Plan metodyczny lekcji języka polskiego w klasie IV szkoły podstawowej
Czytanie, pisanie - proste rymowanie
Cel ogólny: Uświadomienie roli rytmu i rymu w utworach lirycznych
Cele operacyjne:
- uczeń poznaje wiersz W. Woroszylskiego "Felek"
- potrafi dzielić wyrazy na sylaby
- wskazuje w słowie ukryte wyrazy
- potrafi ułożyć wers z zachowaniem rytmu
- umie wskazać wyrazy o podobnym brzmieniu
- potrafi uzupełnić tekst wiersza wyrazami rymującymi się
- umie pracować w grupie
- potrafi ułożyć prosty wiersz z zachowaniem rytmu i rymu
Metody i formy pracy:
- praca w grupie
Pomoce dydaktyczne:
- tekst wiersza W. Woroszylskiego "Felek"
- dwa wiersze z lukami
- kartka z materiałem językowym dla każdej grupy
- instrukcja dla grupy
- szary papier
- markery
- paski z wersami wiersza - rymowanki
Czas pracy: 45 minut
Syntaksa czynności uczenia się:
I. Przywitanie nauczyciela w formie rymowanki (przynęta):Dzisiaj na lekcji będzie rymowanie więc proszę wszystkich o uważne słuchanie.
1. Uczniowie losują przydział do grup biorąc z koperty wersy z wiersza - rymowanki. Podchodzą do stolików, na których umieszczone są duże paski z wersami (każdy stół-1 wers). Gdzie i kiedy stosujemy wyliczanki? - rozmowa.
2. Jedna osoba z grupy podchodzi do tablicy i przykleja swój wers w określonej kolejności. Z przyklejonych wersów powstaje strofa wiersza.
SŁÓW RÓŻNYCH TYLE
SMUTNE, WESELSZE
POSŁUCHAJ CHWILĘ
JAK PŁYNĄ WIERSZEM
II. Podanie i zapisanie tematu: "Czytanie, pisanie - proste rymowanie."
1. Rozdanie instrukcji dla grup.
Felek
Wiecie, dzieci?
świat jest wielki, a na świecie
same Felki.
Więc:
dla nóżek pantofelki,
a na obiad - kartofelki,
a dla lodów są - wafelki,
a do pieca są - kafelki,
a do śmieci są - szufelki.
Naokoło wielki świat,
a pośrodku stoją ja:
nie kafelek,
nie kufelek,
ani nawet pantofelek.
Stoję ja: po prostu Felek!
Wiktor Woroszylski
Instrukcja dla grupy 1
Przeczytajcie uważnie wiersz W. Woroszylskiego pt." Felek ". Następnie wykonajcie
zadanie:
Odpowiedz na pytanie: Na czym polega żart wiersza " Felek "?
Czas wykonania 5 minut.
Instrukcja dla grupy 2
Przeczytajcie uważnie wiersz W. Woroszylskiego pt."Felek". Następnie wykonajcie
zadanie:
Zwróćcie uwagę na podobnym brzmieniu. Wypiszcie te wyrazy.
Czas wykonania 5 minut.
Instrukcja dla grupy 3
Przeczytajcie uważnie wiersz W. Woroszylskiego pt. "Felek". Następnie wykonajcie
zadanie:
Wskażcie, która część może być wykorzystana w wyliczance. Policz ilość sylab w każdej linijce.
Czas wykonania 5 minut.
Instrukcja dla grupy 4
Przeczytajcie uważnie wiersz W. Woroszylskiego pt." Felek ". Następnie wykonajcie
zadanie:
Wskażcie, jakie słowo ukryte jest w tekście.
Czas wykonania 5 minut.
2. Rozdanie poszczególnym grupom karty pracy wraz z wierszem pt.: "Elki".
Elki
Wiecie, dzieci?
świat jest mały,
gdzie nie spojrzycie,
wszędzie znajdziecie
pyskate Elki.
Więc:
do nabierania -
na wspólną podróż -
do picia soku -
do sprzątania jest -
do tynkowania -
Naokoło wielki świat,
a pośrodku stoją one:
nie kumpelki,
nie chochelki,
Tylko rozbrykane Elki.
Instrukcja
Przeczytajcie uważnie wiersz "Elki"
Uzupełnijcie luki w wersach, dopisując odpowiednie wyrazy.
Uwaga! Każdy wers ( linijka wiersza ) powinien zawierać jednakową ilośc sylab.
Podkreślcie powtarzające się zakończenia wyrazów.
Czas realizacji 5 minut.
3. Prezentacja prac dzieci, zwrócenie uwagi na wyrazy o podobnym brzmieniu.
4. Głośne liczenie sylab w wersach przez poszczególne grupy.
5. Rozdanie tekstów wiersza "Arki" wraz z instrukcją.
Arki
Wiecie, dzieci?
świat jest piękny,
kroczą po nim,
przystojne Arki.
Więc:
- koparki
- wiertarki
- latarki
- zamrażarki
- kucharki
Naokoło wielki świat,
a pośrodku widać:
ani wiertarki,
ani latarki,
a tym bardziej koparki,
stoją piękne Arki.
Instrukcja
Uważnie przeczytajcie tekst pt. "Arki"
Uzupełnijcie luki w wersach w pierwszej części wiersza.
Uwaga! Każdy wers powinien zawierać jednakową ilość sylab.
Czas wykonania 10 minut.
6. Omówienie i prezentacja wyników pracy.
7. Podział na nowe grupy - losowanie wersów z koperty (II strofa wiersza).
JAK SIĘ MIAROWO
KOŁYSZE ZWROTKA
ZAPRASZA SŁOWA
DO DZIWNYCH SPOTKAŃ
8. Rozdanie instrukcji i materiału językowego do ułożenia wiersza przez grupę (15 min.)
Instrukcja
Wzorując się na wcześniejszych tekstach , spróbujcie wspólnie ułożyć wiersz.
Wyliczanki powinny zawierać co najmniej cztery linijki.
Możecie wykorzystać następujący materiał językowy:
Teczka
Mateczka
Kurteczka
Chusteczka
Loteczka
Krateczka
Usteczka
Płoteczka
Krosteczka
Chateczka
Uwaga! Pamiętajcie o jednakowej ilości sylab w jednej linijce wiersza.
Czas wykonania 15 minut.
9. Prezentacja - odczytanie ułożonego wiersza.
Opracowanie: Urszula Kamińska
