Katalog

Marta Karna, 2012-03-06
Suchowola

Pedagogika, Artykuły

Dokąd zmierza współczesna edukacja?

- n +





Niedoskonałość celów edukacyjnych pedagogiki tradycyjnej (instrumentalnej) zmusiła pedagogów do wprowadzenia zmian w dotychczasowym systemie edukacji. Pedagogika instrumentalna za główny cel stawiała kształtowanie osobowości jednostki według narzuconych wzorów. Opierała się na jednolitych programach nauczania i sztywnych regułach organizacyjnych. System edukacji skupiał swoją uwagę na „nauce”. Jego cechami charakterystycznymi były: ilość, przedmiotowość, instytucjonalizm, masowość. Uczeń był w nim przedmiotem oddziaływań szkoły, prowadziło to do „uśredniania” osobowości ucznia, a jego rozwój indywidualny schodził na dalszy plan. To było uczenie się z przymusu, zdobycie umiejętności, rzeczywistych kompetencji było celem drugorzędnym.
Zmieniająca się rzeczywistość, warunki życia, dynamika zmian, globalizacja, rozwój nowych dziedzin, nowych technologii – to wszystko postawiło przed dydaktyką i pedagogami nowe cele i nowe wyzwania . Dostrzeżono potrzebę, więcej, konieczność zmian, transformacji w dotychczasowych założeniach myśli pedagogicznej.
Zaczęto wprowadzać w życie idee pedagogiki emancypacyjnej (wyzwalającej), która preferuje humanistyczne i personalistyczne podejście do ucznia. Obecny model kształcenia zakłada skupienie się na uczniu jako jednostce samodzielnej, wyposażonej w szerokie możliwości, zdolnej do samorozwoju przy stworzeniu odpowiednich warunków ze strony nauczyciela i szkoły. Tu człowiek jest wartością nadrzędną. Głównym zadaniem szkoły jest rozpoznanie jego możliwości a później zastosowanie odpowiednich metod i technik nauczania. Najważniejsza jest jakość nauczania, podmiotowość, personalizm, indywidualna droga rozwoju. Nowoczesny model nauczania polega na wytwarzaniu i pobudzaniu aktywności własnej uczniów, którzy są w tym procesie podmiotami. Celem takiego kształcenia jest wszechstronny rozwój ucznia na miarę jego możliwości.

Zmienia się system nauczania, zmieniają się wymagania stawiane nauczycielom. W założeniach współczesnej pedagogiki inna rola przypada pedagogom, przed nami nowe zadania, można powiedzieć wyzwania…Czy im podołamy? W myśl zmian w procesie edukacyjnym, nauczyciel ma wspierać i wspomagać ucznia, stwarzać mu jak najlepsze warunki do samorealizacji i samodoskonalenia. Ma być dydaktykiem stwarzającym różne sytuacje dydaktyczne, instruktorem, opiekunem, doradcą, przewodnikiem , akceptującym i umiejącym słuchać ucznia.
Zmiany w systemie kształcenia na pewno są potrzebne. Przemiany społeczno – gospodarcze, konieczność przygotowania młodych ludzi do nowej rzeczywistości, to spowodowało odejście od tradycyjnego modelu nauczania – uczenia się, na rzecz nauczania otwartego, zastąpienia,, procesu nauczania”, ,,procesem uczenia się”. Wiedza jako środek do celu, nie cel sam w sobie, wyposażenie uczniów w umiejętności kluczowe (kompetencje) – to cel współczesnej dydaktyki.
Wprowadzana obecnie do szkół nowa podstawa programowa jest namacalnym dowodem wprowadzenia zmian w polskiej szkole. Wywołuje liczne kontrowersje wśród nauczycieli i rodziców, ale na pewno jest potrzebna.
Od nowego roku szkolnego zostaną zreformowane licea, pierwsza klasa ma być kontynuacją programu gimnazjum. W klasie drugiej uczniowie mają uczyć się wybranych przedmiotów – ścisłych lub humanistycznych w rozszerzonym zakresie. Pozostałe przedmioty będą pogrupowane w bloki tematyczne: matematyczno – przyrodniczy i historyczno – geograficzny.
Czy ta reforma się sprawdzi? Czy zmiany w polskiej szkole idą w dobrym kierunku? Odpowiedzi na te pytania poznamy za parę lat, kiedy mury szkoły opuszczą uczniowie kształceni według wymogów nowej reformy programowej.




Marta Karna



Bibliografia: Feiner M.: Ku nowym sposobom myślenia i praktykowania pedagogicznego. [w] ,, Edukacja’’ 1995/3






Wyświetleń: 847


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.