Szkoła Podstawowa nr 182 im. Tadeusza Zawadzkiego „Zośki”
w Łodzi

„Śladami czterech kultur – odkrywcy Łodzi”
Innowacja programowa


Autorzy: mgr Bożena Wegenko
mgr Urszula Chądzyńska

Łódź, 15.03.2018r.
II WSTĘP:
1.Osoby wdrażające innowację:
mgr Bożena Wegenko – nauczyciel wspierający, nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, absolwentka teologii, autorka i realizatorka programu własnego z zakresu edukacji regionalnej pt. „Edukacja Regionalna z elementami Kultury Polskiej”;
mgr Urszula Chądzyńska – nauczyciel świetlicy szkolnej, nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, absolwentka Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie;
mgr Dariusz Wężykowski – nauczyciel historii, nauczyciel świetlicy szkolnej, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Toruniu, przewodnik po Łodzi;

2. Termin wprowadzenia i czas trwania innowacji:
kwiecień 2018- kwiecień 2019;
3. Miejsce realizacji:
Szkoła Podstawowa nr 182 w Łodzi, ul. Łanowa 16, 91-103 Łódź;
4. Zakres: - uczniowie klas IV a i chętni uczniowie klas III i IV uczestniczący w zajęciach
świetlicowych;
5. koszty innowacji:
Innowacja nie wymaga nakładów finansowych. Wstępy do odwiedzanych miejsc są bezpłatne albo opłata jest bardzo niska. Ewentualne koszty wstępów i przejazdów środkami komunikacji miejskiej pokrywają rodzice uczniów;
6. Krótki opis innowacji:
O Łodzi mówiło się zawsze, że jest to miasto przemysłowe i robotnicze. Słynęło z przemysłu włókienniczego. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu, puste dziś fabryki, tętniły życiem. Wtedy też panowało przekonanie, że Łódź to szare, mało atrakcyjne miasto. Te czasy już minęły, a niektóre fabryki zamieniono w galerie handlowe, muzea, czy nowoczesne lofty. Zaczęto odnawiać pałace, kamienice, kościoły, stare cmentarze. Mieszkańcy Łodzi nareszcie mogli zobaczyć, jakie ich miasto jest piękne i niezwykłe i, że na piękno tego miasta pracowali wspólnie ludzie czterech narodowości- Polacy, Niemcy, Żydzi i Rosjanie. To dzięki nim w Łodzi możemy odnaleźć ślady czterech kultur.
Chcielibyśmy, aby nasi uczniowie podążali tymi śladami i przez to uczyli się historii swego miasta, ale też przede wszystkim uczyli się akceptacji, tolerancji i szacunku do innych narodowości, ich kultury, tradycji i religii. Podczas wycieczek, które będą odbywać się między innymi w czasie pozalekcyjnym, zaprowadzimy naszych uczniów do miejsc kultu religijnego, jak cerkiew, katedra, kościół ewangelicki. Odwiedzimy cmentarze, w tym cmentarz żydowski. Wreszcie będziemy podziwiać piękne kamienice i pałace oraz dawne fabryki i Muzeum miasta Łodzi. Każda wycieczka będzie inną lekcją historii. Uczniowie będą robić krótkie notatki na podstawie tego, co usłyszą i zobaczą, a zdobyte w ten sposób informacje wykorzystają do uzupełnienia kart pracy, które wykonają po każdej wycieczce. Będziemy zachęcać także uczniów do fotografowania odwiedzanych miejsc. Po każdej wycieczce uczniowie pod kierunkiem nauczycieli wykonają gazetkę tematyczną, która będzie wyeksponowana na korytarzu szkolnym, tak, by inni uczniowie naszej szkoły zobaczyli te ciekawe miejsca.
Program jest zgodny z dokumentami MEN:
• Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych;
• Ustawa o systemie oświaty
• Program wychowawczo- profilaktyczny szkoły

III OPIS ZASAD INNOWACJI:
Koła zainteresowań pozwalają uczniom poszerzyć swoje wiadomości i umiejętności z różnych dziedzin życia. Są doskonałą formą spędzania wolnego czasu, ponieważ często łączą teorię z praktyką. Taka jest nadrzędna zasada tej innowacji. Uczniowie mają zdobywać wiedzę nie tylko w sali lekcyjnej, ale głównie poprzez bezpośredni kontakt z rzeczywistością. Zasada poglądowości będzie niewątpliwie dominować w tej innowacji. Poprzez oglądanie, podziwianie i gromadzenie wiadomości będziemy się starali uczyć naszych wychowanków historii miasta rodzinnego, podkreślać znaczenie jego wielokulturowości i przekazywać pewne nieprzemijające wartości, jak miłość do ojczyzny, szacunek do drugiego człowieka, poczucie dumy z tego, co pozostawili nam nasi przodkowie.
Chcemy także wyrabiać w uczniach poczucie wspólnoty i to, że można razem stworzyć coś wartościowego, a swoją wiedzą podzielić się z innymi poprzez wykonanie gazetek, wystaw, prezentacji.
Udział w zajęciach jest dobrowolny. Od uczestników naszych „wypraw” będziemy wymagać aktywności, zaangażowania, konsekwencji i zdyscyplinowania. Pragniemy, aby nasi uczniowie wyrośli na mądrych, świadomych i zaangażowanych w życie swojego kraju i miasta ludzi.


IV Cele ogólne:
- rozbudzanie zainteresowania historią i kulturą własnego miasta;
- uczenie szacunku, tolerancji dla innych narodowości, ich kultury, religii i tradycji;
- poznanie niezwykłych budowli i zabytków architektury świeckiej i sakralnej;
- rozwijanie zainteresowań turystycznych :
- wyrabianie nawyków kulturalnego zachowania się w różnych
miejscach i sytuacjach
- nabywania umiejętności twórczego i aktywnego zagospodarowania czasu wolnego
Cele szczegółowe i spodziewane efekty:
1. Poznanie obiektów architektury sakralnej w Łodzi związanych z czterema kulturami.
2. Poznanie obiektów architektury przemysłowej.
3. Poznanie wybitnych Łodzian, którzy tworzyli historię naszego miasta.
4. Kształtowani poczucia dumy z bycia mieszkańcem Łodzi.
5. Kształtowanie postaw patriotycznych.
6. Budzenie szacunku dla ludzi innych wyznań i kultur.
7. Zachęcanie do aktywnego spędzania wolnego czasu.
8. Poszerzenie wiedzy na temat własnego miasta.
9. Kształtowanie umiejętności uważnego słuchania i robienia krótkich notatek.
10. Zachęcanie do dzielenia się wiedzą z innymi.
11. Kształtowanie umiejętności kulturalnego zachowania się w miejscach publicznych, miejscach kultu religijnego i w środkach komunikacji miejskiej.

Spodziewane efekty:
Uczeń:
1. Umie wyrażać swoją opinię.
2. Zna ogólny zarys historii tworzenia się Łodzi jako miasta przemysłowego i wielokulturowego.
3. Zna najważniejsze postacie w dziejach miasta.
4. Wie, jak ważny dla rozwoju społeczności jest dialog i porozumienie między ludźmi.
5. Zna wartość tolerancji dla społeczeństwa.
6. Zna lokalizację najważniejszych zabytków.
7. Potrafi właściwie zachowywać się na wycieczce, przestrzega zasad bezpieczeństwa.
8. Potrafi zaprezentować swoje prace o mieście i o nim opowiadać.
9. Potrafi porządkować i przechowywać zebrane informacje, robić notatki i przygotowywać gazetki.
10. Ma świadomość dziedzictwa kulturowego regionu.

Zasady innowacji – nowatorstwo wprowadzonych zmian:

Zajęcia pozalekcyjne to , niewątpliwie, ciekawa alternatywa dla dzieci, które czas spędzają w szkole i w domu. Bardzo dużo dzieci przed lekcjami i po ich zakończeniu przebywa w świetlicy szkolnej. Chcemy, aby zajęcia świetlicowe odbywały się nie tylko w pomieszczeniach świetlicy i na boisku szkolnym, ale również na terenie naszego miasta. Uważamy, że „wyprowadzenie” dzieci ze świetlicy pozwoli nam wykorzystać kilka atrakcyjnych dla ucznia metod nauczania.
Nauczymy ich zdobywać wiedzę z różnych źródeł. Dzieci nauczą się sporządzać notatkę, korzystać z przewodników, materiałów edukacyjnych promujących Łódź. Chcemy zachęcić uczniów do robienia zdjęć tych miejsc i obiektów, które ich szczególnie zainteresują. Wyjdziemy ze szkoły na lekcje muzealne do Muzeum Miasta Łodzi, nawiążemy kontakt z Centrum Dialogu im. Marka Edelmana (weźmiemy udział w projekcie edukacyjnym pt. „Miasto 4 kultur. Polacy, Żydzi, Niemcy i Rosjanie w służbie Łodzi), odwiedzimy Cmentarz Stary przy ul. Ogrodowej, gdzie spoczywają obok siebie Polacy, Niemcy, Żydzi i Rosjanie. Chcemy tez uświadomić naszym uczniom, że to w łódzkich rodzinach „mieszały” się ze sobą różne kultury i tradycje, bo przecież często związki małżeńskie zawierały ze sobą osoby różnych narodowości.
Program nauczania umożliwia zastosowanie różnorodnych metod nauczania. My wykorzystamy głównie aktywizujące. Dużym atutem naszych „wypraw” będzie to, że jeden z nauczycieli wdrażających innowację ma uprawnienia przewodnika po Łodzi.
Główne metody, które wykorzystamy w naszych wędrówkach po Łodzi to:
- wycieczki
-opowiadanie, pogadanki, dyskusja, praca z tekstem( przewodniki, materiały promujące
Łódź)
- lekcje muzealne
-pokaz filmów, wystawy
-wystawy zdjęć wykonanych podczas wycieczek
-gazetki szkolne opisujące miejsca wycieczek
- rozmowy z osobami reprezentującymi różne kultury i wyznania ( np. rozmowa z pastorem
w kościele pod wezwaniem św. Mateusza)
Zajęcia w ramach koła odbywać się będą w czasie pobytu uczniów w świetlicy szkolnej przed lekcjami lub po lekcjach. Każde dziecko pod koniec roku szkolnego otrzyma harmonogram bezpłatnych wycieczek po Łodzi organizowanych przez Polskie Towarzystwo Turystyczno- Krajoznawcze w Łodzi, które będą się odbywać także w miesiącach wakacyjnych to jest w lipcu i sierpniu. Będziemy zachęcać uczniów , żeby brali w nich udział i, w miarę możliwości, robili zdjęcia. Po wakacjach zorganizujemy konkurs na najciekawsze zdjęcie wakacyjne z wycieczek po Łodzi. Chcemy rozwijać u uczniów samodzielne podejmowanie inicjatyw.
Nasze wyprawy będą sprzyjały integrowaniu się uczniów w różnym wieku i z różnych klas. W zajęciach udział wezmą też dzieci autystyczne, które wymagają większej troski i zainteresowania zarówno ze strony nauczycieli, jak i uczniów. Zgodnie z ideą naszej szkoły , w której funkcjonują klasy integracyjne, będziemy uczyć naszych uczniów, jak udzielić wsparcia i pomocy dzieciom z autyzmem w sytuacjach dla nich nowych i niezrozumiałych.
Wierzymy w to, że nasi uczniowie staną się prawdziwymi odkrywcami, którzy z pasją będą zdobywać nową wiedzę i umiejętności, i będą dumni ze swojej „małej Ojczyzny”, jej historii, kultury i tradycji.

V Treści, zakres tematyczny:

1. Cztery kultury
• „Miasto 4 kultur. Polacy, Żydzi, Niemcy i Rosjanie w służbie Łodzi”- projekt edukacyjny .
• w Centrum dialogu im. M Edelmana.
• „Na wspólnym podwórku- łódzki tygiel kultur i wyznań”- wystawa połączona
z warsztatami w Muzeum Miasta Łodzi.

2. Kultura polska
• Bazylika archikatedralna pw. św. Stanisława Kostki.
• Stary Cmentarz przy ul. Ogrodowej.
• Kościół i klasztor w Łagiewnikach.
• Ratusz , Plac Wolności.
• Stary Rynek- łódzka starówka.
• Kościół pw. Św. Józefa przy ul. Ogrodowej.

3. Kultura żydowska
• Zabytkowa synagoga rodziny Reicherów przy ul. Rewolucji 1905 roku 28.
• Nowa synagoga w budynku Gminy Wyznaniowej Żydowskiej przy ul. Pomorskiej 18.
• Mauzoleum Poznańskiego na cmentarzu żydowskim przy ul. Brackiej.
• Grobowce rodziców J. Tuwima , A. Rubinsteina oraz grobowiec Seweryna Sterlinga, Kindermannów, Jarocińskich ,macewy ludności wyznania mojżeszowego i pole gettowe.

4. Kultura niemiecka
• Kościół ewangelicko- augsburski pw. Św. Mateusza przy ul. Piotrkowskiej 279.
• Kościół ewangelicko- reformowany przy ul. Radwańskiej 37.
• Kościół chrześcijan Baptystów, przy ul. Nawrot 27.
• Kaplica Karola Scheiblera na Starym Cmentarzu- najpiękniejszy i największy
grobowiec w Europie i na świecie .
• Dworek Geyera ul. Piotrkowska 284-286, Biała Fabryka ul. Piotrkowska 282-284.
• Pałac Scheibblerów ul. Piotrkowska 266-268.
• Księży Młyn.
• Grand Hotel ul. Piotrkowska 72 – Ludwik Meyer.
• Willa Leopolda Kindermanna ul. Wólczańska 31/33.
• Teatr „Thalia” ul. Narutowicza 20 (obecnie kino „Bałtyk”).
• Szpital św. Jana ul. Wólczańska 195 (obecnie szpital Pirogowa).
• Szpital św. Anny ul. Milionowa 14 (obecnie Szpital im.Jonschera).
• Pierwsza łódzka apteka – Plac Wolności 2, Straż Pożarna ul. Legionów 4.
• Stary cmentarz ewangelicki ul. Srebrzyńska, cmentarz komunalny na Dołach.

5. Kultura rosyjska
• Cerkiew św. Aleksandra Newskiego ul. Kilińskiego 54.
• Cerkiew św. Jerzego ul. Jerzego 9.
• Cerkiew św. Olgi ul. Piramowicza 12.
• Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryj Panny ul. Telefoniczna 4- kaplica
przedpogrzebowa na prawosławnej części cmentarza na Dołach.
• Dawne więzienie carskie- obecnie Muzeum Tradycji Niepodległościowych.
• Szkoły rosyjskie, redakcje gazet, studzienki kanalizacyjne z napisami cyrylicy(alfabecie rosyjskim).
VI Podsumowanie działalności koła
1. Przeprowadzenie ankiety wśród uczniów.
2. Przeprowadzenie ankiety wśród rodziców uczniów uczestniczących w innowacji.
3. Zorganizowanie konkursu pt. ”Najciekawsze wakacyjne zdjęcie z wycieczki po Łodzi” Ankiety mają za zadanie wskazać celowość prowadzonych zajęć, pokazać nauczycielom wdrażającym innowację , czy założone cele zostały do końca zrealizowane i czy taka forma spędzania wolnego czasu odpowiada dzieciom, a także ich rodzicom. Będzie to również wskazówka dla nauczycieli, czy kontynuować innowację w następnym roku.

VII BIBLIOGRAFIA:
Bąkiewicz G., Jaśkiewicz J., Jaworska J., Klink M., Kowalska U., Skwarek- Gałęska M.,
„Łódzkie czary- mary” , Łódź 2010
Bomanowska M., Bonisławski R., Podolska J. „Spacerownik Łódzki 2” Łódź 2010
Bonisławski R. „Łódź Juliana Tuwima”, Łódź 2013
Bonisławski R., Podolska J. „Spacerownik Łódzki” Inowrocław
Budziarek .M „Łódzki Bedeker Wyznaniowy”, Łódź 1998
Budziarek .M „Świątynie Łodzi”, Łódź 2005
Fiszbak J., Konicki Z., Rachalewski S. „Łódź w baśni i legendzie” Łódź 2012
Jonas A., Kołodziej K., Kronenberg M. „Spacerkiem po Łodzi” Łódź 2016
Kersz I. ”Szkice z dziejów Gminy Żydowskiej oraz cmentarza w Łodzi” Łódź 1999
Kołodziej K. „Odkryj Łódź” Łódź 2014
Małek W. „Ginące piękno- Stary cmentarz ewangelicko– augsburski w Łodzi” Łódź 2003
Podolska J., „Spacerownik – Łódź Żydowska” Łódź 2009
Podolska J., Walicki J. „Przewodnik po cmentarzu Żydowskim w Łodzi” Łódź 1997
Podolska J., Rakowski- Kłos I. „Spacerownik – Sladami Juliana Tuwima” Łódź 2013
Podolska J., Wiewiórski J. „ Spacerownik- Łódź Filmowa” Łódź 2010
Radziszewska K. „Niemieckimi śladami po Ziemi Obiecanej” Łódź 2001
Stefański K. „ Stary Cmentarz Ewangelicko –Augsburski W Łodzi” Łódź 1992
Stefański K. „Wielkie rody fabrykanckie w Łodzi i ich rola w ukształtowaniu oblicza miasta”
Łódź 2014
Stefański K., Szrajber R. „ Łódzkie synagogi” Łódź 2009

Wyświetleń: 0