„Ryzyko dysleksji” to termin, który stosuje się wobec młodszych dzieci wykazujących wybiórcze zaburzenia w rozwoju psychoruchowym. Uznaje się, że te zaburzenia mogą w przyszłości stanowić przyczynę specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu. Trzeba tu jednak zaznaczyć, że dziecko z „ryzyka dysleksji” nie musi stać się jednak dzieckiem dyslektycznym.
Pedagodzy i psycholodzy uważają, że aby nauczyć się pisać i czytać, nie wystarczy prawidłowy rozwój inteligencji, właściwy proces edukacyjny, świetny nauczyciel, sprawne oko, ucho i ręce. Potrzebny jest jeszcze prawidłowy rozwój mowy, rozwój procesów uwagi i pamięci, dobry poziom rozwoju funkcji wzrokowych, słuchowych, motorycznych i ich integracja.
Dlatego też bardzo ważne jest to, gdy dziecko lubi i chce uczyć się czytać i pisać. Poza tym musi mieć prawidłową orientację w schemacie ciała i przestrzeni, najlepiej jednostronna lateralizację. Dodatkowo, przeprowadzając badania w tym względzie obserwuje się sposób trzymania ołówka prze dziecko oraz ocenia się na ile potrzebuje
ono pomocy logopedy.
Ogólnie w badaniach lepiej wypadają dzieci, które dłużej uczęszczają do przedszkola, ponieważ tam stymulowanie ich rozwoju trwa często od trzeciego roku życia, w przeciwieństwie do szkolnych „zerówkowiczów”, gdzie oddziaływanie jest jednoroczne.
Zarówno rodzice, jak i nauczyciele często zadają sobie pytanie: „Co zrobić, by ułatwić dziecku start? Jak wspomagać dziecko w trudnej nauce czytania i pisania, zanim jeszcze ją rozpocznie?
Rodzice otrzymali kilka propozycji zabaw, gier możliwych do zrealizowania w parku, w samochodzie, w domu, na podwórku, podczas spaceru, w piaskownicy, opracowanych na bazie artykułu Elżbiety Szymankiewicz pt. „Dysleksja. Lepiej zapobiegać niż leczyć”. Artykuł zawarty jest w miesięczniku „Wychowanie w Przedszkolu” na stronie 32 i zawiera podstawowe informacje dla rodziców, a więc:
Jak ćwiczyć funkcje wzrokowe?
Jak ćwiczyć pamięć?
Jak ćwiczyć funkcje słuchowe i językowe?
Osobowość każdego dziecka jest bardzo delikatna i złożona. Dlatego też powyższe rozważania nierozerwalnie łączą się z tematem: „Dziecko sześcioletnie u progu nauki szkolnej”, który obejmuje zarówno zdrowie psychiczne dziecka, ochronę wzroku, prawidłową postawę ciała i wiele innych elementów.
Jeżeli chodzi o zdrowie psychiczne dziecka to trzeba wziąć tu pod uwagę:
zagrożenia związane z uwarunkowaniami biologicznymi,
zagrożenia, jakie niesie środowisko naturalne i społeczne,
czynniki zagrażające rozwojowi dziecka w rodzinie,
zagrożenia związane z oddziaływaniami wychowawczymi.
Rozwój fizyczny dziecka wiąże się nierozerwalnie z dbałością o ochronę jego wzroku, prawidłową postawę ciała i wieloma innymi elementami wyznaczającymi poziom omawianego rozwoju fizycznego.
Problem dojrzałości (gotowości) szkolnej jest pojęciem interdyscyplinarnym i wymaga wiedzy z zakresu zdrowia, psychologii, pedagogiki, metodologii i innych.
Problemem najwyższej wagi jest właściwe dostosowanie nauki szkolnej do rzeczywistych możliwości uczniów. Konieczne jest uwzględnienie różnic rozwojowych występujących u dzieci. Na dojrzałość (gotowość) szkolną dzieci składają się bowiem takie czynniki, jak: zdrowie dziecka, sprawność psychomotoryczna, poziom rozwoju umysłowego, społecznego, warunki socjalno- bytowe określone środowiskiem rodzinnym, z jakiego pochodzi dziecko oraz środowisko szkolne.
Gotowość szkolną dzieci trudno jest rozpatrywać z pominięciem pojęcia dojrzałości instytucjonalnej. Gwarantuje ona bowiem ciągłość oddziaływań edukacyjnych, a jej naturalną podstawę stanowi baza osobowo-materialna placówek wychowania i edukacji dzieci.

Opracowała
Bernadeta Łassa
(PSP Śmiardowo Złotowskie)

Wykorzystana literatura:
1. Elżbieta Szymankiewicz, „Lepiej zapobiegać niż leczyć. Dysleksja”, Wychowanie w Przedszkolu 2007, nr 6, s.32
2. Aldona Kopik, „Dziecko sześcioletnie u progu nauki szkolnej”, Wychowanie w Przedszkolu” 2007, nr 9, s.5

Wyświetleń: 1457