Scenariusz lekcji matematyki w szkole podstawowej w klasie 4

Temat: Porównywanie liczb naturalnych.

Cel ogólny:
Porównywanie liczb naturalnych wielocyfrowych.
Cele szczegółowe:
-porównywać liczby zawierające różną ilość cyfr,
-porównywać liczby zawierające taką samą ilość cyfr,
-przedstawiać liczby na osi liczbowej,
-porządkować liczby rosnąco i malejąco w podanym zbiorze,
-podawać liczby największe i najmniejsze w zbiorze skończonym.

Metody:
· Problemowe - aktywizujące
· Praktyczne - ćwiczeń
Formy pracy:
· praca zbiorowa
· praca zespołowa
· praca indywidualna
Pomoce dydaktyczne:
· kolorowe kartoniki z liczbami (Załącznik 1)
· karty odpowiedzi z ćwiczeniami sprawdzającymi dla dwóch grup (Załącznik 2)




TOK LEKCJI
Sprawy organizacyjne
· Uczniowie siadają na krzesłach ustawionych w kręgu (ławki odsunięte są na bok).
· Nauczyciel sprawdza listę obecności.
· Każdy uczeń otrzymuje kolorowy kartonik z zapisaną liczbą na jednej stronie i składającą się na końcowe hasło literą, na drugiej stronie.
Przypomnienie wiadomości
· Odczytywanie liczb zapisanych cyframi.
· Wskazywanie liczb, których cyfry spełniają podane warunki.

ĆWICZENIE 1
Uczniowie "zamieniają się w liczby"- przedstawiają się odczytując swoją liczbę/imię z kartonika, wg schematu:

"Jestem liczbą 6-cyfrową, mam na imię 202103."
ĆWICZENIE 2
Jaką liczbą w dzisiejszej zabawie jest Mateusz, Karolina, Natalia...?
ĆWICZENIE 3
Uczniowie wykonują polecenia:
a. "wstają wszystkie liczby 5-cyfrowe, 7-cyfrowe..."
b. "wstają wszystkie liczby, których cyfrą setek jest 0, tysięcy 9..."itp.

CZĘŚĆ ZASADNICZA LEKCJI
I. Wprowadzenie do tematu lekcji - przypomnienie znaków relacji: większości, mniejszości i równości.
Nauczyciel rysuje na tablicy znaki: mniejszości, większości i równości.
Prosi o interpretację tych znaków i zadaje pytanie: "Kiedy te znaki możemy stosować?"
Prosi o próbę sformułowania tematu lekcji, oczekując tematu: „PORÓWNYWANIE LICZB”.


II. Sformułowanie zasad porównywania dla liczb:
- o różnej ilości cyfr
- o tej samej ilości cyfr.
Zasady porównywania liczb
1. LICZBY O RÓŻNEJ ILOŚCI CYFR
POLECENIE NAUCZYCIELA:
Wstaw znaki: „<”, „>” lub „=”:
(zapis na tablicy)
· 32....9
· 225...32
· 1000...225
WNIOSEK: (formułują uczniowie)
”Z dwóch liczb naturalnych ta jest większa, która ma więcej cyfr”
ĆWICZENIE 1
Od wskazanego w kręgu ucznia, każdy określa zależność: „większa/mniejsza" wg schematu:
"Jestem od ciebie mniejsza, bo mam 3 cyfry, a ty 5 cyfr." itd.
2. LICZBY O TEJ SAMEJ ILOŚCI CYFR
Nauczyciel wybiera dwie osoby z klasy znacznie różniące się wzrostem i ustala:
WZROST ADAMA -164cm(zdecydowanie wyższy)
WZROST NATALII-145cm(zdecydowanie niższa)
164.......145(wstaw znak)
Rzędy setek równe:1=1
164......145
Porównujemy niższy rząd,dziesiątek:6>4
164......145
WNIOSEK: (formułują uczniowie)
"Jeśli liczby naturalne mają tę samą liczbę cyfr, to porównujemy kolejne ich cyfry rozpoczynając od najwyższego rzędu"
ĆWICZENIE 2
Uczniowie wychodzą na środek klasy i tworzą grupy liczb wg tej samej ilości cyfr.
· w ramach grupy dobierają się parami, a następnie uczeń/liczba mniejsza podnosi rękę do góry
· uczniowie wskazują w swojej grupie ucznia/liczbę największą; itp.
III. Ćwiczenia utrwalające – doprowadzające do końcowego hasła.
-porównywanie dwóch dowolnych liczb naturalnych,
-przedstawianie liczb na osi liczbowej,
-porządkowanie liczb rosnąco/malejąco
Czynności ucznia
· ĆWICZENIE 1
1. Ustawiają się w porządku rosnącym.
2. Siadają na krzesłach.
3. Wskazują liczbę najmniejszą (ze zbioru liczb 3-cyfrowych)i patrząc na sąsiada/liczbę z lewej strony mówią "jestem mniejsza".
· ĆWICZENIE 2
1. Wskazany uczeń idzie do środka kręgu.
2. Na „hasło”, wybiera ucznia/liczbę spełniającą warunek, która zajmuje jego miejsce w grze itd.
ĆWICZENIE 3
1. Tworzą grupy wg kolorów kartonów z liczbami.
2. Ustawiają się w porządku malejącym.
3. Odwracają kartoniki na stronę z zapisaną literą(element hasła).
4. Wskazani uczniowie odczytują utworzone wyrazy w ramach swojej grupy i zapisują na tablicy kolorową kredą, w dowolnej kolejności.
5. Układają końcowe hasło i je odczytują.
Czynności nauczyciela
1. Poleca ustawienie zgodnie z porządkiem na osi liczbowej.
2. Poleca zajęcie miejsc na krzesłach od grupy liczb 3-cyfrowych,4-cyfrowych itd.
3. Poleca określenie relacji z kolejną osobą w kręgu, wcześniej prosząc o ustalenie liczby najmniejszej, od której rozpocznie się.
4. Sprawdza poprawność wykonanego ćwiczenia: wszyscy uczniowie powinni powiedzieć "mniejsza".

1. Wybiera ucznia, który rozpocznie zabawę.
2. Podaje hasło „weź pod opiekę mniejszego”, „idź pod opiekę większego”, „wybierz liczbę zawartą między 1000000, a 9000000” itp.
1. Poleca utworzenie grup wg kolorów kartoników z liczbami.
2. Wydaje polecenie ustawienia się w porządku malejącym.
3. Poleca odwrócić kartoniki na stronę z literą.
4. Wskazuje uczniów, którzy odczytują i zapisują na tablicy wyrazy ze swoich grup.
5. Poleca ułożyć i odczytać hasło.


Końcowe hasło:
(uczniowie zapisują w zeszytach)
„JESIEŃ JEST PIĘKNĄ PORĄ ROKU. Witamy!”

Część końcowa lekcji

· Ćwiczenia sprawdzające do samodzielnego wykonania na przygotowanych kartach odpowiedzi, do sprawdzenia przez nauczyciela po lekcji.

· Zadanie pracy domowej:
Zeszyt ćwiczeń - Liczby naturalne „Matematyka z plusem".
































ZAŁĄCZNIK 1
Kolorowe kartoniki:
LICZBY 3-cyfrowe: 337- U, 707-Y!, 331- N, 770-A, 303-Ą, 737-M
LICZBY 4-cyfrowe: 4440-R, 4404-O, 7770-W, 7707-I, 7070-T, 4040-K
LICZBY 5-cyfrowe: 99099-Ą, 90909-T, 90999-S, 99909-R
LICZBY 6-cyfrowe: 220212-E, 328008-E, 370542-J, 202103-Ń, 303713-K, 330572-E
LICZBY 7-cyfrowe: 9999009-P, 9090909-I, 9099099-S, 9909090-I
LICZBY 8-cyfrowe: 230000080-O, 20300008-E, 30200008-J, 32000008-P.
UWAGA:
Można modyfikować hasło, odrzucając kartoniki w zależności od liczebności klasy.































ZAŁĄCZNIK 2
KARTA ODPOWIEDZI - grupa A/ grupa B
ZADANIE 1.W miejsce kropek wstaw jeden ze znaków: "<"lub">", aby zapis był prawdziwy.
a. 8651....8615
b. 3333....22222
c. 5003200....5030200
ZADANIE 2.W miejsce gwiazdki wstaw cyfrę tak, aby podany zapis był prawdziwy.
a. 43*7< 43*7
b. 8*1>821
c. 10*12<10*11
ZADANIE 3*.Znajdź największą liczbę dziesięciocyfrową składającą się z różnych cyfr.

KARTA ODPOWIEDZI- grupa A/ grupa B
ZADANIE 1.W miejsce kropek wstaw jeden ze znaków: „<” lub „>”,aby zapis był prawdziwy.
a. 5871....5817
b. 44444....6666
c. 8004300....8040300
ZADANIE 2.W miejsce gwiazdki wstaw cyfrę tak, aby podany zapis był prawdziwy.
a. 74*3< 74*3
b. 527>5*7
c. 20*15<20*14
ZADANIE 3*.Znajdź największą liczbę dziesięciocyfrową składającą się z różnych cyfr.

Wyświetleń: 7358