Temat: Rozwój gospodarczy Polski.

Cele lekcji:
Cel ogólny: przedstawienie gospodarki i społeczeństwa polskiego w XVI wieku.
Cele operacyjne:
Uczeń:
• poprawnie posługuje się terminami: folwark, pańszczyzna
• wymienia produkty eksportowane z Polski w XV–XVII w.
• podaje nazwy towarów importowanych do Polski w XV–XVII w.
• wskazuje na mapie główne ośrodki handlowe na ziemiach polskich
• wyjaśnia znaczenie Gdańska dla wymiany towarowej między Polską a Europą Zachodnią
• omawia funkcjonowanie folwarku pańszczyźnianego

Metody i formy pracy:
-Rozmowa nauczająca
-Praca z tekstem źródłowym, podręcznikiem, mapką
-Burza mózgów
-Mapa mentalna
-Praca w grupach, ćwiczenie dramowe.


Pomoce i środki dydaktyczne:
• podręcznik, s. 180–183
• tekst źródłowy - ,,Handel w Polsce” s. 181
• zeszyt ćwiczeń - „Śladami przeszłości 2”,
• mapka (Gospodarka Polska w XVI wieku)
• ćwiczenia i krzyżówka
• oś czasu
• prezentacja (tablica interaktywna)


Treści realizowane z podstawy programowej: 15.2
15. Polska w dobie unii z Litwą. Uczeń:
1) wyjaśnia przyczyny i ocenia następstwa unii Polski z Litwą;
2) porządkuje i sytuuje w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polsko-krzyżackimi w epoce Jagiellonów;
3) charakteryzuje rozwój uprawnień stanu szlacheckiego.

I. Wprowadzenie do lekcji:
1. Czynności organizacyjne.

II. Rozwinięcie tematu.
Zapisanie tematu lekcji: Rozwój gospodarczy Polski.
Przedstawienie celów lekcji.
Przebieg lekcji:
1. Nawiązanie do ostatniego, realizowanego tematu (rekapitulacja wtórna)
Wspólnie na tablicy sporządzamy mapę mentalną, obrazującą wpływ szlachty na władzę w państwie. (bazuję na wiedzy uczniów z poprzednich zajęć)
2. Powiązanie ostatniego tematu z bieżącym tematem (ogniwo wiążące)
Uświadomienie uczniom, iż uprzywilejowana pozycja szlachty dotyczyła nie tylko życia politycznego, ale również gospodarczego.
3. Realizacja nowego tematu

Nauczyciel dzieli uczniów na 4 grupy. Na podstawie wiadomości z podręcznika uczniowie w rolach: mieszczan gdańskich, kupców, szlachty i chłopów przygotowują odpowiedzi, których udzielą na konferencji prasowej dotyczącej sytuacji gospodarczej i społecznej Rzeczypospolitej w XVI wieku.

Grupa I – mieszczanie gdańscy – podręcznik :,,Złoty wiek Gdańska” i ,,Warunki rozwoju gospodarki” s.180; zagadnienie: rola Gdańska w życiu gospodarczym Polski i jego uprzywilejowana pozycja.
Grupa II – kupcy zagraniczni ,,Handel w Polsce” s.181
Zagadnienie: nazwy produktów eksportowanych z Polski oraz importowanych do Polski w XV–XVII w.
Grupa III – szlachta - ,,Folwark pańszczyźniany”s.182
Zagadnienie: powstanie folwarków i korzyści płynące z ich posiadania,
uprzywilejowanie szlachty w stosunku do pozostałych stanów
Grupa IV – chłopi ,, Folwark pańszczyźniany” (zagadnienie: Pańszczyzna, ograniczenie swobód i wolności)

Nauczyciel w roli prowadzącego konferencję zadaje pytania poszczególnym grupom, a oni udzielają na nie odpowiedzi.

Wspólne sporządzenie notatki.

III. Podsumowanie lekcji

Zadania sprawdzające opanowanie przez uczniów wiadomości i umiejętności z bieżącej lekcji.
Ocena pracy uczniów.

ROZWIĄŻ KRZYŻÓWKĘ
1. Człowiek zajmujący się spławianiem drewna, zboża
2. Główny towar handlowy w Polsce w XVI w.
3. Stan społeczny posiadający w XVI wieku w Polsce najwięcej ziemi.
4. Główna handlowa droga wodna w XVI-wiecznej Polsce, która służyła do eksportowania towarów
5. Obowiązkowa i darmowa praca chłopa na pańskim polu.
6. Przywóz towarów z zagranicy.
7. Wywóz towarów za granicę

1 F L I S A K
2 Z B O Ż E
3 S Z L A C H T A
4 W I S Ł A
5 P A Ń S Z C Z Y Z N A
6 I M P O R T
7 E K S P O R T


Wykreśl nieprawdziwe fragmenty zdań

Najtańszym sposobem powiększenia przez szlachtę folwarków było przejęcie już uprawianych pól / zagospodarowanie nieużytków.

Zamiana pańszczyzny na czynsz wynikała z dążenia szlachty do zapewnienia siły roboczej w folwarkach oraz spadku / wzrostu wartości pieniądza.

Rozwój folwarków i wprowadzenie pańszczyzny poprawiało/pogorszyło sytuację chłopów w Rzeczypospolitej.

Opłacalność rolnictwa w XVI wieku stała się większa, gdyż wzrosło zapotrzebowanie na zboże i mięso w Ameryce Południowej / Europie Zachodniej.

Polska szlachta budowała okazałe murowane kamienice / drewniane dwory.


Wstaw w odpowiednie miejsca na osi czasu litery oznaczające poszczególne informacje, tak aby ułożyły się w porządku chronologicznym

A- Wprowadzenie w folwarkach pańszczyzny zamiast czynszu
B- Zwiększenie zapotrzebowania na towary rolne
C- Rozwój folwarków
D- Wzrost opłacalności produkcji rolnej
E- Rozkwit miast w Europie – wzrost liczby ich ludności


…… …… …… …… ……




Prezentacja fotografii związanych z tematem (zagadki)

Wyświetleń: 0