CELE:
- Ilustrowanie zjawisk akustycznych, naśladowanie odgłosów otaczającego świata. Pobudzanie twórczego myślenia uczniów i wyobraźni muzycznej. Stwarzanie okazji do niekonwencjonalnych działań twórczych.
Przygotowywanie uczniów do zrozumienia istoty muzyki programowej, tym samym do jej pełnego odbioru.
- Zapoznanie z postacią Józefa Chełmońskiego i jego wybranymi obrazami.
Odczytywanie nastroju dzieł plastycznych i wyrażanie go za pomocą środków muzycznych.
- Aktywne słuchanie dzieł muzyki artystycznej.
- Wdrażanie do pracy zespołowej - zespołowego muzykowania.
Kształcenie umiejętności obiektywnej oceny efektów własnej pracy
i osiągnięć kolegów.

METODY:
Problemowo - twórcza
Problemowo - odtwórcza
Analityczno - percepcyjna
Pokaz
Rozmowa

FORMY:

tworzenie muzyki

gra na instrumentach

śpiew

słuchanie muzyki

ŚRODKI:
- Instrumenty perkusyjne ( pudełka akustyczne, tamburyn, talerze, bębenek)Instrumenty sztabkowe ( dzwonki, metalofon altowy, metalofon sopranowy, ksylofon)
- Flety
- Efekty akustyczne, np. skrzypienie ławki, stukanie o blat ławki, kląskanie, wystrzał pękającej torby papierowej lub balonu; - Rytmiczna recytacja, sylaby dźwiękonaśladowcze, np. szszsz..., prrr...itp., pokrzykiwanie woźnicy wiśta , wio;
- Ilustracje przedstawiające dwa obrazy Józefa Chełmońskiego pt. Sanna i Powrót z balu Allegro z koncertu p.t. "ZIMA" A Vivaldiego
- Magnetofon , kaseta;

PRZEBIEG LEKCJI:
1. Muzyczne powitanie ( śpiewanka na słowach Dzień dobry, witamy się .
- powtórzona przez uczniów na zasadzie echa)
2. Objaśnienie tematu zajęć.
3. Prezentacja obrazów i krótkie przedstawienie osoby i twórczości
Józefa Chełmońskiego.
4. Analiza środków wyrazu plastycznego prezentowanych dzieł - kompozycji, barw, nastroju obrazów, sposobu przedstawienia tematu.
5. Podział grupy na trzy zespoły i wybór dyrygenta każdej grupy.
6. Objaśnienie zadania.( zadaniem zespołów jest stworzenie muzycznych obrazów do prezentowanych dzieł malarskich przy wykorzystaniu wymienionych wyżej instrumentów, sylab dźwiękonaśladowczych, efektów akustycznych)
Grupy otrzymują ilustracje omawianych obrazów.
Wszystkie grupy mają do dyspozycji taki sam zestaw instrumentów.
Efekty pracy zespołów zostaną nagrane i ocenione przez wszystkich uczestników zabawy.
7. Zespoły otrzymują na kartkach zestaw pytań pobudzających wyobraźnią muzyczną.

Jakie odgłosy można byłoby usłyszeć znajdując się w jednych z pędzących na obrazach sań?

Które odgłosy są charakterystyczne, trwają ciągle, a które pojawiać się mogą czasami?

Za pomocą jakich instrumentów, efektów akustycznych lub sylab można przedstawić odgłosy ciągłe, a za pomocą których odgłosy towarzyszące jeździe czasami?
8. Praca twórcza w grupach. ( czas przygotowania ok. 10 min.)
Dyrygenci przydzielają instrumenty, porządkują i zapisują pomysły, czuwają nad całością wykonania zadania. Nauczyciel pełni rolę doradcy.
9. Prezentacja obrazów muzycznych ( czas wykonania ok. 2 min) i zapis na taśmie magnetofonowej.
10. Powtórna prezentacja trzech obrazów muzycznych z taśmy, omówienie i samoocena uczniów.
11. Ćwiczenia oddechowe i relaksujące.
12. Rytmiczna recytacja dwóch zwrotek znanej uczniom z klas młodszych piosenki Sanna, Dzwonki sań
13. Zespołowy śpiew piosenek.
14. Powtórne wykonanie piosenek, w którym najlepszy obraz muzyczny powstały na lekcji stanowi wstęp oraz przerywniki pomiędzy zwrotkami.
15. Podsumowanie zajęć, rozmowa na temat tego, że muzyka może opowiadać i ilustrować.
16. Prezentacja Allegra Koncertu skrzypcowego A Vivaldiego p.t. "ZIMA"
17. Powtórne słuchanie utworu z akompaniamentem rytmicznym w wykonaniu uczniów (tzw. aktywne słuchanie muzyki).
18. Ocena aktywności uczniów, pochwały, wyrażenie aprobaty.
19. Praca domowa. Zadaniem uczniów wsłuchiwanie się w odgłosy otaczające ich w szkole, w domu, na ulicy i zastanowienie się za pomocą jakich instrumentów i efektów akustycznych można je przedstawić tworząc obraz muzyczny lub opowieść.
20. Muzyczne pożegnanie (śpiewanka na tekście Do zobaczenia, do widzenia. - powtarzana przez uczniów na zasadzie echa)

LITERATURA:

Ewa Lipska, Maria Przychodzińska, Drogi do muzyki. Metodyka imateriały repertuarowe, WSiP S.A., Warszawa 1999.

Urszula Smoczyńska , Katarzyna Jakóbczak - Drążek Muzyka i my.Podręcznik dla klasy IV, WSiP S.A., Warszawa 1999.

Tadeusz Dobrowolski, Malarstwo polskie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo Wrocław 1989.

Z. Ciechan, Nauczyciel i twórczość muzyczna uczniów, Warszawa 1980.

E. Brudnik , A. Moszyńska, B. Owczarska, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie, Przewodnik po metodach aktywnych, Zakład Wydawniczy SFS, Kielce 2000.

Opracowanie: Agnieszka Nowacka

Wyświetleń: 2851