Konspekt lekcji historii
Etap edukacyjny II, kl. IV
Czas pracy: 45 min
Temat: Demokratyczne Ateny
Realizowane treści z podstawy programowej: 9.2

Cel ogólny: poznanie cywilizacji antycznej Grecji i ustroju starożytnych Aten

Cele operacyjne
Uczeń::
 definiuje pojęcia: Hellada, polis, agora, demokracja, kolonia, Akropol zgromadzenie ludowe,
 wskaże na mapie najważniejsze greckie miasta – państwa,
 wymieni tereny, które kolonizowali starożytni Grecy,
 wskaże zalety i wady demokracji ateńskiej
 umieści na osi czasu daty powstania demokracji ateńskiej oraz rozpoczęcia
o i zakończenia rządów Peryklesa
 opowie w kilku zdaniach o życiu i zajęciach mieszkańców antycznej Grecji
 opisze na podstawie infografiki wygląd starożytnych Aten

Metody :
 metoda aktywizująca – debata „za” i „przeciw”
 praca z tekstem podręcznika
 praca z mapą i atlasem
 pogadanka

Formy pracy:
 indywidualna
 grupowa
 zbiorowa




Środki dydaktyczne:
 podręcznik „ Wczoraj i dziś 4” - Grzegorz Wojciechowski, Nowa Era
 mapa starożytnej Grecji
 atlas historyczny ”Od starożytności do współczesności”
 karta pracy 1 „Łamigłówka”
 karta pracy 2„ Demokratyczne Ateny”
 karta pracy 3„Wady i zalety demokracji ateńskiej”
 karta pracy 4 „ Krzyżówka”
 karta pracy 5 „ Jak oceniam dzisiejsze zajęcia?”


























Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca
1. Czynności organizacyjne: sprawdzenie obecności, rozdanie kart pracy.
2. Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć, polecając im rozwiązanie łamigłówki (Karta pracy 1- „Łamigłówka”). Rozwiązaną łamigłówkę należy wkleić do zeszytu po uzupełnieniu należy wkleić do zeszytu. Zapisanie przez nauczyciela tematu na tablicy: „Demokratyczne Ateny”

Faza realizacyjna
1. Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel omawia warunki geograficzne charakterystyczne dla Grecji, wyjaśnia dlaczego nie sprzyjały one stworzeniu jednolitego państwa. Wskazuje na elementy, które łączyły w starożytności wszystkich Greków.
2. Praca z tekstem. Uczniowie na podstawie tekstu z podręcznika odpowiadają na pytanie: „ Jakie były główne zajęcia mieszkańców starożytnej Grecji?”.
3. Nauczyciel wprowadza termin polis oraz przedstawia podstawowe cechy greckich miast – państw. Następnie na podstawie mapy uczniowie wymieniają nazwy najważniejszych greckich polis.
4. Nauczyciel charakteryzuje Ateny jako najbogatszą polis w V w p.n.e. Omawia zasady ustroju demokratycznego w Atenach. Zwraca uwagę na zasługi Peryklesa w rozwoju ateńskiej polis. Następnie uczniowie wykonują uzupełniają karty pracy 2 „Demokratyczne Ateny”. Chętni uczniowie przedstawiają rozwiązania wszystkich zamieszczonych w niej zadań, a nauczyciel uzupełnia ewentualne braki.
5. W dalszej części lekcji zespół klasowy zostaje podzielony na dwie grupy. Nauczyciel wyjaśnia zasady pracy metodą debaty „ za” i „przeciw”. Następnie zapisuje na tablicy temat poddany dyskusji: „Wady i zalety demokracji ateńskiej”- Karta pracy 3 Zadaniem poszczególnych zespołów będzie opracowanie otrzymanych zagadnień
• grupa I – wady demokracji ateńskiej
• grupa II - zalety demokracji ateńskiej
6. Po upływie wyznaczonego czasu grupy kolejno przedstawiają wyniki swojej pracy. Nauczyciel zapisuje na tablicy argumenty obu stron w tabeli. Po zakończeniu dyskusji wszyscy uczniowie biorą udział w głosowaniu wszyscy rozstrzygając, czy demokracja ateńska była dobrym czy złym ustrojem.

Faza podsumowująca
1. Na polecenie nauczyciela uczniowie wymieniają cechy wspólne demokracji ateńskiej i demokracji współczesnej.
2. Praca domowa: Uczniowie rozwiązują w domu krzyżówkę i wyjaśniają hasło główne Karta pracy 4 „Krzyżówka”.
3. Ewaluacja. Uczniowie otrzymują karty pracy 5 „ Jak oceniam dzisiejsze zajęcia?”.Uzupełniają kolejne płatki kwiatu wg zawartych w nich pytań, następnie do środka kwiatu wpisują ogólną ocenę wyrażoną stopniem szkolnym.










Bibliografia
 Brudnik E. „Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących”, cz. 2, Kielce 200, Zakład Wydawniczy SFS
 Książka Nauczyciela „Wczoraj i dziś 4”, Materiały dydaktyczne pomocne w przygotowaniu ciekawej lekcji historii i społeczeństwa, Nowa Era










ZAŁĄCZNIKI
Karta pracy 1
Skreśl określoną tę samą ilość kratek a otrzymasz rozwiązanie
D F G H E C X Z M S D F O A S D K Q
W E R T Y U A S D F T U I O Y A S D
C F G H Z J K L N P L M E F G H A R
X Y T J U X E R T I Y Q


Hasło…………………………………………..

Źródło: opracowanie własne






















Karta pracy 2
„Demokratyczne Ateny”
1. Zaznacz na osi czasu okres, w którym starożytne Ateny przeżywały swój rozkwit

1 rok n. e
X IX VIII VII VI V IV III II I
I II III IV



2. Wstaw literę „P” przy zdaniach prawdziwych, a literę „F” – obok fałszywych.

W V wieku p. n. e. wszyscy Grecy tworzyli jedno silne państwo.

Słowo demokracja pochodzi od wyrażenia oznaczającego rządy ludu.

Na zgromadzeniu ludowym podejmowano najważniejsze decyzje dotyczące ateńskiej polis.

Ostateczną decyzję na zgromadzeniu ludowym podejmował urzędnik przewodniczący obradom.

Perykles żył w IV wieku p. n. e

Prawa obywatelskie w starożytnych Atenach mieli pełnoletni mężczyźni, których rodzice byli Ateńczykami.

Historia to nauka o przyszłości.

Źródło: Książka Nauczyciela „Wczoraj i dziś 4”, Nowa Era





Karta pracy 3
„Wady i zalety demokracji ateńskiej”
Grupa I
DEMOKRACJA ATEŃSKA
Wady

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..




Grupa II
DEMOKRACJA ATEŃSKA
Zalety

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..




Źródło: opracowanie własne








Karta pracy 4 „Krzyżówka
Uzupełnij krzyżówkę odpowiednimi wyrazami. Następnie wyjaśnij hasło główne.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

1. Nazwa, jaką nadawali swojemu krajowi starożytni Grecy.
2. Najbogatsza polis w V wieku p.n.e.
3. Greckie miasto – państwo na zachodnim wybrzeżu Azji mniejszej.
4. Inaczej miasto –państwo.
5. Wzgórze świątynne w greckiej polis.
6. Wybitny przywódca starożytnych Aten.
7. Część okrętu wojennego służąca do przebijania kadłubów wrogich statków.
8. Rodzaj głosowania określony jako sąd skorupkowy.
9. Lud, który rywalizował z Grekami w okresie wielkiej kolonizacji.
10. Centrum starożytnego greckiego miasta.
Hasło:……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Źródło: Książka Nauczyciela „Wczoraj i dziś 4”, Nowa Era




Karta pracy 5 „Jak oceniam dzisiejsze zajęcia?”
Uzupełnij kolejne płatki kwiatu, następnie do środka kwiatu wpisz ocenę ogólną wyrażoną stopniem szkolnym.

















Źródło: opracowanie własne













Konspekt lekcji historii

Etap edukacyjny: II, Kl. IV
Czas pracy: 45 min
Temat: W kręgu polskich legend
Realizowane treści z podstawy programowej: 10.1

Cel ogólny:
 przedstawienie legend związanych z powstaniem państwa polskiego
Cele operacyjne:
Uczeń:
 definiuje pojecie legenda, postrzyżyny
 nazwie legendy związane z początkami państwa polskiego
 opowie legendy o Piaście i Popielu oraz Lechu, Czechu i Rusie
 rozumie, dlaczego orzeł jest symbolem Polski
 wskaże na mapie miejscowości, które zostały wymienione w legendach: Gniezno, Kruszwica
 odpowie na proste pytania odnośnie obejrzanej animacji
 wykona ilustrację wybranej legendy

Metody (wg Cz. Kupisiewicza):
 wykład
 pokaz
 skrzynka pytań
 burza mózgów
Formy pracy:
 praca
 indywidualna
Środki dydaktyczne:
 animacja „Legendy o Lechu Czechu i Rusie”
 animacja „Legendy o Piaście i Popielu”
 mapa Polski
 karta pracy 1 pt., „Krzyżówka”
 karta pracy 2 pt. „Legenda o Lechu, Czechu i Rusie”
 karta pracy 3 pt. „Legenda o Piaście i Popielu”
 karta pracy 4 i 5 -lustracje do legend
 karta pracy 6 „Skrzynka pytań”
 pudełko, kartki z pytaniami
 karta ewaluacyjna

Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca
1. Czynności organizacyjne: sprawdzenie obecności, pracy domowej, rozdanie kart pracy.
2. Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć polecając im rozwiązanie krzyżówki (Karta 1- „Krzyżówka”). Krzyżówkę po uzupełnieniu należy wkleić do zeszytu.
3. Nauczyciel zapisuje na tablicy hasło krzyżówki „legenda”. Zadaniem uczniów jest podanie wszystkich możliwych skojarzeń wiązanym z tym pojęciem. Nauczyciel zapisuje wszystkie zgłoszone przez uczniów pomysły ewentualnie uzupełnia braki, a następnie podaje uczniom pełną definicję do zeszytu.

Faza realizacyjna
1. Nauczyciel podaje uczniom temat lekcji i wyświetla uczniom krótką animację legend: „Legenda o Lechu, Czechu” oraz „Legenda o Piaście i Popielu”, które związane są z powstaniem państwa polskiego (Załącznik płyta CD) .
2. Po obejrzeniu animacji nauczyciel dzieli uczniów na dwie grupy. Następnie rozdaje każdej grupie tekst legendy, zawierający błędne informacje.
• grupa I - karta pracy 2 „Legenda o Lechu, Czechu i Rusie”
• grupa II - karta pracy 3 –„Legenda o Piaście i Popielu”
Uczniowie czytają tekst i uzupełniają zadania, następnie chętni uczniowie z danej grupy czytają prawidłowe odpowiedzi.
3. W dalszej części lekcji nauczyciel rozdaje każdej grupie kopertę z ilustracjami poznanych legend:
• grupa I - „Legenda o Piaście i o Popielu”
• grupa II - „Legenda o Lechu, Czechu i Rusie” Karty pracy 4 i 5”Ilustacje do legend”
Zadaniem każdej grupy jest ułożenie ilustracji w odpowiedniej kolejności, a następnie chętna osoba z grupy opowie legendę pokazując ilustrację w odpowiednim momencie.
4. Nauczyciel wiesza mapę Polski. Uczniowie odszukują na mapie miejscowości, które zostały wymienione w legendach: Gniezno, Kruszwica


Faza podsumowująca
1. „Skrzynka pytań” - Nauczyciel stawia na ławce pudełko z przygotowanymi wcześniej kartkami. Następnie ogłasza konkurs sprawdzający znajomość legend i przeprowadza go metodą skrzynki pytań. Uczniowie pracują w tych samych grupach. Nauczyciel wyjaśnia, że za każdą prawidłowa odpowiedź zespół otrzymuje 1 punkt. Punkty są zapisywane na tablicy. Przedstawiciel pierwszego zespołu losuje jedno pytanie i odczytuje je pozostałym członkom grupy. Po krótkim naradzeniu się uczniowie ustalają odpowiedź. Jeżeli nauczyciel uzna ją za prawidłową przydziela zespołowi jeden punkt i zapisuje na tablicy. W przeciwnym wypadku na pytanie może odpowiedzieć drużyna przeciwna. Gdy wszystkie kartki z pytaniami zostaną wyciągnięte z pudełka, zespoły liczą zebrane punkty. Następnie stawia oceny uczniom, którzy uzyskali największą liczbę punktów.(Przykładowy zestaw pytań – karta pracy 6)
2. Praca domowa – Polecenie dla uczniów:
Wykonaj ilustrację do dowolnie wybranej legendy, a dla chętnych: ułóż rebus również do jednej z poznanych legend
3. Ewaluacja - „Moja ocena zajęć”.
Uczniowie otrzymują kartę pracy 7 - ”Moja ocena zajęć”, w której każdy indywidualnie wpisuje obok walizki wszystko to, co mu się najbardziej podobało na lekcji, czego się nauczył i co zapamiętał, a w obrazek kosza co mu sprawiło trudność, nad czym musi jeszcze popracować.















Bibliografia
 Brudnik E. „Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących”, cz. 2, Kielce 2003, Zakład Wydawniczy SFS
 Łukasik J.M . „Spoko lekcja, czyli 65 sposobów na oryginalne zajęcia”, Jedność
 http://www.scholaris.pl/resources/run/id/68252
 http://www.scholaris.pl/resources/run/id/68253
 WWW.scholaris.plzasob/107015/

















ZAŁĄCZNIKI
Karta pracy 1 „Krzyżówka”
Rozwiąż krzyżówkę










1. 11 listopada obchodzi się w Polsce Święto……………..
2. Nazwa ptaka znajdującego się w godle Polski
3. Pierwsza stolica Polski
4. W herbie Warszawy
5. Flaga Polski jest biało -
6. Druga co do wielkości rzeka Polski
7. Druga co do wielkości rzeka Polski
8. Synonim do słowa państwo


Źródło: opracowanie własne









Karta pracy 2
„Legenda o Lechu, Czechu i Rusie”
Przeczytaj tekst.„Legenda Olechu, Czechu i Rusie”. Wykreśl błędne informacje, pozostaw prawidłowe.
Dawno, dawno temu, gdy nasze ziemie pokrywała gęsta [dżungla / puszcza], trzej bracia – [Leszek, Czarek i Sławek / Lech, Czech i Rus] – wyruszyli na poszukiwanie nowych ziem dla swojego [plemienia / towarzystwa]. Długo jechali przez gęsty [las / ogród], aż pewnego dnia zauważyli światło prześwitujące przez gałęzie drzew. Zatrzymali się nad [morzem /jeziorem]. Na tle niebieskiego nieba zobaczyli szybującego [szpaka / orła | wróbla] i wielki dąb, na którym było [mieszkanie /gniazdo] ptaka. [Sławek / Lech] uznał, że to znak z nieba i postanowił pozostać w tym miejscu ze swoim ludem. Czech i Rus powędrowali dalej szukać swojego miejsca. Lech zbudował w tym miejscu.
Źródło: www.scholaris.plzasob/107015/

Karta pracy 3
„Legenda o Piaście i Popielu”
Przeczytaj tekst.„Legenda o Piaście i Popielu”. Wykreśl błędne informacje, pozostaw prawidłowe.
Dawno temu, dawno temu, kiedy tereny dzisiejszej Polski porastał gęsty las istniało plemię Ślężan/Polan, na czele którego stał {dobry i miły/ chciwy i okrutny] książę Popiel.
Kiedy jego syn skończył [siedemnasćie/siedem ] lat, książę postanowił wydać ucztę dla najbliższej rodziny i znajomych. Podczas uczty do domu księcia zapukali [trzej / dwaj] wędrowcy. Zwyczaj nakazywał, aby przyjąć pod dach wszystkich, którzy w takiej chwili odwiedzą dom. Książę jednak [zaprosił / nie zaprosił] wędrowców. Ci udali się w dalszą drogę, aż doszli do ubogiej chaty, w której także wyprawiono przyjęcie dla siedmioletniego chłopca. Gospodarz o imieniu [ Rzepich/Piast ] był ubogi, a jednak zaprosił wędrowców do domu. Wszyscy zasiedli do stołu, na którym było dużo/bardzo mało potraw, jednak w miarę upływu czasu, jakby ciągle ich [ubywało/przybywało]. Nieznajomi dokonali obrzędu obcięcia włosów synowi Piasta [Przemkowi/Siemowitowi]. Powiedzieli także, że czeka go świetlana przyszłość. W tym czasie Popiel utracił władzę i schronił się w wieży, gdzie zjadły. Od tamtych czasów [Piasta/Rzepicha] uznaje się za założyciela dynastii [Piastów/Jagiellonów].

Źródło: www.scholaris.plzasob/107015/

Karta pracy „Ilustracje do „Legendy o Lechu, Czechu i Rusie”



Karta pracy 5
„Ilustracje do legendy o Piaście i Popielu”


Źródło: https://jarmila09.wordpress.com/category/autorzy/broniewski-wladyslaw/

Karta pracy 6
Pytania do skrzynki pytań


1. Kto był legendarnym założycielem państwa polskiego
2. Ptak, którego pojawienie się zostało uznane przez Lecha za dobry znak
3. Towarzyszyli Lechowi w poszukiwaniu siedziby
4. Drzewo na którym biały orzeł uwił gniazdo
5. Kiedy powstało państwo polskie
6. Jak nazywa się miasto, które było pierwszą stolica Polski
7. Czy Siemowit był jednym z pierwszych Piastów?
8. Czy zwyczaj postrzyżyn był bardzo stary?
9. Wyjaśnij pojęcie postrzyżyny
10. Powiedz jak rozumiesz przez pojęcie legenda
11. Czy pierwszą stolicą był Kraków?
12. Legenda głosi, że założył państwo polsklie13. Ptak z legendy o Czechu
13. Jego imię zapoczątkowało dynastię
14. Książe zjedzony przez myszy


Źródło: opracowanie własne










Karta pracy 7
„Moja ocena zajęć”
Wpisz obok walizki wszystko to, co Ci się najbardziej podobało na lekcji, czego się nauczyłeś i co zapamiętałeś, a obok kosza, co sprawiło Ci trudność nad czym musisz jeszcze popracować.











Źródło: opracowanie własne




Opracowała: Agnieszka Kawalec nauczyciel historii

Wyświetleń: 0