Kaligraficzne zmagania
Autorski program dotyczący poprawy sprawności graficznej pisma.

Anna Nowicka
(nauczyciel języka polskiego w gimnazjum)

Spis treści:
I Wstęp
II Cel główny
III Cele szczegółowe
IV Założenia program
V Organizacja pracy z uczniami
VI Formy i sposoby realizacji
VII Ewaluacja programu
VIII Bibliografia



IWstęp

Problemy z czytelnym pismem jest jedną z wielu różnych trudności
w uczeniu się, jakie można dostrzec w pracy z młodzieżą szkolną. Charakteryzuje się trudnościami w umiejętnym zapisywaniu tekstu i jego redagowaniu. Zaburzenia te są niejednokrotnie niewspółmierne do wieku ucznia oraz jego zdolności poznawczych i umiejętności szkolnych. Problem ten pojawia się coraz częściej i obejmuje coraz większą populację uczniowską. Nieczytelne pismo prowadzi często do osiągania niższych ocen przedmiotowych oraz niższych wyników z egzaminu gimnazjalnego.
Inspiracją do stworzenia niniejszego programu stały się wieloletnie doświadczenia zawodowe – moje i koleżanek – polonistek, które chętnie dzieliły się swoimi spostrzeżeniami i wnioskami. Jako nauczycielka spotykająca się z różnorakimi trudnościami edukacyjnymi swych podopiecznych, postanowiłam „wyjść naprzeciw” omawianym problemom i pomóc uczniom, którzy nie potrafią poradzić sobie z zaistniałym problemem.
Program „Kaligraficzne zmagania” przeznaczony jest dla nauczycieli języka polskiego, którzy pragną realizować dodatkowe zajęcia z uczniami szkoły, mającymi trudności z czytelnym pismem, czego efektem jest uzyskiwanie niższych ocen z różnych form sprawdzających. Celem programu jest wypracowanie w uczniach pisma, które nie będzie sprawiało problemu z jego odczytaniem, co w rezultacie wpłynie na pozyskiwanie lepszych ocen i podniesienia własnej wartości jako człowieka posługującego się mową i pismem.
Przedstawiony program przeznaczony jest do realizacji w formie zajęć pozalekcyjnych i zadań domowych, dlatego można go korygować poprzez dopasowanie jego form ćwiczeniowych do indywidualnych potrzeb uczniów.


II Cel główny

Poprawa pisma w stopniu zapewniającym jego czytelność.


III Cele szczegółowe

1. Doskonalenie techniki czytania pisma pisanego.
2. Rozwijanie umiejętności samodzielnego redagowania i pisania krótkich i dłuższych tekstów na określony lub dowolny temat z uwzględnieniem poprawności ortograficznej, gramatycznej, stylistycznej oraz czytelności i estetyczności pisma.
3. Wzbogacanie zasobów słownictwa.
4. Utrwalanie zasad ortograficznych, ze zwróceniem uwagi na umiejętne stosowanie ich w praktyce.
5. Podniesienie świadomości językowej uczniów.
6. Zmniejszenie ilości błędów w zeszytach uczniowskich.
7. Budzenie czujności graficznej i ortograficznej uczniów.
8. Podniesienie jakości wyników pisemnych form sprawdzających.

IV Założenia programu

1. Zdiagnozowanie problemów dotyczących czytelnej pisowni.
2. Określenie poszczególnych zagadnień w celu stworzenia indywidualnego programu ćwiczeń dla uczniów mających problemy z grafią.
3. Zorganizowanie grupy uczniów o tej dysfunkcji.
4. Uświadomienie uczniów na temat dysgrafii.
5. Zapoznanie się z opiniami przedłożonymi przez Poradnię Pedagogiczno – Psychologiczną.
6. Przeprowadzanie obserwacji i wywiadów.
7. Systematyczna kontrola form ćwiczeniowych i prac pisemnych.
8. Opracowanie i przeprowadzanie różnych form ćwiczeń mających na celu usprawnienie pisma.
9. Urozmaicanie zajęć, stosowanie ciekawych, atrakcyjnych metod i form pracy na zajęciach.
V Organizacja pracy z uczniami:
1. W zajęciach uczestniczą uczniowie świadomi swoich braków i konieczności ich eliminowania.
2. Uczestnicy zajęć zobowiązują się do samodzielnego i starannego wykonywania zleconych im w domu zadań.
3. Uczestnicy zajęć wyrabiają w sobie nawyki samokształcenia i samokontroli.
4. Uczniowie prowadzą zeszyty w formie wskazanej przez nauczyciela.


VI Formy i sposoby realizacji programu:

1. Ćwiczenia w kształtnym pisaniu:
a) przypomnienie kształtu liter na planszy;
b) prawidłowe łączenie liter;
c) kształtne pisanie pojedynczych wyrazów.
2. Praca nad graficznym poziomem pisma:
a) ćwiczenia podnoszące sprawność rąk i koordynacji wzrokowo-ruchowej, czyli wykonywanie np. plakatów poprzez lepienie, wycinanie, segregowanie, układanie
b) ćwiczenia z szablonami liter i liczb
c) projektowanie i wykonywanie pomocy dydaktycznych

3. Ćwiczenia z wykorzystaniem słowników, encyklopedii, źródeł pisanych ręcznie i poprawnie kaligraficznie.
4. Urozmaicanie zajęć poprzez:
a) stosowanie różnych form pracy z uczniem (praca indywidualna, zbiorowa, grupowa);
b) stosowanie różnych metod pracy (m.in. słowne, oglądowe, pisemne, działalność praktyczna);
c) stosowanie podczas zajęć multimediów;
d) stosowanie zabaw ortograficznych i językowych: krzyżówek, rebusów, łamigłówek, domina ortograficznego, gier językowych.


5. Organizowanie konkursów ładnego pisania (na zajęciach dodatkowych, na lekcjach obowiązkowych, szkolnych) oraz udział w konkursach pozaszkolnych.

6. Częste powtarzanie i utrwalanie zdobytych wiadomości.

7. Kontakt z pracownikami PPP, pedagogiem szkolnym, wychowawcami, nauczycielami, dyrekcją, rodzicami.

8. Współpraca z biblioteką szkolną – stosowanie na zajęciach wypożyczanych woluminów.

9. Przeprowadzanie dyktand czytelnego pisania.

10. Wdrażanie różnych rodzajów ćwiczeń: ortograficzno – leksykalnych, ortograficzno – gramatyczno – językowych.

11. Utrwalanie poprawności graficznej poprzez ćwiczenia związane z czytaniem, redagowaniem i pisaniem tekstów.


12. Inne formy pracy z uczniem.



VII Ewaluacja programu

1. Arkusz ewaluacyjny (przydatność programu w pracy z uczniem mający problemy z pisownią).
2. Ewaluacja zajęć (ankieta skierowana do uczniów).


VIII Bibliografia

1. Cieplak L., Ćwiczenia z języka polskiego. Ortografia i interpunkcja, Warszawa 1998.
2. Czajkowska J., Herda K., Zajęcia korekcyjno – kompensacyjne w szkole, Warszawa 1998.
3. Doroś T. Roślik E., Ortografia łatwa i przyjemna, Łódź 1998.
4. Szymczak M (red.), Słownik ortograficzny języka polskiego, Warszawa 1981.
5. Tarkowski S., Już pisze bez błędów, Warszawa 1997.
6. Zakrzewska B., Koncepcja procesu reedukacji uczniów z trudnościami w czytaniu i pisaniu, Siedlce 1994.

Wyświetleń: 1034