ANALIZA PRZYPADKU ROZPOZNAWANIA I ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMU WYCHOWAWCZEGO


1. Identyfikacja problemu
Problem odrzucenia i nieakceptowania przez zespół klasowy negatywne relacje interpersonalne w klasie.

Gdy zaczęłam pełnić funkcję wychowawcy w klasie pierwszej zauważyłam, że jeden
z uczniów mojej klasy z przyczyn mi nieznanych nie był akceptowany przez swoje koleżanki
i kolegów. Był to uczeń spokojny, sympatyczny, koleżeński jednak bardzo nieśmiały. Trudności w kontaktach z rówieśnikami uwidoczniły się poprzez:
 izolowanie się od rówieśników,
 unikanie udziału w imprezach i wycieczkach klasowych,
 brak kontaktu słownego z rówieśnikami,
W trakcie zajęć chłopiec pracował bardzo wolno, miał trudności z koncentracją
Uwagi na wykonywanym zadaniu. Pomimo właściwego toku rozumowania zawsze był niepewny efektów swojej pracy. Podczas przerw chłopiec lubił przebywać w pobliżu nauczyciela, próbował rozmawiać z pojedynczymi uczniami, jednak często spotykał się z ich nieżyczliwością.
2. Geneza i dynamika problemu.
Pierwsze symptomy niewłaściwego zachowania się kolegów wobec Oskara pojawiły się już w pierwszej klasie. W czasie zajęć chłopiec często, jako pierwszy zgłaszał się do odpowiedzi, rozwiązania zadania. Niestety w większości przypadków nie potrafił udzielić poprawnej odpowiedzi czy rozwiązać zadania, do którego się zgłosił. Z upływem każda nieudana próba aktywności podczas zajęć powodowała cichy komentarz ze strony grupy, docinki, przezwiska. W efekcie chłopiec zamknął się w sobie i nie chciał otworzyć się przed nikim. Podczas przerw spotykał się z przejawami agresji ze strony kolegów, którzy przezywając
i obmawiając słabszego kolegę dręczyli go psychicznie. Przy pojawieniu się nawet minimalnych trudności często rezygnował i wycofywał się z zadań poznawczych. Mając na uwadze dobro dziecka postanowiłam bliżej poznać środowisko rodzinne Oskara i uwrażliwić uczniów oraz ich rodziców na niekorzystną sytuację, w której znalazł się chłopiec.
Chłopiec ma młodszą siostrę. Matka Oskara pracuje i nie ma wiele czasu dla syna. Ojciec ma problem z alkoholem. Sytuacja rodzinna jest bardzo trudna. Mieszkają w wynajętym mieszkaniu w kamienicy z despotycznym dziadkiem. Uczeń korzysta z darmowych obiadów w szkole. Ubiór dziecka nie zawsze był czysty i schludny.

3. Znaczenie problemu
Dla dziecka samotność w grupie jest jedną z najbardziej przykrych i niezrozumiałych sytuacji w jakich może się zaleźć. Złe traktowanie przez rówieśników wpływa na zaniżenie samooceny, zmniejsza możliwość samorealizacji. Omawiany problem jest bardzo ważny
i wymagał natychmiastowej interwencji ze strony wychowawcy, bowiem trudności
w kontaktach z rówieśnikami, brak poczucia bezpieczeństwa, świadomość dezaprobaty, niskie poczucie własnej wartości, niezaspokojona potrzeba uznania przez rówieśników mogły doprowadzić młodego człowieka do wielu negatywnych zachowań i problemów, które już zaczęły ujawniać się w postaci problemów zdrowotnych. W młodszym wieku szkolnym do najczęściej wymienianych przyczyn nieakceptacji dziecka przez grupę rówieśniczą należą: różnorodne widoczne schorzenia tj; kalectwo, wady wymowy, znaczne różnice w wygładzie zewnętrznym. Jedną z przyczyn stanowi także sytuacja rodzinna dziecka, zbyt silna zależność emocjonalna od rodziców, przenoszenie na teren grupy nie zawsze właściwych zachowań, zaobserwowanych w rodzinie ,oraz sytuacja materialna.
PROGNOZA
PROGNOZA NEGATYWNA.
W przypadku nasilenia się problemu i braku interwencji nauczyciela mogą pojawić się trudności w nauce i w samoakceptacji.
W przypadku braku interwencji i zaniechania działań wychowawczych może wystąpić:
- utrwalenie poczucia izolacji dziecka
- nasilenie agresji w kontaktach z grupą
- zwiększenie absencji szkolnej i pojawienie się pierwszych niepowodzeń szkolnych;
- zaniżenie samooceny, brak wiary we własne możliwości.
PROGNOZA POZYTYWNA.
Systematyczne wdrażanie działań wychowawczych i współpraca z domem rodzinnym doprowadzi do:
- nawiązania koleżeńskich kontaktów w klasie;
- radosnego uczestnictwa w spotkaniach pozalekcyjnych;
- stopniowego zaspokojenia potrzeby bezpieczeństwa i akceptacji
- zaspokojenie potrzeby uznania przez rówieśników.
4. Propozycje rozwiązania
W celu rozwiązania problemu postanowiłam :
1. Przeprowadzić rozmowy z:
 uczniem,
 uczniami, którzy mu dokuczają,
 oraz pogadanki w klasie poświęcone temu problemowi
2. Skierować Oskara po rozmowach z matką do poradni pedagogiczno – psychologicznej .
5. Wdrażanie oddziaływań
Nawet dobry pedagog , wychowawca nie może przekonać uczniów do sympatii wobec danego ucznia oraz narzucać przyjęcia go do grupy. Postanowiłam jak najczęściej stwarzać takie sytuacje, aby umożliwić Oskarowi zaprezentowanie się w korzystnej dla niego roli. Włączyłam go do wykonania dodatkowych czynności na rzecz klasy np. pomoc w pracach porządkowych, zbieranie zeszytów ,ćwiczeń, pomoc w upinaniu gazetki szkolnej. Podczas przerw prowadziłam dyskretne obserwacje ucznia, byłam gotowa interweniować w przypadku jakichkolwiek przejawów agresji wobec Oskara. Podejmowałam próby rozmowy z matką. Zwróciłam uwagę na sposób ubierania się syna na czystość rzeczy ,które ubierał chłopiec do szkoły. Przeprowadziłam pogadankę na zebraniu rodziców o odrzuceniu dziecka przez grupę rówieśniczą.
6. Efekty oddziaływań.
W pierwszej kolejności wyjaśniłam problem agresji ze strony kolegów. Uczniowie przyznali się do psychicznego dręczenia kolegi i obiecali poprawę swojego zachowania.
Prowadząc rozmowy z Oskarem starałam się wyzwolić w nim umiejętności działań asertywnych, zdobycia pewności siebie. Zwracałam uwagę na jego zachowania i cechy, które budziły niechęć kolegów. Zachęcałam go do podejmowania zadań i przejawiania inicjatywy, wskazując dziedziny działalności, w których mógłby się wykazać.
Na zajęciach w klasie, przy każdej okazji szczególną uwagę zwracałam na zagadnienia: tolerancji, asertywności, integracji w zespole klasowym, poczucia własnej wartości. Organizowałem ćwiczenia, które były okazją do lepszego poznania się uczniów oraz dawały możliwość pracy w grupach. Ćwiczenia te cieszyły się ich dużym zainteresowaniem. Także
w czasie imprez klasowych takich jak: Dzień Chłopaka, Andrzejki, Mikołajki, Wigilia klasowa, i wycieczek zwracałam uwagę na integrację zespołu klasowego.
Matka Oskara po badaniach w poradni pedagogiczno – psychologicznej przedłożyła opinię według której, ja i inni nauczyciele mogliśmy podjąć odpowiednią pracę z uczniem. Oskar w wyniku podjętych działań poczuł się doceniony i zauważony. Podczas przerw zauważyłam,
ze chłopiec nawiązał kontakty z kilkoma kolegami. Nie są to jeszcze kontakty przyjacielskie ,jednak uczniowie akceptują jego obecność. W czasie nieobecności jeden z uczniów kontaktuje się z chłopcem. To on przekazuje jemu zakres zadań przerabianych w tym czasie na lekcjach. Oskar nie miał także większych z pozytywnym zaliczeniem roku szkolnego.
Z rozmów przeprowadzonych z uczniem, jego matką i kolegami wynika, że problem został zmniejszony.

Wyświetleń: 893