FORMY REALIZACJI PODSTAWY PROGRAMOWEJ EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ W …………….



Praca dyplomowa napisana pod kierunkiem



















Spis treści:
Wstęp…………………………………………………………………………………...4
Rozdział I. Historia Szkoły Podstawowej w ………………………………6
Rozdział II. Podstawa Programowa Edukacji Wczesnoszkolnej………………………8
Rozdział III. Formy realizacji podstawy programowej w Szkole Podstawowej w …………………………………………………………………………………….17
3.1. Organizacja procesu nauczania…………………………………………………..17
3.2. Formy realizacji podstawy programowej w zakresie edukacji polonistycznej….19
3.3. Edukacja matematyczna i formy jej realizacji………………………………..….20
3.4. Edukacja przyrodnicza…………………………………………………………...20
3.5. Zajęcia komputerowe…………………………………………………………….21
3.6. Edukacja muzyczna………………………………………………………………21
3.7. Wychowanie fizyczne……………………………………………………………21
3.8. Edukacja zdrowotna……………………………………………………………...22
3.9. Rozwój uzdolnień dzieci…………………………………………………………22
3.10. Organizacja zajęć opiekuńczych………………………….……………………22
3.11.Organizacja zajęć dodatkowych dla uczniów zdolnych oraz wspierających dla uczniów mających trudności w nauce………………………………….………….….23
Zakończenie………………………………………………………………………..…33
Bibliografia……………………………………………………………………………34




Wstęp
Edukacja wczesnoszkolna- I etap edukacyjny to bardzo ważny okres w życiu każdego człowieka. Jest to czas kształtowania się szkolnych nawyków i postaw. Bardzo ważną rolę odgrywa w nim nauczyciel- przewodnik dziecka- małego, często wystraszonego, wkraczającego w obce progi szkolnego świata, opuszczającego właśnie przedszkole, w którym wszystko było mu bardzo dobrze znane, potrzebującego osoby, która otoczy go opieką, zapewni poczucie bezpieczeństwa, zaznajomi z obcym otoczeniem.
Nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej w atmosferze bezpieczeństwa i przyjaźni pomaga dzieciom odnaleźć się w nowej roli- ucznia. Pierwsze pozytywne, szkolne doświadczenia owocują w przyszłości, stają się dobrym fundamentem dla kolejnych etapów edukacji.
Dobry pedagog planuje proces edukacyjny w taki sposób, aby każde dziecko mogło mieć poczucie spełnienia, aby mogło wykazać się swoimi umiejętnościami. Stale motywuje swoich uczniów do pracy, swoją postawą sprawia, że zależy im na osiąganiu sukcesów i samorozwoju.
Najważniejszym dokumentem, źródłem, z którego będą wynikały wszystkie, zaplanowane przez nauczyciela działania, jest podstawa programowa. Trafne zaaranżowanie procesu edukacyjnego wymaga od niego znajomości nie tylko podstawy programowej swojego etapu. Pedagog powinien być świadomy tego, jakie umiejętności zdobyli już jego przyszli wychowankowie i jakie cele będą im stawiane na kolejnym poziomie kształcenia. Dzięki takiej wiedzy będzie w stanie owocnie pokierować edukacją swoich uczniów.
Jako nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej w Szkole Podstawowej w ……………. chciałabym przedstawić w swojej pracy formy realizacji podstawy programowej, w oparciu o którą aktualnie pracuję.
Rozdział pierwszy to krótka historia powstania szkoły w oparciu o znajdujące się w jej archiwum kroniki, od pierwszych wzmianek na jej temat , aż do czasów obecnych.
Rozdział drugi poświeciłam na omówienie podstawy programowej edukacjo wczesnoszkolnej. Wskazałam szczegółowe wymagania, które stawia ona dla ucznia kończącego klasę trzecią, biorąc pod uwagę edukacje , które realizowane są w mojej szkole.
Rozdział trzeci zawiera formy realizacji podstawy programowej w nauczanej przeze mnie szkole. Przedstawia również dwa przykładowe scenariusze zajęć, które wykazują respektowanie jej zaleceń .



















1. Historia Szkoły Podstawowej w ………………………...
Szkoła Podstawowa w …………………………………….. Pierwsze wzmianki o szkole w posiadanych przez nią kronikach sięgają roku 1931. Wtedy to we wsi znajdowała się oprócz niej również poczta. Szkoła została spalona w czasie II wojny światowej. Podczas okupacji Niemcy odbudowali parter jej budynku. Działała w niej wtedy jedna klasa. W takim stanie przetrwała do roku 1945.
Druga połowa 1949 roku to początek odbudowy szkoły, która trwała do września 1950. W 1951 roku otworzono Szkołę dla Pracujących, od 1960 roku zaczęła tu działać szkoła wieczorowa.
Do budowy nowego pawilonu szkoły w czynie społecznym przystąpiono w 1962 roku. Jego uroczyste otwarcie datuje się na 15 czerwca 1964 roku. Z uwagi na zaangażowanie całej społeczności uczniowskiej i lokalnej było to bardzo ważne wydarzenie dla wychowanków szkoły i mieszkańców ……... Większa ilość sal, żywopłot z morwy, ogród doświadczalny z własną cieplarnią- to nowy wizerunek tamtejszej placówki. Na jej terenie działało wtedy harcerstwo, SKO, PCK i SKKT. W latach 70-tych kadrę nauczycielską stanowiło 11 nauczycieli. Do roku 1990 kroniki przedstawiają kolejne zmiany dyrektorów szkoły oraz przemiany w gronie nauczycielskim.
Jedną z ważniejszych dat jest 24 lutego 1994 r., kiedy to nastąpiło otwarcie rozbudowanej o drugi pawilon, zmodernizowanej szkoły. Inwestycja ta doszła do skutku dzięki pomocy i zaangażowaniu mieszkańców wsi, uczniów, nauczycieli, Zarządowi Gminy Gruta oraz pomocy Kuratorium Oświaty w Toruniu.
Rok szkolny 1998/1999 to rok reformy oświaty- Szkoła Podstawowa w …………… stała się szkołą sześcioklasową.
Od 1 września 2013 roku pieczę nad szkołą sprawuje dyrektor, obejmujący to stanowisko do dnia dzisiejszego. Lata 2013-2018 to lata modernizacji i rozwoju placówki.
Obecnie Szkoła Podstawowa w ………………. jest szkołą ośmioklasową z działającym przy niej oddziałem przedszkolnym. W szkole prowadzi się nauczanie w oddziałach ogólnodostępnych. Zgodnie z misją- Szkoła Podstawowa w …………………jest miejscem wzajemnego samorozwoju, pielęgnowania podstawowych i ponadczasowych wartości. Głównym celem jej działania jest kształcenie i wychowanie dzieci w atmosferze akceptacji i bezpieczeństwa. Uczniowie, rodzice, nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni tworzą społeczność szkolną i zgodnie współdziałają dla dobra dziecka. Szkoła zapewnia niezbędne warunki dla rozwoju intelektualnego, emocjonalnego, duchowego i fizycznego. Uczniowie otoczeni są opieką pedagogiczną i zdrowotną. Szkoła rozwija poczucie odpowiedzialności dziecka, miłości do Ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego. Kształci i wychowuje w duchu tolerancji, humanizmu i patriotyzmu.
















2. Podstawa Programowa Edukacji Wczesnoszkolnej.
Podstawa programowa edukacji wczesnoszkolnej wskazuje cele kształcenia i wynikające z nich ogólne zadania szkoły, które są związane z jej wychowawczą , kształcącą i opiekuńczą funkcją. Szczegółowo określa wymagania- wiadomości i umiejętności, które powinien posiadać uczeń kończący klasę trzecią. Przedstawia zalecenia dotyczące warunków i sposobów jej realizacji .
Edukacja wczesnoszkolna jest procesem trzyletnim, w trakcie którego uczeń powinien stopniowo i łagodnie przejść od nauczania zintegrowanego do nauczania przedmiotowego na II etapie edukacyjnym. Nauczyciele i specjaliści mają za zadanie stosować indywidualizację procesu nauczania, uwzględniać możliwości intelektualne, emocjonalne, społeczne i psychofizyczne każdego ucznia.
Celem edukacji wczesnoszkolnej jest wpieranie całościowego rozwoju dziecka - w sferze intelektualnej, emocjonalnej, społecznej, etycznej, fizycznej i estetycznej. Istotną sprawą jest wychowanie dziecka w taki sposób, aby było ono przygotowane do życia w zgodzie z samym sobą , z ludźmi, z przyrodą. Powinno ono potrafić odróżnić dobro od zła, posiadać świadomość przynależności społecznej ( do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz rozumieć konieczność dbania o przyrodę. Kształtuje się system wiadomości i umiejętności, które są niezbędne do poznawania i rozumienia świata, do radzenia sobie w codziennych sytuacjach oraz do podjęcia nauki na II etapie kształcenia.
Podstawa programowa edukacji wczesnoszkolnej nakłada na szkołę następujące zadania :
1) realizację programu nauczania, dla którego priorytetem jest dziecko; program powinien brać pod uwagę indywidualne tempo rozwoju dziecka oraz jego możliwości przyswajania wiedzy
2) przestrzeganie zasady trójpodmiotowości oddziaływań wychowawczych i kształcących: uczeń- szkoła- dom rodzinny
3) rozwój predyspozycji i zdolności poznawczych dziecka
4) zaszczepienie u dziecka pozytywnego stosunku do nauki, chęci poznawania otaczającego świata i dążenia do prawdy
5) nienaruszanie godności dziecka, zapewnienie mu przyjaznych, bezpiecznych i zdrowych warunków do nauki i zabawy, działania indywidualnego i w grupie; umożliwienie dziecku rozwoju samodzielności, poczucia odpowiedzialności za siebie i innych, rozwoju ekspresji plastycznej, muzycznej, teatralnej, ruchowej, aktywności badawczej i działalności twórczej.
6) wyposażenie dziecka w umiejętność czytania i pisania oraz w wiadomości i umiejętności matematyczne, które będą mu niezbędne do rozwiązywania problemów w sytuacjach życiowych i szkolnych
7) umożliwienie dziecku dostępu do różnorodnych źródeł informacji- nabywania wiedzy i umiejętności nieodzownych podczas poznawania świata
8) wsparcie rozwoju cech osobowości dziecka niezbędnych do aktywnego i etycznego uczestnictwa w życiu społecznym

Podstawa programowa edukacji wczesnoszkolnej szczegółowo określa wymagania dla ucznia kończącego klasę trzecią w odwołaniu do poszczególnych edukacji. Zakres wiadomości i umiejętności, jakimi powinien odznaczać się uczeń został ustalony na podstawie realizmu pedagogicznego- zakresu treści kształcenia, które nauczyciel jest w stanie zrealizować w danym czasie edukacyjnym. Wzięto pod uwagę indywidulane różnice w tempie rozwoju poszczególnych uczniów. Podstawa programowa musiała być dostosowana do ucznia o przeciętnych możliwościach umysłowych. W sprzyjających warunkach należy jednak tak ukształtować, urozmaicić proces nauczania , aby uczniowie mogli dowiedzieć się o wiele więcej niż wymaga tego podstawa.
Treści nauczania w ramach I etapu edukacyjnego mają charakter spiralny. Wiadomości i umiejętności nabywane przez ucznia w klasie pierwszej, są utrwalane i pogłębiane w klasie drugiej i trzeciej, tworząc jednocześnie fundament do dalszego etapu kształcenia.
Poniżej przedstawię szczegółowe wymagania dla ucznia kończącego naukę w klasie trzeciej w oparciu o punkty podstawy programowej edukacji wczesnoszkolnej funkcjonujące w moim miejscu pracy.
Wymagania z zakresu edukacji polonistycznej zostały określone w 4 obszarach: korzystania z informacji, analizowania i interpretowania tekstów literatury, tworzenia wypowiedzi oraz wypowiadania się w małych formach teatralnych. Według założenia podstawy programowej uczeń kończący klasę trzecią uważnie słucha wypowiedzi i korzysta z przekazywanych informacji, rozumie sens ich kodowania i dekodowania. Potrafi odczytać uproszczone rysunki, piktogramy i znaki informacyjne. Zna wszystkie litery alfabetu. Czyta i rozumie teksty dostosowane do swojego wieku, formułuje na ich podstawie trafne wnioski. Potrafi wyszukać w tekście konkretne informacje. W miarę swoich możliwości korzysta ze słowników i encyklopedii przeznaczonych dla dzieci. Zna formy użytkowe takie jak: życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, list, notatka do kroniki i potrafi z nich skorzystać. Jest wrażliwy na piękno literatury, poprzez obcowanie z nią poszerza swój zasób słownictwa. Potrafi wskazać wybrane fragmenty w dziele literackim, określić czas i miejsce akcji, a także wskazać głównych bohaterów. Czytając teksty oraz recytując wiersze zwraca uwagę na interpunkcję i prawidłową intonację. Wykazuje potrzebę kontaktu z literaturą i sztuką dla dzieci. Czyta książki i wypowiada się na ich temat. Tworzy składającą się z kilku zdań wypowiedź, krótkie opowiadanie i opis, list prywatny, formułuje życzenia i zaproszenie zarówno w formie ustnej , jak i pisemnej. Potrafi dobrać formę komunikowania się adekwatną do sytuacji społecznej. Bierze udział w rozmowach, także zainspirowanych literaturą. Pyta i udziela odpowiedzi, wyraża własne zdanie, wyciąga wnioski. Dba o poprawność i kulturę wypowiedzi- prawidłowo artykułuje głoski, akcentuje wyrazy, stosuje pauzy i właściwą intonację w zależności od rodzaju zdania. Nie zapomina o stosowaniu w komunikacji zwrotów grzecznościowych. Zna i rozumie pojęcia takie jak: wyraz , głoska, litera, sylaba, zdanie. Potrafi rozróżnić literę i głoskę, podzielić wyrazy na sylaby, oddzielić wyrazy w zdaniu i zdania w tekście. Przestrzega zasad kaligrafii, dba o poprawność ortograficzną, gramatyczną i interpunkcyjną zapisu. Przepisuje teksty, pisze teksty z pamięci oraz ze słuchu. Bierze udział w zabawie teatralnej, naśladuje zachowania bohaterów. Rozumie znaczenie umowne rekwizytów oraz potrafi je wykorzystać podczas gry.
W zakresie znajomości języka obcego nowożytnego uczeń kończący naukę w klasie trzeciej wie, że ludzie posługują się różnymi językami, jest świadomy tego, że aby się z nimi porozumieć, musi się ich języka nauczyć. Potrafi werbalnie i niewerbalnie zareagować na polecenia nauczyciela. Bardzo ważną umiejętnością , którą powinien się odznaczać jest rozumienie tekstu, wypowiedzi ze słuchu- uczeń ma rozróżniać znaczenie wyrazów o podobnym brzmieniu, rozpoznawać zwroty stosowane w codziennej komunikacji i umiejętnie się nimi posługiwać. Wymagane jest również rozumienie ogólnego sensu krótkich opowiadań i baśni przedstawianych za pomocą obrazów i gestów, a także prostych dialogów w historyjkach obrazkowych ( również w nagraniach audio i wideo). Na tym etapie nauczania dziecko czyta wyrazy i proste zdania oraz rozumie odczytane treści. Potrafi zadawać pytania i udzielać odpowiedzi w zakresie wyuczonych zwrotów. Recytuje wiersze, rymowanki. Śpiewa piosenki. Nazywa obiekty, które znajdują się w jego otoczeniu i potrafi je opisać. Uczestniczy w miniprzedstawieniach teatralnych. Przepisuje wyrazy i zdania, korzysta ze słowników obrazkowych, książeczek i środków multimedialnych. Potrafi zgodnie współpracować w grupie rówieśniczej.
Edukacja muzyczna przedstawia umiejętności ucznia w zakresie odbioru i tworzenia muzyki. Po zakończeniu I etapu edukacyjnego uczeń śpiewa proste melodie, piosenki z repertuaru dziecięcego, wykonuje śpiewanki i rymowanki. Potrafi zaśpiewać piosenki w zespole ze słuchu – przynajmniej 10 utworów w roku szkolnym, z pamięci śpiewa hymn narodowy. Odtwarza proste rytmy głosem. Odtwarza i gra na instrumentach perkusyjnych proste rytmy i wzory rytmiczne, a na melodycznych- melodie i akompaniamenty. Proste rytmy i wzory rytmiczne realizuje sylabami rytmicznymi, gestem oraz ruchem. Potrafi zareagować ruchem na puls rytmiczny i jego zmiany, na zmiany tempa, metrum i dynamiki. Proste schematy rytmiczne realizuje tataizacją i ruchem całego ciała. Dzięki ruchowi potrafi oddać nastrój i charakter muzyki. Tańczy podstawowe kroki i figury krakowiaka, polki oraz innego prostego tańca ludowego. Jest w stanie rozróżnić podstawowe elementy muzyki- melodię , rytm , wysokość dźwięku, akompaniament, tempo, dynamikę i znaki notacji muzycznej. W sposób świadomy i aktywny słucha muzyki, określa jej cechy: jej charakter , utwory wykonane solo i zespołowo, na chór i orkiestrę. Zna rodzaje głosów ludzkich- sopran, bas oraz instrumenty muzyczne tj. fortepian, gitara, skrzypce, trąbka, flet, perkusja. Potrafi rozpoznać podstawowe formy muzyczne – AB, ABA. Ma świadomość tego, że muzykę możemy zapisać i odczytać, wykonuje proste ilustracje dźwiękowe do tekstów i obrazów. Tworzy kompozycje ruchowe do muzyki, improwizuje głosem i na instrumentach. Potrafi wykonać prosty utwór, zinterpretować go na podstawie jego rodzaju i funkcji.
Wiadomości i umiejętności z zakresu edukacji plastycznej ujęte zostały w trzech zakresach: percepcji sztuki, ekspresji przez sztukę oraz jej recepcji. Uczeń poprzez kontakt z wybranymi dziełami sztuki, zabytkami i tradycją rodzinną, szkolną i lokalną określa swoja przynależność kulturową, uczestniczy w życiu tych środowisk, ma świadomość funkcjonowania placówek kultury, które działają na ich rzecz. Wykorzystuje przekazy medialne, w oparciu o podstawową wiedzę o prawach autora, stosuje ich wytwory podczas indywidualnego działania. Wykonuje ilustracje do scen i sytuacji (realnych , jak i fantastycznych) zainspirowanych wyobraźnią, baśnią, opowiadaniem, muzyką, potrafi korzystać z multimediów. Posługuje się środkami wyrazu plastycznego takimi jak: kształt, barwa, faktura w kompozycji na płaszczyźnie i przestrzeni. Wykonuje proste projekty w zakresie form użytkowych. Potrafi rozróżnić dziedziny działalności twórczej człowieka: architekturę, sztuki plastyczne, inne określone dziedziny sztuki (fotografikę, film), przekazy medialne (telewizję , Internet), rzemiosło artystyczne i sztukę ludową. Rozpoznaje wybrane dzieła architektury i sztuk plastycznych polskiego i europejskiego dziedzictwa kultury, charakteryzuje je za pomocą podstawowej terminologii.
W ramach edukacji społecznej uczeń stający u progu klasy IV potrafi odróżnić dobro od zła w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi, stara się być sprawiedliwym, prawdomównym, nie krzywdzi innych, chętnie niesie pomoc. Ma rozeznanie w relacjach między swoimi najbliższymi członkami rodziny. Wywiązuje się z powierzonych mu obowiązków domowych. Jest związany emocjonalnie ze swoją rodziną i jej tradycjami. Jest świadomy tego, że pieniądze otrzymuje się za wykonaną pracę, a swoje oczekiwania i potrzeby musi dostosować do sytuacji materialnej rodziny. Potrafi współpracować z innymi podczas nauki i w zabawie. Utrzymuje poprawne kontakty z sąsiadami w sowim miejscu zamieszkania. Stosuje w komunikacji zwroty grzecznościowe, jest uprzejmy i kulturalny. Odznacza się tolerancją wobec osób innych narodowości, wie, że wszyscy mamy jednakowe prawa. Jako uczeń jest świadomy swoich praw i obowiązków. Aktywnie uczestniczy w życiu szkoły i wydarzeniach organizowanych przez lokalną społeczność. Posiada podstawowe informacje na temat swojego miejsca zamieszkania, wie, jakiej jest narodowości. Wie, że mieszka w Polsce- kraju leżącym w Europie, zna symbole narodowe (barwy narodowe, hymn narodowy, godło). Orientuje się w najważniejszych wydarzeniach historycznych i ludziach szczególnie zasłużonych dla zamieszkiwanej miejscowości, Polski i świata. Potrafi opisać wygląd flagi Unii Europejskiej, zna hymn unii. Zna nazwy zawodów, jakie wykonują jego najbliżsi i znajomi, wie jak ważną rolę pełni praca w życiu człowieka. Organizuje zabawy w bezpiecznych miejscach . Wie, że ze strony ludzi mogą płynąć różne zagrożenia. Umiejętnie powiadamia dorosłych o zagrożeniu, niebezpieczeństwie czy wypadku, zna numer alarmowe.
W podstawie programowej jednym z podstawowych wymagań w zakresie edukacji przyrodniczej jest obserwacja i prowadzenie prostych doświadczeń. Uczeń dokonuje ich analizy, a także rozumie ich związek przyczynowo- skutkowy. Potrafi opisać życie w ekosystemach takich jak: las, ogród, park, łąka, zbiornik wodny. Wymienia warunki konieczne do rozwoju roślin i zwierząt. Potrafi podać przykłady zwierząt, które są pożyteczne dla środowiska. Zna typy krajobrazów Polski (nadmorski, nizinny, górski) i podaje ich cechy charakterystyczne. Rozpoznaje i nazywa zwierzęta oraz rośliny właściwe dla wybranych regionów Polski oraz niektóre zwierzęta egzotyczne. Potrafi wyjaśnić uwarunkowania zjawisk przyrody od pór roku, reaguje adekwatnie do warunków atmosferycznych. Chroni i szanuje przyrodę- oszczędza wodę, segreguje śmieci, używa opakowań ekologicznych, pomaga zwierzętom, nie niszczy roślin. Jest świadomy wpływu przyrody nieożywionej na życie ludzi, roślin i zwierząt: wpływ światła słonecznego, znaczenie powietrza, wybranych skał i minerałów. Potrafi nazwać podstawowe części ciała i organy wewnętrzne zwierząt i ludzi. Zna zasady zdrowego trybu życia, prawidłowo się odżywia. Rozumie potrzebę kontroli swojego stanu zdrowia u lekarza i dentysty, stosuje się do ich zaleceń. Troszczy się o bezpieczeństwo swoje i innych. Wie jakie zagrożenia mogą na niego czyhać ze strony roślin, zwierząt czy zjawisk atmosferycznych.
Zakres wiadomości i umiejętności matematycznych obejmuje klasyfikację obiektów, tworzenie prostych serii, umiejętność dostrzegania i kontynuowania regularności. Uczeń kończący klasę trzecią potrafi liczyć w przód i w tył od danej liczby po 1, dziesiątkami od danej liczby w zakresie 100 i setkami od danej liczby w zakresie 1000. Zapisuje cyframi liczby w zakresie 1000 i potrafi je odczytać. Rozumie dziesiątkowy system pozycyjny. Potrafi porównać dwie dowolne liczby w zakresie 1000 słownie i za pomoc znaków <,>,=, ustalić równoliczność porównywanych zestawów elementów pomimo obserwowanych zmian w ich układzie. Wyznacza sumy i różnice w zakresie 100, sprawdza wyniki odejmowania za pomocą dodawania. Wyznacza iloczyny i ilorazy w zakresie tabliczki mnożenia, sprawdza wyniki dzielenia za pomocą mnożenia. Uczeń na tym etapie powinien rozwiązywać łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka oraz proste zadania tekstowe. Odznaczać się znajomością będących w obiegu monet i banknotów, wykonywać proste obliczenia pieniężne. Swoją wiedzę z tego zakresu powinien potrafić zastosować w praktyce, znać pojęcie długu. Podstawa programowa wymaga od ucznia umiejętności mierzenia oraz zapisywania wyniku pomiaru. Uczeń ma posługiwać się jednostkami takimi jak: milimetr, centymetr, metr, wykonywać łatwe obliczenia w zakresie tych miar- bez wyrażeń dwumianowanych i zamiany jednostek w obliczeniach formalnych. Pojęcia ”kilometr” powinien potrafić używać w sytuacjach życiowych. Powinien ważyć przedmioty, różnicować je pod względem ciężkości, używać jednostek pomiaru: kilogram, pół kilograma, dekagram, gram. Wykonywać łatwych obliczeń z użyciem wyżej wymienionych miar- bez wyrażeń dwumianowanych oraz zamiany jednostek w obliczeniach formalnych. Kończący I etap edukacyjny trzecioklasista odmierza płyny za pomocą różnych miarek, używa jednostek miary: litr, pół litra, ćwierć litra. Odczytuje wskazania termometru, bez potrzeby posługiwania się liczbami ujemnymi. Potrafi odczytać i zapisać liczby w systemie rzymskim w zakresie I-XII. Podaje i zapisuje daty. Zna kolejność dni tygodnia i miesięcy w roku, porządkuje chronologicznie daty. Posługuje się kalendarzem, także podczas obliczeń. Potrafi odczytać wskazania zegarów cyfrowych i ze wskazówkami w systemie 12- i 24- godzinnym. Posługuje się jednostkami czasu: godzina, pół godziny, kwadrans, minuta. Jest w stanie wykonać proste obliczenia zegarowe. W zakresie geometrii – rozpoznaje i nazywa koła, prostokąty ( w tym kwadraty) i trójkąty o różnym położeniu. Rysuje odcinki, oblicza obwody prostokątów i trójkątów. Orientuje się w przestrzeni, określa położenie obiektów, używa określeń: góra, dół, przód, tył, w prawo, w lewo oraz ich kombinacji. Zna pojęcie symetrii, dostrzega ją, potrafi narysować drugą połowę symetrycznej figury. Rysuje figury w pomniejszeniu i powiększeniu.
Zajęcia komputerowe mają za zadanie przygotować ucznia do podstawowego posługiwania się komputerem. Uczeń ma pracować z wybranymi programami, obsługiwać ich wybrane opcje i gry edukacyjne. Korzystać z Internetu- przeglądać wybrane przez nauczyciela strony internetowe, orientować się w ich budowie, a także odtwarzać animacje i prezentacje multimedialne. Za pomocą klawiatury wpisywać litery, cyfry i inne znaki, a także wyrazy i zdania. Za pomocą wybranego edytora grafiki wykonywać rysunki np. z gotowych figur. Ma mieć świadomość zagrożeń, które mogą płynąć z użytkowania komputera, Internetu i multimediów. Wiedzieć, że nadużywanie komputera może niekorzystnie wpływać na wzrok, kręgosłup, a także kontakty społeczne. Z ostrożnością korzystać z dobrodziejstw Internetu zachowując zasady bezpieczeństwa ( np. w kontaktach z innymi ludźmi).
Zgodnie z wytycznymi podstawy programowej w zakresie zajęć technicznych uczeń zna środowisko techniczne- wie w jaki sposób powstały przedmioty codziennego użytku. Rozpoznaje i potrafi nazwać rodzaje maszyn i urządzeń: transportowych, wytwórczych, informatycznych. Ma orientację w rodzajach budowli i urządzeniach elektrycznych. Potrafi określić wartość urządzeń technicznych pod względem użytkowym, ekonomicznym i estetycznym. Stworzyć przedmiot – od pomysłu do wytworu. Podczas pracy dba o bezpieczeństwo swoje i innych, utrzymuje ład i porządek wokół siebie, posługuje się narzędziami i urządzeniami technicznymi zgodnie z ich przeznaczeniem. Zna zasady bezpiecznego poruszania się na drodze , zgodnie z zasadami bezpieczeństwa korzysta ze środków komunikacji, poprawnie reaguje w przypadku wypadku.
Umiejętności z zakresu wychowania fizycznego i edukacji zdrowotnej dla dzieci o prawidłowym rozwoju fizycznym zostały ujęte w czterech punktach: sprawność fizyczna, trening zdrowotny, sporty całego życia i wypoczynku, bezpieczeństwo i edukacja zdrowotna. W zakresie sprawności fizycznej uczeń realizuje marszobieg trwający co najmniej 15 minut, wykonuje próbę mięśni brzucha oraz gibkości dolnego odcinka kręgosłupa. Pokonuje przeszkody naturalne i sztuczne. W ramach treningu zdrowotnego przyjmuje pozycje wyjściowe do ćwiczeń, potrafi wykonać przewrót w przód. Skacze przez skakankę. Przeskakuje obunóż i jednonóż przez niskie przeszkody. Ćwiczy bez przyrządu, a przyrządzie , z przyrządem. Zakres sportów całego życia i wypoczynku obejmuje: posługiwanie się piłką (rzuty, chwyty, kozłowanie, odbijanie, prowadzenie), jazdę np. na rowerze, wrotkach (wraz z przestrzeganiem przepisów bezpieczeństwa na drogach), udział w zabawach, minigrach i grach terenowych, zawodach sportowych (z uwzględnieniem respektowania zasad gry i podporządkowania się decyzjom sędziego), odpowiednie zachowanie w przypadku zwycięstwa i porażki. Bezpieczeństwo i edukacja zdrowotna to przede wszystkim dbałość o higienę osobistą i czystość odzieży, świadomość znaczenia właściwego odżywiania i aktywnego trybu życia dla zdrowia. Uczeń wie, że nie może samodzielnie przyjmować środków farmakologicznych oraz używać środków chemicznych niezgodnie z ich przeznaczeniem. Siedząc przy ławce czy stole pamięta o prawidłowej postawie. Zgodnie z zasadami bezpieczeństwa uczestniczy w zajęciach ruchowych, grach i zabawach. Użytkuje przybory do ćwiczeń zgodnie z ich przeznaczeniem. Zawiadamia pomoc w sytuacjach zagrożenia zdrowia lub życia.
W przypadku dzieci niepełnosprawnych wymogi te dostosowywane są do ich możliwości.
W Szkole Podstawowej w …………… uczniowie klasy, której jestem wychowawcą nie uczęszczają na etykę, nie uczą się również języka mniejszości narodowej lub etnicznej i języka regionalnego- kaszubskiego.












3. Formy realizacji Podstawy Programowej w Szkole Podstawowej w ………
3.1. Organizacja procesu nauczania.
Zgodnie z zaleceniami podstawy programowej dotyczącymi warunków i sposobu jej realizacji jako nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej wnikliwie zapoznałam się z podstawą wychowania przedszkolnego. Z raportu z ewaluacji wewnętrznej, przeprowadzonej w bieżącym roku szkolnym w nauczanej przeze mnie szkole wynika, że znają ją wszyscy nauczyciele I etapu kształcenia.
Dzieci rozpoczynające naukę w klasie pierwszej objęte są okresem adaptacyjnym w celu spokojnego przystosowania się do warunków szkolnych. Czas trwania tego okresu określa się biorąc pod uwagę indywidualne predyspozycje i potrzeby poszczególnych grup. Nauczyciel tworzy pewnego rodzaju pomost, którym dzieci w możliwie najłagodniejszych warunkach powinny przejść od wychowania przedszkolnego do nauczania wczesnoszkolnego.
Podczas procesu planowania pracy uwzględnia się zróżnicowane możliwości uczniów. Na początku każdego roku szkolnego przeprowadza się diagnozę wstępną, a pod koniec roku- diagnozę podsumowującą przyrost wiedzy uczniów. Wg S. Ziemskiego diagnoza , w szerszym znaczeniu, jest rozpoznawaniem badanego stanu rzeczy przez zaliczenie go do znanego typu albo gatunku, przez przyczynowym i celowym wyjaśnieniem tego stanu rzeczy, określeniem jego fazy obecnej oraz przewidywanego dalszego rozwoju. Diagnoza ma na celu wyłonienie wniosków, które przyczynią się do takiego pokierowania procesem kształcenia, aby stymulować i wpierać indywidualny rozwój każdego dziecka. Analiza wyników diagnozy ma wpływ na dobór metod nauczania i stosowanych środków dydaktycznych.
Czas trwania jednostki lekcyjnej w edukacji wczesnoszkolnej nie zawiera się w ścisłych ramach. Jest on dostosowywany do aktualnych możliwości psychofizycznych uczniów oraz ulega zmianie ze względu na sposób i rodzaj przekazywanych treści. Plan zajęć jest ułożony w ten sposób, aby każdego dnia przeplatały się ze sobą różne edukacje. Sprzyja to lepszej koncentracji uczniów na zajęciach, braku szybkiej męczliwości, sprawia, że zajęcia stają się atrakcyjne dla dziecka.
Sala lekcyjna w nauczanej przeze mnie klasie, pomimo, że nie jest dużych wymiarów, składa się z części edukacyjnej oraz rekreacyjnej. Część edukacyjna to stoliki, krzesła, zwykła tablica oraz tablica interaktywna. Część rekreacyjna to dywan, dużych rozmiarów skórzane klocki oraz regał z grami, klockami, układankami itp. Sala wyposażona jest w pomoce dydaktyczne (np. liczmany, zegar, plakaty i tablice informacyjne, obrazkowy kalendarz), gry i zabawki dydaktyczne. Znajduje się tu także kącik przyrody i mała biblioteczka. Tablica interaktywna zastępuje nam wszelki potrzebny sprzęt audiowizualny. Z komputerów z dostępem do Internetu uczniowie korzystają w sali komputerowej.
Edukacja wczesnoszkolna jest edukacją zintegrowaną. Treści w programie nauczania cechuje układ spiralny. Uczniowie stopniowo wzbogacają zakres przyswajanych informacji, pogłębiają go. Jak głosi J. Piaget rozwój poznawczy człowieka jest procesem nieodwracalnym, który składa się ze stałej sekwencji stadiów. Polega on na rekonstrukcji i na reintegracji wcześniejszych sposobów myślenia w celu powstania nowych, bardziej odpowiednich i zrównoważonych struktur poznawczych. Rozwój oparty jest na stałych zmianach, które następują po sobie według określonego porządku. Przemiany intelektualne powstają przez proces asymilacji akomodacji i równoważenia podczas stałego działania dziecka. Nowo powstałe schematy są związane z poprzednimi, każdy z nich oparty jest na wcześniejszych doświadczeniach i z nimi związany- zintegrowany. Biorąc pod uwagę prawidłowości rozwoju umysłowego dzieci , nabywane przez nie wiadomości i umiejętności w każdym kolejnym roku edukacji są powtarzane, pogłębiane i rozszerzane.
Zlecane przez nauczyciela prace domowe odpowiadają możliwościom umysłowym dzieci, kontrolowany jest również czas, jaki dziecko musi poświęcić na ich wykonanie. Uczniowie mają możliwość odrabiania zadań podczas zajęć świetlicowych przy ewentualnej pomocy nauczyciela prowadzącego zajęcia.
Edukacja na I etapie nauczania powierzona jest jednemu nauczycielowi- wychowawcy, z wyjątkiem zajęć języka angielskiego. Istnieje również możliwość prowadzenia zajęć muzycznych, plastycznych, komputerowych oraz wychowania fizycznego przez nauczycieli specjalistów, posiadających odpowiednie kwalifikacje. Zajęcia z obszaru edukacji zdrowotnej organizuje się także przy współpracy z pielęgniarką szkolną, lekarzem pediatrą, stomatologiem, dietetykiem itp. Zlecenie opieki nad klasą jednemu nauczycielowi pomaga mu spełniać rolę autorytetu dla swoich uczniów, być ostoją i wsparciem.

3.2. Formy realizacji Podstawy Programowej w zakresie edukacji polonistycznej.
Edukacja polonistyczna w początkowym etapie nauki opiera się na kontynuacji rozpoczętego w przedszkolu procesu kształtowania dojrzałości w zakresie pisania i czytania. Umiejętności te rozwija się w oparciu o wybrane metody równocześnie dbając o ich łączenie. Klasa I jest pewnego rodzajem wstępem do nauki tych sprawności, są one intensywnie rozwijane w klasach II i III. Około połowy czasu przeznaczonego na edukację polonistyczną uczeń klasy pierwszej może spędzić przy stoliku zajęty rysowaniem i pisaniem. Dziecku rozpoczynającemu naukę pisania proponuje się rysowanie szlaczków, kolorowanie, rysowanie po śladzie, dorysowywanie, łączenie elementów, zaznaczanie drogi w labiryncie, samodzielne rysowanie , kreślenie kształtu liter palcami w kaszy, piasku, układanie kształtów liter i cyfr ze sznurków. Wykorzystuje się wycinanki i naklejki oraz motywuje uczniów do tworzenia prac plastyczno- technicznych według własnej inwencji. W klasach II i III wypracowuje się technikę pisania oraz formułowania wypowiedzi. Zwraca się uwagę na ich poprawność gramatyczną, stylistyczną i kaligrafię.
Różnice w rozwoju dzieci oraz ich przygotowaniu do nauki czytania skłaniają do jej indywidualizacji. Teksty dobiera się na dwóch poziomach (łatwiejsze i krótsze oraz trudniejsze i dłuższe) dostosowując je do ich możliwości. Powinny one stanowić spójną całość, obie, zestawione razem części mają różnić się jedynie wielkością czcionki w celu wyeliminowania dyskryminacji słabiej czytających dzieci. Konstrukcja tekstów ma je motywować do podejmowania wyzwań . Stopień trudności tekstów zwiększa się stopniowo w klasach kolejnych.
Ważnym zadaniem nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej jest wzbudzenie w uczniach zamiłowania do czytania. Szkoła Podstawowa w …………….. bierze udział w ogólnopolskiej akcji „Cała Polska czyta dzieciom” promującej czytelnictwo. W szkole organizuje się różne przedsięwzięcia, wydarzenia, imprezy, które mają zachęcić uczniów do tego rodzaju aktywności. Dzieci systematycznie korzystają z biblioteki szkolnej i gminnej. Słuchają pięknego czytania starszych uczniów i zapraszanych gości. Omawiają odczytane teksty, odpowiadają na pytania dotyczące ich treści, formułują wnioski. Podczas wyboru książek nauczyciel kieruje się zainteresowaniami dzieci, ich czytelniczymi predyspozycjami, dba o różnorodność wybieranych gatunków literackich. Szczególną uwagę zwraca na dobór tekstów służących wprowadzaniu elementów etyki- baśni, bajek, legend. Uczniowie klasy pierwszej poznają treści lektur na podstawie odczytania ich przez nauczyciela lub czytające już dzieci.

3.3. Edukacja matematyczna i formy jej realizacji.
Edukacja matematyczna w początkowej fazie nauki ma wspierać rozwój umysłowy dziecka , jego rozumowanie przyczynowo- skutkowe, klasyfikowanie oraz orientację przestrzenną. Przygotowywane ćwiczenia mają przyczyniać się do wspomagania ucznia w tych zakresach. Należy zwrócić szczególną uwagę na działania, które przygotują dziecko do rozwiązywania zadań z treścią. Na zajęciach matematycznych przeważają zabawy, gry, sytuacje zadaniowe , podczas których uczniowie manipulują przedmiotami lub liczą na zbiorach zastępczych. W tym celu wykorzystuje się liczmany lub korzysta ze zbiorów zastępczych, np. palców, patyczków, kasztanów itp. Kolejnym etapem jest kształtowanie w umysłach dzieci pojęć liczbowych, umiejętności rachunkowych i pojęć geometrycznych. Uczniowie klasy pierwszej około 1/3 czasu mogą spędzić przy stolikach zajmując się pisaniem i rysowaniem, w kolejnych klasach czas ten jest stopniowo wydłużany. Nie może on jednak zająć całej lekcji edukacji matematycznej. Układanie i rozwiązywanie zdań z treścią opiera się na wstępnej matematyzacji. Dzieci rozwiązują zadania operując na zbiorach zastępczych, przedstawiają rozwiązanie np. w formie rysunku i dyskutują o propozycjach swoich rozwiązań.

3.4. Edukacja przyrodnicza
Z uwagi na to, że szkoła, o której mowa, usytuowana jest na terenach wiejskich, realizacja złożeń podstawy programowej edukacji przyrodniczej nie sprawia trudności. Zajęcia przyrodnicze organizowane są w środowisku naturalnym , np. na znajdującej się w obrębie szkoły ścieżce dydaktycznej, łąkach, polu, gospodarstwie . Mają również do swojej dyspozycji ogródek, gdzie wysiewają warzywa i kwiaty. Uczniowie dokonują obserwacji, wykonują doświadczenia, notują spostrzeżenia. Szkoła rozwija zainteresowania dzieci poprzez udział w dodatkowych programach edukacyjnych i profilaktycznych, np. „Powietrze bez śmieci”, „Zdrowe nietrudne”, „Od uprawy do potrawy”. W salach lekcyjnych znajdują się kąciki przyrody . Dzieci pod okiem wychowawców dbają o hodowlę roślin, np. kwiatów doniczkowych, fasoli, rzeżuchy.

3.5. Zajęcia komputerowe
Zajęcia komputerowe realizowane są w pracowni wyposażonej w komputery z dostępem do Internetu. Tematyka zajęć jest silnie skorelowana z pozostałymi obszarami edukacji. Praca z komputerami wzbogaca proces nauczania o wykonywane przez dzieci rysunki, animacje, prezentacje, teksty. Aktywność dzieci kształtowana jest poprzez gry i zabawy ( również logiczne będące wstępem do nauki programowania). Utrwalane są zdobyte przez nie umiejętności dzięki różnorodnym programom edukacyjnym, rozwijane ich zainteresowania. Szkoła corocznie organizuje Dni Bezpiecznego Internetu, podczas których uczniowie utrwalają i poszerzają swój zasób wiedzy z zakresu bezpieczeństwa w sieci.

3.6. Edukacja muzyczna
Według zaleceń podstawy programowej muzyka ma towarzyszyć uczniowi nie tyko podczas typowych zajęć muzycznych. Jest ona źródłem inspiracji do prac plastycznych, staje się tłem w czasie relaksacji, wyciszenia. Stosowana jest również podczas zajęć ruchowych.

3.7. Wychowanie fizyczne
Zajęcia fizyczne sprzyjają rozwojowi sprawności i kondycji uczniów. Organizowane są na sali gimnastycznej, a także szkolnym boisku. Podczas sprzyjającej aury dzieci spędzają czas na placu zabaw. Ćwiczenia ruchowe są nieodzownym przerywnikiem podczas pozostałych zajęć, np. przy uczuciu znużenia u uczniów czy męczliwości ręki podczas pisania.
3.8. Edukacja zdrowotna
Treści z zakresu edukacji zdrowotnej przeplatają edukację społeczną, przyrodniczą oraz wychowanie fizyczne. Również teksty literackie często „nasączone” są tego typu treściami. Nawyki dbania o zdrowie i higienę kształtowane są u uczniów codziennie- nie tylko podczas zajęć , lecz w trakcie całego pobytu dziecka w szkole. Realizowane są programy edukacyjno-profilaktyczne , które podkreślają ważną rolę edukacji zdrowotnej, m.in. „ Owoce w szkole”, „Szklanka mleka”, „Zdrowe nietrudne”, „Śniadanie daj moc”. Uczniowie utrwalają także wiedzę dotyczącą udzielania I pomocy poszkodowanemu w razie wypadku uczestnicząc w akcji WOŚP „Ratujemy i Uczymy Ratować”.

3.9. Rozwój uzdolnień dzieci
Zadaniem nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej jest odkrywanie uzdolnień dzieci oraz przyczynianie się do ich rozwoju. W tym celu szkoła organizuje koła zainteresowań oraz daje możliwość prezentacji swoich talentów. Dzieci mogą wykazać się swoimi umiejętnościami podczas konkursów, m.in. muzycznych, recytatorskich, sportowych, plastycznych.

3.10. Organizacja zajęć opiekuńczych
Szkoła organizuje zajęcia opiekuńcze tzw. świetlicowe zapewniając dzieciom oczekiwanie na odbiór rodziców czy przyjazdu szkolnego busa w atmosferze spokoju, przyjaźni i bezpieczeństwa. Nauczyciele starają się , aby zajęcia były atrakcyjne dla uczniów, stwarzają także warunki do odrabiania prac domowych oraz oferują swoja pomoc. W godzinach pracy świetlicy funkcjonuje Klub Przyjaciół Gier Planszowych, gdzie dzieci pod nadzorem nauczyciela rozwijają się i odprężają podczas gry w planszówki.

3.11. Organizacja zajęć dodatkowych dla uczniów zdolnych oraz wspierających dla uczniów mających trudności w nauce
Podstawa programowa zaleca organizację zajęć dodatkowych wspierających nie tylko dla uczniów z trudnościami w nauce, ale również zdolnych.
Dzieci ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi mają możliwość uczestnictwa w zajęciach wyrównawczych oraz korekcyjno- kompensacyjnych. Na terenie szkoły prowadzi się również zajęcia logopedyczne. Uczniowie ci otoczeni są wsparciem pedagoga szkolnego. Szkoła współpracuje również z Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną w ……………Dostosowanie procesu edukacyjnego do potrzeb ucznia wymaga modyfikacji metod, zasad i środków dydaktycznych. Dostosowuje się kryteria, metody i formy egzekwowania wiedzy biorąc pod uwagę możliwości rozwojowe każdego dziecka. Program nauczania edukacji wczesnoszkolnej „Moje ćwiczenia” wskazuje podstawowe zasady pracy z dzieckiem wykazującym specyficzne potrzeby edukacyjne, m.in.
• wydłużenie czasu pracy podczas sprawdzianów, kartkówek lub zmniejszenie ilości poleceń
• zezwalanie na przewagę wypowiedzi ustnych nad pisemnymi
• umożliwienie uczniom poznawania wielozmysłowego
• stosowanie ćwiczeń ruchowych podczas zajęć
• uprzedzanie ucznia o mającej nastąpić ustnej wypowiedzi w celu zmniejszenia napięcia emocjonalnego
• wzięcie pod uwagę możliwości psychicznych i fizycznych ucznia
• podczas oceny pracy uwzględnianie zaangażowania ucznia, jego stosunku do przedmiotu
Uczeń zdolny, jak podaje wyżej wymieniony program nauczania, to uczeń nie zawsze „pożądany” w klasie. Często poprzez swoje zainteresowanie tematem, umiejętność wypowiadania komentarzy i uwag, określany jest przez inne dzieci jako „przemądrzały”. Z powodu odczuwanego przez niego znudzenia, może sprawiać problemy wychowawcze. Rolą nauczyciela jest rozpoznanie zdolności u swojego ucznia oraz ich wspieranie i rozwijanie, motywowanie do osiągania sukcesów poprzez zastosowanie różnorodnych form i metod pracy. Uczniowie zdolni powinni mieć możliwość uczestnictwa w dodatkowych kołach zainteresowań. Nauczyciel pełni tu funkcję wspierającą np. przy wskazywaniu , polecaniu dodatkowych materiałów do pracy.

Poniżej chciałabym przedstawić przykładowe scenariusze zajęć, które świadczą o realizacji podstawy programowej i jej zaleceń.
















Klasa: III, edukacja polonistyczna, edukacja przyrodnicza
TEMAT LEKCJI: WZL. Zakładamy ogródek.
Cele:
Uczeń:
• uważnie słucha wypowiedzi innych osób
• rozwija zainteresowanie przyrodą, ekologią
• wie, co to jest witryna internetowa i jak z niej korzystać
• korzysta z wybranych źródeł wiedzy
• słucha ze zrozumieniem utworów literackich i tekstów informacyjnych
• bierze aktywny udział w rozmowach kierowanych przez nauczyciela
• czyta z uwaga i ze zrozumieniem teksty informacyjne, utwory literackie, polecenia, instrukcje
• wyszukuje w tekście odpowiednie fragmenty
• wie na czym polega postawa proekologiczna
Metody: poszukująca (problemowa), praktyczna, burza mózgów, mapa pojęciowa, eksperyment, doświadczenie
Formy: plenum, praca w grupach, w parach, indywidualna
Środki dydaktyczne: „Nasza szkoła” cz. 3B (część humanistyczna), karteczki samoprzylepne, butelki plastikowe, puszki, papiery, opakowania kartonowe, słoiki itp., kartony z napisami PAPIER, PLASTIK, METAL, SZKŁO, arkusz papieru z narysowanym schematem domku, pisaki, plansza z kodeksem młodego ekologa, kilka opakowań ze znakiem recykling.
Przebieg zajęć:
1) Zabawy na dywanie
Zabawa tematyczna „Segregujemy śmieci”.
Nauczyciel rozrzuca przygotowane wcześniej śmieci ( butelki plastikowe, puszki, papiery, opakowania tekturowe, słoiki itp.) w różnych miejscach sali. Uczniowie zastanawiają się nad możliwościami rozwiązania problemu: ”Co należy zrobić z rozrzuconymi śmieciami?”- swobodne wypowiedzi uczniów. Uczniowie segregują śmieci do przygotowanych kartonów z napisami : PAPIER, PLASTIK, METAL, SZKŁO. Następnie udzielają odpowiedzi na pytania nauczyciela:
- Skąd się biorą śmieci i gdzie ich można spotkać najwięcej?
- Czy śmieci to problem?
- W jaki sposób w waszych domach odbywa się segregacja odpadów?
- Dlaczego powinniśmy segregować śmieci?
- Co się dzieje z posegregowanymi śmieciami?
Prezentacja znaków ekologicznych: EKO, RECYKLING
Uczniowie oglądają znak recyklingu na zgromadzonych opakowaniach oraz w Internecie.
Burza mózgów- „Jak można wykorzystać odpady?”
Uczniowie pracują w grupach. Wybierają dowolne opakowanie ze śmieci zgromadzonych podczas zabawy tematycznej. Zastanawiają się wspólnie nad sposobami ich wykorzystania. Przedstawiają swoje propozycje.

2) Zajęcia przy stolikach
„Nasza szkoła”, cz.3 B (część humanistyczna), s. 54-57
Słuchanie opowiadania P. Beręsewicza „WZL” czytanego przez nauczyciela.
Rozmowa na temat opowiadania. Uczniowie udzielają odpowiedzi na pytania z podręcznika. Odpowiadają na pytania nauczyciela- odszukują w tekście odpowiednie fragmenty.
- Co zakomunikował Marek podczas rodzinnej rozmowy o remoncie?
- Jakie korzyści dla środowiska przyniesie nowy piec?
- Co spowoduje izolacja domu?
- Jakie inne sposoby na zaoszczędzenie energii planuje wprowadzić rodzina?
- Które z rozwiązań zaproponowanych przez rodzinę chłopców mają spowodować oszczędność wody?

3) Zabawy na dywanie
„Nasza szkoła”, cz.3 B (część humanistyczna), s. 65
Rozmowa w kręgu – Z ekologią za pan brat.
Uczniowie zainspirowani opowiadaniem oraz własnymi doświadczeniami wypowiadają się na temat, jak powinien wyglądać ekologiczny dom. Udzielają odpowiedzi na pytania:
Jak możemy zaoszczędzić energię elektryczną?
W jaki sposób możemy zaoszczędzić wodę w kuchni, a w jaki w łazience?
Co powinniśmy robić z odpadami domowymi?
Jakie opakowania powinny przeważać w ekologicznych domach?
Sporządzenie mapy myśli- Ekologiczny dom. Uczniowie pracują w dwóch zespołach, tworzą słowną mapę myśli, zapisują skojarzenia tematyczne wokół schematu domku z napisem „Ekologiczny dom”. Prezentacja prac.
Kodeks młodego ekologa- uczniowie zapoznają się z kodeksem, wypowiadają się swobodnie na temat kolejnych zasad. Udzielają odpowiedzi na pytania nauczyciela:
Których zasad kodeksu przestrzegacie na co dzień?
Podajcie przykłady innych waszych działań ekologicznych.
Co zyskałaby przyroda, gdyby wszyscy ludzie wykazywali postawę ekologiczną?

4) Zajęcia przy stolikach
Czytanie tekstu „Zakładamy ogródek”. Dzieci czytają tekst , w trakcie czytania zapisują na kartkach kolejne etapy tworzenia ogródka- zapisują je w punktach – praca w parach. Oglądanie zdjęć w podręczniku przedstawiających prace dzieci przy zakładaniu ogródka, wspólne nadawanie tytułów kolejnym obrazkom. Zapisywanie tytułów zdjęć w zeszytach.

5) Zajęcia na dywanie
„Nasza szkoła” , cz. 3 B ( część humanistyczna), s. 58-61
Uczniowie w grupach rozmawiają na temat warunków, jakie muszą być spełnione, aby rośliny mogły się rozwijać. Zapisują najważniejsze informacje w postaci haseł i zapisują je na karteczkach samoprzylepnych i przyklejają do tablicy, sprawdzają poprawność zapisów. Wspólne sporządzenie notatki „Czego potrzebuje roślina do rozwoju?” i przepisanie ich do zeszytów.




6) Zajęcia w terenie
Założenie klasowego ogródka na terenie przy szkole. Skorzystanie ze wskazówek zawartych w tekście „Zakładamy ogródek”. Ustalenie regulaminu opieki nad ogródkiem.


7) Podsumowanie zajęć
Uczniowie dokańczają zdania:
Na dzisiejszych zajęciach dowiedzieliśmy się, że…
Uświadomiliśmy sobie, że…
Postaramy się zrobić wszystko, aby przyroda…

8) Praca domowa
Zastanówcie się, w jaki sposób możecie być bardziej ekologiczni. Zapiszcie swoje pomysły w odrysowanym i wyciętym kształcie swojej dłoni.













Klasa III, edukacja matematyczna
Temat: Jak narysować koło?
Cele:
Uczeń:
• Zna podstawowe figury geometryczne
• Opisuje jak wyglądają koła, prostokąty, kwadraty, trójkąty położone w różny sposób oraz w sytuacji, gdy figury nachodzą na siebie
• Wie, że jedna figura jest pomniejszeniem lub powiększeniem drugiej, potrafi rysować figury w pomniejszeniu i powiększeniu
• Rysuje koło, trójkąt, kwadrat i prostokąt oraz odcinki o podanej długości
Metody: asymilacji wiedzy- pogadanka, wykład, praktyczne- ćwiczebne, samodzielnego dochodzenia do wiedzy- klasyczna problemowa
Formy: plenum, praca w grupach
Środki dydaktyczne: film, karteczki z figurami, sznurki, słomki, patyczki, zapałki, tasiemki, koszulki do dokumentów, farby plakatowe, pędzle, mazaki, wycinanki, kredki, blok techniczny, linijka, stare gazety, kubki po jogurcie
Przebieg zajęć:
1) Przed zajęciami- zadanie dla ucznia- sprawdzenie, jakie przedmioty w domu mają kształt koła, kwadratu, prostokąta i trójkąta, przyniesienie po jednym przedmiocie z każdej kategorii; wykonanie przy pomocy osoby dorosłej 3 pieczątek z ziemniaka- kształty: trójkąt, kwadrat, koło. Przyniesienie farb plakatowych, , pędzla, wycinanki samoprzylepnej, kredek, mazaków, bloku technicznego, linijki, starej gazety, pustego kubeczka po jogurcie

2) Projekcja filmu – miniwykładu z udziałem dyrektora firmy produkującej znaki drogowe- wprowadzenie w tematykę zajęć. Zadanie uczniom pytań:
- Jakie figury geometryczne ukrywają się w znakach drogowych?
- Jaka figura kryje się w znakach ostrzegawczych, a jaka w tarczy znaków informacyjnych?
- Jaką figurę geometryczną wykorzystano do stworzenia znaków nakazu, a jaką do znaków zakazu?

3) Nawiązanie do zadania domowego
Dyskusja o tym, jak wyglądałby świat bez figur geometrycznych. Zachęcenie uczniów do wypowiedzi odwołując się do przyniesionych przedmiotów. Podsumowanie dyskusji .

4) Praca w grupach.
Podział uczniów na 4-osobowe zespoły. Zajęcie miejsc na dywanie. Przedstawiciel każdego zespołu losuje karteczkę z figurą geometryczną: koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt. Każdy zespół wybiera spośród zgromadzonych na środku sali przedmiotów
(sznurki, słomki, patyczki, zapałki, tasiemki) te, których użyje do skonstruowania wylosowanej figury geometrycznej. Po prawej stronie skonstruowanej figury zespoły układają figurę taką samą , tylko mniejszą, a po lewej- większą.
Zadanie pytań:
- Dlaczego wybraliście akurat te przedmioty?
- Czym rożni się kwadrat od prostokąta? A trójkąt od koła?
- Co było najtrudniejsze do wykonania?
- W jaki sposób udało się wam stworzyć figurę mniejszą i większą od pierwotnie skonstruowanej?

5) Zabawa ruchowa
Uczniowie pracują nadal w zespołach. Ich zadaniem jest utworzenie z własnych ciał figur geometrycznych- zgodnie z wylosowaną figurą, następnie figury mniejszej i większej od pierwotnej.
Podsumowanie zabawy ruchowej- stworzenie przez całą grupę koła, prostokąta, kwadratu i trójkąta.

6) Doświadczenia
• Jak narysować koła z przyniesionych kubków?- rozmowa na temat pomysłów na narysowanie koła
• Jak samodzielnie narysować koło?- projekcja filmu obrazującego technikę rysowania kół. Przećwiczenie.
• Jak narysować koło przy użyciu patyczka?- eksperymentowanie uczniów przy rysowaniu kół z użyciem patyczków o różnej długości. Rozmowa na temat tego, czym różnią się koła, dlaczego różnią się wielkością?

7) Zadanie
Uczniowie mają za zadanie narysowanie trzech kół- od najmniejszego do największego jednym z poznanych sposobów lub własnym.

8) Zadanie
Jak narysować odcinek?- uczniowie w zespołach otrzymują płaskie klocki w kształcie kwadratu, trójkąta i prostokąta. Zwrócenie uwagi, że figury te zbudowane są z odcinków. Każda osoba w zespole mierzy przy pomocy linijki długość boków każdej z figur. Zachęcenie uczniów do eksperymentowania przy rysowaniu odcinków.

9) Rysowanie figur geometrycznych według podanych warunków.

10) Zagadka
Uczniowie w zespołach tworzą fazogram. Odpowiedzi na pytania: jakie figury się na nim znajdują, ile jest poszczególnych figur?

11) Praca plastyczna
Uczniowie wysłuchują opowieści o trzech państwach: Republice Koła, Zjednoczonemu Królestwu Prostokątów oraz Trójkątlandii. Po wysłuchaniu uczniowie dzielą się na 6 zespołów. Każdy zespół losuje karteczkę z figurami, następnie rysuje na dużym arkuszu odpowiednią krainę, przedstawia mieszkańców oraz otoczenie.

12) Podsumowanie zajęć
O jakich figurach dzisiaj rozmawialiśmy?
W jaki sposób możemy narysować koło?
Czym różni się kwadrat od prostokąta?
Jak można narysować odcinek?
Jaką rolę pełnią figury geometryczne w naszym życiu?


13) Praca domowa
Wykonaj rysunek – zagadkę dla kolegi z ławki.
Przedstaw za pomocą czterech wybranych figur geometrycznych przedmiot z twojego otoczenia. Zadaniem kolegi będzie odgadnięcie nazwy tego przedmiotu.































Zakończenie

Nieustanne zmiany we współczesnym świecie skłaniają nauczycieli do ciągłego poszukiwania nowych rozwiązań, pomysłów na „nowoczesną edukację”. „Konieczność kształtowania nowego typu osobowości, przystosowanego do wymogów współczesnego życia dezaktualizuje tradycyjne formy pracy pedagogicznej”.
Nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej pełni rolę reżysera, który powinien w taki sposób pokierować tokiem wydarzeń, w taki sposób „rozegrać akcję”, aby jak najlepiej przygotować swoich wychowanków do wkroczenia w progi II etapu edukacyjnego. Edukacja wczesnoszkolna jest bardzo ważnym okresem w życiu dziecka. Wtedy to właśnie następuje kształtowanie jego intelektualnych możliwości, wrodzonych predyspozycji, m.in. zdolności uczenia się. Jest to najlepszy czas na niwelowanie dysharmonii rozwojowych, zaniedbań środowiskowych, terapię zaburzeń. Wpojone w tym czasie zasady, nabyte umiejętności owocują w przyszłości. Pożądane postawy, umiejętności i wiadomości, którymi powinno wykazać się w tym okresie dziecko określa podstawa programowa. W trosce o prawidłową realizację jej celów zawiera również zalecenia co do warunków i sposobów jej realizacji. Ich respektowanie ma się przyczynić do osiągnięcia celu nadrzędnego – podniesienia jakości pracy szkoły.










Bibliografia
Cęcelek G.: Twórczość pedagogiczna jako podstawowa przesłanka pracy współczesnego nauczyciela, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce 2005
Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej, Warszawa, 18.06.2014 r.; Rozporządzenie MEN z dnia 30.05.2014 r.
Jegier A., Sznurowska B.: Moje ćwiczenia. Program edukacji wczesnoszkolnej, Wydawnictwo Juka, Warszawa 2014
Kroniki Szkoły Podstawowej w Nicwałdzie
Piaget J.: Narodziny inteligencji dziecka, PWN, Warszawa 2014
Pujer K. (praca zbiorowa): Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna. Wybrane problemy, Exante, Wrocław 2016
Statut Szkoły Podstawowej w Nicwałdzie
Strona internetowa: www.scenariuszelekcji.edu.pl
Ziemski S.: Problemy dobrej diagnozy, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1973

Wyświetleń: 0