![]() |
![]() |
Katalog Olga Malmon, 2015-04-08 Uniechów Pedagogika, Wypracowania W jaki sposób zbliżyć edukację wczesnoszkolną do wymagań współczesności?Wielu z nas stawia sobie zasadnicze pytanie: w jaki sposób wychowywać młode pokolenie, aby świadome zadań, które stawia przed nimi współczesność mogło na miarę swoich zdolności budować kolejne warstwy wielkiej budowli cywilizacji? Wielka odpowiedzialność spada na nauczycieli nauczania początkowego, którzy obok rodziny są najważniejszym elementem wprowadzającym młodego człowieka w świat współczesnego społeczeństwa. Moment tego wprowadzania przypada na szczególnie ważny etap rozwoju psycho – fizycznego dziecka, tym ważniejsza jest misja pedagogów. Zadaniem współczesnej szkoły jest stworzenie uczniowi warunków wszechstronnego rozwoju, pozwolenie mu na samodzielne ukształtowanie swojego światopoglądu i systemu wartości, a także wykazanie, że konsekwencją samodzielności jest konieczność wzięcia odpowiedzialności za podjęte decyzje. Współczesna szkoła powinna rozpoznawać i rozwijać uzdolnienia uczniów. Spełnienie zadań stojących przed dzisiejszą szkołą wymaga wysokiego poziomu wiedzy, umiejętności i zaangażowania ze strony nauczyciela. Istotnym elementem w edukacji jest świadomość nauczycieli, że podmiotem ich działań jest uczeń. Są to niezbędne uwarunkowania w pracy pedagogicznej, a zwłaszcza w pracy z uczniem zdolnym. Uczniom uznawanym za uzdolnionych potrzeba dodatkowych bodźców, wzbogaconych nowymi poszerzonymi treściami, takich, które przyśpieszą ich postępy w nauce w danej edukacji lub dziedzinie nauki. Należy dostarczać im zindywidualizowanych zadań i takich treści kształcenia, które mogliby samodzielnie przyswajać. Treści te powinny mieć charakter otwarty, a nauczyciele i rodzice powinni zachęcać do ich analizowania. Dziś, możliwości nauczyciela, by zachęcić ucznia zdolnego do dodatkowej pracy, są bardzo duże. Trzeba takie dziecko obserwować, zachęcać na każdym kroku do pracy, przeżywać radość z jego sukcesów, nawet tych najmniejszych, tworzyć sprzyjającą atmosferę do pracy, rozpoznawać jego potrzeby i wskazywać drogę rozwoju. Idealnym sposobem na realizację tych celów będzie wykorzystanie technologii komputerowej i możliwości, jakie ta technologia stwarza nam i uczniom. Sami jesteśmy świadkami coraz szybszych zmian zachodzących w wykorzystaniu nowoczesnych środków dydaktycznych w edukacji: komputery przenośne, rzutniki multimedialne, tablice interaktywne, to już integralna część wyposażenia szkół. Posługiwanie się nowoczesnymi technologiami informacyjno – komunikacyjnymi i kształcenie umiejętności uczenia się, ma przygotować ucznia do życia w społeczeństwie informacyjnym. Zadanie to staje się wyzwaniem dla każdego nauczyciela, szczególnie edukacji wczesnoszkolnej. Dlatego nauczyciele muszą nabyć umiejętności metodyczne z zakresu wykorzystania tych urządzeń. Mają oni stwarzać warunki uczniom do nabywania umiejętności wyszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł z zastosowaniem TIK w ramach obszarów edukacji z uwzględnieniem specyfiki rozwoju dziecka oraz metod i form pracy. Niezwykle istotne jest to, że po raz pierwszy w podstawie programowej edukacji wczesnoszkolnej wyznaczono treści kształcenia i wymagania zajęć komputerowych. Niezwykle ważna jest świadomość wpływu nowych mediów na rozwój społeczeństwa oraz ich roli w funkcjonowaniu najmłodszych ze względu na potrzebę ochrony dzieci przed pojawiającymi się nowymi zagrożeniami i patologiami. To nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej wpływają na kształtowanie się strategii uczenia się dzieci. Zajęcia z komputerem prowadzone powinny być w korelacji z pozostałymi obszarami edukacji ( edukacją polonistyczną, matematyczną, przyrodniczą itd.) z wykorzystaniem nowoczesnych metod i środków dydaktycznych w procesie nauczania – uczenia się z uwzględnieniem możliwości rozwojowych dzieci w wieku 6 - 8 lat. Dzisiejszy świat opiera się na technologii komputerowej, dlatego tak ważne jest pokazanie dzieciom już w pierwszym etapie edukacyjnym wielu możliwości wykorzystania komputera i różnych programów komputerowych. Ważne jest aby pokazać dzieciom, że komputer to nie tylko gry, przy których spędzają tak dużo czasu, ale także nauka, która przyda im się w przyszłości. Należy tu zwrócić szczególną uwagę na dzieci niepełnosprawne, które dzięki technologii i zajęciom komputerowym, będą mogły lepiej funkcjonować w świecie. Niepełnosprawność ruchowa zwykle ogranicza nie tylko możliwości lokomocyjne i manipulacyjne jednostki, ale także jej doświadczenia poznawcze, kontakty społeczne i możliwość samorealizacji w różnych dziedzinach życia. Dlatego komputer staje się niejednokrotnie przepustką do otaczającego go świata. Z drugiej strony wymagania współczesności są dużo większe niż jeszcze przed kilkoma laty i dlatego zobowiązuje się przedszkola, szkoły i placówki do realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego. W związku z tym dzieci niepełnosprawne mogą korzystać ze szkół ogólnodostępnych. Szkoły te powinny zapewnić odpowiednie warunki do nauki, sprzęt specjalistyczny i środki dydaktyczne do realizacji zajęć: specjalistycznych, rewalidacyjnych, resocjalizacyjnych oraz innych zajęć, stosownie do zajęć, potrzeb, a także zapewnienia wsparcia psychologiczno-pedagogicznego oraz wyrównywania szans edukacyjnych uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym. Edukacja środowiskowa pojawia się już na etapie wychowania przedszkolnego. Można ją zdefiniować jako koncepcję kształcenia i wychowywania społeczeństwa na rzecz kształtowania i ochrony środowiska przyrodniczego. Obejmuje ona różne formy działań , których celem jest upowszechnianie wiedzy o przyrodzie, podnoszenie poziomu świadomości ekologicznej, rozwijanie wrażliwości oraz rozpowszechnianie konkretnych zachowań korzystnych dla środowiska naturalnego. Do najważniejszych aspektów, przybliżających edukację społeczno – przyrodniczą do współczesności, są: wycieczki, filmy przyrodnicze oraz kącik przyrody. W klasach I-III prowadzi się wycieczki, aby dzieci mogły poznać otaczającą ich przyrodę oraz społeczność. Mogą poznać życie innych organizmów na ziemi oraz ich miejsce zamieszkania. Wycieczki prowadzą do współczesności, ponieważ obok walorów poznawczych i kształcących, posiadają dużo wartości wychowawczych i motywacyjnych. Podczas wycieczek dzieci łączy wspólne radosne przeżycie i przyjemna atmosfera, która ułatwia serdeczne kontakty. Dzieci na takich wycieczkach mogą się nauczyć jak dbać o środowisko na przykład poprzez zbieranie śmieci w swojej okolicy czy sadzenie roślinności itp. Kolejnym aspektem, przybliżającym edukację społeczno - przyrodniczą do współczesności jest film przyrodniczy. Odtwarzanie dzieciom na lekcjach przyrody takich filmów zwiększa zainteresowania, wzmaga uwagę i koncentrację. Film przenosi w miejsca trudno dostępne. W obecnych czasach technologia umożliwia oglądanie filmów w szkole na dużym ekranie. Dzięki technice filmu można obejrzeć niektóre tereny z lotu ptaka czy funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Nauczanie przyrody należy rozpocząć już w przedszkolu. Nauczyciel powinien zwrócić uwagę na potrzebę wyrobienia w małym człowieku wrażliwości na piękno otaczającej przyrody, która jest barwna i ciekawa. Dzieci muszą nauczyć się widzieć i słyszeć przyrodę, która je otacza. Nauczyciele powinni jak najlepiej sprostać współczesności w edukacji społeczno-przyrodniczej. Zadaniem nauczycieli jest zmierzenie się wraz z dziećmi z teraźniejszością – nie przez ciągłe siedzenie w klasie, ale przez doświadczanie bezpośrednie z otaczającym nas środowiskiem. Poruszając z dziećmi tematy z edukacji społeczno - przyrodniczej należy zaznaczyć iż bardzo dużą rolę w ich życiu odgrywa także zdrowa żywność i sport. To jak się dziś odżywiają będzie miało znaczenie w przyszłości. Są to ważne tematy, ponieważ w dzisiejszym świecie coraz więcej dzieci cierpi na otyłość czy związane z nią choroby serca. Rolą nauczyciela będzie pokazanie dzieciom jak można się zdrowo i smacznie odżywiać, jak ważny jest ruch w naszym życiu i nasze zdrowie. Nauczyciel, który jest aktywny na lekcjach wychowania fizycznego, będzie idealnym przykładem zdrowego stylu życia. Kolejnym sposobem zbliżenia edukacji wczesnoszkolnej do współczesności jest nauka języka obcego od najmłodszych lat. Od 1 września 2009 roku nauczanie języków obcych w klasach I-III szkół podstawowych jest obligatoryjne. To Rozporządzenie Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 roku urealnia wdrożenie do praktyki polskich szkół modelu nauczania – język ojczysty plus język obcy, a wraz z nim idei wczesnego startu językowego. Zdajemy sobie sprawę z tego iż znajomość języków obcych jest we współczesnym świecie umiejętnością niezbędną. Polityczne, gospodarcze i kulturalne procesy integracyjne w Europie, jak też światowy przepływ informacji, ludzi i towarów sprawiają, że efektywna komunikacja językowa stała się koniecznością oraz jednym z elementów dobrego wykształcenia. Języka obcego najlepiej uczyć się od najwcześniejszych lat i to w środowisku naturalnym. Niestety nie jest to możliwe na skalę masową. Instytucje prywatne oferują często pozaszkolne formy nauczania języków obcych także dla najmłodszych. Rodzice bardzo często decydują się zapłacić za naukę języka, ponieważ wiedzą, że we współczesnym świecie umiejętność płynnego posługiwania się co najmniej jednym językiem obcym daje olbrzymią przewagę komunikacyjną nad innymi. Z kolei matematyka to królowa nauk i w myśl słów Arystotelesa „jest miarą wszystkiego”. Ukształtowała świat, w którym żyjemy, w większym stopniu niż jakakolwiek dziedzina wiedzy, dlatego warto zadbać o to, aby dzieci polubiły ją i po wielu latach nauki szkolnej wiązały z nią dobre doświadczenia i miłe wspomnienia. Dzieci od najmłodszych lat wzmacniają i doskonalą umiejętności matematyczne oraz kształtują pozytywne myślenie o matematyce, która jest częścią naszego życia. Nauczyciele powinni uzmysławiać małym uczniom, że matematyka jest wokół nich i ma zastosowanie w licznych dziedzinach życia. Jest nam potrzebna aby móc dobrze funkcjonować w dzisiejszym świecie, by nie polegać tylko na elektronice, aby coś obliczyć, chociażby ile reszty mam dostać w sklepie itp. Nowoczesne nauczanie nie może ograniczać się do przekazywania gotowej wiedzy, lecz powinno być nastawione na pobudzanie, aktywizowanie i rozwijanie działalności poznawczej uczniów, postaw twórczych, sposobów rozwiązywania różnorodnych problemów, umiejętności samodzielnego planowania. Do niezbędnych warunków wyzwalania aktywności twórczej uczniów należy bogate środowisko szkolne i pozaszkolne pobudzające do myślenia i działania. Nauczanie zintegrowane powinno przygotowywać dzieci do życia codziennego. Powinno uczyć samodzielności, współżycia w grupie, zasad bezpieczeństwa (udzielanie pierwszej pomocy, znajomość numerów telefonów alarmowych, nie zadawanie się z obcymi), higieny czy zasad zdrowego stylu życia. Obecna koncepcja nauczania zintegrowanego zwrócona jest na dziecko jako na podmiot i indywidualność i na tym etapie ma zapewnić opiekę dziecku, wspomagać jego rozwój, rozwijać dyspozycje intelektualne, dążyć do rozwoju społeczno-moralnego dziecka, jego zainteresowań oraz tworzyć warunki do podejmowania różnorodnej działalności. BIBLIOGRAFIA: 1. A. Budniak, Edukacja społeczno-przyrodnicza dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym, wyd. Impuls 2009; 2. Z. Czejkowska/ ST. Czajkowski: Wycieczka uczy i wychowuje, Warszawa; 3. D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska, Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania, Warszawa 2002; 4. D. Klus-Stańska/ M. Nowicka: Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej, Warszawa 2005; 5. R. Pachociński, Technologia a oświata, Warszawa 2002; 6. MEN, Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Materiały dla nauczycieli; 7. Pod redakcją M. Myszkowskiej-Litwy, Pedagogika ogólna, a teoria i praktyka dydaktyczna, Kraków 2011. Wyświetleń: 339
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. |