Katalog

Katarzyna Grzyb, 2014-08-26
Radom

Pedagogika, Artykuły

Na czym polega edukacja wczesnoszkolna?

- n +


W dzisiejszych czasach bardzo wiele uwagi poświęca się zagadnieniu dotyczącemu edukacji wczesnoszkolnej. Istnieje kilka zamienników tego pojęcia, jak: nauczanie elementarne, kształcenie zintegrowane, nauczanie początkowe.
Do nauczania dzieci w wieku wczesnoszkolnym, to znaczy
w wieku od siedmiu do dziewięciu lat, są specjalnie wykwalifikowani nauczyciele, którzy kształcą się w kierunku o nazwie wychowanie wczesnoszkolne. Edukacja dzieci we wczesnych latach ich życia jest bardzo ważna, ponieważ
w tym okresie dzieci najszybciej się rozwijają
i przyswajają duże porcje wiedzy.
Edukacja wczesnoszkolna jest procesem rozłożonym na trzy lata nauki szkolnej. Oznacza to, że wiadomości
i umiejętności zdobywane przez ucznia w klasie pierwszej szkoły podstawowej będą powtarzane, pogłębiane
i rozszerzane w klasie drugiej oraz trzeciej.
R. Więckowski twierdzi, że „istotną właściwością edukacji wczesnoszkolnej jest jej „ wprowadzający” charakter. Nie sprowadza się on w istocie rzeczy wyłącznie lub prawie wyłącznie do przygotowania dziecka do dalszego kształcenia na szczeblach wyższych, ale ma względnie nade wszystko poznanie przez dziecko, w toku własnej aktywności, sposobów czy technik pracy umysłowej.”(1)
Według B. Wilgockiej-Okoń „proces nauczania początkowego jest procesem złożonym i wieloaspektowym. Składa się na to zarówno swoistość procesów psychicznych dziecka w młodszym wieku szkolnym, jak treść i struktura nauczania początkowego.”(2)
Zadaniem edukacji wczesnoszkolnej jest stopniowe i możliwie łagodnie przeprowadzenie dziecka z kształcenia zintegrowanego do nauczania przedmiotowego w klasach IV- VI szkoły podstawowej.
Główne cele edukacji wczesnoszkolnej to nabywanie umiejętności:
-służących zdobywaniu wiedzy (czytania, pisania i liczenia),
-nawiązywania i utrzymywania poprawnych kontaktów z innymi,
-działania w różnych sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych,
-rozbudzania potrzeby kontaktu z przyrodą oraz środowiskiem regionu i kraju.
Według B. Wilgockiej-Okoń celem nauczania początkowego „jest w związku z tym kształtowanie wartościowych postaw społeczno- moralnych uczniów, wyposażenie ich w elementarną wiedzę o człowieku i środowisku biologiczno- społecznym,
w którym żyją, oraz w umiejętności dostrzegania relacji, jakie zachodzą między tymi dwoma komponentami świata: człowiekiem i przyrodą”.(3)
Natomiast zdaniem E. Zalewskiej, celem podstawowym pierwszego etapu kształcenia „staje się tworzenie
w świadomości uczniów zintegrowanego systemu wiedzy, umiejętności i postaw- całościowego obrazu świata.
Pierwszy etap edukacji początkowej ma się zakończyć dokonaniem przez dziecko poznawczej syntezy, dzięki której bogaty w swej różnorodności świat jawi się jako uporządkowany, logiczny, posiadający cel i sens.” (4)
Zakres wiadomości i umiejętności, jakimi ma dysponować uczeń kończący klasę trzecią szkoły podstawowej, ustalono tak, aby nauczyciel mógł je zrealizować z uczniami
o przeciętnych możliwościach.
Jest to ważne założenie, bowiem wiadomości i umiejętności ukształtowane w klasach I-III szkoły podstawowej stanowią bazę i punkt wyjścia do nauki w klasach IV- VI szkoły podstawowej.
B. Wilgocka-Okoń twierdzi, że „nauczanie początkowe stanowi obecnie najniższy szczebel kształcenia ogólnego.
Trzeba je, więc traktować jako swoisty fundament, na którym opiera się dalsze kształcenie i wychowanie. Ta funkcja nauczania początkowego, do której wszyscy przywykliśmy, nie jest jednak bardzo starej daty. Przez długie lata spełniało ono- jako jedyny szczebel kształcenia dla większości ludzi- całkiem inne funkcje, mianowicie miało dawać całkowite, choć bardzo skromne przygotowanie do życia.” (5)
W. Okoń używa zamiast edukacji wczesnoszkolnej pojęcia- nauczanie elementarne, które definiuje jako „nauczanie początkowe, kształcenie wczesnoszkolne, dawniej nauczanie dla szerokich mas z reguły dla dzieci robotników i chłopów, trwające 3-4 lata i dające im skromne wiadomości wraz
z umiejętnością czytania, pisania i rachowania. W miarę demokratyzacji życia społecznego n.e. rozrastało się ilościowo i jakościowo; dzisiaj stanowi pierwszy stopień szkoły obowiązkowej. Nazywane jest częściej n. początkowym, którego zadaniem jest przygotowanie do pracy w klasach wyższych szkoły ogólnokształcącej oraz zapewnienie możliwie wszechstronnego rozwoju.” (6)
Zdaniem R. Więckowskiego, „swoistość edukacji wczesnoszkolnej dostrzegano od dawna określając ją, jako „naukę poglądową”, „naukę o rzeczach”, „nauczanie łączne” czy „nauczanie zintegrowane”. Całościowy charakter edukacji wczesnoszkolnej, mimo tradycyjnego podziału na przedmioty nauczania, wydaje się być bezsporny. Ma to poważne konsekwencje nie tylko dla organizacji edukacji w klasach początkowych, ale także dla pracy pedagogicznej nauczyciela i form aktywności dzieci.”(7)

Przypisy:
(1)Więckowski R., Pedagogika wczesnoszkolna, WSiP, Warszawa 1995, str. 32
(2) Edukacja wczesnoszkolna, red. B. Wilgocka-Okoń, WSiP, Warszawa 1985, str. 12
(3) Tamże, str.5
(4)Pedagogika wczesnoszkolna- dyskursy, problemy, rozwiązania, red.Klus- Stańska D.,Szczepska-Pustkowska M., Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009, str. 539
(5)Edukacja wczesnoszkolna, red. Barbara Wilgocka- Okoń, WSiP, Warszawa 1985, str. 5
(6)Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2007, str. 267
(7)Więckowski R., Pedagogika wczesnoszkolna, WSiP, Warszawa 1995, str. 33









Wyświetleń: 2686


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.