Scenariusz lekcji zdalnej z języka polskiego w klasie VIII.
Temat: ,,Granice naszego języka oznaczają granice naszego świata.’’

Ludwig Wittgenstein

Quiz wiedzy przed egzaminem ósmoklasisty.
Opracowała: Dorota Bukowska
Szkoła Podstawowa im. Polskich Noblistów w Nowych Skalmierzycach

Cel lekcji:
- utrwalam wiadomości dotyczące gramatyki;
-sprawdzam swoją wiedzę egzaminacyjną.

Kryteria sukcesu:
- odróżniam mowę niezależną od zależnej;
- odróżniam zdanie od równoważnika zdania;
- określam rodzaje i funkcję formantów słowotwórczych;
- nazywam wskazane części mowy;
- wskazuję inny spójnik, który zachowuje sens wypowiedzi;
- uzupełniam zdania właściwą formą imiesłowu;
- wyjaśniam, na czym polega błąd w zdaniu złożonym z imiesłowowym równoważnikiem zdania;
- wskazuję rodzinę wyrazów;
- określam podstawy słowotwórcze w wyrazie złożonym.

Forma pracy: Uczniowie pracują samodzielnie. Odpowiedzi do zadań przysyłają nauczycielowi na Microsoft OneDrive.

Formy sprawdzenia osiągnięcia celu: Wspólne omówienie zadań podczas lekcji prowadzonej w aplikacji Teams z wykorzystaniem przesłanych uczniom wskazówek i klucza odpowiedzi.

Treści podstawy programowej
Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Kształcenie językowe
3. Poznawanie podstawowych pojęć oraz terminów służących do opisywania języka i językowego komunikowania się ludzi.
IV. Samokształcenie
4. Kształcenie nawyków systematycznego uczenia się oraz porządkowania zdobytej wiedzy i jej pogłębiania.
Wymagania szczegółowe:
Klasy IV-VI
II.1.12) rozpoznaje w tekście typy wypowiedzeń: zdanie pojedyncze, zdania złożone (podrzędnie i współrzędnie), równoważniki zdań, rozumie ich funkcje i stosuje w praktyce językowej;
II.1.1) rozpoznaje w wypowiedziach części mowy (czasownik, rzeczownik, przymiotnik, przysłówek, liczebnik, zaimek, przyimek, spójnik, partykuła, wykrzyknik) i określa ich funkcje w tekście;
II.2.9) zna i stosuje zasady spójności formalnej i semantycznej tekstu;
Klasy VII-VIII
II.1.6) odróżnia mowę zależną i niezależną, przekształca mowę zależną na niezależną i odwrotnie;
II.1.2) rozpoznaje wyraz podstawowy i wyraz pochodny; rozumie pojęcie podstawy słowotwórczej; w wyrazie pochodnym wskazuje temat słowotwórczy i formant; określa rodzaj formantu, wskazuje funkcje formantów w nadawaniu znaczenia wyrazom pochodnym, rozumie realne i słowotwórcze znaczenie wyrazu, rozpoznaje rodzinę wyrazów, łączy wyrazy pokrewne, wskazuje rdzeń;
II.1.4) rozpoznaje imiesłowy, rozumie zasady ich tworzenia i odmiany, poprawnie stosuje imiesłowowy równoważnik zdania i rozumie jego funkcje; przekształca go na zdanie złożone i odwrotnie;
II.1.3) zna zasady tworzenia wyrazów złożonych, odróżnia ich typy.
IV.7. Samokształcenie. Uczeń: rozwija nawyki systematycznego uczenia się;

KARTA PRACY:
Wykonaj przykładowe zadania egzaminacyjne. Odpowiedzi prześlij nauczycielowi.

Centralna Komisja Egzaminacyjna
Próbny egzamin ósmoklasisty - język polski data: marzec–kwiecień 2020r.
https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_OSMOKLASISTY/Arkusze_probne/2020/OPOP-100.pdf

Zadanie 1. (0–1)
Oceń prawdziwość podanych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
,,Przerwał [milczenie] starzec, trzęsąc wzniesioną prawicą: „Nie masz zgody, mopanku, pomiędzy Soplicą I krwią Horeszków; w panu krew Horeszków płynie, Jesteś krewnym Stolnika, po matce łowczynie, […] Słuchaj Pan historyi swej własnej rodzinnej, Która się stała właśnie w tej izbie, nie innej.’’ ( fragment tekstu źródłowego )

W przytoczonym fragmencie Pana Tadeusza trzecioosobowy narrator opisuje sposób zachowania bohaterów. P / F
Narrator przytacza wypowiedzi bohaterów w formie mowy niezależnej.P / F

Zadanie 2. (0–1)
Dokończ poniższe zdania. Wybierz odpowiedź spośród oznaczonych literami A i B oraz odpowiedź spośród oznaczonych literami C i D. Aby zachować sens tytułu Murem podzieleni, wyraz ,,podzieleni'' można zastąpić wyrazem A / B. Z powodu zastosowanej formy czasownika ten tytuł ma postać C / D
A. rozgraniczeni C. zdania
B. rozłożeni D. równoważnika zdania

Zadanie 3. (0–1)
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Formant, który pełni taką samą funkcję jak w wyrazie murarz, występuje w wyrazie
A. budulec.
B. budowanie.
C. budowlany.
D. budowlaniec.

Egzamin ósmoklasisty - Język polski data: 15 kwietnia 2019 r.
https://cke.gov.pl/egzamin-osmoklasisty/arkusze/

Zadanie 4. (0–1)
Uzupełnij poniższe zdania. Wybierz odpowiedź spośród oznaczonych literami A i B oraz
odpowiedź spośród oznaczonych literami C i D.
W zdaniu Twoja róża jest jedyna na świecie wyraz ,,jedyna''służy uwydatnieniu A / B róży. Ten wyraz jest C / D.
A. wyobcowania C. rzeczownikiem
B. wyjątkowości D. przymiotnikiem

zadanie 5. (0–1)
8.1. Którym spójnikiem można zastąpić wyraz ,,lecz'' w zdaniu Jesteście piękne, lecz próżne, zachowując sens wypowiedzi? Wybierz właściwą odpowiedź spośród
podanych.
A. i
B. ale
C. albo
D. więc

Zadanie 6. (0–1)
Przekształć podane zdania tak, aby zachować ich sens. W każdą lukę wpisz imiesłów utworzony od podkreślonego czasownika.
1. Bracia Lumière należeli do wynalazców, którzy w kinematografie widzieli bardziej zabawkę niż sztukę.
Bracia Lumière należeli do wynalazców …………………….…… w kinematografie bardziej zabawkę niż sztukę.
2. Dzięki kinematografowi Georges Méliès rozwiązał wszystkie problemy, nad jakimi się głowił, gdy pracował w teatrze.
Dzięki kinematografowi Georges Méliès rozwiązał wszystkie problemy, nad jakimi się głowił, …………………….…… w teatrze.

Zadanie 7. (0–1)
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Formant w wyrazie wynalazca wskazuje na nazwę
A. cechy
B. narzędzia
C. czynności
D. wykonawcy czynności

Próbny egzamin ósmoklasisty -język polski data: 18 grudnia 2018 r.
https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_OSMOKLASISTY/Arkusze_probne/OPOP-100-1812.pdf

Zadanie 8. (0–1)
Oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe,
albo F – jeśli jest fałszywe.
Wyrazy podgórze i górzysty należą do tej samej rodziny wyrazów.P / F
Wyraz podgórze pochodzi od wyrażenia przyimkowego pod górą. P / F

Zadanie 9. (0–2)
9.1. Uzupełnij poniższe zdania poprawnymi formami imiesłowów.
Wakacyjne wyjazdy planuję, zawsze (kierować się) ……………………. zdrowym rozsądkiem.
Wybrałam wycieczkę w góry i zarezerwowałam noclegi w pensjonacie, który został niedawno (wybudować) …………………... . Już nie mogę się doczekać widoków (rozpościerać się)
……….……………. za oknem.

9.2. Wyjaśnij, na czym polega błąd w zdaniu Śpiesząc się na przystanek, tramwaj mi
uciekł.
...........................................................................................................................................................................
.........................................................
Zadanie 10. (0–1)
Uzupełnij zdanie. Wybierz właściwe odpowiedzi spośród podanych.
Wyraz proporcjonalny użyty w 1. akapicie tekstu to A / B, który został utworzony od wyrazu podstawowego za pomocą C / D .
A. przymiotnik C. przyrostka
B. przysłówek D. przedrostka


Podsumowanie lekcji:
Samoocena:
* Liczba punktów do uzyskania: 10
* Liczba uzyskanych przeze mnie punktów: ………….

Metoda zdań niedokończonych:
- Muszę jeszcze powtórzyć …………………………………………………………………………………………………………….
- Zadania wykonałam/em bezbłędnie.

Wskazówki dla ucznia i klucz odpowiedzi.
Scenariusz lekcji zdalnej z języka polskiego w klasie VIII.
Temat: ,,Granice naszego języka oznaczają granice naszego świata.’’
Ludwig Wittgenstein

Quiz wiedzy przed egzaminem ósmoklasisty.
Opracowała: Dorota Bukowska
Szkoła Podstawowa im. Polskich Noblistów w Nowych Skalmierzycach


Cel lekcji:
- utrwalam wiadomości dotyczące gramatyki;
-sprawdzam swoją wiedzę egzaminacyjną.

Kryteria sukcesu:
- odróżniam mowę niezależną od zależnej;
- odróżniam zdanie od równoważnika zdania;
- określam rodzaje i funkcję formantów słowotwórczych;
- nazywam wskazane części mowy;
- wskazuję inny spójnik, który zachowuje sens wypowiedzi;
- uzupełniam zdania właściwą formą imiesłowu;
- wyjaśniam, na czym polega błąd w zdaniu złożonym z imiesłowowym równoważnikiem zdania;
- wskazuję rodzinę wyrazów;
- określam podstawy słowotwórcze w wyrazie złożonym.

Forma pracy: Uczniowie pracują samodzielnie. Odpowiedzi do zadań przysyłają nauczycielowi na Microsoft OneDrive.

Formy sprawdzenia osiągnięcia celu: Wspólne omówienie zadań podczas lekcji prowadzonej w aplikacji Teams z wykorzystaniem przesłanych uczniom wskazówek i klucza odpowiedzi.

Treści podstawy programowej
Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Kształcenie językowe
3. Poznawanie podstawowych pojęć oraz terminów służących do opisywania języka i językowego komunikowania się ludzi.
IV. Samokształcenie
4. Kształcenie nawyków systematycznego uczenia się oraz porządkowania zdobytej wiedzy i jej pogłębiania.
Wymagania szczegółowe:
Klasy IV-VI
II.1.12) rozpoznaje w tekście typy wypowiedzeń: zdanie pojedyncze, zdania złożone (podrzędnie i współrzędnie), równoważniki zdań, rozumie ich funkcje i stosuje w praktyce językowej;
II.1.1) rozpoznaje w wypowiedziach części mowy (czasownik, rzeczownik, przymiotnik, przysłówek, liczebnik, zaimek, przyimek, spójnik, partykuła, wykrzyknik) i określa ich funkcje w tekście;
II.2.9) zna i stosuje zasady spójności formalnej i semantycznej tekstu;
Klasy VII-VIII
II.1.6) odróżnia mowę zależną i niezależną, przekształca mowę zależną na niezależną i odwrotnie;
II.1.2) rozpoznaje wyraz podstawowy i wyraz pochodny; rozumie pojęcie podstawy słowotwórczej; w wyrazie pochodnym wskazuje temat słowotwórczy i formant; określa rodzaj formantu, wskazuje funkcje formantów w nadawaniu znaczenia wyrazom pochodnym, rozumie realne i słowotwórcze znaczenie wyrazu, rozpoznaje rodzinę wyrazów, łączy wyrazy pokrewne, wskazuje rdzeń;
II.1.4) rozpoznaje imiesłowy, rozumie zasady ich tworzenia i odmiany, poprawnie stosuje imiesłowowy równoważnik zdania i rozumie jego funkcje; przekształca go na zdanie złożone i odwrotnie;
II.1.3) zna zasady tworzenia wyrazów złożonych, odróżnia ich typy.

KARTA PRACY:
Wykonaj przykładowe zadania egzaminacyjne. Odpowiedzi prześlij nauczycielowi.

Centralna Komisja Egzaminacyjna
Próbny egzamin ósmoklasisty - język polski data: marzec–kwiecień 2020r.
https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_OSMOKLASISTY/Arkusze_probne/2020/OPOP-100.pdf

Zadanie 1. (0–1) ( Zadanie 3. w arkuszu )
Oceń prawdziwość podanych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
,,Przerwał [milczenie] starzec, trzęsąc wzniesioną prawicą: „Nie masz zgody, mopanku, pomiędzy Soplicą I krwią Horeszków; w panu krew Horeszków płynie, Jesteś krewnym Stolnika, po matce łowczynie, […] Słuchaj Pan historyi swej własnej rodzinnej, Która się stała właśnie w tej izbie, nie innej.’’ ( fragment tekstu źródłowego )

W przytoczonym fragmencie Pana Tadeusza trzecioosobowy narrator opisuje sposób zachowania bohaterów. P / F
Narrator przytacza wypowiedzi bohaterów w formie mowy niezależnej. P / F

Rozwiązanie:
P (trzęsąc wzniesioną prawicą )
P
Zapamiętaj:
Mowa niezależna- to dosłowne przytoczenie wypowiedzi cudzej lub własnej, np. Jakub powiedział mi: ,,W sierpniu jadę nad morze.’’
Mowa zależna- to przytoczenie wypowiedzi w formie zdania podrzędnego, np. Jakub powiedział mi, że w sierpniu jedzie nad morze.

Zadanie 2. (0–1) ( Zadanie 17. w arkuszu )
Dokończ poniższe zdania. Wybierz odpowiedź spośród oznaczonych literami A i B oraz odpowiedź spośród oznaczonych literami C i D. Aby zachować sens tytułu Murem podzieleni, wyraz ,,podzieleni'' można zastąpić wyrazem A / B. Z powodu zastosowanej formy czasownika ten tytuł ma postać C / D
A. rozgraniczeni C. zdania
B. rozłożeni D. równoważnika zdania

Rozwiązanie: AD
Zapamiętaj:
Zdanie- to wypowiedzenie, które zawiera czasownik w formie osobowej.
Równoważnik zdania- to wypowiedzenie, które nie zawiera czasownika w formie osobowej.

Zadanie 3. (0–1) ( Zadanie 19. w arkuszu )
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Formant, który pełni taką samą funkcję jak w wyrazie murarz, występuje w wyrazie
A. budulec
B. budowanie
C. budowlany
D. budowlaniec
Rozwiązanie: D ( murarz- ten, kto muruje; budowlaniec- ten, kto buduje. )
Funkcje formantów słowotwórczych:
a) Tworzą nazwy zdrobniałe i pieszczotliwe np. –ek, -ka, -ko, -ik, -yk ( kotek, małpka, drzewko, konik, kocyk )
b) Tworzą nazwy zgrubiałe, często o ujemnym zabarwieniu emocjonalnym np. –sko, -ysko, -isko, -idło, -ydło (łapsko, ptaszysko, kocisko, straszydło, )
c) Tworzą nazwy miejsc, w których się coś robi np. –nia, -arnia, -alnia, -ownia, -elnia, ( cukiernia, kwiaciarnia, pralnia, siłownia, czytelnia )
d) Tworzą nazwy wykonawców czynności, zawodów np. –acz, -ca, -ak, -ista, -ysta, -ak ( spawacz, łowca, programista, traktorzysta, pływak )
e) nazwy nosicieli cech np. -acz, -ec, - ek, -ak ( brodacz, wesołek, przystojniak )
f) nazwy narzędzi i urządzeń np. –ak,–acz, -aczka, -nik, -arka ( czerpak, spinacz, trzepaczka, koparka, palnik, koparka )
g) nazwy żeńskie np. –ka, -ica, -nica, -owa, -yni np. ( aktorka, uczennica, krawcowa, mistrzyni. )
Pikus B., Organizer gimnazjalny język polski, Warszawa- Bielsko-Biała, PWN, 2011.

Egzamin ósmoklasisty - Język polski data: 15 kwietnia 2019 r.
https://cke.gov.pl/egzamin-osmoklasisty/arkusze/

Zadanie 4. (0–1) ( Zadanie 7. w arkuszu )
Uzupełnij poniższe zdania. Wybierz odpowiedź spośród oznaczonych literami A i B oraz odpowiedź spośród oznaczonych literami C i D.
W zdaniu Twoja róża jest jedyna na świecie wyraz ,,jedyna'' służy uwydatnieniu A / B róży. Ten wyraz jest C / D.
A. wyobcowania C. rzeczownikiem
B. wyjątkowości D. przymiotnikiem
Rozwiązanie: BD
Zapamiętaj:
Rzeczownik odpowiada na pytania: kto? co?, np., mądrość, porządek.
Przymiotnik odpowiada na pytania: jaki? jaka? jakie? (a także – czyj? czyja? czyje? który? która? które?), np. mądry, ojcowski.

zadanie 5. (0–1) ( Zadanie 8. w arkuszu )
8.1. Którym spójnikiem można zastąpić wyraz ,,lecz'' w zdaniu Jesteście piękne, lecz próżne, zachowując sens wypowiedzi? Wybierz właściwą odpowiedź spośród
podanych.
A. i
B. ale
C. albo
D. więc
Rozwiązanie: B

Zadanie 6. (0–1) ( Zadanie 19. w arkuszu )
Przekształć podane zdania tak, aby zachować ich sens. W każdą lukę wpisz imiesłów
utworzony od podkreślonego czasownika.
1. Bracia Lumière należeli do wynalazców, którzy w kinematografie widzieli bardziej zabawkę niż sztukę.
Bracia Lumière należeli do wynalazców …………………….…… w kinematografie bardziej
zabawkę niż sztukę.
2. Dzięki kinematografowi Georges Méliès rozwiązał wszystkie problemy, nad jakimi się głowił, gdy pracował w teatrze.
Dzięki kinematografowi Georges Méliès rozwiązał wszystkie problemy, nad jakimi się głowił, …………………….…… w teatrze.
Rozwiązanie:
widzących, pracując

Zapamiętaj:
1.Nieosobowe formy czasownika to takie formy, w których nie możemy określić osoby. Należą do nich:
a) bezokoliczniki np. chodzić, biec, cieszyć się;
b) formy zakończone na –no, -to, np. zamieszczono, pominięto. Formy te tworzą zdania bezpodmiotowe np. Zamieszczono ogłoszenie. ( Nie wiemy, kto to zrobił. )
c) formy, które nie odmieniają się przez osoby i nie mają bezokolicznika np. warto, trzeba, należy.
d) imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe- formy nieosobowe utworzone od czasowników, ale odpowiadające na pytania przymiotników bądź przysłówków.
- Imiesłów przymiotnikowy ( odmienia się przez przypadki, liczby, rodzaje )
*czynny ( Tworzymy od czasowników niedokonanych przez dodanie końcówki: -ący, -ąca, -ące, np. szalejąca, czytający;
*bierny ( Tworzymy od czasowników przechodnich przez dodanie końcówki: -ny, -na, -ne, -ty, -ta, -te, np. czytany, przygotowana,
Uwaga: czasowniki przechodnie – to takie czasowniki, które mają zarówno formy strony czynnej jak i biernej, np. napisał – został napisany.
Czasowniki nieprzechodnie – to takie czasowniki, które mają tylko formy strony czynnej, np. spał, marzył, pomagał.
- Imiesłów przysłówkowy ( nieodmienny )
*współczesny ( Tworzymy od czasowników niedokonanych przez dodanie końcówki: -ąc, np. mając, robiąc;
*uprzedni ( Tworzymy od czasowników dokonanych przez dodanie końcówki: -wszy (po samogłoskach) i –łszy (po spółgłoskach) , np. wypiwszy, usiadłszy.

Zadanie 7. (0–1) ( Zadanie 20. w arkuszu )
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Formant w wyrazie wynalazca wskazuje na nazwę
A. cechy
B. narzędzia
C. czynności
D. wykonawcy czynności
Rozwiązanie: D ( wynalazca- ten, kto wynajduje. )
Formanty, które tworzą nazwy wykonawców czynności, zawodów np. –acz, -ca, -ak, -ista, -ysta, -ak (spawacz, łowca, programista, traktorzysta, pływak )

Uwaga: Jeżeli masz trudność w określeniu, od czego dany wyraz pochodzi, musisz sobie wytłumaczyć znaczenie wyrazu pochodnego. W definicji na pewno znajdzie się wyraz podstawowy.
starzec-,,ten, kto jest stary’’
pisak- ,,to, czym się pisze’’
zmywarka- ,,to, co zmywa’’
sypialnia- ,,miejsce, gdzie zwykle się sypia’’
zamykanie- ,,to, że się zamyka’’
Pikus B., Organizer gimnazjalny język polski, Warszawa- Bielsko-Biała, PWN, 2011.


Próbny egzamin ósmoklasisty -język polski data: 18 grudnia 2018 r.
https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_OSMOKLASISTY/Arkusze_probne/OPOP-100-1812.pdf

Zadanie 8. (0–1) ( Zadanie 9. w arkuszu )
Oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe,
albo F – jeśli jest fałszywe.
Wyrazy podgórze i górzysty należą do tej samej rodziny wyrazów. P / F
Wyraz podgórze pochodzi od wyrażenia przyimkowego pod górą. P / F

Rozwiązanie: PP
Wyrazy pokrewne mają wspólny rdzeń, którym jest najmniejsza podstawa słowotwórcza. Zespół wyrazów pokrewnych nazywamy rodziną wyrazów, np. uczyć się- nauczyć, uczeń, uczennica, nauczyciel, nauczycielka, nauka, naukowy, naukowiec, uczelnia.
Wyrazy złożone to takie, które powstały od dwóch podstaw słowotwórczych. Wśród wyrazów złożonych rozróżniamy:
*zestawienia (dwa wyrazy na oznaczenie jednego elementu), np. Nowy Rok;
*zrosty ( dwa wyrazy pisane łącznie, ,,zrośnięte’’, np. Wielkanoc;
* złożenia ( dwa wyrazy połączone wrostkiem ), np. listonosz.

Zadanie 9. (0–2) ( Zadanie 16. w arkuszu )
9.1. Uzupełnij poniższe zdania poprawnymi formami imiesłowów.
Wakacyjne wyjazdy planuję, zawsze (kierować się) ……………………. zdrowym rozsądkiem.
Wybrałam wycieczkę w góry i zarezerwowałam noclegi w pensjonacie, który został niedawno (wybudować) …………………... . Już nie mogę się doczekać widoków (rozpościerać się)
……….……………. za oknem.
Rozwiązanie: kierując się, wybudowany, rozpościerających się
9.2. Wyjaśnij, na czym polega błąd w zdaniu Śpiesząc się na przystanek, tramwaj mi
uciekł.
...........................................................................................................................................................................
......................................................... Przykładowe rozwiązania
• Błąd w zdaniu polega na niepoprawnym użyciu imiesłowowego równoważnika zdania. Mamy tutaj dwóch różnych wykonawców czynności, zatem nie można użyć imiesłowowego równoważnika zdania.
• Błąd polega na tym, że każdy człon składowy ma inny podmiot, dlatego nie można użyć imiesłowowego równoważnika zdania.

Zapamiętaj
W zdaniach złożonych z imiesłowowym równoważnikiem zdania, czyli z imiesłowem przysłówkowym, muszą być zachowane następujące zasady:
- obydwa człony zdania muszą mieć ten sam podmiot;
- Jeśli występuje imiesłów przysłówkowy współczesny czynności muszą odbywać się jednocześnie; np. Jadąc do szkoły, obserwował okolicę.
- Jeśli występuje imiesłów przysłówkowy uprzedni czynności nie mogą odbywać się jednocześnie. Imiesłów przysłówkowy uprzedni wyraża czynność wcześniejszą w stosunku do czynności wyrażonej w orzeczeniu, np. Napisawszy pracę klasową, oddał ją nauczycielowi.

Zadanie 10. (0–1) ( Zadanie 17. w arkuszu )
Uzupełnij zdanie. Wybierz właściwe odpowiedzi spośród podanych.
Wyraz proporcjonalny użyty w 1. akapicie tekstu to A / B , który został utworzony od wyrazu
podstawowego za pomocą C / D .
A. przymiotnik C. przyrostka
B. przysłówek D. przedrostka
Rozwiązanie: AC
Zapamiętaj:
* Przymiotnik odpowiada na pytania: jaki? jaka? jakie? (a także – czyj? czyja? czyje? który? która? które?), np. mądry, ojcowski.
* Przysłówek- odpowiada na pytania: jak? gdzie? kiedy?, np. szybko, wczoraj.

1.Słowotwórstwo – to nauka zajmująca się budową wyrazów i wyjaśniająca ich znaczenie.
2. Wyraz podstawowy – to wyraz, od którego tworzymy inne wyrazy np. dom, szkoła.
3. Wyraz pochodny – to wyraz utworzony od wyrazu podstawowego. Zawiera podstawę słowotwórczą i formant, np. domek ( dom – podstawa słowotwórcza, -ek - formant )
4. Rodzaje formantów:
- przyrostek, np. domostwo
- przedrostek, np. przeczytać
- wrostek, np. wierszopis
- formant zerowy, np. bieg – o

Wyświetleń: 0