AGRESYWNIE, ULEGLE, CZY ASERTYWNIE?

Spróbujmy zastanowić się, jak najczęściej młodzież zachowuje się w szkole: agresywnie, ulegle czy asertywnie.

Postarajmy się krótko wytłumaczyć, co rozumiemy przez te trzy pojęcia.

Jesteś agresywny: kiedy mówisz: nie obchodzi mnie, co ty myślisz, jesteś głupi myśląc inaczej niż ja, twoje uczucia mnie nie interesują.

Agresja polega na demonstrowaniu własnej wyższości, lekceważeniu innych, słuchaniu głownie siebie, na podejmowaniu decyzji bez oglądania się na innych. Postawa agresywna jest wroga, jej celem jest zranienie rozmówcy fizyczne lub psychiczne.

A teraz zastanówmy się - dlaczego zachowujesz się agresywnie?

Czujesz się silny i chcesz otrzymać to, o co walczysz. Chcesz wyładować złość, pokazać, że masz władzę, zwrócić na siebie uwagę, Jakie są konsekwencje Twojej agresji? Nie będziesz lubiany ani szanowany. Grozi ci stały stres, ponieważ jako osobnik otoczony przez wrogów nie możesz czuć się bezpiecznie. Twoje życie będzie wypełnione konfliktami, atmosferą wrogości, a nawet przemocą.

Jesteś uległy, kiedy mówisz: ważne jest, jak ty to widzisz, co ty myślisz i co czujesz, ja się tu nie liczę.

Uległość to ignorowanie własnych potrzeb, lekceważenie własnych praw, udawanie zadowolenia z podporządkowania się innym. Wskutek uległości gromadzi się w nas żal, gorycz, pretensje do całego świata. Taka postawa często prowadzi do ostrych wybuchów niekonwencjonalnego gniewu.

Dlaczego zachowujemy się tak ulegle?
Bo tak nas nauczono i jesteś dobrze wychowany. Bo nie lubisz awantur. BO chcesz, żeby wszyscy Cię lubili. Bo uważasz, że w ten sposób zyskasz więcej. W rezultacie jednak odczuwasz złość, nie czujesz się zadowolony z siebie, czasem płaczesz lub przesadnie gwałtownie reagujesz.

Jesteś asertywny, kiedy mówisz: tak myślę i tak to czuję, ale interesuje mnie, jakie jest Twoje zdanie; razem coś wymyślimy.

Asertywność, to respektowanie zarówno własnych jak i cudzych praw, postawa szacunku do siebie i innych. Asertwność to umiejętność wyrażania samego siebie w sposób właściwy, jasny, bezpośredni oraz przywiązywanie znaczenia do tego, co się czuje i myśli; to szacunek dla siebie. Asertywność wiąże się z przyjmowaniem odpowiedzialności za własne życie i dokonywane wybory. Nie obwinianie innych za to, co nam się zdarza, to odpowiedzialność za własne życie. Do tego potrzebna jest ogromna wiedza o sobie samym i chęć do pracy nad sobą.

Dlaczego zachowujesz się asertywnie?
Ponieważ czujesz się dobrze wyrażając swoje potrzeby i oczekiwania. Wierzysz w siebie i lubisz tak układać swoje życie, żeby skutecznie realizować różne cele, nie tracąc zarazem sympatii innych. W konsekwencji takiej postawy jesteś lubiany i szanowany przez większość Twojego otoczenia.


Asertywnie - czyli jak mówić nie bez lęku i poczucia winy.

Czy jesteś asertywny?

Jeśli chcesz sprawdzić, czy jesteś osobą asertywną, zastanów się nad tymi stwierdzeniami i odpowiedz < tak > lub < nie >.

- Jeśli ktoś bardzo nalega, trudno mi odmówić.
- Kogoś, kto mi przeszkadza, nie proszę, żeby przestał.
- Jeśli ktoś niesłusznie mnie obwinia, nie protestuję.
- Często miewam poczucie krzywdy.
- Niezbyt umiem dopominać się o swoje.
- Nie wiem jak domagać się zwrotu pożyczonej rzeczy.
- Czasem czuję się wykorzystywany.
- Trudno mi rozpoczynać rozmowy z kimś, kogo dobrze nie znam.
- Jeśli ktoś mnie chwali, czuję się zażenowany i nie wiem co powiedzieć.
- Nie umiem chwalić innych.
- Nie wiem jak zachować się, kiedy jestem krytykowany.
- Nie potrafię prosić o pomoc.
- Nie umiem być całkiem szczery.
- Złoszczę się ,kiedy ktoś ma inne zdanie, niż ja.
- Nie wiem co zrobić, kiedy jestem zakłopotany.
- Nie umiem bronić swojego zdania.
- Odczuwam silną tremę, kiedy muszę wypowiadać się publicznie.
- Często ulegam innym.
- Bywam bardzo agresywny.
- Zdarza się, że krzykiem wymuszam spełnienie moich próśb,

Jeśli uzyskałeś więcej niż dziesięć odpowiedzi < tak >, masz pewne kłopoty z asertywnością.


Prawa człowieka wiążące się z asertywnością to:

- prawo do wyrażania swojego zdania
- prawo do wyrażania uczuć
- prawo do kulturalnego traktowania,
- prawo do sprawiedliwego traktowania,
- prawo do popełniania błędów,
- prawo do proszenia o to, czego chcemy,
- prawo do mówienia nie wiem,
- prawo do mówienia nie rozumiem
- prawo do radości
- prawo do pozytywnego myślenia o sobie,
- prawo do sympatii i szacunku innych,
- prawo do protestowania, mówienia "nie", "nie zgadzam się z tym',
- prawo do podejmowania decyzji i ponoszenia skutków
- prawo do odnoszenia sukcesów
- prawo do swojej prywatności
- prawo do zmiany zdania
- prawo do decydowania, czy chcemy się angażować w problemy innych ludzi,
- prawo do dokonywania wyborów
- prawo do dysponowania swoim ciałem, czasem i własnością
- prawo do wyrażania opinii i przekonań
- prawo do marzeń, pragnień i potrzeb,
- prawo do niezależności i nieingerencji innych


Wnioski


Jak być sobą?

Asertywność w zachowaniu to bycie tym, kim się jest naprawdę. Bycie asertywnym to dążenie do dostosowania się do istniejących okoliczności.

Być asertywnym to:

- Koncentrować się na celu wybranym przez siebie
- Mieć wiedzę, która pozwoli wpływać na nasze zachowania- samoświadomość
- Być wiernym sobie
- Budować poczucie własnej wartości
- Dbać o siebie
- Wyrażać i przyjmować uczciwą krytykę
Jak asertywnie powiedzieć "nie"?

1. Zacząć odpowiedź od wyraźnego, stanowczego i głośnego "nie"
2. Nie tłumacz się i nie usprawiedliwiaj, podaj przyczynę mówienia "nie", nie przepraszaj przesadnie.
3. Nie daj się łatwo przekonać do zmiany zdania: daj do zrozumienia, że sprawa jest ostatecznie rozstrzygnięta.
4. Pamiętaj, że odrzucasz prośbę, argument, a nie osobę, która ją do ciebie skierowała.
5. Jeżeli udzielenie odpowiedzi wymaga czasu, odpowiedz: przemyślę to, dam ci znać później, itp.
6. Bierz odpowiedzialność za mówienie "nie", nie miej komuś za złe, że cię o coś poprosił.

Jak asertynie mówić tak?

1. Mówić "tak" wyraźnie i stanowczo.
2. Ocenić dobrze sytuację, by inni nie myśleli, że jest to zbyt śmiałe z twojej strony.
3. Wyrażać zgodę tylko na to, co jest dla ciebie jasne, na co masz ochotę, do czego jesteś w pełni przekonany.

Opracowanie: Elżbieta Pamuła

Wyświetleń: 2515