uczennicy i akceptacji swojej osoby; - włączenie dziewczynki w życie klasy, szkoły; Propozycje oddziaływań : - rozmowy indywidualne wychowawcy z uczniami którzy powodowali sytuacje problemowe; - dyskusje wychowawcy na forum klasy (bez udziału i z odziałem ucznia). Ocena zachowania uczniów. Lekcje poświecone wartości człowieka, jego odmienności, zaletach i wadach i sytuacjach materialnych, - wczuwanie się przez uczniów w role dziecka odrzuconego i izolowanego. Odczuwanie jego stanów, przeżyć, emocji; - okazywanie przez wychowawcę i nauczycieli uczniowi przyjaznego stosunku, koncentrowanie się na jej mocnych stronach; - udzielanie uczniowi pochwał na forum klasy, podkreślanie jego zasług i sukcesów; - spotkanie wychowawcy z rodzicami ucznia i agresorów i poruszenie problemu; - podejmowanie na lekcjach przez wychowawcę i innych nauczycieli tematyki nietolerancji i agresji; WDRAŻANIE ODDZIAŁYWAŃ Działania mające na celu pomoc uczennicy muszą być przemyślane i zaplanowane. Tylko konsekwentne ,wytrwałe działania przyniosą pożądane efekt. 1. Prowadząc rozmowy z uczennicą należy starać się wyzwolić w niej umiejętności działań asertywnych. Zwracać uwagę na cechy i zachowania, które budzą niechęć innych osób w klasie. Zachęcać ją do podejmowania działań na rzecz klasy, brania udziału w różnych przedsięwzięciach. 2. Należy też starać się poznać motywację negatywnych zachowań uczniów–prowodyrów . 3. Należy często udzielać pochwał za jej zaangażowanie i przyczynić się do wzrostu jej poczucia wartości i znaczenia w społeczności klasowej. 4. Ważne, aby tłumaczyć uczniom, że "nie szata zdobi człowieka", że w każdym można znaleźć pozytywne cechy. 5. Szczególną uwagę zwrócić trzeba na lekcjach wychowawczych na tematy agresji, asertywności, tolerancji, integracji w zespole klasowym, poczucia własnej wartości. Bibliografia: • Argyle M.:,, Psychologia stosunków międzyludzkich”, 1991 • Gordon T.:,, Wychowanie bez porażek w szkole”, 1996 • Grzesiuk L.:,, Jak ludzie porozumiewają się”, 1978 • Nęcki Z.:,, Komunikowanie interpersonalne”,1992 Opracowanie: mgr Agnieszka Ryś Pedagog szkolny Wyświetleń: 6376
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. |