KARTA PRACY – ŚRODKI STYLISTYCZNE w utworach z listy lektur obowiązkowych w kl. VII

1. Wypisz wyrazy, dzięki którym w utworze ujawnia się podmiot liryczny.


„Ja, Panie, niechaj mieszkam w tym gniaździe ojczystym,
A Ty mię zdrowiem opatrz i sumnieniem czystym...”

….............................................................................................
„Tęskno mi jeszcze i do rzeczy innej,
Której już nie wiem, gdzie leży mieszkanie,
Równie niewinnej...
Tęskno mi, Panie...”

…............................................................................................

„Co przydarzyło się złego, zapomniałem.
Nie wstydziłem się myśleć, że byłem, kim jestem.
Nie czułem żadnego bólu.”

…...........................................................................................

„Zielono mam w głowie i fiołki w niej kwitną,
Na klombach mych myśli sadzonych za młodu,
Pod słońcem, co dało mi duszę błękitną
I które mi świeci bez trosk i zachodu.”

…...........................................................................................

Skreśl niepotrzebny wyraz, by powstało poprawne zdanie:
Są to przykłady liryki bezpośredniej/pośredniej.

2.Podkreśl epitety.

„Nie czułem w ciele żadnego bólu.
Prostując się, widziałem niebieskie morza i żagle.”

„Kazał przynieść swój mundur strzelecki,
Swój kordelas i pas, i ładunki;
Stary żołnierz-on chce, jak Czarniecki,
Umierając swe żegnać rynsztunki.”

„A wszystko po francusku:globus na stoliku,
Buduar szkli się złotem, pełno porcelany,
Stoliki marmurowe, zwierściadlane ściany.
Zgoła przeszedł mój domek warszawskie pałace...”


4. Zaznacz poprawną odpowiedź. Cytowane niżej fragmenty utworów rozpoczynają się:

a) porównaniem b) apostrofą
c) epitetami d) anaforą

„Dobra myśli,której nie przywabi,
Choć kto ściany drogo ujedwabi,
Nie gardź moim chłodnikiem chruścianym,
A bądź ze mną, z trzeźwym i pijanym”.

„Mocarzu, jak Bóg silny, jak szatan złośliwy,,
Gdy Turków za Bałkanem twoje straszą spiże,
Gdy poselstwo paryskie twoje stopy liże - ...”

„Gościu, siądź pod mym liściem, a odpoczi sobie,
Nie dojdzie cię tu słońce, przyrzekam ja tobie,...”

5. Z poniższych fragmentów wypisz przykłady personifikacji:

„Polne łąki pięknie zakwitnęły,
Lody zeszły, a po czystej wodzie,
Idą statki i ciosane łodzie.
Teraz prawie świat się wszystek śmieje:
Zboża wstały,wiatr zachodni wieje,...”...............................................................................


„ojczyzna się śmieje

na początku ojczyzna
jest blisko
na wyciągnięcie ręki

dopiero później rośnie
krwawi
boli” …...............................................................................................

„Podbiega strzelec i staje w biegu,
I chciałby skoczyć, i nie chce;
Wtem modra fala prysnąwszy z brzegu
Z lekka mu w stopy załechce.” …...................................................................................


6. Oceń prawdziwość sformułowań.Napisz- P, jeśli zdanie jest prawdziwe, natomiast literę F , jeśli zdanie nie jest zgodne z prawdą.

a) „...tylko my chcemy być wciąż albo albo
i jesteśmy na złość stale w kratkę”

W przytoczonym fragmencie występuje metafora..........

b) „Do kraju tego, gdzie winą jest dużą
Popsować gniazdo na gruszy bocianie,

Bo wszystkim służą...”

W powyższym fragmencie odnajdziemy przykład ożywienia.............

c)„Przeciw nim sterczy biała, wąska, zaostrzona,
Jak głaz bodzący morze, reduta Ordona.”

W przytoczonym fragmencie występuje porównanie.....................

7. Nazwij podkreślone środki poetyckie i określ ich funkcję.

a) „Rzekł Bajdała do Boga:
O rety-olaboga!
Nie dość ci,żeś potworzył mnie, szkapę i wołka,
Jeszcześ musiał takiego zmajstrować Dusiołka?”

funkcja:...................................................................................................................................

b) „Warszawa jedna twojej mocy się urąga,
Podnosi na cię rękę i koronę ściąga,
Koronę Kazimierzów, Chrobrych z twojej głowy,
Boś ją ukradł i skrwawił, synu Wasilowy !”

funkcja:........................................................................................................................................

c)„Zacność, uroda, moc, pieniądze, sława,
Wszystko to minie jako polna trawa.”

funkcja:.......................................................................................................................................

d)„w dzieciństwie poznaje się
kwiaty zioła zboża
zwierzęta
pola łąki
słowa owoce”

funkcja:......................................................................................................................................

e) „Wypłynąłem na suchego przestwór oceanu,”

funkcja:......................................................................................................................................


8.Określ rodzaj i układ rymów.

„Pysk miał z żabia ślimaczy-
(Że też taki żyć raczy!)-
A zad tyli, co kwoka, kiedy znosi jajo.
Milcz,gębo nieposłuszna, bo dziewki wyłają” …............................................................................

„Więcej się waszej obłudy boję
Niż w zmienne ufam zapały,
Może byś prośby przyjęła twoje;
Ale czy będziesz mnie stały?” …..................................................................................

„Wylewa się spod skrzydła ściśniona piechota,
Długą czarną kolumną, jako lawa błota.
Nasypana iskrami bagnetów. Jak sępy
Czarne choragwie na śmierć prowadzą zasępy” …........................................................................


9. Przeczytaj fragment utworu i dokończ zdanie.

„ojczyzna to kraj dzieciństwa
miejsce urodzenia
to jest ta mała najbliższa ojczyzna

miasto miasteczko wieś
ulica dom podwórko
pierwsza miłość
las na horyzoncie
groby”

Jest to przykład wiersza białego, gdyż.....................................................................................

Wyświetleń: 0