Program własny ,,Mali Artyści na start!”
dla dzieci edukacji wczesnoszkolnej
na lata 2016-2019


„Sztuka pozwala dotknąć tego, co niedotykalne.
Zmierzyć się z tym, co niemierzalne.
Zobaczyć to, co ukryte głęboko w nas.
Uwrażliwia na piękno świata, ... bawi intryguje ".


Opracowanie i realizacja
Grażyna Laskowska
Szkoła Podstawowa w Pniewniku


Założenia ogólne
Każdy człowiek, a przede wszystkim małe dziecko, posiada nieprzebrane pokłady nieskrępowanej niczym wyobraźni. Można ją rozwijać i wykorzystywać do tworzenia szeroko rozumianej sztuki. Szkoła jako placówka oświatowa nie tylko uczy i wychowuje dzieci w trakcie zajęć lekcyjnych, lecz daje uczniom możliwość rozwijania swoich zainteresowań i zdolności. Artystyczne zajęcia pozalekcyjne umożliwiają dzieciom kontakt ze światem kultury.
To właśnie na zajęciach rozwijających zainteresowania i zdolności, w atmosferze życzliwości, następuje rozwój dziecięcej wyobraźni. Nauczyciel, korzystając z różnorodnych metod i form pracy, budzi w dziecku naturalną motywację do ekspresji twórczej. Poprzez plastyczne, muzyczne czy literackie wytwory dziecko uzewnętrznia siebie swoje emocje, pragnienia, marzenia. Wyzwala to, co ukryte, tajemnicze, niedostępne, to czego nie można „dotknąć” za pomocą innych środków wyrazu.
Program inspirowany jest naturalną ciekawością dziecka oraz istotą aktywnego zdobywania wiedzy. Pozwala uczniowi wzbogacać swoją wiedzę kulturową, uczy wyrażania emocji, pozawerbalnych metod komunikacji, wspiera rozwój poznawczy, ułatwia rozumienie relacji przestrzennych. Kontakt ze sztuką w naturalny sposób wzbogaca wiedzę dotyczącą relacji społecznych.
Program ,, Mali Artyści na start!” przeznaczony jest dla pierwszego etapu edukacyjnego Szkoły Podstawowej w Pniewniku na lata 2016-2019 dla jednej klasy szkolnej. Realizowany będzie w ramach zajęć pozalekcyjnych rozwijających zainteresowania i zdolności artystyczne uczniów oraz w czasie wolnym jako praca społeczna nauczyciela. Program może być modyfikowany i uzupełniany w toku realizacji.

Cel główny:

- wzbogacenie wszechstronnego rozwoju osobowości dzieci poprzez kształcące i wychowawcze wartości działań plastycznych, muzycznych, teatralnych, recytatorskich.
Cele szczegółowe:
- odkrywanie i rozwijanie indywidualnych uzdolnień i zainteresowań dzieci,
- rozwijanie zdolności recytatorskich, wokalnych, plastycznych, teatralnych uczniów,
- eksponowanie inwencji twórczej w różnych formach,
- popularyzacja kultury artystycznej wśród dzieci, rozwijanie ich zmysłu wokalnego oraz
możliwości zaprezentowania się na scenie,
- wdrażanie do odkrywania swoich uzdolnień scenicznych, wczuwania się w rolę i w akcję,
- wdrażanie do poszukiwania twórczych działań plastycznych i rozwiązań dekoratorskich,
- kształcenie umiejętności współdziałania i współpracy z innymi,
- rozwijanie mowy i pamięci,
- doskonalenie słuchu i uwrażliwienie na piękno muzyki,
-propagowanie pięknej polszczyzny,
- wyrabianie cierpliwości, wiary we własne siły i szacunku dla systematycznej pracy
dającej efekty,
- pobudzanie wyobraźni i inwencji twórczej uczniów,
- umożliwienie samorealizacji i artystycznego wyrażania siebie,
- integracja uczestników podczas wspólnej pracy i zabawy,
- rozwijanie śmiałości i otwartości w kontaktach z rówieśnikami,
- dostrzeganie możliwości i potrzeb swoich i innych,
- odreagowanie negatywnych emocji,
- kształtowanie postawy akceptacji wobec innych i samego siebie,
- radość z sukcesów własnych i zdobywanych przez innych.

Metody pracy:

- wycieczki do teatru , do muzeów, na przedstawienia, na wystawy, na spotkania z artystami,
- gromadzenie i eksponowanie na forum klasy i szkoły wytworów twórczości artystycznej dzieci,
- zabawy ze śpiewem,
- gry i zabawy ruchowe,
- zabawy dźwiękonaśladowcze,
- ćwiczenia praktyczne
- eksponujące,
- twórcze,
- odtwórcze,
- poszukujące,
- gry i zabawy dydaktyczne,
- elementy dramy,
- elementy kinezjologii edukacyjnej Denissona,
- konkursów.

Formy pracy:
- indywidualna,
- grupowa,
- w parach,
- zespołowa.

Zakres działań – zadania:

1. Rozwijanie zdolności plastycznych.
a) Nabywane umiejętności:
- Wykonuje prace plastyczne różnymi technikami, w tym poznaje nowe
techniki.
- Organizuje wystawy swoich prac i wykonanych zespołowo.
- Projektuje dekoracje do występów artystycznych.
- Wykonuje rekwizyty i stroje.
- Bierze udział w konkursach plastycznych szkolnych i pozaszkolnych.
- Projektuje i wykonuje ogłoszenia oraz plakaty informacyjne.
- Dostrzega artyzm dzieł sztuki w muzeach, na wystawach.
b) Oczekiwane efekty:
- Większa wyobraźnia plastyczna.
- Samodzielnie tworzy coraz ciekawsze prace plastyczne.
- Wysoki poziom artystyczny prac.
- Prezentuje prace na forum klasy i szkoły oraz poza nią.
- Zdobywa wysokie wyniki w konkursach szkolnych i kwalifikuje się do konkursów pozaszkolnych.

2. Doskonalenie talentów muzycznych.
a) Nabywane umiejętności:
- Zna słowa i melodię poznanych piosenek zgodnie z harmonogramem imprez oraz uroczystości klasowych i szkolnych.
- Gra na instrumentach muzycznych np. dzwonkach, tamburynie , flecie
prostym nieskomplikowane melodie.
- Bierze udział w zabawach z muzyką: szybko reaguje na sygnały muzyczne, zmianę tempa i wysokość dźwięku.
-Tworzy prosty akompaniament do poznanych piosenek.
- Bierze udział w różnorodnych konkursach piosenki szkolnej i pozaszkolnej.
- Bierze udział w spotkaniu z kompozytorem, reżyserem dźwięku itp.
b) Oczekiwane efekty:
- Lepsza pamięć, koncentracja uwagi.
- Utrzymuje linię melodyczną utworów.
- Realizuje i wyraża własną ekspresję muzyczną.
- Prawidłowo reaguje na zmiany w muzyce.
- Zdobywa wysokie noty w konkursach wokalnych w szkole.
- Prezentuje swoje talenty poza szkołą.

3. Rozwijanie umiejętności recytatorskich.
a) Nabywane umiejętności:
- Czyta z podziałem na role.
- Bierze udział w technikach, zabawach rozwijających pamięć.
- Ćwiczy dykcję, modulację głosu, interpretację danego utworu.
- Potrafi wybrać odpowiedni dla siebie wiersz: do wieku i osobowości.
- Prezentuje swoje umiejętności recytatorskie na forum klasy, szkoły i poza
szkołą.
- Bierze udział w spotkaniu z poetką.
b) Oczekiwane efekty:
- Deklamuje wiersze i fragmenty prozy zgodnie z zasadami recytacji.
- Zdobywa dobre wyniki w konkursach szkolnych i kwalifikuje się do
eliminacji pozaszkolnych, w których też odnosi sukcesy.
- Promuje siebie i szkołę w środowisku lokalnym, w regionie.

4. doskonalenie umiejętności teatralnych.
a) Nabywane umiejętności:
- Chętnie uczestniczy w grach i zabawach ruchowych.
- Rozwija wiedzę o teatrze i rodzajach teatrów.
- Ogląda teatrzyki, przedstawienia teatralne /objazdowe - w szkole, na scenach Węgrowskiego Ośrodka Kultury i w teatrach warszawskich/.
- Bierze udział w spotkaniach z aktorem.
- Ćwiczy pamięć, dykcję, modulację głosu, mimikę, gestykulację.
- Odczytuje i wyraża dynamikę ruchu.
- Porusza się adekwatnie do przydzielonej roli.
- Wciela się w postać literacką, baśniową, realną itp.
- Przedstawia ruchem zdarzenia i sytuacje.
- Potrafi zatańczyć polkę, krakowiaka, taniec nowoczesny.
- Bierze udział w przedstawieniach teatralnych i innych występach.
b) Oczekiwane efekty:
- Dba o estetykę ruchu. Odpowiednio do odgrywanej roli porusza się na scenie.
- Dostrzega przeżycia i uczucia ludzi. Właściwie odgrywane wybrane role.
- Doskonali własne predyspozycje aktorskie, sceniczne, recytatorskie i wokalne.

Przewidywane osiągnięcia dzieci

Dzięki realizacji założeń przedstawionych w programie edukacji artystycznej dziecko:
- odkrywa własne możliwości i uzdolnienia artystyczne,
- potrafi słuchać, patrzeć, tworzyć i wyrażać własne przeżycia w kontaktach z różnymi dziedzinami sztuki,
- kształci i wzbogaca własną pomysłowość, wyobraźnię oraz inwencję twórczą w różnych formach aktywności,
- potrafi przezwyciężyć tremę związaną z publicznymi występami,
- umie współdziałać w zespole i pomagać innym, - odpowiada za wspólne dzieło,
- dostrzega piękno sztuki,
- odczuwa radość i satysfakcję z pozytywnych efektów własnych działań, z osiąganych sukcesów swoich i innych.
Procedury osiągania celów
Osiągnięcie założonych celów wymaga zastosowania skutecznych form i metod pracy, które będą dostosowane do indywidualnych potrzeb i możliwości uczniów. Zaplanowane w programie działania mają w jak największym stopniu zaspokoić potrzeby psychofizyczne wychowanków, rozwijać indywidualne zdolności, zainteresowania, umożliwić osiągnięcie sukcesu na miarę możliwości dziecka. Program przeznaczony jest do realizacji w Szkole Podstawowej w Pniewniku. Uczestnikami oddziaływań będą uczniowie jednej klasy edukacji wczesnoszkolnej, które wyrażą zgodę chęć rozwijania swoich zdolności i zainteresowań, również za zgodą ich rodziców. Zajęcia realizowane będą w formie zajęć pozalekcyjnych, w zakresie jednej godziny tygodniowo oraz dodatkowo w formie spotkań w innym czasie po lekcjach w miarę potrzeb indywidualnych lub grupowych.
Ewaluacja programu
Monitorowanie poziomu realizacji celów programu „ Mali Artyści na start!” pozwoli na poznanie osiągnięć i umiejętności uczniów, wykrycie talentów i zainteresowań oraz ich rozwijanie. Ewaluacja daje szansę na podniesienie efektów pracy i staje się punktem wyjścia do dalszych działań i modyfikacji programu. Realizacja programu umożliwia nauczycielowi dokonywanie systematycznej ewaluacji, której będzie dokonywać poprzez:
- badanie opinii uczniów i rodziców, w formie ankiety, dotyczącej wpływu na rozwój dziecka edukacji artystycznej,
- analizę prac i osiągnięć dzieci, - monitorowanie poziomu zaangażowania uczniów w czasie zajęć,
- prezentacja prac uczniów (wystawy, konkursy), - poziom artystyczny występów scenicznych, - osiągnięcia w konkursach szkolnych i pozaszkolnych.
Ewaluacja służy także samemu nauczycielowi, który ma na jej podstawie możliwość dokonania samooceny swojej pracy z dziećmi oraz okazję do refleksji nad swoimi kompetencjami, wiedzą merytoryczną o twórczości artystycznej dziecka w wieku młodszoszkolnym.
Literatura
„Każde dziecko to potrafi” S. Wetzel-Maesmanns, Delta Kielce 2000r.
Bogdanowicz M.: Metoda Dobrego Startu, WSiP, Warszawa 2008.
Burowska Z.: Słuchanie i tworzenie muzyki w szkole, WSiP, Warszawa 1980.
D. Dziamska, Magiczne kółeczka, czyli origami płaskie z koła, Wydawnictwo „bis”, Warszawa 2003. Gloton R., Clero C.: Twórcza aktywność dziecka, WSiP, Warszawa 1985. Lam W.: Sztuka dziecka i jej naturalny rozwój, Nasza Księgarnia, Warszawa 1966.
Jabłońska A. „Techniki plastyczne dla dzieci”, KDC 2004.
Jąder M. „Techniki plastyczne rozwijające wyobraźnię”, Impuls 2005.
Kalbarczyk „Zabawy ze sztuką – podręcznik metodyczny dla nauczycieli”, Impuls Kraków 2006r.
Megrier D.: Zabawy teatralne…, Cyklady, Warszawa 2000.
Sacher W.A.: Słuchanie muzyki i aktywność artystyczna dzieci, Kraków, Impuls, 1999.
Watt F. „365 rzeczy do zrobienia. Pomysłowe prace plastyczne”, Papilon 2008.
Wójcik Z.: Zabawa w teatr cz. 2, Wyd. Didasko, Warszawa 1997.
Wójcik Z.: Zabawa w teatr cz. 3, Wyd. Didasko, Warszawa 2006.
Wójcik Z.: Zabawa w teatr, Wyd. Didasko, Warszawa 2002.
Zborowski J.: Rozwijanie aktywności twórczej dzieci, WSiP, Warszawa 1986.

Artykuły:

czasopismo ,, Mały Artysta” Opiłowska T.: Ekspresja i percepcja plastyczna i jej rola w kształtowaniu osobowości dzieci W: Życie Szkoły, 1985/ nr 7 – 8.
Samoraj M.: Artystą być... w przedszkolu., W: Edukacja w Przedszkolu, Raabee, 1999.
Skrzetuska G.: Edukacja dziecka przez sztukę, W: Plastyka w Szkole,
Tarczyński J.: Aktywne słuchanie muzyki według Batii Strauss, W: Wychowanie Muzyczne w Szkole, 2000/ nr 2 - 3.

Wyświetleń: 0