Zmiany dokonujące się w otaczającej nas rzeczywistości wywierają wpływ na wszystkie sfery działalności człowieka. Wymagają one od jednostki nabywania nowych umiejętności, aby mogła sprostać wyzwaniom zmieniającego się świata. Jedną z takich umiejętności jest znajomość języków obcych, od jakiegoś czasu bardziej powszechna. Obecnie pokolenie – dorosłych i dzieci – ma już świadomość znaczenia znajomości języka angielskiego w życiu.
W dobie integracji Polski z Unią Europejską absolwent polskiej szkoły powinien znać język obcy, aby w pełni móc korzystać ze zdobyczy naukowych i kulturalnych współczesnego świata, rozwijać swoją karierę zawodową i kontakty z innymi ludźmi. Bez tej umiejętności nie można również myśleć o dobrej współpracy międzynarodowej. W związku z tym jednym z zadań stawianych przed reformą systemu edukacji stało się upowszechnianie nauczania języków obcych w polskich szkołach.
Zachodzące w naszym kraju przemiany społeczne wymagają od wielu ludzi nieustannego podnoszenia czy uzupełniania kwalifikacji. Wszędzie oczekiwana jest orientacja w najnowszych tendencjach danej dziedziny życia, a wśród wielu wymogów stawia się i ten, który dotyczy znajomości języka obcego. Z tego też względu nauczanie języków obcych jest wprowadzane nie rzadko już na szczeblu edukacji przedszkolnej, coraz powszechniejsze zaś staje się w klasach I-III szkoły podstawowej.
Zgodnie z przyjętym i powszechnie akceptowanym poglądem dotyczącym natury procesu przyswajania języków obcych, aby osiągnąć wysoki stopień kompetencji językowej w języku obcym, porównywalnej ze znajomością języka, jaka cechuje jego rodzimych użytkowników, niezbędne jest rozpoczęcie nauki tegoż języka we wczesnym dzieciństwie. Pogląd ten oparty został nie tylko na zdroworozsądkowej i często potwierdzającej się w życiu maksymie, głoszącej, że im dłużej ćwiczymy pewną umiejętność, tym lepiej ją opanowujemy, lecz również na obserwacji dzieci, które miały możliwość przyswoić sobie drugi język w sposób naturalny i które osiągnęły wysoki stopień zaawansowania w dwóch odrębnych językach. Przypadki tego typu świadczą na korzyść wczesnego podjęcia nauki języków obcych.
Zdaniem naukowców, osoby, które rozpoczęły naukę języka obcego w szkole podstawowej, osiągają lepsze rezultaty w porównaniu z ich kolegami, którzy kształcenie językowe rozpoczęli dopiero w szkole średniej, pod warunkiem, że język ten był stosowany i wykorzystywany w sposób regularny i przez dłuższy czas.
Jednak nie należy przesadzać z oczekiwaniami związanymi z faktycznym opanowaniem języka we wczesnym wieku w warunkach szkolnych. Nasze oczekiwania powinny być realistyczne, ponieważ dzieci mają kilka lat pracy przed sobą.
Dzieci w wieku przedszkolnym nie zadają pytań o sens nauki języka obcego - przyjmują jego pojawienie się jako coś oczywistego. Osłuchanie ze słowami padającymi z ust nauczyciela w czasie zajęć bardzo szybko doprowadza do stanu, w którym obcojęzyczne zwroty zaczynają w umyśle dziecka funkcjonować samoistnie - maluch bardzo szybko zaczyna kojarzyć dane słowo z jego znaczeniem angielskim, bez refleksji nad polskim odpowiednikiem tego słowa. Dodatkową zaletą uczenia dzieci w wieku przedszkolnym jest ich koncentracja na języku, nieobciążona jeszcze wpływem wielogodzinnej nauki szkolnej.
W szkole, podstawowe zagrożenie, jakim jest niepowodzenie, poczucie bycia gorszym od innych dzieci, mogą, na ogół nieświadomie, wzmocnić rodzice, którzy często mówią : „ Uczysz się już 3 lata i nic nie umiesz ! ? ”, oczekując od dzieci konkretnych efektów nauki języka , jak np. : „ Powiedz coś, pochwal się dziadkom ! ” . Tymczasem na widoczne efekty trzeba poczekać czasem kilka lat. Ponadto jeżeli nawet dziecko wiele potrafi, to nie jest w stanie w jednym momencie, może nawet w sytuacji stresującej, przypomnieć sobie tego wszystkiego, czego nauczyło się na lekcji. Wymagałoby to pewnego „naprowadzenia”, na co w warunkach domowych najczęściej nie może liczyć. Do tego dochodzi fakt, że dziecko nie ma wsparcia ze strony rówieśników, gdzie w sytuacjach szkolnych praca grupowa, zwłaszcza na tym przedmiocie, ma ogromne znaczenie. Dotyczy to nie tylko nauki języka obcego, ale i innych przedmiotów oraz nie tylko dzieci.
Jest również sprawą oczywistą, że dzieci uczą się stosownie do własnych zdolności i chęci. Każde dziecko posiada pewien pułap, którego nie przekroczy, niezależnie od ilości czasu przeznaczonego na naukę. Dobra współpraca i pełne zrozumienie pomiędzy nauczycielem i rodzicami ucznia może doprowadzić do tego, że osiągane wyniki będą jak najbliższe temu pułapowi.
We współczesnym świecie język angielski stał się fundamentem komunikacji międzyludzkiej. Wszyscy powinniśmy wskazywać dzieciom pożytki płynące z jego znajomości i cieszyć się osiąganymi postępami. Ale pośpiech, nadmierne ambicje, brak akceptacji dla istnienia pułapu możliwości dziecka, to wszystko może tylko mu zaszkodzić.
Opracowała :
mgr Monika Dudek
ZSPiP w Gwoźdźcu
na podstawie publikacji pt.:
„Teoria i praktyka dydaktyki języków obcych
dzieci w młodszym wieku szkolnym”
pod redakcją J. Arabskiego

Wyświetleń: 1006