Katalog

Marzena Cyranowska, 2014-02-12
Połaniec

Zajęcia przedszkolne, Program nauczania

Program zajęć logopedycznych

- n +

Marzena Cyranowska

PROGRAM ZAJĘĆ LOGOPEDYCZNYCH
dla dzieci z oddziału przedszkolnego oraz uczniów
klasy pierwszej

Zajęcia logopedyczne odbywają się w wymiarze
1 godziny zegarowej tygodniowo i są realizowane z czworgiem uczniów oddziału przedszkolnego. Zostały one podzielone na dwie jednostki półgodzinne, na które uczęszcza po dwoje uczniów. Dzieci uczestniczące w zajęciach maja głównie wadę wymowy o charakterze paralalii w obrębie realizacji głosek detalizowanych (parasygmatyzm) oraz w obrębie głoski r (pararotacyzm). Jeden chłopiec wychowuje się w rodzinie, w której rodzice są głuchoniemi. Dziecko nie posiadając prawidłowych wzorców językowych oraz możności komunikowania werbalnego z rodzicami, ma ubogi zasób słownictwa, w jego wypowiedziach zdarzają się agramatyzmy, mowa jest mało wyraźna. Inny chłopiec ma słabą motorykę narządów mowy. Dotyczy to głównie pionizacji języka - chłopiec miał podcinane wędzidełko podjęzykowe.
Prowadziłam także zajęcia logopedyczne z dwoma uczniami klasy pierwszej. Jeden chłopiec ma trudności z poprawną artykulacją głosek detalizowanych szeregu szumiącego, ponadto mówi niewyraźnie, nieco bełkotliwie. Drugi chłopiec jest uczniem, który ma trudności w nauce i w zachowaniu spowodowane znacznym opóźnieniem w rozwoju wszystkich sfer poznawczych.
Proponowane tematy obejmują zagadnienia i ćwiczenia logopedyczne, takie jak: ćwiczenia oddechowe, fonacyjne, rytmizacyjne, słuchu fonematycznego, analizy i syntezy słuchowej, usprawniające narządy mowy, ćwiczenia artykulacyjne oraz utrwalające i bogacące słownictwo. Spotkania z dziećmi zawierają ćwiczenia i zabawy dostosowane do potrzeb dzieci sześcioletnich i siedmioletnich.

CELE GŁÓWNE PROGRAMU:
 wspomaganie kształtowania się i rozwoju mowy dziecka;
 doskonalenie wymowy i komunikacji słownej;
 rozwijanie świadomości i kompetencji językowej;
 usprawnianie komunikacji werbalnej i pozawerbalnej,
 stymulowanie rozwoju społecznego i psychoruchowego.

CELE OPERACYJNE:
 wspieranie terapii logopedycznej;
 rozwijanie słuchu fonematycznego;
 uczenie prawidłowego oddychania;
 usprawnianie motoryki narządów mowy;
 usprawnianie poczucia rytmu, akcentu i melodii;
 diagnozowanie zaburzeń mowy;
 korygowanie wad wymowy;
 bogacenie zasobu słownictwa;
 ćwiczenie dykcji i poprawności wymowy;
 kształcenie analizy i syntezy słuchowej;
ćwiczenie małej i dużej motoryki, koordynacji wzrokowo-
ruchowej, orientacji w schemacie własnego ciała;
 rozwijanie pamięci, wyobraźni; twórczego myślenia;
 kształcenie umiejętności współpracy, nawiązywania
interakcji społecznych.

SPODZIEWANE EFEKTY:
 oddech dziecka jest pogłębiony, faza wydechowa
wydłużona, narządy mowy są elastyczne i usprawnione;
 dziecko komunikuje się pozawerbalnie za pomocą gestu,
ruchu i mimiki;
 rozumie teksty słowne, odtwarza proste układy rytmiczne
 różnicuje głoski opozycyjne;
 posiada świadomość posługiwania się głosem o odpowiednim
natężeniu i wysokości;
 prawidłowo przekazuje informacje, wypowiada się na temat
ilustracji;
 swobodnie wypowiada się w mowie potocznej w poprawnej
formie gramatycznej;
 doskonali wymowę poszczególnych głosek w izolacji,
sylabach, wyrazach, zdaniach i mowie spontanicznej;
 recytuje proste wierszyki, śpiewa proste piosenki,
układa wyrazy w rymowanki;
 posługuje się bogatszym zasobem słów dotyczących siebie
samego, swojego najbliższego otoczenia;
 doskonali precyzję ruchów w zakresie dużej i małej
motoryki; orientuje się w schemacie własnego ciała;
 współpracuje z innymi dziećmi w realizowaniu zadań
i podczas zabawy.

METODY PRACY:
 ćwiczenia oddechowe, słuchowe, głosowe, artykulacyjne,
rytmizacyjne
 ćwiczenia grafomotoryczne oraz ćwiczenie koordynacji
wzrokowo - ruchowej
 zabawa zorganizowana i spontaniczna
 gry i zabawy słowne
 przybliżanie literatury dziecięcej
 piosenki, wierszyki
 rozmowa, opowiadanie,
 instruktaż, pokaz
 twórczość plastyczna
 elementy pantomimiczne

FORMY PRACY:
- praca z całą grupą
- praca indywidualna z dzieckiem





TREŚCI PROGRAMOWE

1. Ćwiczenia oddechowe mające na celu pogłębienie oddechu, rozruszanie przepony, wydłużenie fazy wydechowej, zapobieganie takim zjawiskom jak: arytmia oddechowa, mówienie na wdechu, kolizja miedzy rytmem oddychania a strukturą wypowiedzi. W tym zakresie przewiduje się:
- ćwiczenia polegające na wprawianiu w ruch lekkich
przedmiotów za pomocą dmuchania,
- puszczanie baniek mydlanych,
- zdmuchiwanie lekkich przedmiotów z gładkiej lub
chropowatej powierzchni,
- dmuchanie na zawieszone na stelażu krążki lub kulki waty,
- dmuchanie na płomień świecy,
- ćwiczenia ruchowe dwufazowe: jedna faza wdech, druga
wydech,
- gwizdanie na jednym tonie,
- liczenie na jednym wydechu,
- powtarzanie zdań na jednym wydechu,
- powtarzanie zdań szeptem- staranna wymowa samogłosek,
- naśladowanie śmiechu różnych osób, itp.

2.Ćwiczenia rytmizujące:
- zabawy przy akompaniamencie muzycznym,
- kląskanie językiem w takt muzyki,
-wyklaskiwanie wyrazów z podziałem na sylaby,
- ćwiczenia ortofoniczne.

3.Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne:
a.ćwiczenia języka:
- wysuwanie języka – język wąski i szeroki,
- kierowanie języka w kąciki ust przy szeroko otwartych
ustach,
- unoszenie języka za górne zęby i cofanie do
podniebienia miękkiego,
- dotykanie językiem poszczególnych zębów – po kolei,
- oblizywanie językiem warg i zębów przy szeroko otwartych
ustach- ruch okrężny,
- mlaskanie czubkiem i środkiem języka,
- przyssanie języka do podniebienia przy szeroko otwartych
ustach, itp.
b. ćwiczenia warg:
- szerokie otwieranie i zamykanie ust,
- wysuwanie warg do przodu jak przy samogłosce u
i rozchylanie warg jak przy wymawianiu e – ćwiczenie
wykonywać naprzemiennie,
- rozciąganie warg poprzez cofniecie kącików ust jak przy
wymowie i,
- układanie wargi górnej na dolną i odwrotnie,
- wysuwanie warg do przodu, ściągniecie ich w ryjek
i przesuwanie w kierunku kącików ust,
- parskanie, cmokanie wargami,
- wymawianie samogłosek i-u, a następnie a, e, u ,i, o, y,
itp.

4.Ćwiczenia słuchowe:
- rozpoznawanie dźwięków dochodzących z najbliższego
otoczenia,
- rozpoznawanie wytwarzanych dźwięków, najpierw z pomocą
wzroku, potem tylko słuchowo,
- rozpoznawanie różnych rzeczy w zamkniętym pudełku
poprzez potrząsanie pudełkiem,
- rozpoznawanie głosu, szmeru i źródła dźwięku, miejsca,
kierunku, odległości, ilości
dźwięków, ich głośności,
- szukanie ukrytych przedmiotów wydających dźwięki,
- różnicowanie i naśladowanie głosów zwierząt, pojazdów,
- rozpoznawanie dźwięków wydawanych przez instrumenty
muzyczne, np.: dzwonki,talerze, trąbka, flet, itp.
- wyróżnianie wyrazów w zdaniu,
- wydzielanie sylab w wyrazach,
- wyodrębnianie głosek w nagłosie i w wygłosie wyrazów,
- wyszukiwanie przedmiotów, zabawek, imion zaczynających
się na daną głoskę,
- wydzielanie głosek w łatwych wyrazach,
- różnicowanie wyrazów różniących się jedną głoską np:
koza-kosa,
- rozróżnianie mowy prawidłowej od nieprawidłowej,
- dobieranie rymujących się par wyrazów,
- tworzenie rymów, itp.

5. Ćwiczenia grafomotoryczne:
- pogrubianie konturów rysunków,
- zamalowywanie małych i dużych przestrzeni,
- rysowanie szlaczków,
- rysowanie i wycinanie elementów geometrycznych,
- zamalowywanie małych pól kolorami zgodnie z oznakowaniem,
- łączenie punktów linią ciągłą na konturze,
- pisanie po śladzie wzorów bez odrywania ręki,
- utrwalanie prawidłowego ujęcia przyrządów do pisania.

6.Ćwiczenia funkcji wzrokowej, koordynacji wzrokowo-
ruchowej i orientacji w schemacie własnego ciała:
- układanie obrazków z części,
- dobieranie części obrazka do całości,
- wyszukiwanie różnic między obrazkami,
- uzupełnianie niedokończonych rysunków, figur,
- wyszukiwanie identycznych obrazków,
- orientacja w schemacie własnego ciała, różnicowanie
kierunków,
- nazywanie części własnego ciała, posługiwanie się
pojęciami: prawa, lewa, u góry, na dole, z boku.


7. Ćwiczenia artykulacyjne:
Terapia logopedyczna skoncentrowana na wywołaniu i utrwaleniu prawidłowej wymowy głosek dentalizowanych przedniojęzykowo-dziąsłowych: sz, rz, cz, dż oraz głoski r, a także na przeprowadzeniu serii ćwiczeń z głoskami opozycyjnymi.
Polega ona na:
- wywołaniu i utrwaleniu poszczególnych głosek w izolacji
oraz w sylabach (terapię rozpoczyna się od wywołania
głoski sz)
- utrwalenie wywołanej głoski w nagłosie wyrazów,
- utrwalenie wywołanej głoski w obudowie samogłoskowej,
- utrwalenie wywołanej głoski w wygłosie wyrazów,
- utrwalenie wywołanej głoski w grupach spółgłoskowych,
- utrwalenie wywołanej głoski w wyrażeniach dwuwyrazowych,
- utrwalenie wywołanej głoski w zdaniach,
- utrwalenie danej głoski w prostym tekście,
- różnicowanie fonemowe głosek opozycyjnych np.:
sz-s, sz-rz, s-ś, r-l, r-l-j

8. Ćwiczenia bogacące słownictwo.
Ćwiczenia koncentrują się wokół tematów, miejsc, osób i zdarzeń bliskich dziecku. Przewidywane tematy to:
• Na wiejskim podwórku.
• W sklepie spożywczym.
• Moje ciało.
• Na placu zabaw.
• Nasze zabawki.
• Święta Bożego Narodzenia.
• Na wiosennej łące.

9.Ćwiczenia koncentracji uwagi, pamięci, myślenia
twórczego:
- wyszukiwanie takich samych symboli i znaków,
- wyszukiwanie różnic,
- wykreślanki, zagadki,
- rysowanie według wzoru lub opisu,
- zabawy typu: Co się zmieniło?, Czego brakuje?,
Co nie pasuje?

ZAKOŃCZENIE
Po realizacji programu zajęć logopedycznych spodziewam się, że dzieci będą miały większą świadomość posługiwania się głosem oraz zdobędą umiejętności sprawnego komunikowania się werbalnego i pozawerbalnego. Realizowanie proponowanych przeze mnie zajęć logopedycznych powinno przyczynić się do rozwoju mowy dziecka poprzez usprawnianie narządów oddechowych i artykulacyjnych, wywołanie i utrwalanie prawidłowej wymowy głosek realizowanych nieprawidłowo, wzbogacenie słownictwa, usprawnienie percepcji wzrokowej i słuchowej, a także postęp w rozwoju słuchu fonematycznego
i sprawności grafomotorycznej.
Takie stymulowanie rozwoju mowy w formie licznych ćwiczeń i zabaw powinno także wpływać na ogólny rozwój psychoruchowy dziecka oraz zmniejszać jego problemy
i trudności szkolne.
Marzena Cyranowska
PSP w Zrębinie



BIBLIOGRAFIA
1. Balejko A.: Jak usuwać wady wymowy. Porady dla nauczycieli i rodziców. Białystok 1994;
2. Billewicz G., Zioło B.: Mieszkańcy Lolandii. Kraków 1996;
3. Billewicz G., Zioło B.: Ćwiczenia dykcyjne dla dzieci przedszkolnych i szkolnych. Jesień. Kraków 1998;
4. Chmielewska E.: Zabawy logopedyczne i nie tylko. Poradnik dla nauczycieli i rodziców. Kielce 1996;
5. Dembińska M.: Domowe zabawy logopedyczne. Warszawa 1994;
6. Demel G.: Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola. Warszawa 1996;
7. Frycie S.: Lektury odległe i bliskie. Antologia literatury dla dzieci i młodzieży. Warszawa 1991;
8. Gauda A.: Ele mele dudki... Wyliczanki. Lublin 1995;
9. Góral-Półrola J., Zakrzewska S.: Będę mówić poprawnie. Ćwiczenia do terapii logopedycznej głosek: sz, ż, cz, dż. Zeszyt 1. Kielce 2004;
10. Góral-Półrola J., Zakrzewska S.: Chcę mówić poprawnie. Materiały do ćwiczeń logopedycznych. Zeszyt I. Kielce 1995, Zeszyt II. Kielce 1996;
11. Hodges D.: Gdy dzieci się nudzą. 500 zabaw dla dzieci w każdym wieku. Warszawa 2003;
12. Kanabrodzka A., Owczarska H., Pomianowska P.: W labiryntach ortografii. Utrwalamy s, sz, c, cz, dz, dź, dzi, dż. Warszawa 1996;
13. Molicka M.: Bajki terapeutyczne dla dzieci. Leszno 1998;
14. Morkowska E.: Izometryczne ćwiczenia warg, języka i żuchwy. Ćwiczenia logopedyczne nie tylko dla dzieci. Warszawa 1998;
15. Morkowska E.: Wąż syczy pod szumiącym drzewem. Ćwiczenia logopedyczne dla dzieci. Warszawa 2000;
16. Nowak J.E.: Wybrane problemy logopedyczne. Bydgoszcz 1993;
17. Rodak H., Nawrocka D.: Od obrazka do słowa. Poradnik dla pedagogów, logopedów i rodziców dzieci z trudnościami w porozumiewaniu się. Warszawa 1993;
18. Sachajska E.: Uczymy poprawnej wymowy. Metodyka postępowania ortofonicznego z dziećmi w wieku przedszkolnym. Warszawa 1987;
19. Salach I.: Wiersze dla przedszkolaka. Płock 1995;
20. Sawa B.: Dzieci z zaburzeniami mowy. Warszawa 1990;
21. Sołtys-Chmielowicz M., Tkaczyk G.: Usprawnianie mowy u dzieci specjalnej troski. Metodyka postępowania. Lublin 1993;
22. Spałek E., Piechowicz-Kułakowska C.: Jak pomóc dziecku z wadą wymowy. Kraków 1996;
23. Stec J.: Zagadki dla najmłodszych. Materiały metodyczne. Kielce 1997;
24. Sprawka R., Graban J.: Logopedyczne zabawy grupowe dla dzieci od 4 do 7 lat". Gdańsk 2006;
25. Szłapa K.: Cmokaj, dmuchaj, parskaj, chuchaj. Ćwiczenia oddechowe i artykulacyjne dla najmłodszych. Gdańsk 2005;
26. Szłapa K.: Kaczka Kwaczka, dżdżownica Andżela oraz inne zabawy utrwalające wymowę i pisownię cz, dż. Gdańsk 2005.
27. Szłapa K.: Myszka Szarusia, żabka Żanusia oraz inne zabawy utrwalające wymowę i pisownię sz, ż (rz). Gdańsk 2005.
28. Wrzesińska M.: Chcę poprawnie wymawiać. Ćwiczenia logopedyczne sz, cz. Poznań 1999;


Wyświetleń: 3553


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.