Zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze dla osób z głębokim upośledzeniem umysłowym – refleksje.


Osoby upośledzone w stopniu głębokim nie są w stanie przekroczyć okresu inteligencji zmysłowo-ruchowej. Upośledzeniu umysłowemu często towarzyszą inne niepełnosprawności np. wady narządów zmysłów, mózgowe porażenie dziecięce.
W grupie tej obserwuje się dosyć dużą różnorodność pod względem możliwości osiągania sprawności poszczególnych funkcji. Dotyczy to także rozwoju społecznego – od braku zdolności wyrażania przeżyć do wyraźnego ujawniania potrzeb psychicznych.
Podstawowym celem wychowania każdego dziecka jest przygotowanie go do samodzielnego życia – zgodnie z jego potrzebami , możliwościami, zainteresowaniami a także oczekiwaniami społecznymi.
Zakres możliwości i zainteresowań osób głęboko upośledzonych umysłowo jest ograniczony dlatego też i oczekiwania społeczne stawiane osobom upośledzonym umysłowo są zawężone.
Przyszłość tych osób jest zazwyczaj ściśle związana z życiem rodzinnym. W związku z tym osoba głęboko upośledzona powinna aktywnie uczestniczyć w życiu rodzinnym. Wiąże się to z odpowiednim przygotowaniem jej do pełnienia możliwie wielu realnych dla niej ról aktywnego członka rodziny. Należy wzmacniać prospołeczne zachowania, uczyć współdziałania, wypracować sposoby komunikacji. Dzięki temu zostanie podniesiona jakość życia osoby głęboko upośledzonej.
Mając świadomość, tego co napisałam wyżej postanowiłam nawiązać ścisłą współpracę z koleżanką , która pracuje w tej samej placówce i prowadzi zajęcia w grupie osób z głębokim upośledzeniem umysłowym. Po wielu rozmowach i za zgodą dyrektora placówki napisałam program zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu głębokim, który wspólnie realizowałyśmy w roku szkolnym 2013/2014. Program opierał się na pomyśle stworzenia nowej formy zajęć - takich, w których podopieczni podejmują różnego rodzaju aktywności w większej liczebnie grupie. Daje to większe możliwości wyboru partnera do współdziałania oraz zapewnienia sobie możliwości zaspokojenia potrzeb emocjonalnych.
Należy pamiętać , że każde dziecko szuka kontaktu z innymi osobami, ponieważ dzięki temu może się rozwijać. Osoba głęboko upośledzona, której nikt nie towarzyszy, a jedynie zaspokaja biologiczne i higieniczne potrzeby, będzie żyć, ale nie będzie się rozwijać. Dzieje się tak dlatego, że warunkiem jej rozwoju oprócz rehabilitacji czy rewalidacji jest towarzyszenie.
Nadrzędnym celem większości oddziaływań jest spowodowanie wzrostu zachowań adaptacyjnych dziecka.
Proponowana forma zajęć polega na łączeniu w określonych aktywnościach uczestników z dwóch różnych grup rewalidacyjno-wychowawczych .
Celem tak prowadzonych zajęć jest położenie szczególnego nacisku na kształcenie umiejętności współżycia w grupie, czyli:
naukę przebywania w zespole rewalidacyjno-wychowawczym (w grupie dzieci), bez zachowań nieakceptowanych społecznie
wdrażanie do zabaw grupowych
wdrażanie do działań grupowych
Pozostałe cele zajęć to :
kształtowanie sposobu komunikowania się
usprawnianie ruchowe i psychoruchowe
wdrażanie do samodzielności
rozwijanie zainteresowania otoczeniem
nauka celowego działania
Proponowana struktura dnia
godz. 8.00 – 9.00 – zajęcia grupowe
Swobodne zabawy mające na celu wyzwalanie aktywności własnej, dawanie możliwości wyboru, kształtowanie umiejętności otwartości na sytuacje problemowe, poznawanie przestrzeni, nawiązywanie kontaktów w odpowiedni sposób, naukę empatii , kształtowanie sposobu komunikowania się z otoczeniem
godz. 9.00 – 10.00 – zajęcia grupowe
Aktywności do wyboru:
poranny krąg
zabawy ruchowe
obcowanie z otoczeniem ( spacery, wycieczki, pikniki, imprezy kulturalne)
muzykowanie
godz. 10.00 – 10.15 – śniadanie
godz.10.15 – 11.00 – zajęcia indywidualne dobrane do potrzeb i bieżącego nastroju podopiecznych
zajęcia stolikowe (układanki, dobieranki, malowanie, wyklejanie , segregowanie itp.)
elementy m.Sherborne
masaże
stymulacja polisensoryczna
godz. 11.00 – 11.30 – aktywność grupowa
Program Aktywności wg Knillów. Relaks przy dźwiękach muzyki poważnej i stymulacji wzroku światłem (kolorofon)
godz.11.00 – 12.00 – obiad
Mimo tego, że już nie prowadzę zajęć w grupie realidacyjno-wychowawczej to zajęcia według mojego pomysłu są kontynuowane. Zauważyłyśmy bowiem, że taka forma ma wyraźnie korzystny wpływ na rozwój społeczny naszych podopiecznych. Widać to po ilości inicjowanych kontaktów między uczestnikami zajęć, wybieraniu towarzysza do działań w zależności od proponowanej aktywności , radości na twarzach , gdy do sali wchodzi kolejny kolega/koleżanka.
Dorota Myślińska

Wyświetleń: 164