Agnieszka Banaszek


Scenariusz zajęć profilaktycznych
dla dzieci w wieku szkolnym


Grupa dzieci: koniec klasy VI
Forma zajęć: integracyjne, warsztat terapeutyczny
Czas trwania: dwie jednostki lekcyjne (45 minutowe)
Temat zajęć: My i inni, czyli o prawidłowej komunikacji.

Cele ogólne:
- rozwijanie spostrzegawczości,
- doskonalenie umiejętności widzenia i opisywania tego, co dzieje się wokół nas,
- kształcenie postawy otwartości na innych ludzi,
- kształtowanie umiejętności komunikacji werbalnej i niewerbalnej,
- zwiększenie świadomości uczniów,
- doskonalenie umiejętności mówienia o swoich uczuciach,
- integracja zespołu klasowego, doskonalenie pracy w grupie.

Cele szczegółowe:
Uczeń:
- przestawi warunki dobrego komunikowania się,
- przestawi gestem, mimiką podane przez nauczyciela stany uczuciowe,
- zaznaczy przykłady wypowiedzi ułatwiających komunikację,
- wyszuka informacje podane przez nauczyciela,
- przedstawi swoje spostrzeżenia na temat obrazów i ilustracji przestawiających wieżę Babel,
- prawidłowo zastosuje podane zwroty,
- napisze swoje spostrzeżenia na temat wieży Babel.

Metody:
- słowne: rozmowa, analiza porównawcza, stawianie hipotez interpretacyjnych, praca z tekstem,
- oglądowe: pokaz,
- działań praktycznych: ćwiczenia dramowe, „burza mózgów”, rysunek, ćwiczenia (karty pracy),

Formy pracy:
- zbiorowa,
- grupowa,
- indywidualna.

Środki: karty pracy (załączniki), W. Kopaliński „Słownik mitów i tradycji kultury”, trzy ilustracje przedstawiające wieżę Babel, szary papier, flamastry, nożyczki, długopis, magnesy itp.



Przebieg zajęć:
I) Wytworzenie skojarzeń z tematem zajęć. Warunki dobrego komunikowania się. Reorganizacja klasy- ustawienie krzeseł w kręgu.
1) Zabawa w głuchy telefon – pokazanie, jak łatwo zniekształca się informacja w przypadku braku bezpośredniego kontaktu nadawcy i odbiorcy.
2) Ćwiczenia dramowe – teatrzyk emocji. Tworzenie mini spektaklu posługiwania się odpowiednią konotacją w języku UMBO – JUMBO dla oddania charakteru sytuacji. Pokazanie jak ważna jest w porozumiewaniu się znajomość języka nadawcy (Czy udało Wam się porozumieć?).
3) „Burza mózgów”, co jest potrzebne w porozumiewaniu się /kontakt nadawcy i odbiorcy, ten sam sposób porozumiewania się, zrozumiały język dla nadawcy i odbiorcy/.
4) Rozmowa na temat rodzajów komunikacji: werbalna i niewerbalna. Zwrócenie uwagi na ważną rolę intonacji oraz sposobu wyrażania emocji (melodia i barwa głosu, gesty, wyraz twarzy, kontakt wzrokowy, pozycja ciała). Szukanie odpowiedzi na pytanie: Co można zrobić, jeśli nie zna się języka odbiorcy?. Zabawa w przekazywanie informacji jedynie gestem i mimiką.
5) Komunikat typu „Ja”, „Ty”. Ocenianie, które sytuacje ułatwiają komunikację. Zaznaczanie w ćwiczeniu odpowiedzi „tak” lub „nie” (karta pracy dla każdego dziecka- załącznik nr 1). Omówienie.
Przerwa
II) Określenie tematu zajęć.
6) Prowadząca zajęcia pyta uczniów, czy znają jakąś opowieść o ludziach, którzy nie potrafili się porozumieć, kierowali się własnymi potrzebami, zachowywali się agresywnie w stosunku do tych którzy się z nimi nie zgadzali. Następnie wspólnie rozmawiają na temat przypowieści o wieży Babel oraz odszukują w „Słowniku mitów i tradycji kultury” W. Kopalińskiego informacji na ten temat.
7) Uczniowie oglądają obrazy i ilustracje przedstawiające wieżę Babel i dyskutują na temat tego, jak artyści ją ukazują i jak interpretują zachowania ludzi podczas jej budowy (własne odczucia uczniów) .
III) Sformułowanie problemu i poszukiwanie rozwiązań metodami aktywnymi.
8) Uczniowie dzielą się na cztery grupy. Każda z grup otrzymuje karty pracy z wyrazami i wyrażeniami kojarzącymi się z prawidłową komunikacją oraz z wyrazami i wyrażeniami, które mogą przeszkodzić w nawiązaniu kontaktu z drugim człowiekiem. Na szarym papierze rysują wieżę Babel. Dzieci wybierają najważniejsze według nich sformułowanie, które jest niezbędne w komunikowaniu się i wklejają w podstawę wieży. Następnie kolejne wyrazy lub wyrażania przyklejają od dołu do góry (od najważniejszych wyrazów lub wyrażeń do mniej ważnych, ale także potrzebnych w komunikowaniu się). Następnie każda grupa przedstawia swoje wnioski (karta pracy dla poszczególnych grup- załącznik nr 2). Omówienie.
IV) Wnioski
9) Tekst własny: Wieża Babel to……Uczniowie mają za zadanie w dowolnej formie napisać, co dla nich znaczy wieża Babel.
10) Podsumowanie zajęć. Odczytywanie prac uczniów chcących się podzielić swoimi spostrzeżeniami.

Bibliografia
Komunikacja w szkole, red. E. Grzesiak, Gdańsk: GWP 2005
Kopaliński W. ,Słownik mitów i tradycji kultury, Warszawa: RYTM 2003
Kosidowski Z., Opowieści biblijne, Warszawa, ISKRY 1964



Komunikacja typu „ja” i „ty” tak nie

1. Nigdy nie patrzysz jak chodzisz. Nigdy nie uważasz!
2. Przestań narzekać. Jesteś nudny.
3. Sprawiłeś mi przykrość.
4. Jest mi przykro, że ujawniłeś mój sekret innym.
5. Zostaw mnie w spokoju. Nie będę nikogo słuchać. To moja sprawa.
6. Wyglądasz jakbyś był/a zła/zły. Mylę się? Czy mogę Ci w czymś pomóc?
7. Nie przerywaj innym, jesteś źle wychowany
8. Pozwól mi powiedzieć to do końca


załącznik nr 1


przerywanie rozmówcy, wtrącanie własnego zdania
słuchanie i przytakiwanie drugiej osobie
dzielenie się z innymi swoimi spostrzeżeniami
ocenianie innych
wspólny język nadawcy i odbiorcy
otwartość
oskarżanie i ocenianie drugiej osoby
mówienie o swoich uczuciach
słuchanie innych, co mają do powiedzenia
mówienie tylko o sobie
mówienie drugiej osobie, co się w niej nam nie podoba
szczerość
wyrażanie własnych opinii
staranie się znaleźć wspólne rozwiązania korzystnego dla obu stron
wzajemny szacunek
wspólne podejmowanie decyzji użytecznej dla obu stron
zainteresowanie wypowiedzią drugiej osoby
upieranie się przy swoim zdaniu
nie słuchanie tego, co inna osoba chce nam przekazać
załącznik nr 2

Wyświetleń: 439