Analizując i interpretując utwór Tadeusza Różewicza bez, określ przyczyny nieobecności Boga w życiu podmiotu lirycznego oraz zwróć uwagę na znacznie tytułu i puenty w wierszu.

1. Rozpoznanie wstępne, np.: [0-1]
a) refleksje na temat upadku wiary w Boga,
b) rozważania na temat przyczyn odejścia Boga z życia podmiotu lirycznego,
c) tematyka refleksyjna dotycząca zagadnienia: kim jest człowiek bez Boga.
2. Ukształtowanie wypowiedzi, np.: [0-1]
a) liryka bezpośrednia,
b) liryka refleksyjna,
c) monolog skierowany do Boga.
3. Kreacja nadawcy, np.: [0-3]
a) podmiot liryczny wypowiada się w pierwszej osobie liczby pojedynczej
(„opuściłeś mnie”, „czemu ja”),
b) podmiot liryczny to człowiek analizujący stan swojego ducha,
c) w młodości człowiek wierzący, który w życiu dorosłym utracił wiarę,
d) człowiek dojrzały,
e) porzucony przez ojca syn, sierota.
4. Kreacja adresata, np.: [0-2]
a) Bóg, który opuścił człowieka,
b) ojciec, który potajemni ucieka, osieroca swojego syna,
c) Bóg opuszczony przez człowieka.
5. Relacje nadawczo-odbiorcze, np.:[0-2]
a) żal podmiotu lirycznego do Boga,
b) pretensje,
c) próba zrozumienia postępowania Boga,
d) bliskość i oddalenie się od siebie.
6. Sytuacja liryczna, np.: [0-2]
a) podmiot liryczny dostrzega brak Boga w swoim życiu,
b) moment kryzysu, w którym poszukujemy wsparcia,
c) Bóg opuszcza podmiot liryczny niepostrzeżenie [jak polna myszka, jak woda
co wsiąkła w piach].
7. Przyczyny nieobecności Boga w życiu podmiotu lirycznego, np.: [0-4]
a) podmiot liryczny przytłoczony codziennością, zapomniał o Bogu,
b) przez swoją lekkomyślność, pozwolił Mu odejść,
c) Bóg sam uciekł, nie mogąc znieść dłużej ludzkiego śmiechu [może człowiek wyśmiewał
się z Niego, Kościoła],
d) jest to kara, za pychę człowieka, jego upór w dążeniu do doskonałości [człowiek
próbował dorównać Bogu, stwarzając nowego człowieka, nowy język, świat],
e) Bóg przeraził się patrząc na dzieło człowieka, dlatego opuszcza go niepostrzeżenie
„jak mysz”.
8. Interpretacja tytułu i puenty, np.:[0-3]
a) „bez” – przyimek wiążący się z brakiem czegoś, opuszczeniem,
b) tytuł podkreśla pustkę świata, rzeczywistości pozbawionej kogoś, lub czegoś,
c) wielokrotne powtórzenie tytułu w utworze, połączone z różnymi słowami tworzy
różne konotacje,
d) puenta stanowi swoisty refren w wierszu,
e) paradoksalność puenty:
- można żyć bez Boga, ale to już nie jest życie,
- żyjąc bez Boga na tym świecie, nie możemy liczyć na życie wieczne.
9. Język wypowiedzi, np.:[0-2]
a) parafraza Modlitwy Pańskiej,
b) prostota i surowość języka,
c) „poetyka ściśniętego gardła”,
d) ograniczona liczba środków stylistycznych, np.: metafory, porównania.
10. Funkcjonalne wykorzystanie kontekstów, np.:[0-2]
a) odwołanie do innych utworów Tadeusza Różewicza,
b) kontekst biblijny [np. wieża Babel, słowa Jezusa umierającego na krzyżu],
c) kontekst mitologiczny [postać Prometeusza].
11. Wnioski, np. [0-3]
Podmiot liryczny mówi o braku Boga w swoim życiu. Nie potrafi określić chwili, kiedy zniknął On z jego świata. Nie jest pewien, czy ucieczka Boga jest spowodowana postępowaniem Ojca, czy może podmiot liryczny sam przyczynił się do Jego odejścia. Przedstawia różne przyczyny nieobecności Stwórcy. Opuszczony syn odczuwa pustkę. W puencie stwierdza, że życie bez Boga jest możliwe, jednak będzie ono jałowe i puste.

Wyświetleń: 5812