Komunikacja interpersonalna

Wyraz „komunikacja" pochodzi z języka łacińskiego, w którym słowo „communicatio" oznacza „porozumienie się" „rozmowę" „wymianę myśli". Aby mówić o komunikowaniu się musi istnieć nadawca, czyli osoba mówiąca w danej chwili i odbiorca, czyli osoba słuchająca tego, co nadawca ma do powiedzenia.
Komunikacja to dynamiczny proces polegający na wymianie tzn. Wysyłaniu
i odbieraniu przekazów w ramach określonej sytuacji lub kontekstu. Jest to proces, który zachodzi nieustannie, bowiem przez cały czas swoją postawą ciała, mimiką, gestykulacją, no i wreszcie słowami przekazujemy określone informacje. Jednak, aby można było mówić o istnieniu komunikacji muszą istnieć 3 ogniwa:
- nadawca, czyli osoba, która przesyła określoną informację;
- odbiorca, czyli osoba, do której daną informację kierujemy;
- kod, czyli sposób przekazu informacji – obraz, gest, słowo itd.

Proces komunikacji interpersonalnej może odbywać się w formie:
- komunikacji werbalnej (słownej),
- komunikacji niewerbalnej (bezsłownej).

KOMUNIKACJA WERBALNA
Komunikacja werbalna to komunikacja oparta na słowie. Sprowadza się ona do tego, iż przekazując komunikaty używamy słów.
Rozmawiając z drugą osobą – używamy słów.
KOMUNIKACJA NIEWERBALNA
Komunikacja niewerbalna dotyczy przekazu bezsłownego, występują tu następujące kanały ekspresji niewerbalnej:
- ruchy ciała (mimika, kinezjetyka, prajęzyk, kontakt wzrokowy, gesty),
- zależności przestrzenne (proksemika).
Ruchy ciała:

- Mimika twarzy stanowi źródło informacji na temat stanów emocjonalnych i postaw, takich jak sympatia czy wrogość. Naukowcy stwierdzili, że istnieje sześć głównych rodzajów mimiki odpowiadających następującym emocjom: szczęście, zdziwienie, strach, smutek, gniew, pogarda.

- Kinezjetyka analizuje postawy ciała, gesty i inne ruchy ciała. Intencjonalnie lub nieintencjonalnie ciało stale wysyła sygnały poprzez postawę, pochylenie, rozluźnienie, napięcie, gesty.

- Prajęzyk, gdzie źródłem informacji są cechy głosu- wysokość, natężenie, tempo mówienia, wahania i inne zakłócenia płynności mowy.

- Kontakt wzrokowy, tu oczy stanowią najważniejszy obszar wizualnej uwagi -
w czasie rozmowy uwaga koncentruje się na oczach przez ok. 43% czasu. Zasadnicza funkcja kontaktu wzrokowego jest przekazywanie komunikatów relacyjnych. Ogólnie można powiedzieć, że patrzenie na inna osobę jest wyrazem zainteresowania
a jednocześnie przejawem pozytywnej lub negatywnej odpowiedzi na to zainteresowanie.
Inna ważna funkcja kontaktu wzrokowego jest redukowanie rozproszenia. W celu zwiększenia koncentracji uwagi, ograniczamy ilość odbieranych bodźców. Kanał wzrokowy jest jedną z dróg dostarczania bodźców, a zatem koncentrując myśli na pewnym zdarzeniu, przypominając sobie jakieś szczegóły, zastanawiając się nad odpowiedzią ograniczamy kontakt wzrokowy.
Gesty - Kiedy mówimy nieustannie poruszamy rękami, głową, ale też całym ciałem. Ruchy te są skoordynowane z mową i stanowią część całościowego procesu komunikowania się. Kiwanie głowa jest dość specyficznym rodzajem gestu i odgrywa dwie zasadnicze funkcje: działa jako wzmocnienie, nagroda i zachęta dla rozmówcy do kontynuowania wypowiedzi i służy synchronizacji interakcji - kilkakrotne kiwnięcie głowa (seria) oznacza brak zgody i chęć zabrania głosu.
Funkcje komunikacji niewerbalnej:
 wyrażanie emocji
 przenoszenie postaw
 informacje o cechach osobowości

Skuteczna komunikacja jest wtedy, gdy:
 informacja zostanie przekazana a języku zrozumiałym dla obu komunikujących się stron
 zaistniej skuteczny nośnik tej informacji
 przekaz spotyka się z odbiorem
 przekaz pozostanie czysty od zniekształceń przez czynniki zewnętrzne (szum)

Zależności przestrzenne natomiast to po prostu dystans, jaki utrzymujemy
z rozmówca w czasie interakcji.
Zależności przestrzenne: proksemika dostarcza informacji o partnerach interakcji na podstawie przestrzennej odległości między nimi. Zachowania proksemiczne pozostają pod wpływem dwóch sprzecznych potrzeb: afiliacji i prywatności.
W zachowaniach przestrzennych wyróżnia się cztery strefy używane przez nas nieświadomie podczas kontaktów i interakcji zachodzących pomiędzy nami a innymi osobami w kontaktach społecznych.

Bliskość przestrzenna jest wskaźnikiem lubienia, sympatii. Im mniejszy dystans, tym bliższa relacja.


LITERATURA:
A. Pease: Język ciała - jak czytać myśli ludzi z ich gestów. Kraków, 1992
Z. Nęcki: Komunikacja międzyludzka. Kraków, 1996
M. Argyle: Psychologia stosunków międzyludzkich. Warszawa, 1991
E. Aronson: Psychologia społeczna-serce i umysł. Warszawa 1997

Wyświetleń: 1126