Analiza przypadku:
UCZEŃ ZDOLNY

I. Identyfikacja problemu

W procesie rekrutacji do klasy zawodowej trafiają uczniowie mający różną wizję swojej dalszej drogi rozwoju edukacyjnego i zawodowego. Ucząc podstaw przedsiębiorczości w takiej klasie można wyodrębnić grupy uczniów, którzy naukę w szkole zawodowej traktują jako etap pośredni w dalszej drodze rozwojowej grupę uczniów, którzy pragną zakończyć naukę na tym właśnie etapie kształcenia. Mariusz natomiast traktował naukę w klasie wielozawodowej jako uzupełnienie o wiedzę praktyczną zdobytych do dej pory informacji oraz jako etap wyjściowy do dalszego rozwoju intelektualnego. Mariusz wyróżniał się z pośród innych uczniów tym, że:
- otrzymał największą ilość punktów z egzaminu gimnazjalnego
- otrzymywał najlepsze oceny z prac pisemnych
- odpowiadał w sposób logiczny i oryginalny
- formułował szybkie i poprawne wnioski analizowanych zadań
- posiadał wysoką kulturę osobistą


II. Geneza i dynamika zjawiska

Nowym uczniem zainteresowałem się już od pierwszych dni nauki ponieważ wyniki z egzaminu gimnazjalnego były dużo lepsze od wyników większości uczniów z tej klasy. Ta obserwacja została potwierdzona w pierwszych miesiącach nauki ucznia gdzie wyraźnie otrzymywał on lepsze oceny od reszty klasy z większości prac pisemnych i odpowiedzi ustnych. Przeprowadziłem więc rozmowę z Mariuszem na temat jego motywów uczęszczania do klasy zawodowej. Istniała bowiem alternatywa przeniesienia go do technikum lub liceum profilowanego. Uczeń jednak wyjaśnił, że pragnie najpierw szybko zdobyć zawód, a dopiero później kontynuować naukę uprawniającą go do zdawania egzaminu maturalnego. Podobną rozmowę przeprowadziłem z jego rodzicami, którzy także nakłaniali go do podjęcia nauki w technikum lub w liceum ale w końcu zaaprobowali decyzję syna.
Mariusz w trakcie nauki konsekwentnie zdobywał jedne z najlepszych ocen w klasie i wykazywał się jednocześnie wysoką kulturą osobistą i zachowaniem.
Postanowiłem zindywidualizować pracę z Mariuszem aby rozwijać jego zainteresowania naukami ekonomicznymi. Opracowywałem dla niego indywidualne testy oraz przekazywałem dodatkowe informacje na temat przedsiębiorczości. Uczeń z łatwością radził sobie z większą ilością materiału. Jednocześnie będąc jego wychowawcą rozmawiałem z innymi uczącymi go nauczycielami aby wspólnie skoordynować działania obejmujące tego ucznia. Wkrótce okazało się, że Mariusz zdradza szczególne zainteresowanie przedmiotami ścisłymi oraz zajęciami praktycznymi, na których wykazywał się dużym zaangażowaniem i w szybkim stopniu zdobywał nowe umiejętności.
Mariusz także bardzo dobrze zintegrował się ze swoją klasą, gdzie postrzegany był jako dobry i pomocny kolega.

III. Znaczenie problemu

Praca z uczniem zdolnym w klasie zawodowej ma szczególne znaczenie, gdyż z jednej strony wpływa na wizerunek szkoły, a z drugiej natomiast nie powinno zahamować rozwoju ucznia. Uczeń zdolny w szkole zawodowej zdobywając wiedzę obejmującą tylko zakres podstawy programowej nie może w sposób znaczący rozwijać swojej wiedzy. Dlatego też tak ważne jest indywidualne podejście do takiego ucznia.
Należy zwrócić także uwagę na akceptację takiego ucznia przez innych uczniów w klasie. Uczeń zdolny może być izolowany, niezrozumiany czy wręcz odrzucony przez społeczność klasową. Może pojawić się zazdrość jego sukcesów.
Praca z Mariuszem zmobilizowała mnie do szukania nowych metod i form pracy z uczniem zdolnym. Uczestniczyłem w różnych formach doskonalenia zawodowego, czytałem fachową literaturę, wyszukiwałem ciekawe materiały do zajęć z przedsiębiorczości.

IV. Prognoza

Negatywna:
- zatrzymanie procesu uzdolnień z przedsiębiorczości
- osiąganie wyników poniżej intelektualnych możliwości
- brak inicjatywy i aktywności
- rezygnacja z dalszego rozwoju edukacyjnego

Pozytywna:
- osiąganie wysokich wyników w nauce
- aktywny udział w zajęciach
- rozwój zainteresowań i uzdolnień
- wysoka samoocena i poczucie własnej wartości
- kontynuacja nauki na wyższym poziomie edukacyjnym

V Propozycja rozwiązania problemu

Tradycyjna lekcja nie zawsze pozwala rozwijać zdolności ucznia, dlatego zindywidualizowałem pracę z Mariuszem. Mobilizowałem go do wyszukiwania odpowiedzi na dodatkowe zagadnienia z przedsiębiorczości obejmujące więcej niż podstawa programowa. Prowadziłem konsultacje, w czasie którym udzielałem wskazówek do dalszej pracy i wyjaśniałem bardziej skomplikowane zagadnienia. Mariusz pisał także dodatkowe referaty i realizował dodatkowe zadania. Na lekcjach Mariusz pełnił rolę lidera klasy. Położyłem także duży nacisk aby Mariusz dzielił się zdobytą wiedzą z innymi uczniami w klasie. Robił on to bardzo chętnie za co był akceptowany w społeczności klasowej. Jako wychowawca rozmawiałem także o Mariuszu z innymi nauczycielami, którzy prowadzili z nim zajęcia. Także i oni zindywidualizowali z nim zajęcia lekcyjne. Ponad to Mariusz działał aktywnie w samorządzie klasowym.

VI. Wdrażanie oddziaływań i ich efekty

Mariusz otrzymywał ode mnie systematycznie dodatkowe zadania do opracowania w domu. Sporządzał także referaty, które demonstrował na zajęciach lekcyjnych. Wykonywanie dodatkowych zadań nie sprawiało Mariuszowi problemów. Ważną częścią działań podejmowanych w przypadku ucznia zdolnego jest jego rozwój aktywności, samooceny i możliwość praktycznego wykorzystania swoich umiejętności. Umożliwiało to prezentowanie wyników pracy całej klasie co dodatkowo uczyło Mariusza, sztuki prezentacji i wystąpień publicznych. Natomiast dzielenie się wiedzą z słabszymi kolegami i koleżankami w pracy dawało mu możliwość konfrontacji świeżo zdobytej wiedzy z pytaniami i wątpliwościami jego kolegów. Przekazując swoje umiejętności innym uczniom Mariusz musiał nauczyć się także jasnego i zrozumiałego języka jakim mógłby przekazywać tę wiedzę innym uczniom.
Pełniąc aktywne role w samorządzie klasowym Mariusz cieszył się szacunkiem i uznaniem w oczach kolegów co ułatwiało mu pełnienie tej roli.
Dla mnie praca z Mariuszem także była wyzwaniem ponieważ musiałem przygotowywać odpowiednie materiały do pracy i także aktualizować i poszerzać własną wiedzę.
Uczeń w tym roku przygotowuje się do egzaminów zawodowych oraz pragnie złożyć dokumenty do szkoły przygotowującej go do matury.
Uzyskanie pozytywnych efektów w pracy wychowawczo – dydaktycznej jest nadrzędnym celem pracy nauczyciela. Możliwość pracy z uczniem zdolnym przynosi korzyści nie tylko dla samego ucznia i w mniejszym stopniu dla jego nauczyciela ale także dla innych uczniów w tej klasie, którzy widząc postępy swojego kolegi pragną go w mniejszym lub większym stopniu naśladować co może przyczynić się do podniesienia poziomu nauczania w całej klasie.

Wyświetleń: 1431