Katalog Wioleta Dudzińska, 2014-11-14 Bogatynia Pedagogika, Artykuły ZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE Z POWSZECHNEGO WPROWADZENIA TECHNOLOGII INFORMACYJNEJ DO ŻYCIA CZŁOWIEKAZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE Z POWSZECHNEGO WPROWADZENIA TECHNOLOGII INFORMACYJNEJ DO ŻYCIA CZŁOWIEKA Wśród młodzieży zaobserwować można zjawisko obniżania się progu odporności biologicznej i psychicznej będące wynikiem przeobrażeń społecznych, nakłada się to na gwałtowny wzrost znaczenia technologii informacyjnej. Komplikowanie się procesów społecznych i gospodarczych wzmagać będzie z jednej strony procesy stymulujące edukację, z drugiej pogłębiać się będzie proces dewaluowania wiedzy mającej miejsce w stosunkowo krótkim czasie. Tworzy się sytuacja, w której człowiek produkuje oraz gromadzi coraz większą liczbę informacji a jednocześnie posiada coraz mniej aktualnej wiedzy o otaczającej go rzeczywistości. Załamał się system filtrowania informacji, coraz trudniej jest nam odpowiedzieć na fundamentalne pytania decydujące o naszym życiu. Jeżeli edukacja informatyczna jest zbyt słabo nasycona pierwiastkami wychowawczymi prowadzi do różnego typu form przemocy, wzmożonej agresji, wzrostu przestępczości, patologii i frustracji. Masowe wykorzystanie technologii informacyjnej przez społeczeństwo prowadzić może do wymknięcia się jej spod kontroli. Im bardziej człowiekowi niezbędna stanie się technologia w codziennym życiu, tym większe prawdopodobieństwo pojawienia się patologii. Wśród wielu zjawisk negatywnych wywołanych przez technologię informacyjną wymienić możemy: 1. Zanik humanistycznych wartości, technokratyczny sposób widzenia świata. Tendencję tą wzmacniać będzie nieudolna i nie nadążająca za zmianami edukacja preferująca sferę poznawczą, ćwicząca pamięć. Szkoła dysponująca powszechnie stosowaną technologią informacyjną to szkoła preferująca wartości oparte na dekalogu, wartości humanistyczne. Pomijanie tych wartości prowadzi do zaniku zdolności do ludzkiego reagowania na otaczający świat, ukształtowanie człowieka postrzeganego przez pryzmat wprowadzonych do komputera sklasyfikowanych informacji. Coraz szersze wykorzystanie sztucznej inteligencji w programach wspomagających decyzję prowadzić będą do przyjmowania ich przez człowieka jako wyroczni. Nie rozumiejąc zasad funkcjonowania programu od strony informatycznej, która będzie coraz bardziej skomplikowana, nie znając kryteriów, jakimi kieruje się maszyna będziemy zdani na gotowe recepty podane przez maszynę. Eliminacja wspomnianych zjawisk a przynajmniej łagodzenie ich skutków możliwe jest poprzez odpowiednie zorganizowanie systemu edukacyjnego. 2. Możliwość manipulowania ludźmi, sterowanie ich świadomością. Po skonstruowaniu bomby atomowej człowiek eksperymentuje z DNA a za chwilę otworzy psychologiczno -medialną „Puszkę Pandory". Możliwość wykorzystania częstotliwości podprogowej do sterowania ludźmi stała się faktem. Jedyną i najskuteczniejszą, jak dotychczas, obroną byłoby nadanie odpowiedniej rangi edukacji medialnej w szkole. Musi być ona w programie kształcenia połączona z technologią informacyjną. To połączenie podyktowane jest wzrostem znaczenia technologii informacyjnej w mediach np. telewizji oraz zagrożeniami ze strony technologii. Biorąc po uwagę fakt, że na naszych oczach tworzy się urządzenie łączące w sobie wszystkie dotychczasowe media przenoszące informacje (tv, radio, magnetowid), stwarzające możliwość połączenia z projektorem, rzutnikiem, telefonem komórkowym, aparatem cyfrowym i kamerą, istnieje pilna potrzeba dokonania korekty w podstawie programowej. Technologia informacyjna staje się ważnym narzędziem wykorzystywanym w edukacji medialnej. Wymaga to wprowadzenia nowego przedmiotu łączącego edukację informatyczną z edukacją medialną. 3. Trudności w przystosowaniu się do zasad funkcjonujących w społeczeństwie informacyjnym. Wzrost niekontrolowanego bezrobocia spowodowanego brakiem przystosowania do permanentnego kształcenia, co może prowadzić do wybuchów społecznych. Zwiększanie się liczby osób nieprzystosowanych do funkcjonowania w społeczeństwie informacyjnym, pojawienie się na dużą skalę fobii w tym także komputerofobii. Wzrost zależności człowieka od technologii, której ten często nie jest w stanie zrozumieć prowadzi do powstawania stresu wywołanego obawą o swoje stanowisko pracy. Inną trudnością z jaką będzie miał do czynienia człowiek ery informacyjnej jest zjawisko wykluczenia społecznego, powodujące wyeliminowanie grup społecznych mających trudności z dostosowaniem się do nowych technologii. Istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że część społeczeństwa nie będzie w stanie przystosować się do powszechnego stosowania w życiu nowoczesnych technologii. Efektem będzie znalezienie się tych grup społecznych poza nurtem gospodarki i życia społecznego. Sprzyjać temu będą: dotychczasowy system edukacji, brak systemu kształcenia dorosłych (kształcenia na odległość) oraz zjawisko ubożenia i utrwalania się nadmiernych rozpiętości poziomu bytu w społeczeństwie. 4. Rozszerzanie się procesów patologicznych związanych z użytkowaniem technologii np. przemocy w Internecie. Już dziś zjawiska, takie jak: pornografia, propagowanie idei sekt, szerzenie idei sprzecznych z humanizmem, tworzenie stron nienawiści, propagowanie faszyzmu, piractwo i hackerstwo, prezentowanie obrazu kobiety wampa i inne stanowią rosnącą grupę informacji w sieci komputerowej. Należy oczekiwać wzrostu znaczenia subkultur, głównie młodzieżowych będących efektem powszechnego wykorzystania technologii. Technokratyczny sposób widzenia świata głównie wytwarzany jest w wyniku wadliwego systemu edukacyjnego. Pojawia się również „szok informacyjny”, następuje on wówczas, gdy nasz mózg traci zdolność racjonalnej selekcji wiadomości, gdy napływ dużej liczby informacji jest zbyt szybki. Swobodny wybór informacji przez uczniów prowadzi do tworzenia jednostronności informacyjnej. Sprzyja to rozwojowi osobnika dysponującego nadmiarem informacji a jednocześnie płytkiego intelektualnie, niezdolnego do formułowania niezależnych sądów i podatnego na manipulację. Dostępna w Internecie wielość wypowiedzi, sądów na dany temat powoduje, że coraz częściej trudno nam jest określić własny pogląd na sprawę. Internet tworząc równość powoduje, że równe prawa ma ekspert i amator, prawda miesza się z plotką, piękno występuje obok kiczu, rzetelność informacji występuje obok niekompletnych półprawd. Możliwość bycia anonimowym sprzyja wytwarzaniu braku hamulców co do treści prezentowanych w Internecie. Swoboda wypowiedzi wydobywa z człowieka bez zasad moralnych wulgarność i chamstwo. Problem manipulowania ludźmi z pomocą Internetu ma naturę wielowarstwową. Składa się to na szereg różnych działań, które mają wspólny cel: wpływać na odbiorcę. Manipulowanie to objawią się poprzez odpowiednie preparowanie informacji tekstowej, obrazu oraz równoczesne wykorzystanie obydwu kanałów informacji. Manipulacja może być skierowana do całego społeczeństwa lub jego części. Internet ze względu na swoje możliwości oddziaływania stanowi doskonałe narzędzie dla terroryzmu. Przejawiać się to może: -w manipulowaniu informacją np. rozpowszechnianie nieprawdziwych lub pół prawdziwych informacji -w przekazie podprogowym emitowanym w trakcie odbioru informacji w sieci komputerowej, -w ułatwianiu aktów agresji np.: dostarczaniu instrukcji dotyczących konstruowania bomby, -w przekazywaniu treści niezgodnych z zasadami humanizmu np. dotyczących faszyzmu -ataki na centra informacji i blokowanie ich, -dokonywanie działań hackerskich, -komunikowanie się z grupami terrorystycznymi, co ma miejsce dziś w przypadku al.-Kaidy. Możliwość manipulacji wzrasta gwałtownie, im bardziej odbiorca zanurzony jest w świat ułudy, ma mniejsze doświadczenie w odbiorze komunikatów obrazowych i słownych. Manipulacja prowadzona przez sekty to kolejny problem pedagogiczny występujący w szkole masowo wykorzystującej komputery. Możliwość swobodnego wyrażania myśli w Internecie sprzyja propagowaniu mistycyzmu. Rozwojowi ascezy i autodestrukcji sprzyjają własności jakie posiada Internet. Ludzie samotnie siedzący przed ekranami komputerów – czasami są samotni w życiu, poszukują w Internecie nie tylko informacji i rozrywki, ale także lekarstwa na swoją samotność – kontaktu z kimś życzliwym. Sekty wychwytują takich ludzi i prowadzą nabór nowych członków. Również satanizm w Internecie jest szeroko rozpowszechniony. Mroczne witryny kuszą ludzką ciekawość. Internet jest nieograniczonym miejscem pozwalającym na swobodną wyminę myśli. Powoduje to, że propagowany świat bez zasad, bez ograniczeń dla własnych zachcianek sprzyja rozwojowi idei satanizmu. Internet jest podatnym gruntem dla rozwoju zarówno satanizmu jak i sekt. Psychomanipulacja w mediach jest formą wywierania wpływu na członków widowni w celu realizowania przez nią działań zaspakajających potrzeby manipulatora, przy czym odbiorcy nie zdają sobie z tego sprawy. Internet jest doskonałym środkiem do poszerzania psychomanipulacji. Znajdujemy takie próby zarówno na stronach www, jak i w czasie pogaduszek w kawiarenkach internetowych. Długotrwałe korzystanie z komputera prowadzi do różnych form uzależnień. Początkowo jest to niezauważalne, ale w miarę upływu czasu powoduje wyraźne szkody. Najpierw następuje izolacja od świata realnego. Potem zauważyć można rozkojarzenie, zaburzenia pamięci, lekceważenie innych spraw. Komputer zastępuje rzeczywisty świat. Szczególnie niebezpieczne takie uzależnienie jest dla dzieci, którym trudno jest odróżnić realny świat od wirtualnego. Dziś głównym obszarem uzależnień są gry komputerowe, programowanie oraz kontakty interpersonalne w sieci komputerowej. Wśród wielu innych patologii występujących w wyniku stosowania technologii informacyjnej możemy wymienić: problem przemocy w Internecie, piractwo i hackerstwo, szerzenie informacji pornograficznych, prezentowanie obrazu kobiety wampa. PODSUMOWANIE Zagrożenia dla zdrowia i psychiki człowieka, jakie niosą ze sobą współczesne źródła informacji: a) brak umiejętności dostrzegania różnicy pomiędzy światem rzeczywistym a wirtualnym, a co za tym idzie: przenoszenie negatywnych wzorców zachowań (np. agresji, chamstwa, nieposłuszeństwa, bezczelności itp.) ze świata wirtualnego do rzeczywistego, b) zmiejszenie czasu, który powinien być poświęcony na ruch i sport, a co się z tym wiąże to negatywny wpływ na zdrowie (pod wpływem nadmiernego siedzenia przy komputerze lub telewizorze pogarsza się wzrok, powstają bóle kręgosłupa i nadgarstków, nadmierna tusza itp.) c) minimalizowanie czasu, który powinien być poświęcony na czytanie książek (dzięki książkom rozwijamy wyobraźnię, robimy mniej błędów stylistycznych i ortograficznych, lepiej wysławiamy się) d) zmniejszenie bezpośrednich kontaktów między ludźmi (dzięki kontaktom międzyludzkim uczymy się odczytywać emocje, jakie widzimy na twarzy drugiego człowieka oraz potrafimy okazywać swoje uczucia) e) łatwy i bezproblemowy dostęp do treści o charakterze pornograficznym, a co za tym idzie, to nieumiejętność rozróżnienia rzeczy zgodnych i sprzecznych z normami moralnymi, f) uzależnienie się od komputera, a co się z tym wiąże to stres, skłonność do złości, frustracji, drażliwości, dezorientacji, depresji, niepokoju i trudności w koncentracji. Zagrożenia związane z dobrami materialnymi i intelektualnymi, takie niosą ze sobą współczesne źródła informacji: a) kradzież pieniędzy z konta założonego w e - banku, lub za zakup towaru w fikcyjnym e - sklepie, albo na e - aukcji, b) kupno przedmiotu w e - sklepie lub na e - aukcji, który nie spełnia oczekiwań klienta; jest to związane z niemożnością dokładnego obejrzenia towaru i wypróbowania, c) strata cennych informacji i danych, jest to zazwyczaj skutek włamania się do komputera przez hackera, lub zainfekowanie komputera przez wirusa lub trojana, d) skutkiem braku bezpośrednich kontaktów pomiędzy wykładowcami oraz studentami (e - nauka) może być osiągnięcie wykształcenia niewspółmiernego z osiągniętą wiedzą e) skutkiem tego, iż każdy może umieścić stronę w Internecie, a strony te nie są cenzurowane, jest uzyskiwanie wielu informacji sprzecznych z prawdą oraz niezgodnych z obowiązującą etykietą moralności. Bibliografia: 1. Cialdini R., (2000) Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk. 2. Gajda J., Juszczyk ST., Siemieniecki B., Wenta K., (2000) Edukacja medialna. Multimedialna Biblioteka Pedagogiczna, Wyd. A. Marszałek, Toruń. 3. Siemieniecki B., Kognistywityka a media. Obszary cywilizacyjnych zagrożeń i możliwości. 4. Siemieniecki B. Technologia informacyjna w polskiej szkole. Stan i zadania, Multimedialna Biblioteka Pedagogiczna, Wyd. A. Marszałek, Toruń 2003. Wyświetleń: 604
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. |